Kızıl Hafta (Hollanda)
Kızıl Hafta | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pieter Jelles Troelstra | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
komünistler | Hollanda | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Pieter Jelles Troelstra | Charles Ruijs de Beerenbrouck |
Kızıl Hafta (Felemenkçe: De Roode Week), Kasım 1918 yılında Hollanda'da meydana gelen komünist ayaklanmadır. Ayaklanma 9 Kasım'da (asıl olaylar 11 Kasım'da başladı) başlayıp 14 Kasım'da başarısız bir şekilde bitmiştir. komünistler'in lideri Pieter Jelles Troelstra'dır. Bu hareket Rusya'daki Bolşevik Devrimden ve özellikle de Alman Devriminden esilenmiştir. İsyan I. Dünya Savaşı sırasında meydana gelen sosyal ve ekonomik koşullar ve 1918 grip salgının neden olduğu yoksulluk, işsizlik ve gıda kıtlığından dolayı meydana gelmiştir. İlk ayaklanma aslında 25 Kasım'da Harskamp askeri kampında gerçekleşmiş olup çabucak bastırılmıştı. Daha sonra sosyalist partiler bir araya geldi. Pieter Jelles Troelstra, nihai ayaklanmanın sırası olduğunu belirtse de Sosyal Demokrat İşçi Patisi (SDAP), henüz doğru zamanın gelmediğini belirtmişti. Ancak bu görüş pek tutulmamıştı. Zaten koşullar ayaklanma için musaitti. 9 Kasım'da Alman İmparatoru II. Wilhelm istifa etmiş ve Almanya'da devrim başlamıştı. Bunun üzerine komünistler harekete geçerek eylem yapmaya başlayarak 500.000 broşür dağıttı. Devlet ise çabuk tepki göstererek polis memurlarını hemen Utrecht ve Amsterdam'da bulunan kraliyet ailesienin yanına göndererek onları koruma altına aldı. Bunun ardından kraliyet ordusunu harekete geçirdi. 12 Kasım'da ise başbakan Charles Ruijs de Beerenbrouck bir konuşma yaptı. Günlük ekmek 200 gramdan 280 grama kadar artış olacağını söyledi. Ruijs de Beerenbrouck, aynı zamanda bu ayaklanmanın komünistler için yıkıcı olacağını iddia ederek eğer şartlara uyulmasa artışında gerçekleşmeyeceğini belirterek halkı tehtit etti. Konuşmanın ardından ayaklanmanın lideri Troelstra, mecliste düzenlediği uzun konuşmada işçilerin hükûmeti ele geçirmesinin tam zamanı olduğunu belirtti.[1] Ancak göreve çağrılan ordu ayaklanmanın etkin olduğu Rotterdam, Amsterdam ve Lahey'e gelerek ayaklanmayı sonlandırdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "XI. Continental Europe". Political Science Quarterly. 34 (3, Supplement). The Academy of Political Science. Eylül 1919. s. 144. doi:10.2307/2141679. JSTOR 2141679.