Küba Beşlisi

Guatemala'da Küba Beşlisi lehine bir duvar resmi. Duvarda İspanyolca olarak 530 Kübalı doktor 160 bin Guatemalalının hayatını kurtardı, 5 kahraman Küba'ya dönecek yazmaktadır

Küba Beşlisi, Gerardo Hernández, Antonio Guerrero, Ramón Labañino, Fernando González ve René González'den oluşmaktadır. 5'li, ABD tarafından casusluk yaptıkları, adam öldürmek için plan kurdukları ve yasadışı faaliyetler yaptıkları gerekçesiyle hapsedilmişlerdir.

Küba Devrimiyle sosyalist idareye geçen Küba ABD'nin saldırgan politikasının hedefi oldu. Bir yandan insanlık dışı bir ekonomik ve mali ablukaya katlanmak zorunda kalan Küba halkı, diğer yandan da CIA'nin desteklediği Miami kökenli mafyanın terör eylemlerinin de hedefi oldu. ABD topraklarından Küba halkına yönelik terör faaliyetleri konusunda Küba hükûmeti ABD hükûmetini defalarca bilgilendirmiş, işbirliği önermiş ve tedbir almasını talep etmiş olmasına karşın ABD hükûmetinin tavrı bu grupları daha da güçlendirmek oldu. Bu durum üzerine Küba hükûmeti meşru hakkını kullanarak bu terör gruplarına sızdı ve planları hakkında bilgi sahibi oldu.

Belirtilen terör grupları La Red Avispa yapılanması olarak bilinen; Alpha 66, the F4 Commandos, the Cuban American National Foundation ve Brothers to the Rescue adlı gruplardır.

Gerardo Hernández, Antonio Guerrero, Ramón Labañino, René González ve Fernando González bu gruplara sızma görevini yerine getirdikleri için tutuklandılar ve politik bir cadı avıyla kuşatıldılar.

Cezalarını çekerek Küba'ya dönen René González ve Fernando González'den sonra hapiste kalan son üç kişi ABD ve Küba Hükûmetleri arasında yapılan gizli görüşmelerin ardından 17 Aralık 2014 günü salıverilmiştir.

Yakalanmaları, suçlamalar ve cezalar

Küba Beşlisi Wasp Örgütü adıyla yürütülen operasyon kapsamında tutuklanmıştır. Beşliden bir tanesi olan Gerardo Hernández, Brothers to the Rescue (Yardıma Koşan Kardeşler) adlı gruba sızmıştır. Bu grup Küba hükûmetine göre terörist bir örgüttür. ABD hükûmetinin iddiasına göre ise Hernández gruba dahil olduktan sonra Küba'ya gönderdiği bilgiler sayesinde iki sivil uçak düşürülmüştür. ABD, ayrıca diğer 4 kişiyi ise kimlikleri hakkında yalan söylemek, Miami'deki ABD Komuta merkezine izinsiz girerek 2000 sayfa askeri bilgiyi Küba'ya göndermekle suçlamaktadır. Ayrıca örgütün Küba ile gizli halde iletişim halinde olduğu iddia edilmektedir. Tüm 5 kişi de Miami Florida'da Eylül 1998'de tutuklanmıştır. Çıkartıldıkları mahkeme tarafından 26 ayrı suçla suçlanmışlardır. Suçlamaların içerisinde sahte kimlik kullanmak, casusluk yapmak ve adam öldürmek için plan kurmak dahildir. Tutuklamalardan sonra davanın Miami'den alınıp başka bir yerde görülmesi talebi reddedilmiştir. Miami yoğunlukla Küba'dan kaçmış olan Fidel Castro ve Devrim karşıtlarının bulunduğu bir yer olduğu için burada kurulacak olan bir jürinin tarafsızlığı konusunda ciddi belirsizlikler bulunmaktadır. Tutuklular mahkeme sürecinin başlaması için geçen 3 yılı cezaevinde geçirir. Ayrıca Beşli 17 ay boyunca birbirlerinden ve diğer mahkûmlardan yalıtık bir şekilde tutulurlar. Mahkeme 7 ay sürmüş, jürinin karar verme süreci ise 4 gün olmuştur. Haziran 2001'de Beşli Miami'deki ABD Federal Mahkemesi tarafından tüm 26 suçtan da suçlu bulunurlar ve Aralık ayında alınabilecek en yüksek cezalara çarptırılırlar: Hernández için iki kere ömür boyu hapis, Guerrero ve Labañino için ömür boyu hapis, Fernando Gonzáles için 19 yıl ve René Gonzáles için 15 yıl. 9 Ağustos 2005 tarihinde Atlanta'daki 3 hakimlik üst mahkeme heyeti mahkemede isnat edilen suçlamaları ve kararı iptal edecektir. Gerekçe olarak ise Miami'deki Küba'dan kaçmış olan topluluğun mahkeme sürecini olumsuz etkilediği ve sanıklara karşı önyargının oluşturulduğu belirtilmiştir. Bu yeniden mahkeme kararı ise Kasım 2005 tarihinde aynı heyet tarafından iptal edilmiştir. Haziran 2008'de ABD'deki bir üst mahkeme heyeti Beşli hakkındaki suçlamaları onayladı ancak 3 kişi için verilen kararı onaylamadı. Heyet, Hernandez için verilen iki kez ömürboyu hapis kararını onayladı. İddialara göre Hernandez'in Küba'ya ilettiği bilgiler yüzünden 1996 yılında Miami'deki sürgün gruplara ait iki sivil uçak Küba hava sahası üzerinde uçarken Küba Hava Kuvvetlerine ait Mig savaş uçakları tarafından düşürülmüştür. Olay sonucunda 4 kişi ölmüştür. Heyet ayrıca Gonzalez'e verilen 15 yıllık cezayı da onayladı. Kendisine isnat edilen suç yabancı bir ülke için casusluk yapmaktan suçlu bulunur. Diğer 3 kişinin cezaları ise yeniden değerlendirilecektir.

Küba Beşlisi'nin Hayat Öyküleri

Fernando Gonzáles Llort

18 Ağustos 1963'te Havana'da doğdu. Uluslararası İlişkiler eğitimi aldı. 1987'de Küba Dışişleri Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Yüksek Estitüsü'nden iftihar derecesi ile mezun oldu. 1987 - 1989 yılları arasında Angola'nın özgürleşmesi için verilen savaşta apartheid rejimine karşı savaştı. Rosa Aurora Freijanes ile evlidir. Ceza süresini dolduran Llort 27 Şubat 2014 günü salıverilmiştir.

Gerardo Hernández Nordelo

4 Haziran 1965'te Havana'da doğdu. 1989'da Küba Dışişleri Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Yüksek Estitüsü'nden mezun oldu. 1989'dan 1990'a kadar Angola'nın özgürleşmesi için verilen savaşta apartheid rejimine karşı savaştı. Bir karikatür sanatçısı olan Gerardo'nun eserleri Küba medya organları ve çok sayıda galeride sergilenme olanağı buldu. Karikatür çalışmalarını içeren bir de kitabı bulunmaktadır. 1988'den bu yana Adriana Perez O'Conor ile evlidir. Eşi Adriana, ABD hükûmetinin çıkardığı vize zorlukları nedeniyle 10 yıldan uzun bir süredir Gerardo'yu görememektedir. 17 Aralık 2014 günü Küba'ya dönmüştür.

Antonio Guerrero Rodriguez

16 Ekim 1958'de Miami'de doğdu. Devrim öncesi ABD'ye göçen Antonino'nun babası oğlunun doğduğu yıl Küba'ya geri döndü. Ukrayna, Kiev'deki Teknik Üniversite'nin Havaalanı İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Santiago de Cuba Uluslararası Havaalanı'nın inşaatında mühendis olarak çalıştı. Çok sayıda şiiri olan Antonio'nun basılı kitapları arasında Saklı Şiirler adlı çalışması da bulunmaktadır. Panama'da yaşayan 2 oğlu vardır. 17 Aralık 2014 günü Küba'ya dönmüştür.

Ramón Labañino Salazar

9 Haziran 1963'te Havana'da doğmuştur. 1986'da Havana Üniversitesi Ekonomi bölümünden iftihar derecesi ile mezun olmuştur. 1990'da evlendiği Elizabeth Palmeiro'dan iki kızı vardır; Laura ve Lisbeth. Ayrıca ilk eşinden de Lisbeth adlı bir kızı daha bulunmaktadır. 17 Aralık 2014 günü Küba'ya dönmüştür.

René González Sehwerert

Bir ABD vatandaşı olan René González 13 Ağustos 1956'da Chicago, Illinois'de doğmuştur. 1961 yılında ailesi Küba'ya dönüş yapmıştır. René bir pilot ve uçuş eğitmenidir. 1983 yılından bu yana Olga Salanueva ile evlidir. İki kızları bulunmaktadır; Irma González Salanueva ve Ivette González Salanueva.1977 ve 1979 yılları arasında Angola'nın özgürleşmesi için verilen savaşta apartheid rejimine karşı savaştı. 1990'da ABD'ye geri döndü, eşi ve büyük kızı 1996'da Miami'de ona katılmıştır. Kızı Ivette 1998'de Miami'de doğmuştur. Eşi Olga ve kızları, ABD hükûmetinin çıkardığı vize zorlukları nedeniyle 10 yıldan uzun bir süredir René'yi görememektedir. 7 Ekim 2011 tarihinde cezasını tamamlayarak tahliye edilen González'in Küba'ya dönmesi mahkeme kararıyla 3 yıl boyunca ABD'den çıkması yasaklandığından dolayı engellenmiştir. Ağır hasta olan ağabeyini ziyaret etmek için iki haftalığına Küba'ya gitmesine mahkeme tarafından izin verilmesi üzerine Havana'ya gitmiştir. 3 Mayıs 2013 günü karar açıklayan mahkeme Rene'nin ABD vatandaşlığından vazgeçmesi durumunda Küba'da kalabileceği kararını açıklamasının ardından Rene bu şekilde talep bildirmiş ve Küba'ya dönen ilk Küba Beşlisi üyesi olmuştur.

Cezaların yorumlanışı

Küba karşıtlarının görüşleri

Bazı Küba göçmenleri, bunlara Küba Havayollarına ait bir uçağa bomba koymakla suçlanan Orlando Bosch da dahildir, mahkeme sürecinin tarafsız ve adil olduğunu belirtmektedirler. Diğerleri de Küba hükûmetinin çift standart uyguladığını ve Küba'da mahkemelere aksettirilmeden öldürülen insanlar olduğunu iddia etmektedirler.

Küba Devletinin görüşleri

Beşlinin tutuklanması ve suçlanması Küba hükûmetinden ve Kübalılardan büyük tepki almıştır. Beşli, Miami'de faaliyet gösteren Castro karşıtı Kübalı grupların Küba'da terörist eylemler gerçekleştireceğine dair bilgiler toplamaktadır. Küba'ya karşı daha önceden de Miami bölgesinden kaynaklanan ve kendilerine CORU, Alpha 66, Omega 7 gibi isimler veren terörist yapılar tarafından 1960'lı yıllardan bu yana saldırılar gerçekleştirilmiştir. Bu yüzden Beşlinin yaptıklarının haklı olduğu savunulmaktadır. Birleşmiş Milletler'de 2001 yılında Küba Daimi Heyetinin verdiği bilgiye göre Küba'ya yönelik terörist saldırılarda toplam 3478 kişi hayatını kaybetmiştir. Olaylardan en önemlileri arasında CIA tarafından eğitilen Orlando Bosch ve ekibi tarafından havada patlatılan Cubana 455 sefer sayılı sivil yolcu uçağı, ABD tarafından desteklenen Domuzlar Körfezi Çıkarması ve yine CIA tarafından desteklenen terörist eylemler sıralanmaktadır.

Uluslararası tepkiler

Mahkeme sürecinin ardından, uluslararası alanda da kararın geri çekilmesi talepleri dile getirilmiştir. ABD'de bu amaçla Küba Beşlisinin Serbest Bırakılması için Ulusal Komite kurulmuştur. Komitenin 14 şehirde faaliyeti bulunmaktadır. ABD'de Sosyalist İşçi Partisi örneğinde olduğu gibi kampanyaya destek veren çok sayıda kuruluş bulunmaktadır. 27 Mayıs 2005 tarihinde Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu ABD tarafından keyfi olarak tutuklamaya maruz bırakılan Beşli hakkında ABD hükûmetinden konuyu açıklığa çıkarması istenmektedir. Uluslararası Af Örgütü ise ABD hükûmetini Kübalı Beşlinin maruz kaldığı durumu insan haklarının ihlali olarak tanımlamaktadır. Mahkûmların, aileleri ile görüşmeleri engellenmiş ve aile üyelerine ABD vizesi verilmemiştir. Ayrıca 8 Nobel Ödülü sahibi kişi ABD Yargıtay Başkanına yazdıkları dilekçede Beşlinin serbest bırakılmasını istemiştir. İmzacılar şunlardır; Zhores Alferov (Nobel Fizik ödülü sahibi, 2000), Desmond Tutu (Nobel Barış ödülü sahibi, 1984), Nadine Gordimer (Nobel Edebiyat ödülü sahibi, 1991), Rigoberta Menchú (Nobel Barışl ödülü sahibi, 1992), Adolfo Pérez Esquivel (Nobel Barış ödülü sahibi, 1980), Wole Soyinka (Nobel Edebiyat ödülü sahibi, 1986), Jose Saramago (Nobel Edebiyat ödülü sahibi, 1996), Günter Grass (Nobel Edebiyat ödülü sahibi, 1999). Benzer bir istek de İngiltere Parlamentosuna üye 110 milletvekili tarafından Amerikalı yetkililere iletilmiştir. Zamanın başbakanı Tony Blair'e kişisel baskı yapması için getirilen öneriyi ise Blair reddetmiştir. Kanada'da 56 parlamento üyesi benzer bir dilekçeyi Kanada Elçiliği kanalıyla Amerikalı yetkililere iletmişlerdir. Türkiye'de ise Jose Marti Küba Dostluk Derneği tarafından Küba Beşlisine Özgürlük adıyla bir imza kampanyası düzenlenmiş, Kübalıların salıverilmesi için toplanan imzalar ABD Ankara Büyükelçiliğine verilmiştir.

Salıverilişleri

Küba Devlet Başkanı Raul Castro ve ABD Başkanı Barack Obama tarafından 17 Aralık 2014 günü aynı anda yapılan basın açıklamasıyla Küba Beşlisi ile Alan Phillip Gross ve adı açıklanmayan bir Kübalının takas edildiği ve karşılıklı olarak ilgili ülkelere teslim edildiği açıklanır.

Tepkiler

Özellikle Miami'de bulunan Fidel Castro karşıtı Kübalıların, salıverilme sürecinde katkısı olduğu belirtilen Papa I. Francis hakkında düş kırıklığı yaşadıkları ve ihanete uğradıklarını düşündükleri ileri sürülmektedir.

Küba Beşlisinin adaya dönmesi tüm ülkede coşkuyla karşılanmıştır.

Başta Venezuela Cumhuriyeti Devlet Başkanı Nicolas Maduro olmak üzere çok sayıda Latin Amerikalı Küba Beşlisinin özgürlüğünü kazanmasını yayınladıkları resmi mesajla tebrik etmiştir.

Esir takasının yanı sıra ABD ile Küba arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesi ve ablukanın kaldırılmasının gündemde olması ABD'nin müttefiki olan İsrail'de tepkiyle karşılanmıştır.

Dış bağlantılar

• Küba'nın Maruz Kaldığı Terörist Saldırılar 8 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• National Committee to Free the Cuban Five 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The Cuban Five Home Page 15 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The Popular Education Project to Free the Cuban 5 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız

• Küba
• Jose Marti Küba Dostluk Derneği