II. György Rákóczi
II. György Rákóczi | |
---|---|
Erdel Prensi | |
Hüküm süresi | 1648-1660 |
Önce gelen | Mózes Székely |
Sonra gelen | Zsigmond Rákóczi |
Doğum | 30 Ocak 1621 Sárospatak |
Ölüm | 7 Haziran 1660 (39 yaşında) Oradea |
Babası | I. György Rákóczi |
Annesi | Zsuzsanna Lorántffy |
Dini | Kalvinizm |
'II. György Rákóczi (Macarca: II. Rákóczi György) (d. 30 Ocak 1621, Sárospatak - ö. 7 Haziran 1660, Varat) Macar soylusu. 1648-1660 yılları arasında Erdel Prensi.
19 Şubat 1642 tarihinde henüz babası I. György Rákóczi hayatta iken veliaht prens oldu. 3 Şubat 1643 tarihinde Sophia Bathory ile evlendi.
Erdel, Osmanlının vasal bir devleti idi ve verilen özerklik ile idare yerli prenslerin inisiyatifine bırakılmıştı.[1][2] Osmanlı yönetiminde Transilvanya'da voyvodalar Gabriel Bethlen ve I. György Rákóczi dönemlerinde birçok dini hareket için altın çağ yaşandı. Ortodoks Rumenlerin eşitliği tanımamakta ısrarına rağmen; Transilvanya, Roma Katolikleri, Kalvinistler, Lutherciler ve Unitarianların barış içinde yaşadığı birkaç Avrupalı Devletten biri oldu. Osmanlı İmparatorluğu dini hareketlerden rahatsız değilken, Habsburg hanedanına bağlı Avusturya Arşidüklüğü bölgeyi kontrol altında tutmaya özen gösteriyordu.[3][4] 1642 yılında Erdel Krallığı'nın başına geçen III. György Rákóczi ile altın çağ sona erdiği gibi, II. György Rákóczi Osmanlı Devleti'nin askerî eylemleri kesinlikle yasaklamasına rağmen, Habsburgların da desteğiyle İsveç İmparatorluğu ile ittifak kurup 1657 yılında Lehistan'ın işgaline katıldı.[5]
II. György Rákóczi, Eflak prensi Konstantin ve Boğdan prensi İstefan'ı görevlerinden alıp, yerlerine Mihne ve Ghika'yı atamıştı. II. György Rákóczi'nin faaliyetleri üzerine Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1658 yılı yazında bölgeye askerî harekât düzenlendi. Otoriteyi tekrar tesis etmek üzere Köprülü Mehmet Paşa kumandasında sefere çıkan Osmanlı ordusu voyvodaları yenilgiye uğrattı ve Transilvanya'da Türk hakimiyetini tekrar tesis etti. Böylece II. György Rákóczi'nin çalışmaları Osmanlı Ordusunun başarılı harekâtıyla engellendi ve bölgede Osmanlı yanlısı voyvodaların iktidarı pekiştirildi. Avusturya tarafından teşvik edilen II. György Rákóczi, sadrazamın dönüşünü fırsat bilerek tekrar asker toplamaya başladı. Bunun üzerine Aralık 1659 tarihinde Budin Valisi Seydi Ahmed Paşa, Rákóczi üzerine yürüyerek Demirkapı Muharebesi'nde onu mağlup etti.[6] Küçük Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri, II. György Rákóczi komutasındaki 40 bin kişilik orduyu Eflak'ın kuzeyindeki Sibin kalesi önünde yapılan Sibin Muharebesi'nde yendi.[7] Avusturya desteğini alarak ordu oluşturup, isyan etmekten vazgeçmeyen II. György Rákóczi, 22 Mayıs 1660 tarihinde Kolojvar Muharebesi'nde (Gilău Muharebesi) Seydi Ahmed Paşa tarafından tekrar ağır bir yenilgiye uğratıldı. Osmanlılar tarafından 4,700 asker öldürüldü, 30 top ele geçirildi ve 51 kalenin komutanı esir alındı. II. György Rákóczi, savaş meydanından kaçtığı Varad (Oradea) kalesinde, çarpışmada aldığı yaralar nedeniyle 7 Haziran 1660 tarihinde öldü.[8][9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Partition of Hungary", A Country Study: Hungary. Yayıncı: Federal Research Division, Kongre Kütüphanesi Url bağlantısı 7 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "www.britannica.com Transylvania". 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2012.
- ^ BONNEY, Richard, D. J. B. Trim, David J. B. Trim, Persecution and pluralism: Calvinists and religious minorities in early modern Europe, 1550-1700, Peter Lang, 2006 [1] 8 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "www.britannica.com a bulwark of Protestantism in eastern Europe". 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2012.
- ^ Encyclopedia of Ukraine (in 10 volumes) / Editor in Chief Vladimir Kubiiovych. - Paris, New York: Young Life, 1954-1989
- ^ M. Orhan Bayrak. Türk Savaş ve Barışları. (Demirkapı Savaşı) Sayfa:123 Kastaş Yayınları. İstanbul Ocak 1990. ISBN 975-7639-13-3
- ^ M. Orhan Bayrak. Türk Savaş ve Barışları. (Sibin Savaşı) Sayfa: 123 Kastaş Yayınları. İstanbul Ocak 1990. ISBN 975-7639-13-3
- ^ Şahin, Bekir. "Osmanlı Ansiklopedisi: Tarih, Medeniyet, Kültür". Ağaç Yayınları. İstanbul, 1994. Sayfa: 131 ISBN 9753460538
- ^ M. Orhan Bayrak. Türk Savaş ve Barışları. (Kolojvar Savaşı) Sayfa:123 Kastaş Yayınları. İstanbul Ocak 1990. ISBN 975-7639-13-3