Hubert-Joseph Henry
Dreyfus Olayı |
---|
Hubert-Joseph Henry (2 Haziran 1846 - 31 Ağustos 1898) Fransız subay, Dreyfus Olayı'nın kilit isimlerindendir. Alfred Dreyfus aleyhine olacak şekilde kanıtları tahrif ettiği ortaya çıkmış, tutuklanmasının ardından hücresinde intihar etmiştir. Dreyfus karşıtlarınca kahraman olarak görülmektedir.
Askeri kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. 1865 yılında piyade er olarak orduya yazılır. 1868 yılında astsubaylığa terfi eder. 1870 yılında Fransa-Prusya Savaşı'nda yer alır ve teğmenliğe terfi eder. 1875 yılında General Miribel'in emir subaylığına getirilir. 1879 yılında yüzbaşı olur ve Savaş Bakanlığına bağlı karşı-istihbarat dairesine atanır.
Dreyfus Olayı
[değiştir | kaynağı değiştir]1893 yılında yurtdışı görevinden dönen Henry, Albay Jean Sandherr'in yardımcısı olarak Fransız karşı-istihbarat dairesindeki görevine devam eder. Henry'nin görev kapsamında özellikle Alman yetkililere karşı istihbarat faaliyetindeki ajanların denetimi bulunur. Bu kapsamda Alman Elçiliğinde askerî ataşe olarak görevli Maximilian von Schwatzkoppen'in temizlikçisi Marie Bastian ile iritbat halindedir. 1894 yılı Eylül ayında Dreyfus Olayı'nı başlatan bilgi notunu da Henry'e ileten de Marie Bastian'dır. Schwartzkoppen'e Fransızca olarak yazılmış imzasız bilgi notunda Fransız Ordusuna dair gizli bilgilerden bahsedilmektedir. Henry belgeyi derhal üstlerine iletmiş, sonrasında yapılan iç soruşturmanın ardından Alfred Dreyfus tutuklanmıştır. Askeri Mahkemede ifadesine başvurulan Henry, Dreyfus'un suçlu olduğuna dair yemin etmiştir. Dreyfus hüküm giyip cezasını çekmek üzere Şeytan Adası'na gönderilir. Dreyfus'un ısrarla masum olduğunu belirtmesine rağmen olay kapanmışa benzer. Henry, çalışmakta olduğu dairenin başındaki Sandherr'in rahatsızlığından dolayı emekliye ayrılmasının ardından dairenin başına geçmeyi planlasa da dairenin başkanlığına Yarbay Georges Picquart 15 Temmuz 1895 günü atanır. Picquart'ı çekemeyen Henry emirlere riayet etmez ve özellikle Marie Bastian'dan gelmeye devam eden gizli bilgileri emirleri çiğneyerek doğrudan kendisi almaya devam eder.
1896 yılı Mart ayında Alman askerî ataşenin asıl casus olan Fransız Binbaşı Ferdinand Walsin Esterhazy'ye hitaben yazdığı ve kendisinden alınan bilgiler yetersiz olduğu için artık kendisiyle çalışmaya devam edilmeyeceğini bildiren bir yazışma ele geçirilir. Belge doğrudan Picquart'a ulaşmıştır. Picquart şaşkınlığa düşer ve Esterhazy'nin el yazısı örneklerini alıp bunu Dreyfus davasındaki bilgi notundaki yazıyla karşılaştırır ve aynı olduklarını görür.
Bu sırada Alfred'in eşi Lucie Dreyfus sürekli olarak eşinin masum olduğunu haykırıyor, yetkililere ve kamuoyunda konuyu sıcak tutmaya çalışmaktadır. 2 Kasım 1896 tarihinde Henry üstlerine verdiği bilgide Alman Elçiliğinden en son ele geçen bilgilerle Dreyfus'un vatan hainliğinin sabitlendiğini belirtir. Aslında kendi oluşturduğu bu belgeye "sahte Henry" belgesi denir. İki mektubun montajla birleştirilmesinden oluşan bu sahte delile göre müttefik olan İtalya ve Almanya askerî ataşeleri yazışmakta, Panizzardi Schwartzkoppen'e, Dreyfus'un Fransa'ya ihanet ettiğini söylemekte ve "bu Yahudiyle" ilişkisini saklı tutmasını salık vermektedir.
Henry bunun ardından Dreyfus'u suçlayıcı bir dizi sahte evrak hazırlamaya girişir. Jean Jaures gibi dönemin önde gelen aydınları Henry'nin bu işe üstlerinin övgüsünü kazanıp dairenin başına geçme sevdasıyla yaptığını öne sürmüşlerdir. Ancak Henry, amiri Picquart tarafından yürütülen soruşturma hakkında bilgi sahibi olunca telaşa düşmüş ve başta Yarbay Armand du Paty de Clam ve General Arthur Gonse olmak üzere üstlerinin onayıyla Esterhazy'yi uyarır. Henry daha sonra Dreyfus'u suçlayan ve kendi sahrekârlık ürünü olan belgeleri basına sızdırır.
Ünlü Fransız yazar ve düşünür Emile Zola Dreyfus Olayıyla ilgili olarak yetkilileri suçlayan J'Accuse...! makalesinin ardından 7-23 Şubat 1898 tarihlerinde mahkemeye çıkartılır. Bu davada savcılık Henry tarafından uydurulmuş sahte kanıtları da mahkemeye sunar. Artık bu dönemde tutarlı duruşundan dolayı görevden el çektirilen Picquart, Henry'nin yalan söylediğinden emin şekilde onu sahtekârlıkla suçlar. Duruşmayı izleyen günlerde ikili 5 Mart 1898 kozlarını paylaşmak üzere düello yapar, Henry hafif yaralı şekilde kurtulur.
Mahkumiyet ve intihar
[değiştir | kaynağı değiştir]İddialar üzerine yeniden yapılan araştırmalarda Henry'nin şüpheli faaliyetleri ortaya çıkar. 30 Ağustos 1898 günü sorgulanan Henry önce iddiaları reddetse de sonrasında yaptıklarını itiraf eder. Bunun üzere kendisi hapse gönderilirken konudan haberdar olan Generaller Georges-Gabriel de Pellieux ve Raoul Le Mouton de Boisdeffre istifa etmek durumunda kalır. Henry ertesi gün hücresinde intihar eder.[1]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Emile Zola davasında Henry ve Picquart
-
Henry tarafından uydurulan sahte belge
-
Henry ve Picquart düellosu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Dreyfus Olayı hakkında internet sitesi 20 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca) 22 Nisan 2020 tarihinde erişilmiştir