İçeriğe atla

Heyʼetu Tahrîri'ş-Şâm

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tahrir el-Şam
هيئة تحرير الشام‎
Hayʼat Taḥrīr al-Shām
Etkin28 Ocak 2017-günümüz
ÜlkeSuriye
BağlılıkSuriye Kurtuluş Hükûmeti
TipiMuhalif Ordu
Büyüklük12,000–15,000 asker (2020)[1]
Öncül
RenkleriYeşil, Beyaz, Siyah
SavaşlarıSuriye İç Savaşı
Komutanlar
KomutanEbu Muhammed el-Cevlani (Ekim 2017'den beri askeri ve resmi lider)[2][3]

Tahrir el-Şam (Arapçaهيئة تحرير الشام ) veya Şam Kurtuluş Heyeti, kısaca HTŞ, Suriye İç Savaşı'na katılan aktif bir selefi cihad örgütüdür. Örgüt, 28 Ocak 2017'de Cebhe Fetih el-Şam (eski adı el-Nusra Cephesi), Ensaruddin Cephesi, Ceyşu's-Sünne, Liva El-Hak ve Nureddin Zengi Hareketi grupları arasında bir birleşmeyle kuruldu. Açıklamanın ardından ek gruplar ve kişiler katıldı. Birleştirilmiş grup şu anda Cebhe Fetih el-Şam ve eski Ahrar el-Şam liderleri tarafından yönetiliyor, ancak Yüksek Komuta diğer grup liderlerinden oluşuyor. Daha muhafazakâr ve selefi unsurları temsil eden pek çok grup ve kişi Ahrar el-Şam’dan ayrıldı. Hâlen, bazı analistler ve medya kuruluşları bu gruba önceki isimleri olan el-Nusra Cephesi veya Cebhe Fetih el-Şam demeye devam etmektedir. Tahrir el-Şam'ın Suriye'de el-Kaide'nin temsilcisi olarak görülmesi ve grubun üst düzey yöneticilerinin el-Kaide ile bağlantısı olduğu iddiası, özellikle Ebu Cabir'in de aynı şekilde aşırı görüşlere sahip olduğu iddiası sonrası Ensaruddin Cephesi ve Nureddin Zengi Hareketi HTŞ ile bütünlüğü bozdu, bağımsız hareket etmeye başladı. Bu iddialara karşın Tahrir el-Şam el-Kaide'nin Suriye şubesi olduğunu kabul etmemektedir ve örgüt kurulurken yapılan açıklamada, grubun "önceki kuruluşların veya hiziplerin bir uzantısı değil, bağımsız bir örgüt olduğunu" söylenmiştir. Ek olarak, birleşmenin bir parçası olan Nureddin Zengi gibi bazı hizipler bir zamanlar ABD tarafından desteklenmiştir. Rusya, Tahrir el-Şam'ın Suriye'yi el-Kaide'nin İslami bir emirlik hâline getirme hedefini sürdürdüğünü iddia ediyor. Tahrir el-Şam, İdlib ilinde varlık gösteren Suriye Kurtuluş Hükûmeti'ne bağlılık göstermektedir.[4]

Terör örgütü olarak tanınması

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülke Tarih Kaynaklar
 ABD 11 Mart 2017 [5][6]
 Kanada 23 Mayıs 2018 [7]
 Türkiye 31 Ağustos 2018 [8]
 Birleşik Krallık [9]

Uluslararası toplumun çoğu Tahrir al-Şam'ı terör örgütü olarak görüyor. Suriye'deki ABD büyükelçiliği Mayıs 2017'de HTŞ'nin Mart 2017'de terör örgütü olarak belirlendiğini doğruladı. ABD'nin Suriye Büyükelçisi HTŞ'nin birleşme içinde birleşen herhangi bir grup El-Kaide'nin Suriye ağının bir parçası hâline geldi. HTŞ'nin özü, belirlenmiş bir terör örgütü olan Nusra'dır. Bu isimlendirme, hangi ismin kullanıldığına veya hangi grupların birleştirildiğine bakılmaksızın uygulanır. Kanada Tahrir al-Şam'ı 23 Mayıs 2018'de terör örgütü olarak belirledi. Ağustos 2018'de Türkiye, Tahrir al-Şam'ı terör örgütü olarak belirledi.

  1. ^ "Syria: Who's in control of Idlib?". BBC News (İngilizce). 18 Şubat 2020. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2021. 
  2. ^ Joscelyn, Thomas (10 Şubat 2017). "Hay'at Tahrir al Sham leader calls for 'unity' in Syrian insurgency". Long War Journal. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2017. 
  3. ^ "Julani is a temporary leader of the "Liberation of the Sham" .. This is the fate of its former leader". HuffPost. 2 Ekim 2017. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2017. 
  4. ^ "İdlib'in kontrolü El Kaide bağlantılı HTŞ'ye geçti". Deutsche Welle. 10 Ocak 2019. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  5. ^ Charles Lister [@Charles_Lister] (11 Mart 2017). "US State Deparment declares that #HTS and all groups that merged into it are now considered Al-Qaeda & thus, HTS = a terrorist organization: t.co/8Bixa9bSqq" (X gönderisi). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020X vasıtasıyla. 
  6. ^ United States Ambassador to Syria [@USEmbassySyria] (15 Mayıs 2017). "HTS is a merger and any group that merges into it becomes part of al-Qa'ida's Syrian network. #Syria" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019.