Henley Pasaport Endeksi
Henley Pasaport Endeksi, (İngilizce: The Henley Passport Index), Vatandaşların seyahat özgürlüğüne göre ülkelerin dünya sıralamasıdır.[1] 2005 yılında Henley & Partners Visa Restrictions Index (HVRI)[2] olarak başladı ve Ocak 2018'de ismi değiştirilerek yeniden adlandırıldı.[3][4] Site, pasaport sahiplerinin vizesiz seyahat edebilecekleri ülke sayısına göre dünyadaki 199 pasaportun bir sıralamasını sunmaktadır. Belirli bir pasaportun erişebileceği ülke sayısı, vizesiz 'puan' olur. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile işbirliği içinde ve küresel veritabanlarından resmi verilere dayanan Henley & Partners, 2006'dan bu yana dünyadaki tüm ülke ve bölgelerin vize düzenlemelerini analiz etmektedir.[5]
Tanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]HPE, diğer birçok bölgeye 'vizesiz' ulaşılabileceğine (aşağıda tanımlanmıştır) göre sıralamada bir pasaport sıralamasından oluşur. IATA veri tabanındaki tüm farklı hedef ülkeler ve bölgeler dikkate alınır. Ancak, tüm bölgeler pasaport vermediğinden, sorguların yapıldığı hedeflere göre sıralanacak daha az sayıda pasaport bulunmaktadır.[6]
Metodoloji Her ülke veya bölge için puanı belirlemek üzere,[7] IATA veri tabanı aşağıdaki şekilde sorgulanmaktadır:
1. Puanın belirleneceği 199 pasaportun her biri, IATA veri tabanında seyahat kısıtlama bilgilerinin mevcut olduğu olası 227 seyahat noktasının her biri ile kontrol edilir. Bu sorgulamalar yıl boyunca devam eder, böylece skorlar sürekli değişecektir.
2. Her sorgu aşağıdaki koşullarla yapılır:
- Pasaportlar uyruk ülkesinde düzenlenir
- Pasaport sahipleri pasaportu veren ülkenin yetişkin bir vatandaşıdır ve turist grubundan ziyade yalnız bir gezgindir.
- Giriş turizm veya iş için aranır
- En az üç gün konaklama
3. Diğer koşullar şunlardır:
- Sorgular sadece diplomatik, hizmet, acil durum veya geçici pasaportlar yerine normal pasaport sahipleri için yapılır ve diğer seyahat belgeleri dikkate alınmaz
- Pasaport sahipleri giriş için herhangi bir karmaşık gereksinimi karşılamıyor (örneğin, devlet tarafından verilen bir mektuba, çevirilere veya boş sayfalara sahip olmak)
- Pasaport sahipleri gerekli tüm aşı ve sertifikalara sahiptir;
- Pasaport sahipleri aynı havaalanından geliyorlar ve ayrılıyorlar
- Pasaport sahipleri bir geçiş yerine kısa bir süre kalmak istiyorlar
- Giriş limanı, gerekli olduğu durumlarda büyük bir şehir veya başkenttir.
- Hedef ülke veya bölge tarafından, pasaportların belirli bir geçerlilik süresi ile ilgili şartlar dikkate alınmaz.
Pasaport sahipleri giriş için tüm temel gereklilikleri yerine getirirler (örneğin, otel rezervasyonu yapmak veya yeterli para ya da iade biletini kanıtlamak gibi)
- Ön yolcu bilgileri ve gemiye ön onay, vize şartı veya seyahat kısıtlaması olarak kabul edilmez. Havaalanı vergisi ödemesi de şart değildir.
- Grönland ve Faroe Adaları'nın vize politikalarının Danimarka ile aynı olduğu varsayılmaktadır.
4. Belirli bir ülkeden veya bölgeden pasaport sahiplerinin varış yerine girmeleri için vize gerekmiyorsa, o zaman pasaport puanları 1'dir. Pasaport, varışta vize, ziyaretçi izni veya elektronik seyahat otoritesi ETA (örneğin, belirli vize-feragat programları nedeniyle) ayrılış öncesi hükûmet onayı gerektirmediklerinden elde edilebilir.
5. Vizelere ihtiyaç duyulduğunda veya pasaport sahiplerinin ayrılmadan önce devlet onaylı elektronik vizeler (e-Vizeler) almaları gerektiği durumlarda, 0 puan verilir. Pasaport sahiplerinin varışta vize almak için ayrılmadan önce devlet onayı alması gerekiyorsa, bu da 0 puan alır.
6. Belirli bir pasaport için toplam puan daha sonra yukarıda belirtilen koşullara göre atanır.[8]
Liste
[değiştir | kaynağı değiştir]Avrupa ülkeleri, son on yıldaki istikrarları nedeniyle dikkat çekmektedir ve Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg, İspanya ve İsveç, 10 yıl öncesiyle aynı konumda kalmaktadır. 26 yıl öncesine kıyasla 2015'te 30 ülke ile “İlk 10'lar” neredeyse aynıydı. Lihtenştayn düştü, Çekya, Finlandiya, Macaristan, Malta, Slovakya ve Güney Kore ilk 10'a girdi.
Sonuçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]İspanya pasaportu, 2023 yılında dünyanın en güçlü pasaportu seçildi.[9]
Afganistan pasaportu, bir kez daha endeks tarafından dünyanın en zayıf pasaportu seçildi.[10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Henley Passport Index
- The Henley & Partners Visa Restrictions Index 2016
- Henley & Partners Passport Index 12 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Henley Passport Index sıralaması, 9 Temmuz 2018 itibarıyla 11 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Smith, Oliver (29 Şubat 2016). "The world's most powerful passports". The Telegraph. 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 July 2018.
- ^ "Visa Restriction Index 2006 to 2016 2018". visaindex.com. 8 January 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 April 2016.
- ^ Andrejevic, Mark and Volcic, Zala (2016). Commercial Nationalism: Selling the Nation and Nationalizing the Sell. Palgrave Macmillan, New York. 9781137500984
- ^ "Rights of Passage — Henley Passport Index 2018". Henley & Partners Passport Index. Henley & Partners Holdings Ltd. 3 Nisan 2018. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2018.
...what are the political factors governing the strength of your passport? Perhaps more importantly, if your passport is not serving you, what can you do to enhance it? The 2018 Henley Passport Index was designed with these questions in mind. Launched 9 January, and replacing the Henley Visa Restrictions Index, the Henley Passport Index provides a ranking
- ^ "The Henley & Partners Visa Restrictions Index 2016" (PDF). henleyglobal.com. Henley & Partners. 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2016.
- ^ Kalin, Christian H. Global Residence and Citizenship Handbook (5 bas.). Ideos Publications. ss. 147-148. ISBN 978-3-9524052-7-7.
- ^ Kalin, Christian H. Global Residence and Citizenship Handbook (5 bas.). Ideos Publications. ss. 148-149. ISBN 978-3-9524052-7-7.
- ^ "Henley Passport Index 2006 to 2018". Henley & Partners Passport Index. Henley & Partners Holdings Ltd. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 July 2018.
The index and its contents are based on data provided by the International Air Transport Authority (IATA) and supplemented, enhanced, and updated using extensive in-house research and open-source online data. The index includes 199 different passports and 227 different travel destinations. Updated in real-time throughout the year, as and when visa-policy changes come into effect...On a fixed date each year, Henley & Partners receives exclusive data from the International Air Transport Authority (IATA), which forms the basis of the Henley Passport Index. In order to maintain the accuracy of the data provided by IATA in the face of constant updates to visa policy, and in order to create detailed visa lists for all 199 passports in our database, the Henley & Partners research team uses publicly available and reliable online sources to cross-check each passport against all 227 possible travel destinations. This research process is ongoing throughout the year. It is coupled with a rigorous monitoring system to pick up relevant visa-policy shifts.
- ^ "Spanish passport". 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ "Afghanistan passport". 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.