İçeriğe atla

Heinrich Wieland

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Heinrich Otto Wieland
Heinrich Otto Wieland
Doğum4 Haziran 1877(1877-06-04)
Pforzheim, Baden, Almanya
Ölüm5 Ağustos 1957 (61 yaşında)
Starnberg, Bavyera, Almanya
MilliyetAlman
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (1927)
Kariyeri
DalıKimya,
Çalıştığı kurumlarMünih Teknik Üniversitesi 1913-21,
Freiburg Üniversitesi 1921-25,
Münih Üniversitesi 1925-
İmza

Heinrich Otto Wieland (d. 4 Haziran 1877 – ö. 5 Ağustos 1957), Alman kimyager. Safra asitleri üzerine yaptığı araştırmalarla 1927 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazandı.[1][2] 1901 yılında Wieland, Münih Üniversitesi'nde doktorasını aldı. 1904 senesinde ders verme hakkını kazandı ve ders vermeye başladı. 1907 senesinde Boehringer-Ingelheim'in danışmanı oldu.

1914 yılında organik kimya üzerine araştırmalarıyla doçent ve Münih Devlet Laboratuvarı Organik Bölümü müdürü oldu. Wieland, 1917-1918 seneleri arasında Dalhem'de Kaiser Wilhelm Enstitüsü'nde çalışmıştır. Burada hardal gazının yapay yollarla bulunabilmesi için silah araştırmalarında yer almıştır.[3]

1913 ile 1921 yılları Münih Teknik Üniversitesi'nde profesör olarak yer aldı. Daha sonra Ludwig Gattermann'ın halefi olarak Freiburg Üniversitesi'nde çalıştı. Freiburg'da kurbağa zehirleri ve safra asitleri üzerinde çalışmalar yapmıştır.

1941 senesinde Wieland toksin alfa-amanitini izole etmiştir, dünyanın en zehirli mantarının-Amanita phalloides/Köygöçüren mantarı- aktif maddesi.

Wieland Nürnberg Yasaları sonrası "ırksal yükü" olan insanların, özellikle de Yahudi öğrencilerini, korumak için çalışmıştır. Irksal yüklerinden dolayı okuldan atılan öğrencileri, Heinrich Wieland'ın kimyagerler grubunda Gäste des Geheimrats (danışma meclisi misafirleri) olarak kalabilirlerdi.

Heinrich'in babası Theodor Wieland (1846-1928) kimya alanında doktora yapmış bir eczacıydı. Pforzheim'de bir altın ve gümüş rafinerisi vardı.[4] Heinrich Wieland Boehringer-Ingelheim'ın kurucusu olan Albert Boehringer'ın eşi Helene Boehringer'ın kuzeniydi. 1915 senesiyle 1920 senesinin sonuna kadar, Wielan Boehringer-Ingelheim'de danışman olarak çalıştı ve bu süre içerisinde şirketin ilk bilimsel departmanını kurdu.

Eva Wieland, Heinrich Wieland'ın kızı, 14 Mayıs 1937'de Feodor Lynen ile evlendi.

Heinrich Wieland Ödülü

[değiştir | kaynağı değiştir]

1964 yılından bu yana Heinrich Wieland Ödülü, kimya, biyokimya, fizyoloji, lipidler ve ilgili maddelerin klinik tıp araştırmalarını teşvik için her yıl verilmektedir. Ödül en değerli uluslararası bilim ödülleri arasında yer almakta ve 40 yılı aşkın başarılı bir geçmişe sahiptir.

Bugüne kadar bu ödülü 58 bilim insanı almıştır. Heinrich Wieland Ödülü Boehringer Ingelheim sponsorluğunda hazırlanan ve bağımsız bir mütevelli heyeti tarafından verilen bir ödüldür.

  1. ^ P. Karrer (1958). "Heinrich Wieland. 1877-1957". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 4 (2). ss. 340-352. doi:10.1098/rsbm.1958.0026. JSTOR 769520. 
  2. ^ Bernhard Witkop (1993). "Remembering Heinrich Wieland (1877-1957) portrait of an organic chemist and founder of modern biochemistry". Medicinal Research Reviews. 12 (3). ss. 195-274. doi:10.1002/med.2610120303. PMID 1578969. 
  3. ^ as an alternative to regular military service. There he was involved in weapons research for instance finding new synthetic routes for mustard gas. He is also credited with the first synthesis of Adamsite
  4. ^ Interconnections and Independence: Heinrich Wieland (1877–1957) and His Era Elisabeth Vaupel Angew. Chem. Int. Ed. 2007, 46, 9154 –9179 DOI:10.1002/anie.200702255