Hüseyin Peyda
Hüseyin Peyda | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Hüseyin Örmen 27 Ocak 1919 Şanlıurfa, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 30 Temmuz 1990 (71 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu, senarist, yönetmen |
| Etkin yıllar | 1950-1990 |
| Ödüller | 1977: 14. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu - Kara Çarşaflı Gelin |
Hüseyin Örmen (27 Ocak 1919, Şanlıurfa - 30 Temmuz 1990,[1] İstanbul), Türk oyuncudur.[2][3]
Peyda, Yeşilçam filmlerinin çoğunda kötü adam karakterlerini canlandırdı. Birçok filmde Cüneyt Arkın ile beraber oynadı. Film çevrelerinde, oynadığı filmlerden elde ettiği kazancını kendi yönettiği filmlere yatıran bir sinemacı olarak tanındı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1946 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi felsefe bölümüne girdi. Ancak 3. sınıfta bölümü bırakmış ve ticaret hayatına girmiş, ancak başarılı olamamıştır.Bir dönem Niyazi Ahmet Banoğlu ile birlikte Türkyolu isimli bir dergi çıkartmıştır. Derginin batmasıyla bu sektörden de çekilmiştir. Bir dönem kadın kuaförlüğüne de el atmıştır. Bir gün Sezer Sezin ile tanışır ve onun aracılığıyla Yeşilçam'a adım atar. Daha sonra bir film şirketi kurmuştur. Hüseyin Kazasfil adı ile senaryolar yazıp filmler çekmiştir. Önder Film ile çeşitli yapımlar ortaya çıkarır. Ancak zamanla Önder Film şirketi iflas eder.
Peyda verdiği bir demeçte ilk yıllarını şöyle açıklar: ''Sinemada kendime istikbal görüyordum. Fakat bir sorun vardı. Urfa'nın köklü ailelerinden birine mensuptum. Akrabalarım soyadımızı kullanmama izin vermediler. O zamanlar sinema toplumumuzun gözünde kötü bir işti. Eğer doğu insanıysanız da tamamen uzak durmanız gerekir.''
Sektörde iş güvencesinin olmamasından hayıflanan Peyda bu durumu şöyle açıklar:
"73 yılında Hülya Koçyiğit ile Yedikule Zindanlarında film çekiyorduk. Kullanılan ark lambaları ultraviyole ışınları yayıyordu. Ancak önünde cam olduğu zaman ışınları kullanabiliyorduk. Bir cam kırılmış, ultraviyole ışınları direkt gözümüze geliyor. Hülya ile gözümüzü kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kaldık. Çekimlerden sonra üç gün hiçbir şey göremedim. İş kazası deyip geçtik.''
Hülya Koçyiğit iyileşir ama Peyda bu olaydan sonra bir gözünü kaybeder. 14. Antalya Film Şenliğinde Kara Çarşaflı Gelin'deki rolüyle en iyi erkek oyuncu ödülünü alır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]30 Temmuz 1990'da 70 yaşındayken akciğer kanseri tedavisi gördüğü Haydarpaşa Numune Hastanesi'nde hayatını kaybetti. Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Yapım | Tür | Görevi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oyuncu | Karakter | Senarist | Yönetmen | Yapımcı | Notlar | |||
| 1990 | Şükür Allahım | Film | Evet | |||||
| Yalnızlar | Film | Evet | ||||||
| Kan Su Gibi Akacak / Bende Silah Konuşur | Film | Evet | ||||||
| Başka Olur Ağaların Düğünü | Film | Evet | ||||||
| 1989 | Hedef | Film | Evet | |||||
| Fosforlu | Film | Evet | ||||||
| 1988 | Kurtlar Geceyi Sever | Film | Evet | |||||
| Her Şey Güzeldi | Film | Evet | ||||||
| Küçüksün Yavrum | Film | Evet | ||||||
| Bu Talihimin Canına Okuyacağım | Film | Evet | ||||||
| 1987 | Yaşamak Haram Oldu | Film | Evet | |||||
| Acı Çekenler | Film | Evet | ||||||
| Son Kahramanlar | Film | Evet | ||||||
| 1986 | Sultanoğlu | Film | Evet | |||||
| Üç Halka 25 | Film | Evet | ||||||
| Sarhoş | Film | Evet | ||||||
| Kısrak | Film | Evet | ||||||
| Korkusuz | Film | Evet | ||||||
| Ölüm Vuruşu | Film | Evet | ||||||
| Hekimoğlu | Film | Evet | ||||||
| 1985 | Kaçış | Film | Evet | |||||
| Kara Şimşek | Film | Evet | ||||||
| Katiller de Ağlar | Film | Evet | ||||||
| Paranın Esiri | Film | Evet | ||||||
| Tapılacak Kadın | Film | Evet | ||||||
| Kaplanlar | Film | Evet | ||||||
| Suçlu Gençlik | Film | Evet | ||||||
| 1984 | Kartal Bey | Film | Evet | |||||
| Ağlama Yarim | Film | Evet | ||||||
| Dev Kanı | Film | Evet | ||||||
| Kanun Kanundur | Film | Evet | ||||||
| Ölüm Savaşçısı | Film | Evet | ||||||
| 1983 | Kartallar Yüksek Uçar | Film | Evet | |||||
| İntikam Benim | Film | Evet | ||||||
| Yıldızlar da Kayar | Film | Evet | ||||||
| Çöl | Film | Evet | ||||||
| Yaktı Beni | Film | Evet | ||||||
| Yıkılan Gurur | Film | Evet | ||||||
| Vahşi Kan | Film | Evet | ||||||
| Erkekçe | Film | Evet | ||||||
| En Büyük Yumruk | Film | Evet | ||||||
| Bedel | Film | Evet | ||||||
| Beyaz Ölüm | Film | Evet | ||||||
| Kurban | Film | Evet | ||||||
| 1982 | Dünyayı Kurtaran Adam | Film | Evet | |||||
| Gurbet Kuşları | Film | Evet | ||||||
| Ağlayan Gülmedi mi | Film | Evet | ||||||
| Bizim Mahalle | Film | Evet | ||||||
| Kelepçe | Film | Evet | ||||||
| Düşkünüm Sana | Film | Evet | ||||||
| Son Savaşçı | Film | Evet | ||||||
| Kanije Kalesi | Film | Evet | ||||||
| Leyla ile Mecnun | Film | Evet | ||||||
| Umut Dilencisi | Film | Evet | ||||||
| Mahkûm | Film | Evet | ||||||
| 1981 | Milcan | Film | Evet | |||||
| Sevdalım | Film | Evet | ||||||
| Yılanı Öldürseler | Film | Evet | ||||||
| Seni Yakacaklar | Film | Evet | ||||||
| 1980 | İki Damla Gözyaşı | Film | Evet | |||||
| Havar | Film | Evet | ||||||
| Ayrılık Kolay Değil | Film | Evet | ||||||
| Rüzgâr | Film | Evet | ||||||
| Çile | Film | Evet | ||||||
| Senin Olmaya Geldim | Film | Evet | ||||||
| Perişanım | Film | Evet | ||||||
| Havar | Film | Evet | ||||||
| 1979 | Hazal | Film | Evet | |||||
| Fakir | Film | Evet | ||||||
| Gazeteci | Film | Evet | ||||||
| Kara Yazma | Film | Evet | ||||||
| Üç Sevgilim | Film | Evet | ||||||
| Vatandaş Rıza | Film | Evet | ||||||
| 1978 | Ayağında Kundura | Film | Evet | |||||
| Düzen | Film | Evet | ||||||
| Derviş Bey | Film | Evet | ||||||
| İnsanları Seveceksin | Film | Evet | ||||||
| Aldırma Gönül | Film | Evet | ||||||
| Seven Unutmaz | Film | Evet | Hulusi Kibaroğlu | |||||
| Toprağın Oğlu | Film | Evet | ||||||
| 1977 | Derbeder | Film | Evet | |||||
| Baba Ocağı | Film | Evet | ||||||
| Dila Hanım | Film | Evet | ||||||
| Hakanlar Çarpışıyor | Film | Evet | ||||||
| 1976 | Söyleyin Anama Ağlamasın | Film | Evet | |||||
| Kurban Olayım | Film | Evet | ||||||
| Bıktım Her Gün Ölmekten | Film | Evet | ||||||
| 1975 | Babanın Oğlu | Film | Evet | |||||
| Kara Çarşaflı Gelin | Film | Evet | ||||||
| Köprü | Film | Evet | ||||||
| 1974 | Dayı | Film | Evet | |||||
| Bırakın Yaşayalım | Film | Evet | ||||||
| 1973 | Mevlana (Gönüller Sultanı Mevlana) | Film | Evet | |||||
| Hamsi Nuri | Film | Evet | ||||||
| Rabia (İlk Kadın Evliya) | Film | Evet | ||||||
| 1972 | Vurma Zalim Vurma | Film | Evet | Evet | Evet | |||
| Yazık Oldu Ali'ye | Film | Evet | ||||||
| Valizdeki Ceset | Film | Evet | Evet | |||||
| Yiğitlerin Kaderi | Film | Evet | Evet | |||||
| 1971 | Ölmeyen Adam | Film | Evet | |||||
| 1969 | Mezarımı Taştan Oyun | Film | Evet | Evet | Evet | |||
| 1968 | Kanlı Oba | Film | Evet | |||||
| Kabadayı | Film | Evet | ||||||
| 1967 | Sefiller | Film | Evet | |||||
| Killing Ölüler Konuşmaz | Film | Evet | ||||||
| Killing Uçan Adam'a Karşı | Film | Evet | Polis Komiseri | |||||
| Son Kurban | Film | Evet | ||||||
| Nemli Dudaklar | Film | Evet | ||||||
| Killing İstanbul'da | Film | Evet | Polis Komiseri | |||||
| Bir Annenin Gözyaşları | Film | Evet | ||||||
| Ali'yi Gördüm Ali'yi | Film | Evet | ||||||
| 1966 | Kovboy Ali | Film | Evet | |||||
| Halime'yi Samanlıkta Vurdular | Film | Evet | ||||||
| Anası Yiğit Doğurmuş | Film | Evet | ||||||
| 1965 | Yahya Peygamber | Film | Evet | |||||
| Veysel Garani | Film | Evet | ||||||
| Veysel Garani | Film | Evet | ||||||
| Öfke Dağları Sardı | Film | Evet | ||||||
| Kasımpaşalı Recep | Film | Evet | ||||||
| Hazreti Eyüb'ün Sabrı | Film | Evet | ||||||
| Gizli Emir | Film | Evet | ||||||
| 1964 | Zımba Gibi Delikanlı | Film | Evet | |||||
| Izdırap Çocukları | Film | Evet | ||||||
| Kızgın Delikanlı | Film | Evet | ||||||
| 1963 | Perişan | Film | Evet | Evet | Evet | |||
| Çapkın Hırsız | Film | Evet | Evet | Evet | ||||
| Kadınlar Hep Aynıdır | Film | Evet | ||||||
| 1962 | Aşk Yarışı | Film | Evet | |||||
| 1961 | Mor Sevda | Film | Evet | Evet | Evet | |||
| 1960 | Kaderime Ağlarım | Film | Evet | Evet | ||||
| Aşk Hırsızı | Film | Evet | Evet | |||||
| 1959 | Kaderim Böyle mi? | Film | Evet | Evet | ||||
| Ölüm Dönemeci | Film | Evet | ||||||
| 1958 | Dar Sokaklar | Film | Evet | Evet | ||||
| Mavi Boncuk | Film | Evet | ||||||
| Dar Sokaklar | Film | Evet | ||||||
| 1957 | Üç Garipler | Film | Evet | |||||
| 1956 | Gelen Ağlar Giden Ağlar | Film | Evet | Evet | Evet | |||
| 1955 | Bu Nasıl Aşk | Film | Evet | Evet | Evet | |||
| 1954 | Yolculuk Var | Film | Evet | |||||
| 1952 | Kubilay | Film | Evet | Evet | ||||
| 1951 | Mezarımı Taştan Oyun | Film | Evet | Abdo | Evet | Evet | ||
| Kanlı Feryad | Film | Evet | ||||||
| 1950 | Söyleyin Anama Ağlamasın | Film | Evet | Evet | Evet | Evet | ||
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Ödül töreni | Kategori | Yapım | Kaynak | Sonuç |
|---|---|---|---|---|---|
| 1977 | 14. Altın Portakal Film Festivali | En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu | Kara Çarşaflı Gelin | [4] | Kazandı |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tarihte Bugün", CNN Türk URL erişim tarihi: 26 Temmuz 2008[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2019.
- ^ "Sinematürk' te Hüseyin Peyda". 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022.
- ^ "Hüseyin Peyda". ekitap.kulturturizm.gov.tr. 10 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyazperde'de Hüseyin Peyda
- IMDb'de Hüseyin Peyda
- Sinemalar.com'da Hüseyin Peyda
- SinemaTürk'te Hüseyin Peyda
- TSA´de Hüseyin Peyda 17 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.