Gayrisafi millî hasıla

**Türkiye'nin Dolar ve TL bazında GSMH'si**
Yıl	Milyar US-$	Milyar TL	Büyüme %
2006	400.000	575.784	6,0
2005	361.500	488.100	7,6
2004	300.600	428.900	9,9
2003	239.800	356.700	5,9
2002	180.100	273.500	7,9
2001	146.100	176.500	-9,5
2000	201.500	125.600	6,3
Kaynak: DİE

Gayrisafi millî hasıla (GSMH), bir ülke vatandaşlarının verilen bir yıl için ürettikleri toplam mal ve hizmetlerin, belli bir para birimi karşılığındaki değerinin toplamıdır. Vatandaşlık ayrımının yapılmasındaki sebep, GSMH'nin gayrisafi yurt içi hasıladan (GSYİH) farklı olduğunu belirtmek içindir. GSYİH, o ülkede faaliyet gösteren yabancı ülke yurttaşlarının ürettiği nihai mal ve hizmetleri de kapsar.

Başka bir deyişle GSMH, bir ülkenin yurt dışında çalışan vatandaşlarının ülkeye gönderdikleri faktör gelirlerinin GSYİH’ye eklenip ülkede çalışan yabancıların kendi ülkelerine gönderdikleri faktör gelirlerinin GSYİH’den düşülmesi ile elde edilen değerdir.

1990'ların başından itibaren, küreselleşmenin ivme kazanıp üretim faktörlerinin ve sermayenin, ülke sınırlarının dışına taşması sonucu, makroekonomik analizlerde ilgi, bir ülkenin yurttaşlarının gelirini ifade eden GSMH yerine, bir ülkenin sınırları içerisinde yaratılan toplam geliri ifade eden GSYİH üzerine yoğunlaşmıştır. Fakat yine de ülkelerdeki kişi başına gelir ve bunların karşılaştırılması gibi konularda GSMH hâlâ önemli bir kavram ve ölçüdür. GSMH, genellikle bir yıllık zaman birimi içinde hesaplanır.

Kişi başına Millî Hasıla hesaplamalarında nüfus artışı göz önünde bulundurulur.

Cari ve Sabit fiyatlar

Millî Gelir hesaplamalarında iki çeşit uygulama vardır:

Cari fiyatlarla: Hesaplamalarda enflasyonun etkisi gözetilmez. Üretilen mal ve hizmetlerin güncel değerleri üzerine hesaplanır.

Sabit fiyatlarla: Baz olarak herhangi bir yıl alınır ve o yıla endeksli enflasyon oranından arındırılmış reel artışlar hesaplanır.

Hesaplama yöntemi

Gelirler yöntemi ile hesaplamada, gelir niteliği taşıyan üretim ve hizmet alanındaki kalemler esas alınır. Kullanılan ana kalemler şu şekilde sıralanabilir:

GSYİH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) = Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma, Haberleşme Mali Kuruluşlar Konut Hizmetler Toplamı (Kamu ve Özel) İthalat Vergisi

GSMH = GSYİH Yurt dışında bulunan vatandaşların gelirleri - Yurt içindeki yabancıların gelirleri

GSMH ile İlgili Formüller:

SMH = GSMH – Amortismanlar
MG = SMH – Dolaylı Vergiler
MG = SMH – Dolaylı Vergiler Sübvansiyonlar
MG = GSMH – Amortismanlar – Dolaylı Vergiler Sübvansiyonlar
MG = Ücret Faiz Rant Kâr
KG = MG – (Sosyal Güvenlik Kesenekleri Kurumlar Vergisi Dağıtılmayan Kârlar) Transferler
HG = KG – Dolaysız Vergiler

Büyüme oranları

GSMH ve büyüme oranları, ülkenin ekonomik performansının göstergesidir. GSMH büyüme oranlarının üç çeyrek üst üste düşük olması, resesyon başlangıcı sinyali olarak görülür.

Ülkelerin GSYİH’lerine göre sıralandığı listeler

Ayrıca bakınız

Bowley yasası