Florence Baker
Florence Baker | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Florence Barbara Maria von Sass 6 Ağustos 1841 Nagyenyed, Macar Krallığı (1526–1867), Avusturya İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Mart 1916 (74 yaşında) Newton Abbot, Devon, İngiltere |
| Milliyet | İngiliz |
| Tanınma nedeni | yetim biri olarak köle, Nil nehri kaşifi ve Lady. |
| Evlilik | Sir Samuel Baker |
Florence, Lady Baker veya Florica Maria Sas; Barbara Szasz; Maria Freiin von Sass; Barbara Szasz; Barbara Maria Szasz; Barbara Maria Szasz (6 Ağustos 1841 - 11 Mart 1916) Macaristan doğumlu İngiliz kaşiftir. Transilvanya'da (daha sonra Macaristan Krallığı) doğdu. Ailesi ve erkek kardeşi, 8-9 Ocak 1849'da Nagyenyed'de yaklaşık 1000 Macar sivili öldüren Ioan Axente Sever ve Simion Prodan liderliğindeki Rumen yağmacılar tarafından öldürüldüğünde yetim kaldı. Macar ordusundan kalanlarla birlikte Osmanlı İmparatorluğu'na, Vidin'e kaçtı. Burada 1859'da Samuel Baker tarafından kurtarılana dek ortadan kayboldu..
Baker, İskoçya'da Atholl Dükü'nü ziyaret ederken, Maharaja Duleep Singh ile arkadaş oldu. 1858-1859'da ikisi, Frankfurt, Berlin, Viyana ve Budapeşte üzerinden Orta Avrupa ve Balkanlar'da kapsamlı bir av gezisine çıktılar. Yolculuğun son bölümünde Baker ve Maharajah, Budapeşte'den ahşap bir tekne kiraladı ama donmuş Tuna'da ilerleyemediler. Bu nedenle Vidin'e geçtiler. Baker Mihrace'yi eğlendirecek bir şey bulam umuduyla Vidin köle pazarına gitti. Baker orada, Osmanlı Vidin Paşası'nın almak istediği beyaz bir cariye olan Florence'ı gördü ve aşık oldu. Paşadan daha fazla teklif verdi ama yine de görevlilere rüşvet vererek onun kaçmasını sağladı. Sonunda Baker'in sevgilisi ve karısı oldu ve gittiği her yerde ona eşlik etti. Dubrushka'ya gitmeden önce büyük olasılıkla Bükreş'te evlendikleri biliniyor. Ancak Sir Samuel, 1865'te İngiltere'ye döndüklerinde bir aile töreni yapacaklarına söz verdi.
Birlikte Nil Nehri'nin kaynağını aramaya gittiler ve Albert Gölü'nü buldular. İngiltere'de Samuel Baker'ın evinde yaşamaya başladılar ve Lady Baker olarak anılmaya başladı. Daha sonra köle ticaretini durdurmak için kocasıyla birlikte Afrika'ya döndü. İkisi de emekli olduktan sonra Devon'da öldüler.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı kaynaklar, Florence Barbara Maria von Sass'ın 1841'de Nagyenyed'de (bugünkü Aiud, Romanya) doğduğunu söylüyor.[1] Baker ailesinden aktarıldığına göre onun Transilvanya'da von Sas (von Sass ailesinin bir kolu) adında mülkleri olan Macar soylu bir aileden gelmişti. Bir Székely subayının kızı olduğu ve gençliğinde, II. 1848 Macar Devrimi sırasında anlatılanlara göre "babası ve erkek kardeşleri gözlerinin önünde öldürülmüştü".[2] Ergenlik çağında Macarca, Almanca, Rumence ve Türkçe biliyordu.[3] Ocak 1859'da, o zamanlar Osmanlı İmparatorluğu toprağı olan ve şimdi Bulgaristan'da bulunan Tuna Nehri üzerindeki bir kasaba ve müstahkem liman olan Vidin'de köle olarak satıldığında on dört yaşında olabilirdi.[1] Bazı rivayetlere göre aslında Vidin Paşası'nın eşi olacaktı ama Samuel Baker tarafından görülmesiyle kaderi değişmişti.[4] Baker ve Maharaja Duleep Singh bir av gezisindeyken Samuel Baker gardiyanlara rüşvet vererek Florence'ın kaçmasına olanak sağlamıştı.[5]
Afrika
[değiştir | kaynağı değiştir]
Samuel Baker onu Nil Nehri'nin kaynağını bulmak için bir keşif gezisine liderlik ettiği Afrika'ya götürdü. Günümüz Güney Sudan'ında Nil üzerinden ilerleyerek Gondokoro'ya gittiler. Kocasının sert tutumları ve personelin sadakatsizliği ile ilgili problemler vardı. Florence araya girmeyi ve ortak bir anlaşma bulmayı başardı.[1] Gondokoro, fildişi ve köleler için bir üs ve teknelerin daha fazla gidemediği ve kaynağa yürüyerek gitmek zorunda oldukları noktaydı. Orada onlara kendi keşiflerini anlatan Speke ve Grant ile tanıştılar. Nil'in başka bir kolunu araştırmayı önerdiler. Speke ve Grant daha sonra yolculuklarının anılarını yazdığında ikisi de Baker'ın Florence'nin yanında olduğundan bahsetmedi. Bu, Samuel Baker ile yaptıkları anlaşmayla uyumluydu.[7]
Florence ve Baker, Murchison Şelalelerini ve Albert Gölü'nü şimdi Uganda olarak bilinen yerde keşfettiler.[7]
İngiltere'ye vardıklarında, Norfolk'taki Hedenham Hall'da yaşadılar. 4 Kasım 1865'te Piccadilly'deki St James Kilisesi'nde evlendiler. Samuel Baker şövalye ilan edildiğinde Lady Baker oldu. Nasıl tanıştıklarının ayrıntılarının gizli tutulması gerekiyordu. Ancak hikâye yayıldı ve bu durum Kraliçe Victoria'nın Baker'ı görevlerinden çıkarmaya karar vermesiyle sonuçlandı.[8]
1869'da Samuel, Mısır'ın Türk Valisi İsmail Paşa tarafından Gondokoro çevresindeki köle ticaretini ortadan kaldırmak veya azaltmak için Afrika'ya davet edildi. Samuel, Ekvator Nil'inin Genel Valisi yapıldı. Daveti kabul ederek Afrika'ya döndüler. Florence sağlık görevlisi olarak görev yaptı. Bunyoro'da yaptıkları bir mücadelede yenildiklerinde iki şemsiye ve bir tabancaya ek olarak tüfek ve brendi taşıyorlardı.[1]
Sonraki yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]
1873'te o ve kocası, Devon'daki Newton Abbot'taki evleri Sandford Orleigh'de yaşamaya başladı. General Gordon Şubat 1883'te geldi ve Samuel'den Mısır'daki Mehdist Savaşı sırasında insanları kuşatma altındaki Hartum'dan tahliye etmesine yardım etmesini istedi.[5] Florence de böyle bir görev için gerekli görülüyordu. Ancak, Florence Afrika'ya geri dönmeyecek ve kocası da onsuz seyahat etmeyecekti. Sir Samuel Baker 1893'te öldü. Florence Baker, yirmi yıldan fazla bir süre sonra Devon'da öldü, ancak aynı yere gömüldüler.[1]
Anısına
[değiştir | kaynağı değiştir]Baker çifti, Severino Baraldi'nin "Samuel Baker (1821–93) ve Albert Gölü'nün Keşfi" adlı tablosunda yer alır. .
Delia Akeley, Christina Dodwell, Mary Kingsley ve Alexine Tinne ile birlikte, 1997 yılında Afrika'daki kadın kaşifler üzerine bir kitap için seçilen beş konudan biriydi.[9]
Macaristan Ulusal Meclis Başkanı László Kövér, 4 Mart 2019'da Nil'in kaynağını araştırmak için yaptığı gezinin 155. yıldönümünde, seyahatlerini anan bir anıt plaketi açtı. Anıt plaket, Uganda'daki Murchison Falls Ulusal Parkı'nda, Nil kıyısındadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Dorothy Middleton, 'Baker, Florence Barbara Maria, Lady Baker (1841–1916)', Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004 accessed 5 Sept 2015 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Morning Star: Florence Baker's diary of the expedition to put down the slave trade on the Nile, 1870–1873. Kimber. 1972. s. 22. ISBN 9780718304324.
- ^ Lovers on the Nile. Quartet Books. 1981. ISBN 978-0-7043-3365-9. 16 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ Science historian chronicles true story of Lady Florence Baker 30 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Penn State University, 3 February 2004, Retrieved 4 September 2015
- ^ a b Journey up the Nile to go from a slave girl to an English lady, TES, 30 October 2004, Retrieved 11 September 2015
- ^ Stanley and the White Heroes in Africa (etc.) (H. B. Scammel, 1890)
- ^ a b Thomas Paul Ofcansky, 'Baker, Sir Samuel White (1821–1893)', Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, Jan 2008 accessed 4 Sept 2015
- ^ Wilson (29 Mart 2004). "What am I bid for this Lady?". The Telegraph. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- ^ Margo McLoone, Women explorers in Africa: Christina Dodwell, Delia Akeley, Mary Kingsley, Florence von Sass-Baker, and Alexandrine Tinne (Capstone Press, 1997)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Florence Baker ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
