Ekmek makinesi
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Nisan 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Ekmek makinesi, ekmek yapımı için kullanılan bir mutfak aletidir. Makine önceden ölçülmüş ve makinenin tavasına konulmuş malzemeleri, elektronik kumanda panelinden belirlenmiş özellikler çerçevesinde hazırlar. Hamur yoğurma süresi, dinlendirme süresi, pişirme süresi, ekmek kabuğunun rengi gibi makinenin ekmeği hazırlanması için gerekli tüm kontrol parametreleri, önceden kumanda panelinden seçilen bilgilere göre ekmek makinesinin gömülü sisteminden belirlenir. Bazı ekmek makinelerinin kontrol panelinde ayrıca sadece hamur yoğurma, reçel yapma, ekmek kabuk renginin seçimi, 13 saate kadar bekletme, 58 dakikada ekspres ekmek yapma gibi çeşitli program seçenekleri de vardır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk ekmek yapma makinesi bir yıllık araştırmanın sonucunda Matsushita Electric Industrial Co. (günümüzdeki adı Panasonic) firmasının proje mühendisi
ve yazılım geliştiricisi Japon Ikuko Tanaka tarafından 1986'da icat edildi. Ikuku Tanaka bunun için Osaka International Hotel'in baş fırıncısından ekmek hamurunun nasıl yoğurulacağı, içine nelerin konulacağı konusunda eğitim aldı ve makinenin içine özel kaburgaların nasıl ekleneceği konusuyla ilgilendi.[1]
Funai Electric şirketinin makineleri pişirme işleminden sonra ekmeği soğutmak için tam gözetimsiz çalışmaya imkan veren bir fan ekledi ve bu nedenle Raku Raku Pan adıyla satılan dünyanın ilk tam donanımlı tam otomatik ekmek yapma makinesini ürettiği iddia edilir. Japonya'da 1987'de Raku Raku Pan Da [2] ve ABD'de Dak Auto Bakery modeli FAB-100-1 olarak satıldı. On yıl sonra Birleşik Krallık, Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde popüler oldu. Sabit somun şekli ve sınırlı görev çevrimi nedeniyle ticari kullanım için uygun olmasa da ekmek makineleri evde kullanım için çok uygundur ve yoğurulmuş hamurla çalışırken en iyi sonucu verir.[3]
Kullanımı ve özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekmek yapmak için önce malzemeler makinenin tavasına ölçülerek konulur. Malzemelerin tavaya konulmasında önce sıvılar sonra katılar sırası izlenir. Bu sıra önemlidir çünkü ekmek makinelerinde kullanılan ve bilimsel adı Saccharomyces cerevisiae olan ekmek mayası su ile temas edince aktifleşir bu nedenle makinenin mikro denetleyici programı başlayana kadar su ve maya ayrı durmalıdır.
Döngü uzun bir yoğurmayla başlar. Top haline gelen hamur birkaç on dakika dinlenir sonra yeniden yoğurulur.
Malzemeler önce dinlendirilir ve mayalanma için en uygun sıcaklığa ısıtılır. Sonra tavanın tabanındaki dönen malzemeler kısa bir kürekle karıştırılarak hamur haline getirilir. Daha sonra hamur ideal sıcaklık kontrolü altında mayalanır ve ardından mayalanmış hamur pişirilir. Bir veya daha çok dinlenmeden sonra makine pişirme kabının çevresindeki ısıtılan rezistansla yaklaşık bir saat hamuru pişirir. Ekmek pişince tavasıyla makineden elle çıkarılır. Pişmiş ekmeğin daima tabanında karıştırıcı küreğin olduğu yerde bir (veya iki) "delik" kalır çünkü karıştırıcı kürek hamurun altındadır ve ekmek pişirilip kaptan çıkarıldıktan sonra bu karıştırıcı küreğin ekmeğin tabanından çıkarılması gerekir.
Ekmek yapım süresi
[değiştir | kaynağı değiştir]Makinenin ekmeği yapması seçilen programa göre genelde 3 ile 4 saat arasında bir zaman alır.
Ekmek dışında yapılan gıdalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Çoğu cihazda sesli bir sinyal fındık, ceviz, kuru üzüm, şekerli meyveler vb. gibi ek malzemeler eklenecek zamanı belirtir.
Bazı makinelerin pasta, reçel veya ekmek yapma gibi çeşitli programlar vardır.
Birçok modelde fermantasyona kadar bekleyen program vardır ve bu modeller pizza ve erişte için hamur yapmada kullanılabilir.
Isıtıcı ve pişirme tavasının içinde dönen "karıştırıcı kürek" pirinç keki, reçel, yoğurt mayalama için de kullanılabilir.
"Ultra hızlı ekmek" programı 2 saatten daha kısa sürer (ekmek mayasından yapılan ekmek daha küçüktür, çünkü kabarmaya daha az zamanı olmuştur). Bu programla kabartma tozu esaslı (kabarmaya gerek olmayan) pound kek vb. karışık kekler gibi kekler yapmak mümkündür. Genellikle ekmek makinelerinde yapılan ekmek, ticari fırınlardaki gibi hamuruna koruyucu katılmadığından daha çabuk bayatlar. Ancak bu durum ekşi mayalı ekmek mayası olan lactobacillus kullanılarak düzeltilebilir.
Ekmek makinesinde yapılan ekmek, ticari fırınlardaki gibi hamuruna koruyucu katılmadığından daha çabuk bayatlar. Ancak bu durum ekşi mayalı ekmek mayası olan lactobacillus kullanılarak düzeltilebilir.
Ekmek ağırlıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekmek makinelerinin yaptığı ekmeklerin ağırlığı makinesine göre 500 ile 1,350 gram arasında değişmekle birlikte genellikle 700 gramdır.
Makinede pişirilen ekmek her zaman paralel yüzlüdür ve daha ağır somunlar için daha yüksek kap vardır.
Ekmek malzemeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekmek yapımı için özel tasarlanmış, un ve maya gibi önceden ölçülmüş bileşenlerin yanı sıra tatlandırıcılar ve bazen de hamur düzenleyiciler içeren paketli ekmek karışımları vardır. Genellikle sadece su eklenmesi gerekir. Ekmek makinesi, çavdar veya mısır gibi genellikle buğdaysız unlarla, çok tahıl eklenmesi gerektiren, gluten' siz, aşırı sıvılı (ciabatta gibi) tariflerin hamurlarıyla iyi ekmek yapmaz.
Makinenin yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekmek pişirme makinesi hamur yapmak için bir veya iki yoğurma küreğiyle kabının içine konan malzemeleri karıştırıp yoğurur ve bir ısıtıcı rezistansla hamuru ısıtır (gerekirse dinlenme aşamalarında da ısıtır). Başlama zamanı veya esmerleşme derecesi gibi parametreler genellikle makinenin kullanma tuşlarından seçilerek ayarlanabilir.
Ekmeğin şekli ekmek tavasına göre değişir ama çoğunlukla somun şeklindedir. Bu cihazların tasarımları gereği fırınlardaki gibi üstten ısıtma yoktur ama pişirme kabından geçen sıcak havayla ekmeğin kabuğu oluşur ve kızarır.
Ekmek makinesinin pişirme kabının içinde yoğurma küreğinin takıldığı sızdırmaz bir tahrik mili vardır. Genellikle bir kondansatörlü motor veya yön değiştirmeyen sabit mıknatıslı bir DC motor pişirme kabının altından dişli bir kayışıyla bu kaplinli kürek milini döndürür.
Elektriksel özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Çıkarılabilir pişirme kabının altında yaklaşık 800W rezistansa kolayca erişilebilir.
Bileşenler, röle aracılığıyla merkezi mikrodenetleyici ve triyak (motor için) anahtar ile kumanda edilir. Mikro denetleyici program süresini sayar, LCD ekranı ve ses sinyalini veren Buzzer'ı kontrol eder, düğmeler ve sıcaklık sensöründen gelen sinyalleri değerlendirir.
Çevresel denge ve faydalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Her halükarda ekmek makinesinde pişirme, fırında veya ekmek fabrikasında ekmek yapmaktan enerji açısından daha verimsizdir ve endüstriyel üretimden çok daha fazla birim enerji tüketir. Ancak eko-denge ve sera potansiyeli dengesi, kullanılan hammaddelere ve son tüketicinin bunları satın alma şekline göre belirlenir.[4][5]
2013'te Ökoinstitut, ekolojik optimizasyon ve tüketici için maliyet tasarrufu ile ilgili ekmek üreticilerini analiz etti[6] ve şu sonuçlara ulaştı:
- Ekmek makinesi elektrikli ev fırınlarına göre ekmek başına yaklaşık ` daha az elektrik enerjisi kullanır.
- Kullanım senaryosu ve süresine göre cihazların üretimi ile çevre ve iklim dengesi P'lere varan oranlarda belirlenir.
- Almanya'da hazır ekmek satın almaya kıyasla, pişirmeye hazır karışımlar kullanıldığında bile ekmek makinesi maliyette tasarrufu sağlar
Bu çalışma, enerji tüketimi, ısı yalıtımı ve dış yüzeylerde yanma riskini olan cihazlarda tasarruf ve iyileştirme yapılabileceğini belirtir.
5 yıllık varsayılan hizmet ömrüne ulaşmak için özellikle yoğurma kürekleri vb. yedek parça teminin önemli olduğunu belirtir.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
İç kap örneği
-
Yoğurma küreği çıkarılmış olarak makinenin içi. Koyu halka ısıtıcı rezistanstır.
-
Tavanın makineye yerleştirildiği ve hamurun yoğurulduğu durum
-
Fırında ekmek örneği
-
Başka bir makine örneği (boş)
-
Malzemelerle ilgili durum
-
Ekmek içeride pişirilirken
-
Fırında ekmek örneği
-
Hamuru döndüren ve yoğuran tüy şekilli kürek
-
Ev fırında pişirmeye örnek Panettone
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ See the case study of the breadmaker's development, as an example of knowledge management and innovation, in Nonaka, I. and Takeuchi, H. (1995), The Knowledge-Creating Company, Oxford University Press.
- ^ "History". funai.jp. 5 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ The King Arthur Flour test kitchen uses bread machines extensively in their recipe testing; for more details, see King Arthur Flour Baker's Companion, Countryman Press, 2003.
- ^ G.A. Reinhardt, J. Braschkat, A. Patyk, M. Quirin: Life cycle analysis of bread production – a comparison of eight different options 23 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 4thInternational Conference: Life Cycle Assessment in the Agri-food sectorHorsens, Dänemark, 6. – 8. Oktober 2003, abgerufen am 22. Mai 2021
- ^ Guido Reinhardt: Ökobilanz Brot: Fabrikbrot oder Heimbacken? 16 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Institut für Energie- und Umweltforschung Heidelberg, abgerufen am 22. Mai 2021
- ^ Britta Stratmann, Dietlinde Quack: Entwicklung der Vergabekriterien für ein klimaschutzbezogenes Umweltzeichen 20 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Studie des Ökoinstitut e.V. im Rahmen des Projekts „Top 100 – Umweltzeichen für klimarelevante Produkte“, März 2013, abgerufen am 22. Mai 2021