eMule
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Orijinal yazar(lar) | Merkur |
---|---|
Geliştirici(ler) | eMule-Team |
İlk yayınlanma | 13 Mayıs 2002 |
Güncel sürüm | 0.50a / 7 Nisa 2010 |
Programlama dili | C |
İşletim sistemi | Windows |
Erişilebilirlik | 43 dil |
Tür | Eşler arası dosya paylaşımı |
Lisans | GNU Genel Kamu Lisansı |
Resmî sitesi | emule-project.net |
Kod deposu | sourceforge.net/p/emule/code/ci/default/tree/ |
eMule, açık kaynak kodlu, GNU lisanslı bir dosya paylaşım programıdır. Dosya paylaşım programları arasında en tanınmış olanlardandır. Tamamen ücretsizdir ve içinde reklam yoktur. Fakat 2007 ve sonrasındaki yıllarda yapılan güncellemelerde kullanıcılar tarafından yazılımda casus yazılım ve bilgisayar virüsü bulunmaya başlandığı iddia edilmektedir.[1]
13 Mayıs 2002 tarihinde eDonkey programını kullanan ama eksik olduğunu düşünen Merkur takma ismini kullanan bir programcı (Hendrik Breitkreuz) tarafından eDonkey sistemi temel alınarak programlanmıştır. Donkey İngilizcede eşek anlamına gelmekte iken, mule de katır anlamına gelmektedir. eDonkey sistemi üzerine programlandığı için eDonkey gibi ed2k ağını kullanır.
Sunucu sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sunucu kullanarak paylaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]ed2k ağında kullanıcılar birbirlerine sunucular yardımıyla bağlanır. Film ve müzik ürünlerinin teliflerini koruyan kuruluşlar (RIAA gibi) tarafından kurulan ed2k ağındaki sahte (fake) sunucuların varlığı ve bu sunucuların kullanıcılara bozuk parçalı dosyalar paylaştıkları iddia edilmektedir. Sahte olmayan sunucu olarak kapatılana kadar Razorback2 sunucusu, son dönemde ise DonkeyServer No1 sunucusu gösterilmektedir.
Sunucusuz paylaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]0.40a sürümünden itibaren eMule programına Kad ağı özelliği eklenmiştir. Kad ağı sayesinde kullanıcılar sunucusuz şekilde birbirlerine bağlanabilirler. Bu özelliğin eklenme sebebi; ileride ed2k ağı sunucularının devre dışı kalması/bırakılması durumunda kullanıcıların birbirlerine bağlanabilmeye devam etmesini sağlamaktır.
Sıra ve kredi sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sıra
[değiştir | kaynağı değiştir]eMule programı, bir dosya yükleme (download) listesine eklendiğinde, diğer kullanıcılardan dosyaları doğrudan indirmeye başlamaz. Dosyaya sahip olan kişilerin bekleme sıralarına girilir. Sıranın en başındaki kişi belli büyüklükte dosyayı indirdikten sonra, sıra bir sonraki kullanıcıya geçer. Burada kullanıcılar dosyanın değil kullanıcının sırasına girerler. Sıraya kaçıncı sıradan girileceği; kişilerin (peer) bağlantısına, istek yapılan dosyanın paylaşan kişi tarafından hangi öncelikle paylaşıma açıldığına ve istekte bulunan kişinin kredi değerine göre değişiklik gösterir...
Kredi
[değiştir | kaynağı değiştir]eMule de paylaşım yapan kullanıcıları ödüllendirmek ve bu sayede insanları paylaşıma teşvik etmek için bir kredi sistemi bulunur. Bu sisteme göre; örneğin A kullanıcısı B kullanıcısına dosya gönderimi yaparsa, B kullanıcısının kredi dosyasında A kullanıcısına kredi eklenir. Böylece A kullanıcısı eğer B kullanıcısından dosya indirmek isterse B kullanıcısının sırasında daha ön bir sıradan girerek beklemeye başlar. Kredi bilgileri karşı tarafta saklanır. Örneğimizi baz alırsak A kullanıcısının kredisi B kullanıcısında saklanır. Bu sayede kredi sisteminin suiistimal edilmesi engellenir. İnternette birçok eMule programında kredi artırımı sağladığını iddia eden dosya ve program bulunsa da doğruluğu bilinmemektedir.
Yüksek/Düşük ID
[değiştir | kaynağı değiştir]eMule programında bir sunucuya ya da Kad ağına bağlanıldığında Yüksek ve düşük id olmak üzere iki çeşit kimlik (id) alma ihtimali vardır. Bu kimlikler aynen eDonkey programındaki aktif ve pasif durumları gibi, kullanıcıya direkt bağlanılıp bağlanılamadığını ifade eder. Genelde firewall ve/veya router arkasından bağlanan kullanıcılar Düşük id sahibi olurlar. Firewall'dan gerekli portlara (varsayılan portlar 4662 TCP ve 4672 UDP'dir) izin verilmesi ve router'dan (ev kullanımında genellikle modemle tümleşik olurlar) gereken portların PC'ye yönlendirilmesiyle bu statü Yüksek id olarak değiştirilebilir.
Bu ID'lerin ne işe yaradığını biraz daha açıklamak gerekirse;
- Düşük id sahibi kullanıcılar sadece yüksek id sahibi kullanıcılara bağlanabilir.
- Yüksek id sahibi kullanıcılar hem yüksek hem de düşük id sahibi kullanıcılara bağlanabilirler.
Bu sebeple Yüksek id sahibi olmak, kaynak sıkıntısı çekmemek açısından oldukça önemlidir.
eMule nedir?
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkur adındaki biri, orijinal eDonkey2000 istemcisinden memnun değildi ve 13 Mayıs 2002 tarihinde daha iyisini yapabileceğine inandı. Böylece diğer geliştiricileri etrafına topladı ve eMule Projesi doğdu. Amacı, eDonkey'nin henüz popüler olmadığı bir dönemde, tonlarca özellik eklenmiş ve güzel bir kullanıcı arayüzüne sahip bir istemci geliştirmekti. Ancak bu kararın ne gibi etkileri olacağını o zamanlar hayal bile edemezlerdi.
Bugün ise, eMule dünyanın en büyük ve en sağlam peer-to-peer dosya paylaşım istemcisi konumundadır. Açık kaynak politikası sayesinde her sürümü, ağın daha verimli çalışmasını sağlayan ve projeye katkıda bulunabilen birçok geliştiriciye teşekkür ediyoruz.
eMule ne anlama gelir?
[değiştir | kaynağı değiştir]"eMule" adı, "donkey" (eşek) ile benzer bir hayvan adı olan "Mule" (Türkçesi "Katır") kelimesinden gelir. İstemciler, güvenilir bir ağ oluşturmak için bir dizi ağı kullanır (ED2K, Kaynak Değişimi, Kad). Kad şu anda deneme aşamasındadır; eMule v0.42 sürümünde Kad, etkinleştirilebilir. eMule'un Sıra ve Kredi sistemi, ağa gönderilen dosyaların herkesin istediği gibi alındığından emin olmak için gönderimleri çoğaltmaya yardımcı olur. eMule tamamen ücretsizdir ve reklam veya casus yazılım içermez. Bu projeyi eğlence ve bilgi amacıyla gerçekleştirdik; para için değil. Her dosya indirilirken, hatasız olup olmadığı kontrol edilir. eMule'un Akıllı Bozukluk Saptama Denetimi, bozuk parçaların hızlı bir şekilde düzeltilmesine yardımcı olur. Otomatik öncelikler ve Kaynak yönetimi, birçok indirmeyi izlemeye gerek kalmadan başlatmanıza olanak tanır. Tamamlanmadan önce Hareketli Görüntülere ve Arşivlere bakma olanağı sağlayan bir önizleme işlevi bulunmaktadır. Görüntü önizlemek için, Video Lan İstemcisi'ni öneririz. eMule'un özellikleri, web hizmeti ve web sunucusu aracılığıyla internet üzerinden hızlı erişim sağlar. İndirmelerinizi düzenlemek için kategoriler oluşturabilirsiniz. eMule, aramalarınızı geniş bir alanda yapmanıza olanak tanır; bu alanlar arasında Sunucular (Yerel ve Genel), web tabanlı (Jigle ve Filedonkey) ve Kad (hala Alfa) bulunmaktadır. Ayrıca, aramaları daha esnek hale getirmek için çok karışık Boolean aramalarını kullanmanıza olanak sağlar. Mesajlaşma ve arkadaşlık sistemi sayesinde diğer İstemcilere mesaj gönderebilir ve onları arkadaş olarak ekleyebilirsiniz. Arkadaş listenizdeki kişilerin çevrimiçi olup olmadığını her zaman görebilirsiniz. İçine yerleştirilmiş IRC istemcisi sayesinde, diğer indiriciler ve dünyanın her yerinden sohbetçilerle sohbet edebilirsiniz.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "eMule - Browse Files at SourceForge.net". sourceforge.net. 28 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta EMule ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Resmi eMule Türkçe sayfası 27 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.