İçeriğe atla

D

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Latin alfabesi
Dd harfi
D d
D d

Dd (de) harfi, Türk alfabesinin 5., Latin alfabesinin 4. harfidir. Sami dillerindeki deltadan geldiği kabul edilir.

Osmanlıca T/D Farkının Gösterilmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlıca sözlüklerde de kulanılan Tı/Dı (ط) Arapçaya özgü bir harf ve sestir (). Osmanlıcada ve Türkçede bu harfle başlayan veya içerisinde kullanılan sözcük yoktur. Ancak sonradan Türkçe bazı sözcükler Tı ile yazılmaya başlanmış ve yerleşmiştir. Bunlar genellikle halk ağzında D ile telaffuz edilen sözcüklerdir. Örneğin: طاوشان (Ṫavşan), طاوان (Ṫavan)... Arapçada bu ses dilin üst dişlerin damakla birleştiği yere değdirilerek çıkarılır. Bu nedenle D sesine benzer. Ancak Anadolu Türkçesinde duruma göre harflerden bir olmak üzere normal T veya D harfi ile bu fark ortadan kalkmıştır. Bu harfi içeren kelimelerin büyük bir kısmı halk ağzında D ile de karşılanabilen T sesini ihtiva eder. Örneğin, Osmanlıcada طاش (Ṫaş: Taş/Daş), طوز (Ṫuz: Tuz/Duz)... Osmanlıca kaynakların latin harflerine çevrilmesinde Tı/Dı harfinin T olarak mı yoksa D olarak mı tercih edileceği bir problem olarak daima yer almıştır.

Ayrıca Osmanlıcada Tı/Dı harfinin D olarak telaffuz edildiği sözcükler vardır. Bunların çoğu daha sonraları Dal ile de yazılmıştır. Örneğin: طامار / دامار (Đamar), طاغ / داغ (Đağ)...

Not: Benzer biçimde Ż harfi Arapçadaki Zı (ظ) sesini karşılar. Ancak Anadolu Türkçesinde normal Z harfi ile bu fark ortadan kalkmıştır. Türkçede yalnızca el yazısında da kimi zaman bu kullanıma rastlanır.

Bilgisayar kodları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük D'nin unicode kodu U 0044, küçük d'ninki U 0064'tür. ASCII kodları da 68 ve 100'dür.

Diğer kullanım şekilleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Nato Fonetik Alfabesi

Delta

Mors Alfabesi
Uluslararası deniz

işaret bayrakları

Semafor Amerikan parmak alfabesi Braille alfabesi
ISO temel Latin alfabesi
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz
Özel işaret almış D harfi

tarih paleografi türetimler diyakritik noktalama rakamlar harf listesi