Cinsel ilişki
Makale serilerinden |
Biyolojik cinsiyet |
---|
Biyolojik terimler |
Eşeyli üreme |
İnsan cinselliği |
Cinsel sistem |
Cinsel ilişki, cinsel birleşme, çiftleşme, vajinal seks veya sadece seks, bir erkeğin sertleşmiş penisinin, uyarılmış bir kadın vajinasının içine girmesini kapsayan, cinsel zevk ya da üreme amaçlı yapılan bedensel ilişkidir. Bunun yanı sıra, diğer penetrasyon tehlikesi içeren anal seks, oral seks, parmaklama, dildo kullanma gibi cinsel aktiviteler de eşcinsel veya heteroseksüel olmasına bakılmaksızın bir cinsel birleşme olarak kabul edilirler.[1]
Cinsel hazzı artırmak için cinsel ilişki öncesi uzun süreli sevişme, diğer adıyla ön sevişme yapılması önerilir. Devamında sertleşmiş penis (veya dildo) vajina içine girer ve genellikle penisin tamamı dışarı çıkartılmadan ileri–geri hareket ettirilir. Çiftler kendilerini ve birbirlerini, çoğunlukla orgazm ve boşalma gerçekleşene veya penis ile dildo olmaksızın birbirlerini oral yoluyla ya da sürtünme yoluyla boşaltana kadar uyarırlar.[2][3]
Üreme
[değiştir | kaynağı değiştir]Cinsel birleşme, insan soyunu sürdüren üremenin temel yöntemidir. Genelde erkekte orgazm ile aynı anda gerçekleşen boşalma işlemi ile birlikte sperm olarak bilinen erkek gametlerini içeren meni sıvısı, ilgili adalelerin kasılması ile vajinanın içine bırakılır. Buraya boşaltılan spermlerin bir sonraki rotası sırasıyla rahim ağzı, rahim (uterus) ve son olarak da fallop tüpleridir. Her bir boşalma ile birlikte, döllenme şansının yüksek olması için milyonlarca sperm hücresi ortaya çıkar. Kadının orgazm olup olmaması gebe kalmak için bir zorunluluk değil ise de, erkeğin boşalması sırasında ya da sonrasında kadının da orgazm olması ile dişi cinsel organının geçici küçülmesi, vajina içerisine boşaltılmış olan spermlerin fallop tüplerine ulaşmasını hızlandırarak gebeliğe yardımcı olur. Eğer fallop tüplerinde verimli bir yumurta hücresi var ise, erkeğin gametleri ile birleşir ve döllenmenin gerçekleşmesi ile sonuçlanır. Döllenmiş yumurta hücresi rahime ulaştığında ise rahimin iç yüzeyine tutunur ve gebelik başlamış olur. Kısır olmayan bireylerin gerçekleştirdiği cinsel birleşmelerin, doğum kontrol yöntemleri kullanılmadığı sürece gebelik ile sonuçlanması beklenir.[4]
Cinsel ilişkinin diğer amaçları
[değiştir | kaynağı değiştir]İnsanlar, yunuslar ve bonobo maymunları cinsel ilişkiye sadece üreme amacı ile girmezler.[5] Cinsel zevk ve tatmin hissi, genelde bu ilişkilerin ana nedenidir. Bu nedenle dişi canlı, yumurtlama yeteneğini kaybetmiş ya da hiç sahip değilse bile bu, çiftlerin ilişkiye girmesine engel değildir. İnsanlar da, yunuslar da, bonobolar da, cinsel ilişkiyi sadece üreme amacıyla yapmazlar. Bu canlılarda seksin yapılış amacı, üremeden çok bazı sosyal ihtiyaçlar ile bazı diğer kişisel gereksinimlerdir. Seks, daha geniş sosyal yapılar oluşturmak ve sosyal hayatta bir yere sahip olmak için bireyler arasındaki samimiyet bağını güçlendirir.
Birçok araştırmacı, seksin insan yaşamında üç önemli avantajı olduğunu düşünür: Üreme, gönül bağının kuvvetlenmesi ve eğlence. 20. yüzyıl ortalarında başlayarak doğum kontrol yöntemlerinin gelişmesi ile insanlar bu üç ögenin ayrımını daha kolay yapabilir hâle geldiler. Örneğin korundukları halde ilişkiye giren yeni evli bir çiftin amacı, sadece cinsel tatmin değil, aynı zamanda da ilişkilerini sağlamlaştırmak, aralarındaki güven duygusunu arttırarak gelecekte bir çocuk sahibi olmaya ön hazırlık yapmaktır.[6]
Cinsel ilişki ve cinsellik sorunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Uyarılma
[değiştir | kaynağı değiştir]Cinsel ilişki sırasında penisin uyarılması daha kolaydır. Bu, klitorisin vajinanın tam olarak neresinde bulunduğu ve boyutuna bağlı olarak, vajinanın uyarılmasından çok daha yüksektir. Araştırmalara göre kadınların p'i ya hiç orgazm olamadıklarını ya da çok nadir olduklarını belirtirler.[7]
Orgazm ve mastürbasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Yine araştırmalara göre kadınların birçoğu, ilişki sırasında uyarılmalarına rağmen orgazm olmak için bazı dış yöntemlere başvururlar. Orgazm olamama durumu, cinsel uyarının sağlanmasına rağmen tam doyuma ulaşılamaması durumudur. Bu sendrom kadınlarda, erkeklere oranla çok daha yaygındır. Bu durum birtakım psikolojik rahatsızlıklardan ya da partnerin kimliğine bağlı olarak ilişkiye karşı isteksizlikten kaynaklanabilir. Erkeğin, partnerini cinsel doyuma ulaştırması gerektiği düşüncesi ve ona yeterli gelmemesi endişesi, bu sorunu daha da büyütebilir.
Mastürbasyon, ilişki sırasında orgazm olamama sorununa karşı kadınların vücutlarını keşfetmeleri için iyi bir yöntemdir. Çünkü mastürbasyon, bir partnerin yokluğu, bireyin performans eksikliği ve hata yapma endişesini ortadan kaldırarak kadının eğlenmesine ve rahatlamasına yardımcı olur. İyi iletişim ve sabır, bir kadının orgazm olamaması sorununu çözebilmesi için gerekli olan faktörlerdendir. Birçok kadın orgazm olamamanın bir sorun olduğunu bilmesine rağmen; hayatlarında hiç orgazm olamamış, bunun bir sorun olup olmadığını bilmeyenler de vardır.
Ereksiyon bozukluğu
[değiştir | kaynağı değiştir]Halk arasında iktidarsızlık veya cinsel güç yetersizliği ve tıpta ereksiyon bozukluğu olarak adlandırılan rahatsızlık, bazı psikolojik veya fizyolojik sağlık sorunlarından dolayı ereksiyon (sertleşme) olamama durumudur. Bu durum Viagra®[8] (sildenafil), Cialis® (tadalafil) ve Levitra®(vardenafil) gibi reçete ile satılan bazı ilaçlar ile kısmen ve geçici olarak çözülebilir. Yine de doktorlar, bu tip ilaçların lüzumsuz kullanımlarına karşı uyarılar yapmaktadır. Cinsel güç arttırıcı ilaçlar, genel olarak yüksek kalp krizi riskini beraberinde getirir. Bununla birlikte doktorlar, sorunları ilaç kullanarak etkisiz hâle getirme işlemlerinin, meseleyi sadece maskelediğini ve altında yatan problemleri asla çözmediğini açıklarlar.
Erken boşalma
[değiştir | kaynağı değiştir]Erkeklerde cinsel güç yetersizliğinden de çok rastlanan bir başka problem ise erken boşalmadır. Amerikan Üroloji Örgütü (AUO)'ne göre erken boşalma problemi, erkeklerin ''si ilâ 4'ünü etkilemektedir. Erken boşalma her ne kadar bir cinsel problem veya yetersizlik gibi görülse de, bir problem olmayıp bir cinsel uyumsuzluktur. Bilimsel makale çalışmalarına göre, ortalama bir seks süresi 7.3 dakikadır.[9] Ancak bu bile, çoğu zaman ulaşılan bir süre değildir. Çiftlerin C'ünün seks süresi 2 dakika civarındadır.[9] "Erken boşalma" ise, penisin vajinanın içine ilk girişinden sonraki 60 saniye içerisinde boşalması demektir.[9] Bu sınırlar, ülkeler arası verilerden gelen seks sürelerindeki istatistiki dağılıma bakarak belirlenmektedir.[9]
Vajinismus ve disparöni
[değiştir | kaynağı değiştir]Bunun yanı sıra, kadınlarda alt karın kaslarının istem dışı şekilde kasılarak ilişkiyi sıkıntılı, ağrılı ve bazen de imkânsız hâle getiren vajinismus ve farklı sebeplerden meydana gelebilen disparöni problemi, sık sık görülen cinsel sorunlardır.
Sağlık etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Uzmanlara göre düzenli cinsel ilişkinin birçok faydası bulunmaktadır. Seks sonrasında ulaşılan orgazm, kan akışını hızlandırır ve dolaşımı arttırır. Bu sayede beyne giden kan miktarı artar ve kanın taşıdığı oksijen miktarı beyin hücrelerine daha fazla ulaşır.[10] Bunların yanı sıra düzenli seksin bağışıklığı artırma, kalp krizi riskini, felç riskini ve ağrıları azaltma, cildi güzelleştirme, uykuya yardımcı olma gibi diğer faydaları olduğu da söylenir.[10][11]
Aşırılığa kaçılmadığı sürece düzenli yapılan cinsel ilişkilerin şöyle faydaları olduğu da belirtilir:
- Tansiyonu düşürme[12]
- Kadınların idrar kontrolünü kuvvetlendirme[12]
- Kalp ve damar sağlığına katkı yapma[11][12]
- Stresi azaltma[12]
- Daha iyi uyumayı sağlama[11][12]
- Prostat kanseri olasılığını düşürme[12]
- Soğuk algınlığına karşı koruma[12]
Cinsel etik ve yasalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Makale serilerinden |
İnsan cinselliği |
---|
Birtakım cinsel aktivite ve fanteziler pek çok toplumda tabu olarak yerleşmiş olsa da, cinsel birleşme genellikle insan neslinin devamını sağladığı kabul edildiği için gerek kültürel gerekse dinî açıdan -birkaç istisna dışında- yasak kabul edilmemiştir.
Cinsel birleşmeye müdahale eden kültürlerin birçoğu doğal olarak tükenmiş ve birkaç istisna dışında ayakta durmamaktadır. Örneğin, kendilerine Shakers adını veren, Hristiyanlığın bir mezhebi olan bir grup, doğuma ve cinsel ilişkiye izin vermez.[13] Günümüzde dışarıdan katılmalar ile birkaç yandaşı bulunan bu grubun felsefesine göre eğer bir şekilde çocuk yapıldıysa, çocuk 21 yaşına geldiğinde tarikattan çıkıp bir yuva mı kurmak istediği, yoksa kalarak hayatına aseksüel olarak mı yaşamak istediği sorulur ve bireyin hür iradesi ile verdiği cevaba göre eğer gitmeyi seçerse kişiye karışılmaz.
Dinlerin ya da kültürlerin cinsellik ve cinsel birleşme ile ilgili olgulara ayıp ya da uygun damgasını vurmuş olması tarih boyunca hemen her toplumda görülmüş bir olaydır. Bu kısıtlamaların çoğu genel olarak;
- Evlilik öncesi veya evlilik dışı yapılan ilişki (zina),
- Taraflardan en az birinin evli olduğu, fakat arada nikâh olmadan yapılan ilişki (aldatma),
- Birinci ya da ikinci dereceden (ebeveynler, kardeşler, evlâtlar, torunlar ve yeğenler gibi...) akrabalar ile yapılan ilişki (ensest),
- Cinselliği anlamayacak ve anlamlandıramayacak kadar küçük yaştaki insanlarla yapılan ilişki (pedofili)
olarak sıralanabilir.[14]
İslam ve Yahudilik gibi bazı dinler ise kadınların âdet günleri boyunca kadınlarla ilişkiye girmeyi yasaklamıştır ve bu periyot boyunca kocaların karılarına karşı cinsel temasta bulunmamaları beklenir.[15]
Birçok ülkede evlenme ve cinsel ilişkiye girme inisiyatifinin kişinin özgür iradesine bırakılması yaşı, yasalar ile belirlenmiştir. Genel olarak 13 ila 18 arasında olan bu yaş sınırının öncesinde veya sonrasında, karşıdaki kişinin izni olmaksızın zorla ilişkiye girilmesi, tecavüz ya da ırza geçme olarak adlandırılır ve birçok ülkede ciddi suçlar kapsamına girer.
Dinlerin cinselliğe bakışları
[değiştir | kaynağı değiştir]Aralarında nikâh bağı bulunmayan çiftlerin evlilik dışı cinsel ilişkilerini zina olarak adlandıran çeşitli dinler, konuyla ilgili tanım ve yorumlarda farklılaşırlar.
Hinduizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Hinduizm, insanın tüm sorunlarının maddî dünyadan kaynaklandığını söyler. Cinsel tutku ve istekler, bir kişiyi ruhsal bilgelikten uzaklaştıran şeylerdir. Doğru yerde ve doğru zamanda olan cinsellik ise, kişiyi Nirvana'ya ulaştırmak için bir basamak olabilir. Bunun yanında Kama Sutra, kişinin cinsel arzularını bastırmaması, cinsel yaşamını mükemmelleştirerek ilahi seksi tatması için ortaya çıkmıştır.
Budizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Budizm inancına göre Sekiz Aşamalı Asil Yol'un beşinci maddesinin gerekleri altında bir kişi ne cinsellikten kopuk olmalıdır, ne de cinselliğe köle olmalıdır. Kişilerin ruhsal gelişmesine aykırı olmadığı sürece cinsellik ile alâkadar olmaları kötü bir davranış olarak kabul edilmez.
Budizmde evlilikten önce birlikte olmak yasak değildir, fakat eşini aldatmak iyi bir davranış olarak kabul görmez. Üstelik cinselliğin, kişinin daha yüksek bir ruhsal gelişmeye ulaşması için son derece gerekli olduğu öğretilir.
Hristiyanlık
[değiştir | kaynağı değiştir]Hristiyanlıkta cinsellik, kilisede edilen kutsal evlilik yemininin gerekli bir parçası olarak, çiftlerin çocuk yapma niyetlerini ortaya koyar. Cinsellik, birinin eşine verebileceği en özel ve pahasız hediyedir. Hristiyan inançlarında evlilik dışı cinsel yaşam iffetsizlik olarak adlandırılır.[16] Cinsel ilişkinin bir meyvesi olarak dünyaya gelen çocuk, Tanrı'nın bereketini, büyüklüğünü ve cömertliğini gösterir. Yeni Ahit'te, "Zina edenler, putperestler, aldatanlar... Tanrı'nın krallığının güzelliklerinden yararlanamayacaklardır." denir. Öte yandan Matta İncili'nde de "...karısını fuhuştan başka bir nedenle boşayıp başkasıyla evlenen, zina etmiş olur. Boşanan kadınla evlenen de zina etmiş olur." gibi bir ifade de vardır.
Koini Grekçesi lehçesi, zinayı porneia olarak adlandırmıştır. Günümüzde ahlâk dışı kabul edilen her türlü yazı, çizi ve kayıtların yapılması işine verilen pornografi sözcüğü de buradan doğmuştur.[17]
İslam
[değiştir | kaynağı değiştir]İslam dinine göre, nikâhtan önce her türlü cinsel ilişki kesinlikle yasaklanmıştır ve zina olarak adlandırılmıştır. Zina, İslam'daki büyük günahlar arasında bulunmaktadır.[18] Konuyla ilgili olarak Kur'an'da, Nisa Suresi'nin 25. ayetinde şöyle bir ifade bulunur:
Sizden kimin, hür mümin kadınlarla evlenmeye gücü yetmezse sahip olduğunuz mümin genç kızlarınızdan (cariyelerinizden) alsın. Allah, sizin imanınızı daha iyi bilir. Hepiniz birbirinizdensiniz. Öyle ise iffetli yaşamaları, zina etmemeleri ve gizli dost tutmamaları hâlinde, sahiplerinin izniyle onlarla evlenin, mehirlerini de güzelce verin. Evlendikten sonra bir fuhuş yaparlarsa, onlara hür kadınların cezasının yarısı uygulanır. Bu (cariye ile evlenme izni), içinizden günaha düşmekten korkanlar içindir. Sabretmeniz ise sizin için daha hayırlıdır. Allah, çok bağışlayandır, çok merhamet edendir. (Kur'an, Nisa, 25)[19]
İslam inancına göre kişi, kendini nikâh olmadığı takdirde cinsel şeylerden sakınmalıdır; fakat nikâhtan sonra karı-koca arasındaki cinsî münasebetlere âdet dönemlerinde olduğu gibi ve anal yolla birleşmeler gibi yasaklar dışında sınırlamalar getirilmez. Buna göre bir eşin bir başka görevi, eşini diğer yönlerde olduğu gibi cinsel yaşamda da mutlu etmektir. İslam dininin bazı mezheplerinde bir kadına eğer kocası cinsel yönden yeterli gelmiyorsa boşanma hakkı verilir.
Hem aldatma hem de nikâh öncesi ilişki Kur'an'da yasaklanmış olduğu gibi, Şiî mezhebinde Muta nikâhı adı verilen yöntem ile kadın ve erkek, belirli bir süre ve ücret karşılığında anlaşarak süreli evlilik yapar. Tam bir nikâhın kıyılmadığı bu yöntem ile kişiler, mezhebe göre dinen helal hâle gelen cinsel birleşmeyi yapabilirler; sözleşmenin öngördüğü tarihte de birbirlerinden ayrılırlar ve birbirlerinden nafaka, tazminat vb. talep etmezler. Fakat muta nikâhı, birçok alimlerce yanlış olarak görülmektedir ve Sünnilikte ve Anadolu Aleviliğinde uygulanmaz.
Yahudilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Yahudilerin kutsal kitaplarında zina, putperestlik ile bir tutulmuştur. Tanrı'ya edilen kutsal evlilik yeminini bozulmuş sayılır. Yahudilik inancına göre bir başka Tanrı'ya ibadet etmek Tanrı'yı aldatmaktır ve dolayısıyla zina ederek Tanrı aldatılmış sayılır. Ayrıca dinin On Emir Yasası'nda bulunan zina etmeyeceksin emri dolayısıyla On Emir'e de aykırıdır.
Yahudilikte evlilik dolayısı ile cinsel ilişki, sadece bir Yahudi kadın ve erkek arasında yapılabilir. Başka dinden eş seçilemez. Bunun haricinde Yahudi inançlarına göre aralarında nikâh bağı bulunmayan bir kadın ile erkeğin kapalı bir ortamda yalnız kalması yasaktır. Yahudi inancını benimsemiş olan kişiler, karşı cinsten birisine temasta bulunmaktan kaçınırlar. Eğer kişi karısı ise, yani nikâhlılar ise bu sorun ortadan kalkar.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Evlilik öncesi cinsel ilişki
- Bekarlar arası cinsel ilişki
- Evlilik dışı cinsel ilişki
- Reşit olmayanla cinsel ilişki
- Seks pozisyonları
- Tek gecelik cinsel ilişki
- Cinsel ilişki sonrası kanama
- Banyoda cinsel ilişki
- Cinsel rüşt yaşı
- Cinsel cazibe
- Cinsel fantezi
- Cinsel uyarılma
- Cinsel partner
- Cinsel akışkanlık
- Cinsel fetişizm
- Cinsel etik
- Cinsel taciz
- LGBT
- Vajinismus
- Antiseksüalizm
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
- Vikipedi:Resim görmemek için seçenekler
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Seks Nedir?". www.zanzu.be. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Seks nedir, ne değildir?". Hürriyet. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Seks, Evrim Tarihinde Ne Zaman Eğlenceli Olmaya Başladı?". Evrim Ağacı. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Seks, İnsan Cinsel Tepki Döngüsü, Orgazm ve Evrimsel Kökenleri". Evrim Ağacı. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "İnsanlar dışında seksi zevk veya haz için yaptığını bildiğimiz canlılar var mı? Yani üreme amacı dışında seks yapan bir hayvan grubu biliniyor mu?". Evrim Ağacı. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022.
- ^ "Eşler Arası Cinsel Sorunlar". Psikoterapi Atölyesi. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ Kammerer-Doak, Dorothy; Rogers, Rebecca G. (Haziran 2008). "Kadın Cinsel İşlev ve İşlev Bozukluğu". Kuzey Amerika'nın Kadın Hastalıkları ve Doğum Klinikleri .
- ^ "Viagra". www.cised.org.tr. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ a b c d "İnsanlarda Ortalama Seks Süresi ve Erken Boşalma Süresi Ne Kadar?". Evrim Ağacı. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ a b "Düzenli seksin faydaları". Milliyet. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ a b c Ulaş, Prof. Dr. Deniz (22 Haziran 2020). "Seksin İnsan Sağlığına Faydaları - Prof. Dr. Deniz Ulaş". 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g "Seksin Faydaları Sizi Şaşırtacak!". Durex Türkiye. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ Hasbay, Ecem (1 Ocak 2021). "Yeryüzünde Cenneti Yaratma Arzusu: Shakers". Markut Dergi. 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Psikoloji - Cinsel Tabular - DoktorTakvimi.com". www.doktortakvimi.com. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Hayızlı kadın ile cinsel ilişkinin sınırları nelerdir?". Sorularla İslamiyet. 1 Ekim 2011. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Zina Nedir? Hristiyanlıkta Zina Günah Mıdır?". KutsalKitap.org. 29 Eylül 2021. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "G4202 - porneia - Strong's Greek Lexicon (kjv)". Blue Letter Bible (İngilizce). 14 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Diyanet Dergi - Diyanet - Aylık Dergi - Aile - Çocuk - İlmi Dergi - Bülten". dergi.diyanet.gov.tr. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "Nisâ Suresi 25. ayeti ve meali - Kuran ve Meali". www.kuranvemeali.com. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- McFarland, Michael J.; Uecker, Jeremy E.; Regnerus, Mark D. (2011). "The Role of Religion in Shaping Sexual Frequency and Satisfaction: Evidence from Married and Unmarried Older Adults". Journal of sex research. 48 (2-3): 297-308. doi:10.1080/00224491003739993. ISSN 0022-4499. PMC 3119480 $2. PMID 20349390. 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2022.