İçeriğe atla

Charles Wilson (fizikçi)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Charles Thomson Rees Wilson sayfasından yönlendirildi)
C. T. R. Wilson
Charles Thomson Rees Wilson
1927
DoğumCharles Thomson Rees Wilson
14 Şubat 1869(1869-02-14)
Midlothian,İskoçya
Ölüm15 Kasım 1959 (90 yaşında)
Edinburgh, İskoçya
Milliyetİskoç
Vatandaşlıkİskoçya
Mezun olduğu okul(lar)Cambridge Üniversitesi
Manchester Üniversitesi
ÖdüllerNobel Fizik Ödülü (1927)
Howard N. Potts Madalyası (1925)
Franklin Madalyası 1929
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarCambridge Üniversitesi
Doktora
danışmanı		J. J. Thomson
Doktora öğrencileriCecil Frank Powell
C.T.R. Wilson, ön sırada en sağdaki Owen Willans Richardson'ın yanında
Kuantum Mekaniği 1927 Solvay Konferansı

Charles Thomson Rees Wilson, (d. 14 Şubat 1869 – ö. 15 Kasım 1959) yılları arasında yaşamış, X-ışınları, radyoaktivite ve kozmik ışın çalışmalarında kullanılmış “sis odası” buluşuyla 1927 yılında Nobel Fizik Ödülü kazanmış İskoç fizikçi ve meteorologtur.[1]

Biyografisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Şubat 1869 yılında Glencorse, Midlothian, İskoçya'da çiftçi “John Wilson” ve “Annie Clerk Harper” çiftinin çocukları olarak dünyaya gelmiştir. 1908 yılında evlendiği “Jessie Fraser Dick” ile iki kız, iki erkek çocuk sahibi olmuşlardır.[2] 4 yaşında babasını kaybedince, annesi ile birlikte İngiltere'de Manchester şehrine taşındılar. Owen's Koleji'nde (şu anda Manchester Üniversitesi) eğitimine başladı. Fizik tedavicisi olmak istediğinden ilk yıllarında biyoloji derslerine ağırlık verdi. 1888 yılında Cambridge Üniversitesi'nden burs kazandı. 1892 yılında mezun olduğunda artık fizik ve kimya onun için daha önem taşımaktaydı.

Eğitimi ve kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Eğitim Öğretim Kronolojisi
Lise Manchester Owen'ın College, University (1888)
Üniversite Lisans, Sidney Sussex College, Cambridge Üniversitesi (1892)
Araştırma Görevlisi Cavendish Laboratuvarı, Cambridge Üniversitesi (1892-1894)
Akademik Üye Bradford Gramer Okulu, Frizinghall, İngiltere (1894-1895 )
Akademik Üye Cavendish Laboratuvarı, Cambridge Üniversitesi (1894-1900)
Öğretim Görevlisi Cambridge Üniversitesi (1900-1918)
Öğretim Görevlisi Elektrik Meteorolojisi, Cambridge Üniversitesi (1918-1925)
Profesör Doğal Tarih Profesörü, Cambridge Üniversitesi (1925-1936)

Ödül ve başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ödülleri ve başarıları
Royal Society Üyesi 1900
Nobel Fizik Ödülü 1927 (Arthur H. Compton ile)
Hughes Madalyası 1911
William Hopkins Ödülü 1920
RSE Gunning Ödülü 1921
Kraliyet Madalyası 1922
Howard Potts Madalyası 1925
Copley Madalyası 1935

Nobel Fizik Ödülü

[değiştir | kaynağı değiştir]

1893 yılında meteorolojiye ilgi duymaya başladı. 1894 yılında Ben Nevis gözlemevinde bulut oluşumlarını incelemeye başladı. Bulut formasyonlarından çok etkilenen Wilson, bulutları Cambridge'teki laboratuvar ortamında oluşturma çalışmalarına girdi. Buhar içeren havayı kapalı bir ortamda genleştirerek deneyler yapmaktaydı. Yıllar geçtikçe deney ortamını geliştirdi ve sonradan çok kullanılacak sis odasını meydana getirdi. Bu deneyler sırasında iyonların hareketini gözlemleyen Wilson, yeni keşfedilen x ışınlarını kullanarak havanın daha iletken olduğunu keşfetmişti. 1895'te yaptığı bulut odası keşfi ile 1927 yılında Arthur H. Compton ile Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır. Wilson sis odası, yüklü taneciklerin izlerini görünür hale getiren bir aygıttır. Kabarcık odası'nın öncüsüdür; ama aşağı yukarı karşıt bir ilkeyle çalışır.[3]

1911 yılında alfa ve beta parçacıklarının izlediği yolu fotoğraflayan ilk bilim adamıydı. 1923 yılında elektronların izlediği yollar üzerine 2 makale çıkardı. Ve bundan sonra sis odası nükleer araştırmalarda önemli bir yer etti.

Sis odası, C.T.R. Wilson tarafından, 1912'de geliştirilmiştir. Wilson, Ben Nevis araştırma laboratuvarında bulut oluşumu üstünde çalışmıştır ve bulut oluşturan küçük su damlacıklarının, toz ya da iyonlaşmış hava moleküllerinde, başka yerlerdekinden çok daha hızlı oluştuğunu fark etmiştir. Havada ilerleyen yüklü tanecik, hava moleküllerinden elektron alarak, iyonlaşmış moleküller oluşturduğuna göre, bulut oluşumu için gerekli koşullar sağlanırsa, taneciğin geçtiği yolda bir dizi damlacığın kalması sağlanabilirdi.

Sis odası, kabarcık odası gibi, yüklü tanecikleri belirlemede kullanılır. Ama, sıvıda gaz kabarcıkları yerine, gazda sıvı damlacıkları oluşmasına dayanarak çalışır.[4]

Wilson sis odası; kozmik ışınlar, radyoaktivite, x-ışınları gibi olguların araştırmalarında ve nükleer silahların geliştirilmesine yardımcı olmuştur. Wilson yoğunlaşma bulutu adı verilen sistemle duman halkaları şeklinde oluşan ve karakteristik su üzerinde bir nükleer patlama oluşturulur.

Son yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1916 yılından sonra yıldırımları araştırmaya yöneldi. 1936 yılında Cambridge'ten emekli oldu. Fakat araştırmalarına devam etti. II. Dünya Savaşı sırasında Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin yıldırımlardan etkilenmemesi için çalışmalar yaptı. 15 Kasım 1959 tarihinde İskoçya'nın Carlops köyünde öldü.

Aldığı Ödüller

[değiştir | kaynağı değiştir]

1927 yılında Arthur Holly Compton ile birlikte Nobel Fizik Ödülünü aldı.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ [1] 2 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. C.T.R. Wilson Nobel Bio.. İng. 07 Mart 2012 erişim
  2. ^ [2] 10 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. C.T.R. Wilson Biy.İng. 07 Mart 2012 erişim
  3. ^ [3] 26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Britannica İng. 07 Mart 2012 erişim
  4. ^ NUVE (Türkçe) — erişim :08 Mart 2012 5 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Charles_Wilson_(fizikçi)&oldid=33947896" sayfasından alınmıştır