İçeriğe atla

Ben Gazzara

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ben Gazzara
Ben Gazzara 13 Mayıs 1955'te
DoğumBiagio Anthony Gazzara
28 Ağustos 1930
New York, ABD Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm3 Şubat 2012 (81 yaşında)
New York
Ölüm sebebiPankreas kanseri
Diğer ad(lar)ıBenny
Meslekoyuncu
Etkin yıllar1960'lardan 2000'lere
EvlilikLouise Erickson(1951-1957)
Janice Rule (1961-1979)
Elke Krivat (1982- )

Ben Gazzara (28 Ağustos 1930, New York - 3 Şubat 2012, New York), İtalyan asıllı Amerikalı oyuncudur.

1953 yılında tiyatro oyunları ve televizyon dizileriyle başladığı oyunculuk mesleğine 1960'larda sinemayla devam etti. Elia Kazan'ın öncülüğünde kurulan ve birçok ünlü Amerikalı sinemacının da yetiştiği Actors Studio'da eğitim gördü. 130'a yakın sinema ve televizyon filminde genelde karakter oyuncusu olarak rol aldı. Bazı filmlerde de başrol oynadı. Birkaç filmi de yönetti ve bir filmin senaryosunu yazdı. Tek bir filmde de (Husbands, 1970) şarkı söyledi. 1999 yılından beri gırtlak kanseri ile mücadele etmekte olan oyuncu[1] 3 Şubat 2012'de New York'ta Bellevue hastanesinde pankreas kanseri nedeniyle öldü.[2][3]

Ben Gazzara 28 Ağustos 1930'da New York'ta doğdu. İtalyan göçmeni olan babası onu nüfusa Biagio Anthony Gazzara adıyla kaydettirdi. Amerika'ya Sicilya'dan gelmiş olan babası ağır işlerde çalışan bir işçiydi. Ben Gazzara'nın çocukluğu da New York'un belâlı bölgelerinden biri olan 'aşağı doğu yakası'nda geçti. Sonra "New York City College" da elektrik mühendisliği eğitimine başladı ama kısa sürede okulu bırakmak zorunda kaldı. Çünkü oyuncu olmayı daha o zaman kafasına koymuştu.

Birçok ünlü oyuncunun yetiştiği, Elia Kazan'ın öncülüğünde kurulmuş bir tür sinema okulu olan Actors Studio'ya yazıldı ve burada Alman yönetmen Erwin Piscator'un gözetiminde özel eğitim aldı. 1950'de Broadway oyunlarında başrollere çıkmaya başladı. Bunlardan en önemlisi Elia Kazan'ın yönettiği Tennessee Williams oyunu Kızgın Damdaki Kedi'ydi, ama aynı eserin 1958'deki sinema uyarlamasında başrolü Paul Newman'a kaptırdı. Bu yıllarda tam üç kez Tony Ödülü'ne aday gösterildi. Bu ödüle aday gösterildiği oyunlardan biri de Kim Korkar Hain Kurttan? adlı Edward Albee oyunuydu. Ödül adayı başka bir oyun olan A Hatful of Rain'in sinema versiyonunda da başrolü yine aynı şekilde Don Murray'a kaptırdı.

Bir süre televizyon filmlerinde oyuncu ve yönetmen olarak çalıştıktan sonra 1957'de ilk filmi The Strange One'da diğer Actors Studio elemanlarıyla birlikte rol aldı. Sonra da Otto Preminger'in 1959'da yönettiği mahkeme filmi Anatomy of a Murder (Bir Cinayetin Anatomisi)'nde sinemadaki ilk önemli rolünü oynadı ve filmin kadrolu yıldızı James Stewart'tan bolca rol çaldı. 1963'te tekrar televizyona döndü.

1969 tarihli II. Dünya Savaşı filmi The Bridge at Remagen'de göz doldurdu. 1970'te Actors Studio'dan dostu olan John Cassavetes'le birlikte yapacakları beş filmin ilki olan Husbands (Kocalar)'da oynadı (İşbirliği yaptıkları diğer filmler The Killing of a Chinese Bookie, Opening Night, Capone ve If It's Tuesday, This Must Be Belgium). 1979 tarihli Bloodline (Mirasçılar) adlı geniş kadrolu film fazla beğenilmedi. Bu arada televizyonu hiç bırakmadı. 1980'lerde ikisini de Peter Bogdanovich'in yönettiği Saint Jack ve They All Laughed'ta rol aldı. Patrick Swayze'nin başrolünü oynadığı Road House (1989) filminde canlandırdığı biseksüel kötü adam rolü belki de onun en çok izlenen performansı oldu, çünkü Gazzara'nın televizyonlarda en sık gösterilen filmi budur.

1990'larda da aranan bir karakter oyuncusuydu ve birçok ünlü yönetmenin filmlerinde oynadı. Bunlardan en önemlileri Coen Kardeşler'in Büyük Lebowski (1998)'si, Spike Lee'nin Summer of Sam'i, John Turturro'nun Illuminata'sı ve John McTiernan'ın The Thomas Crown Affair (İkili Oyun)'udur. 2000'lerde de Danimarkalı yönetmen Lars von Trier'in deneysel filmi Dogville gibi kaliteli filmlerde oynamayı sürdürdü. Bu arada 2002 yılında Hysterical Blindness adlı televizyon filmi ile Emmy ödülü aldı. Bu onun ilk ödülü oldu.

1999 yılında kendisine gırtlak kanseri teşhisi kondu ve tedavi sırasında yirmi kilo verdi. Buna rağmen film çalışmalarını sürdürmekten geri kalmadı.[1][4][5] Gazzara 3 Şubat 2012'de New York'ta Bellevue hastanesinde pankreas kanseri nedeniyle öldü.

  1. "Treasury Men in Action" .... Bowman (1 bölüm, 1953)
  2. "Medallion Theatre" (1 bölüm, 1954)
  3. "Danger" (3 bölüm, 1952-1954)
  4. "The United States Steel Hour" .... Richard Elgin Jr. (1 bölüm, 1954)
  5. "Justice" (3 bölüm, 1954)
  6. The Strange One (1957) .... Çavuş Jocko DeParis
  7. "Playhouse 90" .... M. Paul/... (2 bölüm, 1957-1958)
  8. "Kraft Television Theatre" (2 bölüm, 1952-1958)
  9. Anatomy of a Murder (1959) .... Teğmen Frederick Manion
  10. "Armchair Theatre" .... Jim Mason (1 bölüm, 1959)
  11. "The DuPont Show of the Month" (1 bölüm, 1959)
  12. Risate di gioia (1960) .... Lello
  13. Cry Vengeance! (1961) (TV) .... Davidde
  14. The Young Doctors (1961) .... Dr. David Coleman
  15. La città prigioniera (1962) .... Captain George Stubbs
  16. Convicts 4 (1962) .... John Resko
  17. "Arrest and Trial" .... Det. Sgt. Nick Anderson/... (21 bölüm, 1963-1964)
  18. Carol for Another Christmas (1964) (TV) .... Fred
  19. "Kraft Suspense Theatre" .... Paul Bryan (1 bölüm, 1965)
  20. A Rage to Live (1965) .... Roger Bannon
  21. "Bob Hope Presents the Chrysler Theatre" .... Sidney (1 bölüm, 1967)
  22. "Run for Your Life" .... Paul Bryan (86 bölüm, 1965-1968)
  23. If It's Tuesday, This Must Be Belgium (1969) .... Card Player
  24. The Bridge at Remagen (1969) .... Çavuş Angelo
  25. Husbands (Kocalar) (1970) .... Harry
  26. When Michael Calls (1972) (TV) .... Doremus Connelly
  27. Fireball Forward (1972) (TV) .... Maj. Gen. Joe Barrett
  28. The Family Rico (1972) (TV) .... Eddie Rico
  29. Pursuit (1972) (TV) .... Steven Graves
  30. Afyon oppio (1972) .... Joseph Coppola
  31. You'll Never See Me Again (1973) (TV)
  32. The Neptune Factor (1973) ....Komutan Adrian Blake
  33. Maneater (1973) (TV) .... Nick Baron
  34. "QB VII" (1974) TV mini dizisi .... Abe Cady (unknown bölüm)
  35. Capone (1975) .... Al Capone
  36. The Killing of a Chinese Bookie (Çinli Bir Bahisçinin Ölümü) (1976) .... Cosmo Vitelli
  37. High Velocity (1976) .... Clifford Baumgartner
  38. Voyage of the Damned (1976) .... Morris Troper
  39. The Death of Richie (1977) (TV) .... George Werner
  40. The Trial of Lee Harvey Oswald (1977) (TV) .... Anson 'Kip' Roberts
  41. Opening Night (1977) .... Manny Victor
  42. Saint Jack (1979) .... Jack Flowers
  43. Bloodline (Mirasçılar) (1979) .... Rhys Williams
  44. Inchon (1981) .... Binbaşı Frank Hallsworth
  45. They All Laughed (1981) .... John Russo
  46. Storie di ordinaria follia (1981) .... Charles Serking
  47. A Question of Honor (1982) (TV) .... Detective Joe DeFalco
  48. La ragazza di Trieste (1982) .... Dino Romani
  49. Uno scandalo perbene (1984)
  50. La donna delle meraviglie (1985) .... Alberto
  51. Figlio mio infinitamente caro (1985) .... Avv. Antonio Morelli
  52. An Early Frost (1985) (TV) .... Nick Pierson
  53. A Letter to Three Wives (1985) (TV) .... Porter Holloway
  54. Champagne amer (1986) .... Paul Rivière
  55. Il camorrista (1986) .... Il Professore
  56. Il giorno prima (1987) .... Mike Zella
  57. Police Story: The Freeway Killings (1987) (TV) .... Captain Tom Wright
  58. Downpayment on Murder (1987) (TV) .... Harry Cardell
  59. Don Bosco (1988) .... Don Bosco
  60. Quicker Than the Eye (1989) .... Ben Norrell
  61. Road House (1989) .... Brad Wesley
  62. Oltre l'oceano (1990)
  63. People Like Us (1990) (TV) .... Gus Bailey
  64. Per sempre (1991) .... Marcelo Rondi
  65. Lies Before Kisses (1991) (TV) .... Grant Sanders
  66. Blindsided (1993) (TV) .... Ira Gold
  67. Love, Honor & Obey: The Last Mafia Marriage (1993) (TV) .... Joseph Bonanno
  68. Les gens d'en face (1993) .... John
  69. Sherwood's Travels (1994) .... Raphael de Pietro
  70. Nefertiti, figlia del sole (1994) .... Amanophis III
  71. Les hirondelles ne meurent pas à Jerusalem (1994) .... Moshe
  72. Parallel Lives (1994) (TV) .... Charlie Duke
  73. Fatal Vows: The Alexandra O'Hara Story (1994) (TV) .... Papa
  74. Banditi (1995) .... Amos
  75. Convict Cowboy (1995) (TV) .... Warden
  76. The Zone (1995) .... Dick Althorp
  77. Una donna in fuga (1996)
  78. Ladykiller (1996) .... Teğmen Jack 'Jigsaw' Lasky
  79. "Strangers" .... Stasi (1 bölüm, 1996)
  80. The Notorious 7 (1997) (TV) .... Dom Diablo
  81. Vicious Circles (1997/I) .... March
  82. Farmer & Chase (1997) .... Farmer
  83. Shadow Conspiracy (1997) .... Vice President Saxon
  84. Stag (1997) .... Frank Grieco
  85. The Spanish Prisoner (1997) .... Mr. Klein
  86. Valentine's Day (1998) (TV) .... Joe Buddha
  87. Shark in a Bottle (1998) .... Aranjör
  88. Too Tired to Die (1998) .... John Sage
  89. Buffalo '66 (1998) .... Jimmy Brown
  90. The Big Lebowski (Büyük Lebowski) (1998) .... Jackie Treehorn
  91. Happiness (1998) .... Lenny Jordan
  92. Illuminata (1998) .... Old Flavio
  93. Angelo nero (1998) (TV) .... Padre Guelfi
  94. "Il tesoro di Damasco" (1998) TV mini dizisi .... Gregorio Kos
  95. Un bacio nel buio (1999) (TV)
  96. Paradise Cove (1999) .... Duke Mantee
  97. "Tre stelle" (1999) TV mini dizisi .... Albay Marshall
  98. Summer of Sam (1999) .... Luigi
  99. The Thomas Crown Affair (İkili Oyun) (1999) .... Andrew Wallace
  100. Poor Liza (2000) .... Anlatıcı
  101. Piovuto dal cielo (2000) (TV) .... Cesare Palmieri
  102. Blue Moon (2000) .... Frank
  103. Believe (2000/I) .... Ellicott Winslowe
  104. Very Mean Men (2000) .... Gino Minetti
  105. Undertaker's Paradise (2000) .... Jim
  106. Jack of Hearts (2000) .... Bartossa
  107. The List (2000) .... D.A. Bernard Salman
  108. Nella terra di nessuno (2001) .... L'avvocato Scalzi
  109. "Law & Order: Special Victims Unit" .... Executive Assistant Attorney (1 bölüm, 2001)
  110. Home Sweet Hoboken (2001)
  111. Brian's Song (2001) (TV) .... Coach Halas
  112. Hysterical Blindness (2002) (TV) .... Nick
  113. L'ospite segreto (2003) .... Solomos
  114. Dogville (2003) .... Jack McKay
  115. Bonjour Michel (2005) .... Michele Terranova
  116. The Shore (2005) .... Mr. Bob Harris
  117. Schubert (2005) .... Don José
  118. Pope John Paul II (2005) (TV) .... Kardinal Agostino Casaroli
  119. Paris, je t'aime (2006) .... Ben (dizi bölümü "Quartier Latin")
  120. "Tikhiy Don" (2006) TV dizisi
  121. Quiet Flows the Don (2006) .... General Secretov
  122. Donne sbagliate (2007) (TV) .... Franco Maresco
  123. Looking for Palladin (2008) .... Jack Palladin
  124. Meurtres à l'Empire State Building (2008) (TV) .... Paulie Genovese
  125. Eve (2008/IV) .... Joe
  126. Holy Money (2009) .... Vatican's Banker
  127. L'onore e il rispetto (2006) (TV) (2009) .... Fred Di Venanzio
  128. 13 (2010) .... Schlondorff
  129. Christopher Roth (2010) .... Paul Andersen
  130. Chez Gino (2011) .... Oncle Giovanni
  131. RIstabbanna (2011)
  132. Max Rose (yapım aşamasında) (2012) .... Ben Tracy
  1. ^ a b "Ben Gazzara/Biography for" (İngilizce). IMDb. 12 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010. 
  2. ^ "Actor Ben Gazzara dead at 81" (İngilizce). news.yahoo.com. 30 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2012. 
  3. ^ "Actor Ben Gazzara dead at 81" (İngilizce). hollywoodlife.com. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2012. 
  4. ^ "Ben Gazzara/Biography" (İngilizce). www.allmovie.com. Erişim tarihi: 2 Ocak 2010. 
  5. ^ "Ben Gazzara/Career" (İngilizce). en.wikipedia.org. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2010. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]