İçeriğe atla

Burrhus Frederic Skinner

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(B. F. Skinner sayfasından yönlendirildi)
Burrhus Frederic Skinner
Doğum20 Mart 1904(1904-03-20)
Susquehanna, Pensilvanya ABD
Ölüm18 Ağustos 1990 (86 yaşında)
Cambridge, Massachusetts ABD
MilliyetAmerikalı
VatandaşlıkABD
Mezun olduğu okul(lar)Hamilton College
Harvard Üniversitesi
ÖdüllerNational Medal of Science 1968
Kariyeri
DalıPsikoloji, Dilbilim, Felsefe
Çalıştığı kurumlarMinnesota Üniversitesi
İndiana Üniversitesi
Harvard Üniversitesi
EtkilendikleriCharles Darwin
Ivan Pavlov
Ernst Mach
Jacques Loeb
Edward Thorndike
William James
Jean-Jacques Rousseau
Henry David Thoreau
İmza

Burrhus Frederic Skinner (20 Mart 1904 – 18 Ağustos 1990), Amerikalı ruhbilimci, yazar, mucit, sosyal reform savunucusu ve şairdir. Toplum felsefesi ile ilgilenmiştir.[1][2][3][4] 1958 yılından emekli olduğu 1974 yılına kadar Harvard Üniversitesi'nde psikoloji profesörü olarak görev yapmıştır.[5]

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pennsylvania'da doğan Skinner, yüksek okula gidene kadar burada yaşamıştır. "Skinner kutusu" adıyla bilinen deneyiyle öğrenmede edimsel (vasıtalı, operant) koşullanmanın önemini ortaya koymuş, son dönemdeki en önemli psikologlardan biri olmuştur. Psychology Today dergisi, Eylül 1967 sayısında Skinner'ı psikolojiye en önemli katkıları yapan bir psikolog olarak tanımlamıştır. Davranışçı (Bihewyorist) ekolü kendisine daha yakın gören Skinner, toplumların davranışsal kontrolü için özgün bir program geliştirmiş; bebeklerin bakımı için otomatik bir bebek karyolası tasarlamış ve davranış değişikliği tekniklerinin geniş ölçekli kullanımı için çalışmalar yapmıştır. Skinner 1989 yılında hastalanmış ve doktorlar tarafından kendisine lösemi teşhisi konulmuştur. Bunu öğrendikten sonra bile bilimsel çalışmalarını ara vermeksizin sürdüren Skinner, ölmeden saatler önce bile yazmaya devam etmiş ve "Psikoloji Bir Zihin Bilimi Olabilir mi?" isimli makalesini tamamlayamadan 1990 yılında hayata veda etmiştir. "Başarısızlık her zaman hata demek değildir, yeri geldiğinde yapabileceğiniz en iyi şey olabilir. Asıl hata denemekten vazgeçmektir" ve "Eğitim, öğrenip unuttuklarımızdan geri kalanlardır." sözleriyle popüler kültürde de yer edinmiştir.

Davranışçı kurama göre "öğrenme", bireyin davranışındaki gözlemlenebilir bir değişmedir. Uyaran-tepki bağı önemlidir. Skinner'in dil edinim sürecine bakışında da davranışçı kuram etkili olmuştur. Skinner'a göre insan davranışsal koşullar sonucu dili edinir. Diğer dil edinim teorilerinin aksine insanda konuşabilme yetisinin doğuştan varolmadığına inanan Skinner, dil edinim sürecini bir bina yapımına benzetir. Dil öğrenme mekanizmasının yerine olgusal olarak dili kavrama kabiliyetini koyar. Bu bağlamda Skinner dil edinim sürecindeki bir çocuğa "Rastlantısal olarak ortaya çıkan davranışın kazandırıldığı edimsel koşullanmanın edilgen öznesi" olarak bakar.

Edimsel koşullanma için farelerle yaptığı yoksunluk deneyine "Skinner kutusu" denir. Skinner kutusunda manivela ve kırmızı, yeşil ışıklar mevcuttu.

Eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • The Behavior of Organisms (Organizmaların Davranışı) The Behavior of Organisms: An Experimental Analysis, 1938. ISBN 1-58390-007-1, ISBN 0-87411-487-X.
  • Walden Two, 1948. ISBN 0-87220-779-X (1976'da geliştirilmiş yeni baskı).
  • Science and Human Behavior (Bilim ve İnsan Davranışı), 1953. ISBN 0-02-929040-6. B. F. Skinner Vakfı sitesinde ücretsiz pdf sürümü BFSkinner.org.
  • Schedules of Reinforcement, with Charles Ferster, 1957. ISBN 0-13-792309-0.
  • Verbal Behavior (Sözel Davranış), 1957. ISBN 1-58390-021-7.
  • The Analysis of Behavior: A Program for Self Instruction, James G. Holland ile birlikte, 1961. Bunun basılı metni yok ancak B. F. Skinner Vakfı sitesinde etkileşimli sürümü mevcut. ISBN 0-07-029565-4.
  • The Technology of Teaching (Öğrenme Teknolojileri), 1968. New York: Appleton-Century-Crofts Library of Congress Card Number 68-12340 E 81290
  • Contingencies of Reinforcement: A Theoretical Analysis, 1969. ISBN 0-390-81280-3.
  • Beyond Freedom and Dignity, 1971. ISBN 0-394-42555-3.
  • About Behaviorism (Davranışçılık Hakkında) 1974. ISBN 0-394-49201-3, ISBN 0-394-71618-3.
  • Particulars of My Life: Part One of an Autobiography, 1976. ISBN 0-394-40071-2.
  • Reflections on Behaviorism and Society (Davranışçılık ve Toplum Üzerine Yansımalar), 1978. ISBN 0-13-770057-1.
  • The Shaping of a Behaviorist: Part Two of an Autobiography, 1979. ISBN 0-394-50581-6.
  • Notebooks, edited by Robert Epstein, 1980. ISBN 0-13-624106-9.
  • Skinner for the Classroom, edited by R. Epstein, 1982. ISBN 0-87822-261-8.
  • Enjoy Old Age: A Program of Self-Management, with M. E. Vaughan, 1983.
  • A Matter of Consequences: Part Three of an Autobiography, 1983. ISBN 0-394-53226-0, ISBN 0-8147-7845-3.
  • Upon Further Reflection, 1987. ISBN 0-13-938986-5.
  • Recent Issues in the Analysis of Behavior, 1989. ISBN 0-675-20674-X.
  • Cumulative Record: A Selection of Papers, 1959, 1961, 1972 and 1999 as Cumulative Record: Definitive Edition. This book includes a reprint of Skinner's October 1945 Ladies' Home Journal article, "Baby in a Box," Skinner's original, personal account of the much-misrepresented "Baby in a box" device. ISBN 0-87411-969-3 (paperback)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Smith, L. D.; Woodward, W. R. (1996). B. F. Skinner and Behaviorism in American Culture. Bethlehem, Pennsylvania: Lehigh University Press. ISBN 978-0-934223-40-9. 
  2. ^ Skinner, B. F. (1948). Walden Two. New York: Macmillan Publishers. ISBN 0-87220-779-X. The science of human behavior is used to eliminate poverty, sexual expression, government as we know it, create a lifestyle without that such as war. 
  3. ^ Skinner, B. F. (1972). Beyond Freedom and Dignity. Vintage Books. ISBN 978-0-553-14372-0. OCLC 34263003. 
  4. ^ "Skinner, Burrhus Frederic". History of Behavior Analysis. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2021. 
  5. ^ Swenson, Christa (May 1999). "Burrhus Frederick Skinner". History of Psychology Archives. 4 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Vikisöz'de Burrhus Frederic Skinner ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Burrhus_Frederic_Skinner&oldid=33651925" sayfasından alınmıştır