Abdulhamid Süleyman Çolpan

Abdulhamid Süleyman Çolpan
Doğum	1893 Andican
Ölüm	4 Ekim 1938 Taşkent, Özbekistan SSC
Meslek	Yazar, Tercüman, Gazeteci, Şair
Dil	Özbekçe, Türkçe, Arapça, Farsça
Milliyet	Özbek
Etkilendikleri İsmail Gaspıralı, Mahmud Hoca Behbudi, Münevver Kari

Abdülhamid Süleyman Çolpan (Özbekçe: Abdulhamid Sulaymon Choʻlpon) (1893, Andican – 4 Ekim 1938, Özbekistan SSC), Özbek yazar, tercüman, şair ve gazeteci.

Hakkında

Asıl adı Abdülhamid Süleymanoğlu Yunusov'dur. Türk dünyası ve batı edebiyatında çalışmaları oldu. 1913 yılından itibaren aktif olarak yazarlığa başladı ve adını duyurdu. İlk makalelerini Sada-yı Türkistan, Sada-yı Fergana ve Türkistan gazetelerinde yazdı. Dönemin önemli olaylarını milliyetçi bir tavır takınarak yazmaya başlayan Çolpan, ses getirdi. 1922'de şiirleri Özbek Yaş Şairleri adlı antolojide yayınlandı. Aynı yılda ilk şiir kitabı Bulaqlar basıldı.

Türkistan'ın parçalanmasından ardından söylediği şu dörtlüğü ünlüdür :

Gülen başkalarıdır, ağlayan ben ben.

Oynayan başkalarıdır, inleyen ben ben.

Egemenlik öykülerini işiten ben ben,

Kulluk şarkısını dinleyen ben ben.

Özbek Sovyet Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte yapılan politikalar ve hükûmetin baskısıyla milliyetçi aydınlarla birlikte Abdülhamid de bir müddet susmak zorunda kalmış, yazılar yazmamıştır. 1925 yılında muhit küçli eken, eğdim boynımnı (etraf güçlüyken boynumu eğdim) diyerek sustuğunu itiraf etmiştir. 14 Haziran 1937'de milliyetçi olması suç sayılmış ve halk düşmanı olarak tutuklanmıştır.

Ölümü

1937'de tutuklanan Abdülhamid Süleyman Çolpan hapishanede gördüğü yoğun işkencelerden sonra 4 Ekim 1938'de kurşuna dizilerek infaz edildi.

Ölümünden Sonra

Hayatta iken yayımlamayan bazı eserleri de bütünüyle 1990 yılında yayınlanmıştır. 1991'de anısına Nevai ödülü verildi. Ayrıca Özbekistan'da cadde ve kütüphanelere ismi verildi.

Makaleleri

• Bahar Avulları
• Vatanımız Türkistan'da Temir Yollar
• Oş
• Yılda Bir Keçe
• Şarq Poezdi Keldi
• Şarq Uyğangan,
• Çimkent
• Quturgan Müstemlekeçiler
• Yol Esdeligi

Tiyatro Eserleri

• Halil Fereng
• Çörinin İsyanı
• Yarqınay Muştumzor
• Ortaq Qarşıbayev
• Hucüm

Şiirleri

• Bulaqlar (1922)
• Uyganış (1924)
• Tan Sırları (1926)
• Saz (1930)
• Cor (1930)

Tercümeleri

• Hamlet
• Boris Godunov ve Dubrovskiy
• Ana

Romanları

• Keçe ve Kündüz

Kaynakça

Ben Ben15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Abdülhamid Süleyman Çolpan19 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.