2020 Sırbistan Milletvekili ve Yerel Seçimleri
Parlamento seçimlerinin Sırbistan'da 21 Haziran 2020'de yapılması planlanıyor.[1] Başlangıçta 26 Nisan 2020'de düzenlenmesi planlandığı halde seçimler,[2] COVID-19 salgını nedeniyle ertelendi.[3]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]2016 milletvekili seçimlerinde iktidar partileri: Sırp İlerleme Partisi ve Sırbistan Sosyalist Partisi, tekrar iktidar oldu ve görevdeki Başbakan Aleksandar Vučić yeniden başbakan seçildi. Ancak 2017 cumhurbaşkanlığı seçiminde Vučić cumhurbaşkanı seçildi ve yeni görevi için hükûmeti bıraktı. Seçim sonucu Sırbistan'da protestolara yol açtı. Binlerce protestocu Vučić'i ülkeyi otoriteryanizme yöneltmekle suçladı.[4] AGİT raporu, seçim kampanyası sırasında medyadaki dengesizliği, Vučić'i desteklemek için kamu kaynaklarının kullanımını, Vučić'i desteklemek için devlete bağlı kurumların çalışanları üzerindeki baskı raporlarını ve birbirlerini etkileyecek bir şekilde, aile üyeleri ve arkadaşlardan destek alınmasını eleştirdi.[5] Ana Brnabić hükûmet başkanlığına partizan olmayan bir siyasetçi olarak atandı ve Sırbistan'ın ilk kadın ve ilk eşcinsel Başbakanı oldu. İki yıl sonra iktidardaki Sırp İlerleme Partisi'ne katıldı. Ocak 2019'da Vučić, '2019 yılı içinde' bir erken seçim yapılma olasılığı olduğunu söyledi. Gözlemciler, bunun esas amacının daha çok, partinin oy oranını etkilemesi beklenen Kosova'nın statüsü ile ilgili halkın benimsenmeyeceği kararlarda verilebilecek tavizlerden önce SİP'in seçimleri kazanma niyeti olduğunu belirtti.[6]
Avrupa Komisyonu, Mayıs 2019'da yayınlanan Sırbistan 2019 Raporunda seçim koşullarını eleştirdi ve basın özgürlüğü konusunda ciddi bir endişelerini dile getirdi. Ayrıca, başta Ulusal Meclis (Sırbistan) olmak üzere demokratik kurumların çalışmaları üzerinde olumsuz bir etki ve partiler arası gerçek tartışmalara ve muhalefetin parlamentoda anlamlı katılım koşulları için yer açmaya acil ihtiyaç olduğunu belirtti.[7]
Hükümet Karşıtı Protestolar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu arada Vučić, Belgrad ve diğer şehirlerdeki barışçıl protestolar ile baskı altına alındı ve muhalefet daha fazla medya özgürlüğü, özgür ve adil seçim ve bazı bakanların istifaları istedi. Protestolar, yeni kurulan muhalefet koalisyonu Sırbistan İttifakı'nın liderlerinden Borko Stefanović'e yönelik bir saldırı sonucu tetiklendi.[8] Bunlar, medya raporlarının tahminlerine göre 25.000 ila 70.000 kişi arasında katılımın olduğu Vučić'in 2012'de iktidara gelmesinden bu yana en büyük hükûmet karşıtı protestolardı.[9] Protestolara paralel olarak Vučić, Sırbistan'ın tüm bölgelerinde mitingler düzenleyerek "Sırbistan'ın Geleceği" adlı bir kampanya başlattı.[10]
13 Nisan'daki en yoğun sivil ve muhalefet protestosundan sonra partizan olmayan bir uzman grubu oluşturuldu ve daha sonra bu grup protestoların taleplerini formüle ettiler; özgür ve adil seçim için koşulların bulunmadığı sonucuna vardılar ve sonunda talepler ve önerilerden oluşan kapsamlı bir belge hazırladılar.Eylül başlarında protesto düzenleyicileri, uzman ekibin hiçbir tavsiyesi uygulanmadığı için gelecek seçimlerin boykot edilmesi çağrısında bulundu.[11][12][13]
Taraflar Arası Görüşmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Belgrad Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi ve STK'lar tarafından yürütülen müzakerenin başarısız bir şekilde sonuçlanmasının ardından, Avrupa Parlamentosu Dış işleri Komitesi Başkanı David McAllister tarafından başlatılan Sırbistan'daki partiler arası Avrupa Parlamentosu aracılığındaki diyaloğun ilk turu, Ekim ayında gerçekleşti.[14] Sırbistan İttifakı, adil seçim koşulları taleplerinin karşılanması için, seçimin planlandığı Nisan ayından önce zaman olmadığını belirterek, katılmayı reddetti. Aralık 2019'da, üç tur diyaloğun ardından AP delegasyon üyeleri adil ve özgür seçimler için koşulların oluşmadığını duyurdular.[15] Son turdan sonra, uygulamanın sürekli olarak gözlemlenmesinin gerekli olduğu ve seçimin mümkün olduğunca geç yapılması kararlaştırıldı.[16]
İktidar partisinin seçim barajını% 5'ten% 3' e düşürme kararı, çok sayıda gözlemci, muhalefet partileri, AP heyet üyeleri ve Şeffaf Sırbistan tarafından müzakere konusu olmadığını ve bunun en büyük muhalefet partilerinin boykot etmesi nedeniyle küçük partilerin parlamentoya girmesine yardım edeceği belirtilerek eleştirildi.[17][18][19][20]
Seçime Katılan Partiler
[değiştir | kaynağı değiştir]2017 cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra, oyların% 16,3'ünü alarak seçimi ikinci bitiren Saša Janković, Mayıs 2017'de merkezin solundaki Özgür Vatandaş Hareketini (PSG) oluşturdu.[21][22] Ekim 2017'de,% 5.6 oyla dördüncü olan Vuk Jeremić, Janković'in partisi ile yakın işbirliği içinde olan merkez sağdaki Halk Partisi'ni (NS) kurdu.[23][24]
Haziran 2018'de, muhalefet partileri, Dragan Đilas (Belgrad yerel seçimlerinde çok başarılı olan), PSG ve NS ile ittifak kurmaya yakın olan Demokrat Parti'de liderlik seçimi ile mümkün hale gelen bir ittifak kurma müzakereleri düzenledi.Çoğunlukla Batı yanlısı ve AB yanlısı partilerin bu ittifakı, AB karşıtı bir parti olan Dveri de dahil olmak üzere AB konusundaki tutumlarına bakılmaksızın diğer muhalefet örgütlerini de içerecek.[25] Muhalefet ittifakı medya ve ana katılımcılar tarafından Sırbistan İttifakı (Sırpça:Savez sa Srbiju - SZS) olarak adlandırılıyor.
Boykot
[değiştir | kaynağı değiştir]Seçimi boykot eden muhalefetteki siyasi partiler:
| İttifak -Parti İsmi | Web Sitesi | Kısaltması | Parti Başkanı (belirtilmişse) | Kısa Bilgi |
|---|---|---|---|---|
| 1.Sırbistan İttifakı | https://savez-za-srbiju.rs/ 15 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | SzS | ||
| 1.1.Halk Partisi | https://www.narodna.org.rs/ 25 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | NS | Vuk Jeremić | |
| 1.2.Dveri | http://www.dverisrpske.com/ 2 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Dveri | Boško Obradović | |
| 1.3.Özgürlük ve Adalet Partisi | https://ssp.rs/ 10 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | CCN | Dragan Đilas | |
| 1.4.Demokrat Parti (Sırbistan) | https://ds.org.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | DS | Zoran Lutovac | |
| 1.5.Tersine Hareket | ||||
| 1.6.Anavatan | ||||
| 1.7.Birleşik Sendikalar "Sloga" | ||||
| 2.Sosyal Demokrat Parti | http://www.sds-org.rs/ 14 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Boris Tadić | Sadece Vračar seçimine katılıyor | |
| 3.Sırbistan için Birlikte | http://www.zajednozasrbiju.rs/ 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Nebojša Zelenović | Sadece Šabac yerel seçimine katılıyor | |
| 4.Sivil Platform | ||||
| 5.Sosyal Demokrat Birlik | http://www.sdu.org.rs/ 5 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Ivan Zlatić |
Seçim boykot etmeyen muhalefetteki siyasi partiler:
| İttifak -Parti İsmi | Web Sitesi | Kısaltması | Parti Başkanı (belirtilmişse) | Kısa Bilgi |
|---|---|---|---|---|
| 1.Liberal Demokrat Parti | LDP | Čedomir Jovanović | ||
| 2.Yeni Parti | https://novastranka.rs/ 31 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | NOVA | Zoran Živković | |
| 3.Birleşik Demokratik Sırbistan | ||||
| 3.1.Modern Sırbistan Partisi | https://moderna.org.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | |||
| 3.2.Vojvodina Sosyal Demokratlar Birliği | http://www.lsv.org.rs/ 4 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | LSV | Nenad Čanak | |
| 3.3.Sırbistan 21 | https://www.srbija21.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | S21 | Marko Đurišić ve Nenad Konstantinović | |
| 3.4.Sivil Demokratik Forum | https://gdf.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | GDF | Aleksandar Olenik | |
| 4.Özgür Yurttaşlar Hareketi | https://pokretslobodnih.rs/ 6 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Sergej Trifunović | ||
| 5.Yeter Artık Yeter | https://dostajebilo.rs/ 16 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Saša Radulović | ||
| 6.Yeni Sırbistan | http://nova-srbija.org/ 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Velimir Ilić | ||
| 7.Sırbistan Vatanseverler İttifakı | Aleksandar Šapić | |||
| 8.Sırbistan Krallığının Yeniden İnşası Hareketi | http://poks.rs/ 24 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | POKS | Žika Gojković | |
| 9.Sırbistan Demokratik Parti | http://www.dss.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | DSS | Miloš Jovanović | |
| 10.Üçlü İttifak | ||||
| 10.1.Sağlıklı Sırbistan | http://zdravasrbija.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Milan Stamatović | ||
| 10.2.Šumadija için Birlikte | Veroljub Stevanović | |||
| 10.3.Daha İyi Bir Sırbistan | https://www.boljasrbija.org.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Dragan Jovanović | ||
| 11.Sırp Radikal Parti | http://www.srpskaradikalnastranka.org.rs/ 5 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Vojislav Šešelj | ||
| 12.Sırp Andiçenler Partisi | http://zavetnici.rs/ 22 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Stefan Stamenkovski |
Seçim Sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulusal Meclis'in 250 üyesi, ülke çapında tek bir seçim bölgesi sayılarak partilerin çıkardıkları tek listeye aldıkları oy oranına göre seçilir. Koltuklar, kullanılan tüm oylar % 3'lük (önceki seçimlerdeki % 5 barajı düşürüldü) bir seçim barajına göre d'Hondt yöntemi kullanılarak partiler arasında bölüştürülür.[26][27]
Bazı partiler seçimlere yalnızca kendi başlarına girmeyi seçerken, çok partili koalisyonlar daha yaygındır. Bu, daha küçük partilerin seçim barajını ittifak kurarak aşmasına izin verirken, daha büyük partiler için seçmenlerin daha farklı bölümlerinden destek toplama fırsatı sunmaktadır.
Oy Pusulası
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki tablo, Covid-19 pandemisi nedeniyle ertelenen seçimlerden önce, Sırbistan Cumhuriyet Seçim Komisyonu (RIK) tarafından yayınlanan resmi oy pusulasıdır. 9 Haziran 2020 tarihinde SCSK seçime katılabilecek parti ve koalisyonlara yenilerini ekledi.
| Oy Sırası | İttifak - Parti Adı | Web Sitesi | Başbakan Adayı |
|---|---|---|---|
| 1 | Aleksandar Vučić - Çocuklarımız İçin İttifakı:[28][29] Sırp İlerleme Partisi, Sırbistan Sosyal Demokrat Parti, Sosyalist Hareket Partisi, Sırbistan Birleşik Emekliler Partisi, Sırbistan Hareket Gücü Partisi, Sırbistan Halk Partisi, Sırp Yenileme Hareketi | https://www.sns.org.rs/ 6 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., https://sdpsrbije.rs/24 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., https://pokretsocijalista.rs/30 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://pups.org.rs/4 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://snagasrbije.com/6 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 6 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,https://srpskanarodnapartija.rs/29 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 29 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,https://srpskanarodnapartija.rs/29 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Branislav Nedimović |
| 2 | Ivica Dačić, - "Sırbistan Sosyalist Partisi, Birleşik Sırbistan- Dragan Marković Palma[30][31]" Komünist Parti, Sırbistan Yeşiller[32] | | https://www.sps.org.rs/ 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,http://www.jedinstvenasrbija.org.rs/19 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 19 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,http://www.kp.rs/16 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://zelenisrbije.org/20 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Ivica Dačić |
| 3 | Dr Vojislav Šešelj - Sırp Radikal Parti | http://www.srpskaradikalnastranka.org.rs/ 5 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Vojislav Šešelj |
| 4 | István Pásztor - Vojvodina Macarları İttifakı | https://www.vmsz.org.rs/ 7 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Bálint Pásztor |
| 5 | Aleksandar Šapić - Sırbistan İçin Zafer - Sırbistan Vatanseverler İttifakı | https://patriote.rs/ 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Aleksandar Šapić |
| 6 | Sırbistan Krallığı İçin (Sırbistan Krallığının Yeniden İnşası Hareketi, Monarşist Cephe) - Žika Gojković | http://poks.rs/ 24 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Žika Gojković |
| 7 | Birleşik Demokratik Sırbistan İttifakı - Sırbistan 21, Modern Sırbistan Partisi, Sivil Demokratik Forum, Vojvodina Cephesi (Vojvodina Sosyal Demokratlar Birliği, Vojvodina'nın Partisi, Karadağlılar Partisi, Vojvodina Hırvatları Demokratik İttifakı) | https://www.srbija21.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,https://moderna.org.rs/3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://www.lsv.org.rs/4 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., https://www.crnogorskapartija.rs/18 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://www.dshv.rs/13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,https://gdf.rs/3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Marko Đurišić |
| 8 | Akademisyen Muamer Zukorlić, Dosdoğru Hareketi, Adalet ve Barış Partisi | http://spp.rs/ 5 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., | Muamer Zukorlić |
| 9 | BROOM 2020, Sırbistan Demokratik Parti, Kraljevo Yerli Halkı Hareketi, Hayat Ekibi, İnsan Kalkanı | http://www.dss.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Miloš Jovanović |
| 10 | Milan Stamatović, Sağlık Kazansın, Dragan Jovanović, Sağlıklı Sırbistan, Daha İyi Bir Sırbistan | http://zdravasrbija.rs/ 3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., https://www.boljasrbija.org.rs/3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Milan Stamatović |
| 11 | Sandžak Demokratik Hareket Partisi, Sulejman Ugljanin | https://www.sda.rs/ 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Sulejman Ugljanin |
| 12 | Milica Đurđević Stamenkovski, Sırp Antiçenler Partisi | http://zavetnici.rs/ 22 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Zoran Zečević |
| 13 | Halk Bloğu, Velimir Ilić - General Momir Stojanović, Yeni Sırbistan, Halkın Özgürlük Hareketi | http://nova-srbija.org/ 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Velimir Ilić |
| 14 | Özgür Vatandaş Hareketi, | https://pokretslobodnih.rs/ 6 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Sergej Trifunović |
| 15 | Suverenisti / Egemenlikçiler | https://www.infovranjske.rs/info/stižu-i-suverenisti 15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Saša Radulović |
| 16 | Birleşik Vadi | ||
| 17 | Vatandaş İnisiyatifi | ||
| 18 | Maskeler Düşsün; Yeşil Parti, Yeni Parti | https://novastranka.rs/ 31 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., https://www.zelenastranka.rs/13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Goran Čabradi,Zoran ŽIVKOVIĆ |
| 19 | Barış için Koalisyon | Čedomir Jovanović | |
| 20 | Rus Partisi | Slobodan Nikolić |
Ön Sonuçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
| No | Oy Pusulasındaki Yeri | Sandalye Rengi | Aldığı Oy | Yüzdesi | Kazandığı Sandalye Sayısı | Değişim |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Çocuklarımız İçin İttifakı (SİP,SSDP, SHP, SBEP, SHGP,SHAP,SYHP,HKP) | Koyu Mavi | 61,59 | 191 | ||
| 2 | Sırbistan Sosyalist Partisi - Birleşik Sırbistan Partisi | Kırmızı | 10,37 | 32 | ||
| 3 | Sırbistan Vatanseverler İttifakı | Siyah | 3,64 | 11 | ||
| 4 | Sırbistan Krallığı İçin İttifakı | 2,68 | 0 | |||
| 5 | Vojvodina Macarları İttifakı | Yeşil | 2,45 | 10 | ||
| 6 | Yeter Artık Yeter Partisi | 2,23 | 0 | |||
| 7 | Sırbistan Demokratik Parti | 2,15 | 0 | |||
| 8 | Sırp Radikal Partisi | 2.1 | 0 | |||
| 9 | Özgür Vatandaş Hareketi | 1,5 | 0 | |||
| 10 | Sırp Antiçenler Partisi | 1.4 | 0 | |||
| 11 | Sağlık İçin Zafer İttifakı (Sağlıklı Sırbistan Partisi, Daha İyi Bir Sırbistan Partisi) | 1,1 | 0 | |||
| 12 | Birleşik Demokratik Sırbistan İttifakı (Sırbistan 21 Partisi,Modern Sırbistan Partisi,Sivil Demokratik Forum,Vojvodina Sosyal Demokratlar Birliği,Vojvodina'nın Partisi,Vojvodina Hırvatları Demokratik İttifakı,Karadağlılar Partisi) | 0,9 | 0 | |||
| 13 | Leviathan Hareketi Partisi | 0,7 | 0 | |||
| 14 | Dosdoğru Hareketi İttifakı (Adalet ve Barış Partisi, Makedonların Demokratik Partisi) | Açık Mavi | 0,7 | 2 | ||
| 15 | Arnavut Demokratik Alternatifi | Açık Yeşil | 0,7 | 2 | ||
| 16 | Beş Milyonun Biri | 0,6 | 0 | |||
| 17 | Sandžak Demokratik Hareket Partisi | Koyu Yeşil | 0,5 | 2 | ||
| 18 | Barış için Koalisyon | 0,3 | 0 | |||
| 19 | Halk Bloğu İttifakı (Yeni Sırbistan Partisi, Halkın Özgürlük Hareketi Partisi) | 0,3 | 0 | |||
| 20 | Maskeler Düşsün İttifakı (Yeşil Parti (Sırbistan), Yeni Parti (Sırbistan)) | 0,2 | 0 | |||
| 21 | Rus Partisi | 0,2 | 0 | |||
| Geçersiz Oy | ||||||
| Toplam | 100 | 250 | ||||
| Katılım Oranı | 50,32[34] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Serbian Parliamentary Elections – International Democrat Union". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "2020: elections in the Western Balkans". RFE. 1 Ocak 2020. 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020. (Sırpça)
- ^ Serbia postpones April 26 elections due to coronavirus outbreak – state election commission 24 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reuters, 16 March 2020
- ^ McLaughlin, Daniel. "Young Serbs vow to stop 'dictatorship' of president-elect Vucic". The Irish Times. 7 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
- ^ "Presidential election 2017, OSCE/ODIHR Election Assessment Mission Final Report". Organization for Security and Co-operation in Europe. 15 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018.
- ^ "Analitičari: Motiv da Vučić od 2019. napravi izbornu godinu - Kosovo (in Serbian)". 5 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Serbia 2019 Report" (PDF). European Commission (İngilizce). 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Mayıs 2019.
- ^ "Thousands protest in Serbia over attack on opposition politician". Reuters (İngilizce). 8 Aralık 2018. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ "Serbia: thousands rally in fourth week of anti-government protests". 30 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Protests against President Vucic spreads throughout Serbia". France 24. 9 Şubat 2019. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Serbian protest organizers name negotiators, define issues for talks". N1 (İngilizce). 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2019.
- ^ "Civil protests' experts: No conditions for free and fair elections in Serbia". N1 (İngilizce). 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2019.
- ^ "Predstavljanje preporuka stručnog tima protesta #1od5miliona". poceloje.rs. 3 Haziran 2019. 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2019.
- ^ "First EP-mediated dialogue in Serbia: Part of the opposition refuses to participate". European Western Balkans. 11 Ekim 2019. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019.
- ^ "Conditions for fair elections in Serbia not established after three rounds of dialogue". European Western Balkans. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019.
- ^ "3rd Inter-Party Dialogue in the National Assembly of the Republic of Serbia On Improving the Conditions for Holding Parliamentary Elections". europa.rs/. 13 Aralık 2019. 17 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
- ^ "Serbia to Lower Election Threshold for Parties in Spring Vote". Bloomberg News. 13 Ocak 2020. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
- ^ "EP's Fajon, Bilčík worry about election threshold lowering in Serbia". Diplomacy&Commerce. 14 Ocak 2020. 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
- ^ "Transparency Serbia:"Lowering electoral threshold is an excuse not to tackle more important problems"". Diplomacy&Commerce. 15 Ocak 2020. 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
- ^ "Reagovanje dela opozicije na mogućnost spuštanja izbornog cenzusa". Radio Television of Serbia. 13 Ocak 2020. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
- ^ "Saša Janković osnovao pokret Slobodni građani Srbije". RTS. 21 Mayıs 2017. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2017.
- ^ "Janković osniva pokret". 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Osnovana narodna stranka". 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Narodna stranka i PSG počeli pregovore o saradnji". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Pocetak ujedinjenja opozicije? (In Serbian)". 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ Electoral threshold reduced to 3% 14 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Serbian Monitor, 13 January 2020
- ^ Electoral system 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. IPU
- ^ 115. седница Републичке изборне комисије 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Републичка изборна комисија, 05.03.2020
- ^ Proglašena lista za parlamentarne izbore "Aleksandar Vučić - Za našu decu" 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. b92.net, 06.03.2020
- ^ 116. седница Републичке изборне комисије 13 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Републичка изборна комисија, 07.03.2020
- ^ SPS i JS predale zajedničku listu RIK-u, nosilac Dačić 27 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. N1 Info, 06.03.2020
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ https://www.blic.rs/vesti/politika/konacni-spisak-izbornih-lista-za-izbore-2020-levijatanova-lista-odbijena-cedina/09.06.2020 [yalın URL]
- ^ http://rs.n1info.com/Izbori-2020/a612504/Izlaznost-na-izborima-prema-RIK-u.html 23 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. N1