İvan Sereda
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2022) |
İvan Pavloviç Sereda | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sereda, 1941 | ||||||
Doğum | 1 Temmuz 1919 Aleksandroka, Kramatorsk, Donetsk, Ukrayna SSR | |||||
Ölüm | 18 Kasım 1950 (31 yaşında) Kramatorsk, Donetsk, Ukrayna SSR | |||||
Bağlılığı | SSCB | |||||
Branşı | Kızıl Ordu | |||||
Hizmet yılları | 1939-1945 | |||||
Rütbesi | Üsteğmen | |||||
Birimi | 46. Tank Tümeni 91. Tank Alayı 46. Tüfek Tümeni 185. Tüfek Tümeni 2. Muhafız Süvari Tümeni | |||||
Çatışma/savaşları | Büyük Vatanseverlik Savaşı | |||||
Ödülleri |
| |||||
Sonraki işi | Köy Konseyi başkanı | |||||
İvan Pavloviç Sereda (Rusça: Ива́н Па́влович Середа́, Ukraynaca: Іва́н Па́влович Середа́, 1919-1950) Sovyet teğmen, aşçı ve Sovyetler Birliği Savaş Kahramanı. Dvinsk bölgesindeki başarıları ile dikkatleri üzerine çekti. 1945 yılında terhis edildikten sonra Donetsk bölgesinin Aleksandrovka köyünde köy konseyi başkanı olarak çalıştı.[1]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1 Temmuz 1919'da Kramatorsk şehrinin parçası olan Aleksandrovka köyünde bir köylü ailenin çocuğu olarak doğdu. Ailesiyle birlikte Galitsinovka'a taşındı. Lisede okurken okuldan ayrılıp Donetsk Yemek Eğitim Merkezi'ne katıldı. Kasım 1939'da Kızıl Ordu'ya alındı. Askerî eğitiminin ardından 21. Mekanize Kolordusu, 91. Tank Alayı, 46. Tank tümenine aşçı olarak atandı.
Barbarossa Harekâtı'nın ikinci haftasında Sereda'nın görev aldığı 21. Mekanize Kolordusu Manstein'ın yönettiği Alman 56. Kolordusu'nun ile yaptığı çatışmalar sonucunda 26 Haziranda Alman birlikleri Dvisnk'i ele geçirdi. Ağustos 1941'De Dvinsk şehri yakınlarında Sereda mutfakta tek başına akşam yemeği hazırlar iken 3 tane Alman tankının geldiğini fark etti. Ahıra koşup atları sakladı ve balta alıp mutfağının arkasına saklandı. Bölgenin terk edilmiş olduğu izlenimini verdiği için 2 tank ilerlemeye devam etmiş olsa da bir Alman tankı mutfağın yanında durdu. Alman askerleri tanktan dışarı çıkınca Sereda elindeki balta ile Alman askerlerinin üzerine doğru koştu. Alman askerleri tekrardan tanka girdi ve Sereda'ya makineli tüfek ile ateş etmeye çalıştı. Tankın üzerine çıkmış Sereda, tüfeğin namlusunu balta ile büktü ve ardından sürücü ve tank komutanının gözetleme deliklerini kapadı. Almanların etrafının çevrildiği izlenimini vermek için tanka bomba atmalarını emrederken balta ile tanka vurmaya başladı. Etrafının Kızıl Ordu tarafından çevrildiğini sanan 4 Alman askeri dışarı çıktı ve Sereda onları birbirine bağlattı.[2] 21. mekanize kolordu komutanı Tümgeneral D. D. Lelyuşenko'ya göre Sereda "cesur davranışıyla olağanüstü bir kahramanlık örneği göstermiştir".[3]
Daha sonra Sereda keşif birliğine atandı. Bir keşfi sırasında 2 Alman tankı ile karşılaştı. Tanklar durunca bir tanesini sürünerek birkaç el bombası ile havaya uçurdu. Bu olaydan sonra İvan Pavloviç Sereda 4. Piyade Alay Komutanlığında takım komutanlığına atandı ve Leningrad Savunması'na katıldı. Ardından Moskova Savunmasına katıldı. Şubat 1942'de ağır yaralandı. 1945'te üsteğmen rütbesiyle terhis edildi. Donetsk bölgesindeki Aleksandrovka köyünde köy meclisi başkanı olarak çalıştı. Savaşta aldığı yaralar yüzünden sağlığı gittikçe kötüyen giden Sereda, 18 Kasım 1950 tarihinde öldü. Asker arkadaşı Bezvitelnov'un anılarına göre Sereda'nın kullandığı balta birimde anı olarak saklandı. Ivan Sereda'nın başarısı savaş yıllarında geniş çapta popüler hale geldi ve Sovyet propaganda afişlerine yansıdı. Daha sonralarında "Aşçı Sereda"nın bir efsane olduğu hakkında iddialar çıktı fakat İvan Pavloviç Sereda'nın gerçekliği ve başarısı belgelerle kanıtlandı.[4]
Kızıl Ordu askeri Sereda'nın başarısı - İvan Sereda'nın başarısı savaş sırasında geniş kitlelere yayıldı ve propaganda posterlerine yansıdı. |
Madalyaları
[değiştir | kaynağı değiştir]No. | Resim | Madalya | Tarih |
---|---|---|---|
1 | Sovyetler Birliği Kahramanı (Altın Yıldız Madalyası) |
31 Ağustos 1941[5] | |
2 | Lenin Nişanı | 31 Ağustos 1941 | |
3 | II.Sınıf Vatanseverlik Savaşı Nişanı | 21 Mayıs 1945[6] | |
4 | Leningrad Savunması Madalyası | 21 Mayıs 1945[6] | |
5 | Moskova Savunması Madalyası | 21 Mayıs 1945[6] |
Mirası
[değiştir | kaynağı değiştir]Görseller | |
---|---|
Galitsinovka köyündeki anıt | |
Video | |
ПОВАР |
- Daugavpils kentindeki bir caddeye ismi verildi ve anıt dikildi[7] fakat SSCB'nin dağılmasının ardından caddenin adı değiştirildi ve anıt kaldırıldı.[8]
- Donetsk'teki Halytsynivka köyündeki bir sokağa bir Sereda'nın ismi verildi.[9]
- 2020'de Artel Film, Sereda hakkında "Aşçı" (Rusça: Повар, romanize: Povar) kısa filmini çekti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Середа Иван Павлович". warheroes.ru. 8 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022.
- ^ "Как повар Иван Середа немецкий танк пленил". ampravda.ru (Rusça). 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022.
- ^ "The Red Army Cook Who Went Berserk Against a German Tank Using Only An Axe". warhistoryonline (İngilizce). 6 Eylül 2022. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022.
- ^ Сидорчик, Андрей (1 Ekim 2014). "«Десерт» из топора. Как кашевар Середа взял в плен немецкий танк". AiF (Rusça). 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022.
- ^ Sovyetler Birliği Kahramanı unvanının Kızıl Ordu askeri Sered I. P.'ye verilmesine ilişkin SSCB Yüksek Sovyeti Başkanlığı Kararnamesi // Pravda: gazete. - 194. - Sayı 242 (8650) (1 Eylül). - S. 1.
- ^ a b c "Подвиг народа". podvignaroda.ru. 14 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022.
- ^ Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
- ^ Сидорчик, Андрей (1 Ekim 2014). "«Десерт» из топора. Как кашевар Середа взял в плен немецкий танк". AiF (Rusça). 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
- ^ Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
Genel
- Бортаковский Т. В. Остаться в живых! Неизвестные страницы Великой Отечественной. — М. : Вече, 2015. — ISBN 978-5-4444-3590-8.
- Семёнов Н. С. Время не властно. — М. : ДОСААФ, 1988. — С. 24—27. — 416 с.
- Кавалеры Золотой Звезды: очерки о Героях Советского Союза / авт.-сост. А. А. Трокаев. — Донецк: Донбасс, 1976. — С. 377—378. — 478 с.
- Трокаев А. А. Герои пламенных лет: очерки о Героях Советского Союза — уроженцах Донецкой области / [вступ. статья К. С. Москаленко]. — Донецк: Донбасс, 1985. — С. 460—463. — 575 с. — (Герои Советского Союза).
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Середа Иван Павлович, Ülkenin kahramanları 2019-04-12 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Как повар Иван Середа немецкий танк пленил, Амурская правда 2019-04-26 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.