Kulanotpes Nehri
| Kulanotpes Құланөтпес (Kazakça) Куланотпес (Rusça) | |
|---|---|
.jpg) | |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kazakistan
|
| İlçe(ler) | Nura, Korgaljın |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Aygırjal[1] 48°58′14″N 71°16′30″E / 48.970556°K 71.275°D |
| Kaynak rakımı | 586 m (1.923 ft)[2] |
| Ağız | Tengiz Gölü[3] 50°20′35″N 69°14′45″E / 50.343000°K 69.245800°D |
| Ağız rakımı | 304 m (997 ft)[2] |
| Yükseklik farkı | 282 m (925 ft) |
| Uzunluk | 364 km (226 mi) |
| Havza alanı | 25.900 km2 (10.000 sq mi) |
| Debi | 3 metreküp/saniye (110 cu ft/s) |
Kulanotpes (Kazakça: Құланөтпес; Rusça: Куланотпес), Kazakistanda Karagandı ve Akmola Eyaletlerinde, Nura ve Korgaljın ilçelerinden akan bir nehirdir. Tengiz Gölü'ne akan en önemli ikinci nehirdir.
Nehir yolu
[değiştir | kaynağı değiştir]Kulanotpes, Kazak Yaylaları'nın Aygırjal (Айғыржал) sıradağlarından doğar. Kaynağı kuzeydoğu yamaçlarında, Ulıtav Eyaleti'ndeki Aymışık Dağı yakınlarındadır. Kaynağa en yakın yerleşim birimi Taldıbulak (Taldybulak, eskiden Lenino) köyüdür. Önce Kuzeybatıya doğru ilerler. Aşağı kısımlarda Nura'nin batısında güçlü bir şekilde menderesler oluşturur. Son bölümünde batıya ve tekrar kuzeye doğru kıvrılır. Korgaljın Gölünün batı kıyıları boyunca akar ve Akmola Eyalet sınırını geçerek Korgaljın İlçesi'ne ulaşır. Ardından Tengiz Gölü'nun doğusundan, güney kıyılarına yakın bir yerden göle giriş yapar.[2][4][5][6][7]
Nehir kolları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kulanotpes'in ana kolları Kulşin, Ermek, Surteke, 160 km (99 mi) uzunluğundaki Kon, Karaozek, Kazygurt ve 106 km (66 mi) uzunluğundaki Sonalı'dir.[2][4][5][6]
Nehrin kıyısında Kaynar, Kenjarık, Orazal, Kulanotpes, Kosaral, Kaskatau ve Nygman gibi birçok köy bulunmaktadır.[2][4][5][6] Kulanotpes'in ağız bölgesi Korgaljın Doğa Koruma Alanı'nın bir parçasıdır.[8]
Hidroloji
[değiştir | kaynağı değiştir]364 km (226 mi) uzunluğunda ve 25.900 km2 (10.000 sq mi)’lik drenaj alanına sahiptir. Nehir esas olarak kar ve yağmur suyuyla beslenmektedir. Nehrin suyu ilkbaharda yumuşak ve içilebilecek düzeydedir. Yaz aylarında ve kuraklık dönemlerinde nehir akışı durur ve dağınık havuzlar dışında nehir yatağı neredeyse tamamen kurur. Havzasında; İzendi, Karatomar, Alabaytal, Tuzkol, Alabas ve Jarlıkol gibi çok sayıda göl bulunmaktadır. Nygman yakınlarında bir köprü yer almaktadır.[2][7]
Flora ve fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]Kulanotpes, Turna, Perca, Havuz balığı, Carp ve Tahta balığı dahil olmak üzere balık açısından zengindir. Nehir kıyısının belirli kesimlerinde Hasır otu yetişir ve diğer kuşların yanı sıra ördekler ve çulluklar için de bir yaşam alanı sağlar.[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Куланотпес) (Rusça) 1:200.000". 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f Google Earth
- ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Куланотпес) (Rusça) 1:100.000". 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
- ^ a b c "M-42 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:1.000.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
- ^ a b c "M-42-30 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:200.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
- ^ a b c "M-42-055 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:100.000". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
- ^ a b c Куланотпес (Kulanotpes) // Kazakistan Ulusal Ansiklopedisi. — Almatı: Kazak Ansiklopedisi, 2005 (Rusça). — Т. Cilt III. — ISBN 9965-9746-4-0. (Cc-by-3.0)
- ^ "Saving birds by UNDP Eurasia". 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Kulanotpes ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- Kulanotpes River in Korgalzhyn reserve
- The Great Silk Road in Central and Eastern Kazakhstan
