İçeriğe atla

Fosgen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fosgen
Adlandırmalar
Carbonyl dichloride
Karbonil diklorür
karbonil klorür, CG, karbon diklorür oksit, karbon oksiklorür, kloroformil klorür, dikloroformaldehit, diklorometanon, diklorometanal, karbonik asit diklorür
Tanımlayıcılar
ECHA InfoCard 100.000.792 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-870-3
Özellikler
Kimyasal formül CCl2O
Molekül kütlesi 98,92 g mol−1
Görünüm renksiz gaz
Yoğunluk 4,248 g/L (gaz) 1,43 g/L (sıvı)
Erime noktası -118 °C
Kaynama noktası 8,3 °C
Tehlikeler
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 4: Çok kısa maruziyet ölüme veya ciddi kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: VX gazıYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 1: Genellikle kararlıdır, ancak yüksek sıcaklıklarda ve basınçlarda kararsız hale gelebilir. Örnek: KalsiyumÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
4
0
1
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Fosgen ya da IUPAC tarafından verilen adıyla karbonil diklorür COCl2 formülüne sahip organik bir bileşiktir. Renksiz bir gazdır, kokusu düşük konsantrasyonlarda yeni kesilmiş ot kokusunu andırır. Fosgen, sıvılaştırılmış hâlde saklanır. Sıkıştırıldığında açık sarı bir sıvıya dönüşür. Suda çözünmez ve suyla tepkimeye girer. Benzen, toluen, karbon tetraklorür, asetik asit ve kloroformda çözünür. Alkoller ve çeşitler asitlerin içinde bozunur. Çok zehirli bir gaz olduğu için I. Dünya Savaşı'nda kimyasal silah olarak kullanılmıştır ve 85.000 kadar kişinin ölümüne sebebiyet vermiştir. Fosgenin biraz solunması 36 saat içerisinde ölüme sebep olur. Maruz kalma sınırı 0,5 ppm'dir.

Kloroform gibi bazı organoklorür bileşiklerinin oksijen, ısı ve ışık varlığında bozunması ile oluşabilir. Buna, vinil klorür gibi yanıcı organoklorür bileşiklerinin yanması da dâhildir.

Amerikan ordusunun fosgen tanıma afişi, II. Dünya Savaşı

Her şekilde alımı toksiktir; soluma, yutma ve deri yolu ile emilme. 3 ppm'den fazlası burnu ve gözleri tahriş eder. Solunduğunda ciğerlerde aşındırıcı olan hidrojen klorüre parçalanarak ciğerlere zarar verir. 50 ppm fosgen kısa sürede ölüme sebebiyet verebilir. Toksisitesinin çok yüksek olması nedeniyle I. Dünya Savaşı'nda kimyasal silah olarak kullanılmıştır.

https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Phosgene 8 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.