Osman Nuri Tufan, (Aydınoğlu Tufan; d. 1889-, Üsküp, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 1944), İstanbul, Türkiye) Türk Tuğgeneral, Türk Kurtuluş Savaşı boyunca Fransızların işgali altında bulunan Kilikya Cephesi 'ndeki hizmetleri ile bilinir.

General
Osman Tufan
Kişisel bilgiler
Doğum 1889
Üsküp
Ölüm 1944 (55 yaşında)
İstanbul
Evlilik(ler) Nazmiye Tufan
Çocuk(lar) Gülen Muşkara ve Sevda Postacıoğlu
Askerî hizmeti
Bağlılığı Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Türkiye Türkiye
Rütbesi Osmanlı: Mirliva
Türkiye: Tuğgeneral
Çatışma/savaşları Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı

Kurtuluş Savaşı Öncesi

değiştir

Doğum ismi Osman Nuri olmakla birlikte Atatürk’ün kendisine verdiği Aydınoğlu Tufan lakabı ile tanınan ve soyadı kanunundan sonra bu ismi alan Osman Tufan Paşa, 1889 yılında Makedonya'nın Üsküp kentinde doğdu. Manastır Askeri İdadisindeki öğreniminin bitmesine müteakip devam ettiği İstanbul Harbiye Mektebi’nden mezun olduktan sonra ilk olarak Selanik Astsubay Okulu 'nda bölük kumandanlığı yaptı. Balkan Harbi’nde Garp Cephesi Muhafız Bölük Kumandanlığı 'nda bulundu.

Birinci Dünya Savaşı esnasında Irak cephesi’nde muhtelif yerlerde görev yaptı.

Mondros Ateşkes Antlaşması’nın ardından Irak'tan İstanbul'a çağrıldı. İşgal güçleri Anadolu’ya gelmeye başladığında bir Millî mücadelenin başlatılması fikri kendisinde kuvvetlenmeye başladı. Harbin başında birlikte İran ziyareti yaptıkları Hüseyin Rauf Bey’e bu düşüncelerini aktardıktan sonra İzmir’in de işgal edilmesi üzerine Aydın bölgesine gitmek için İstanbul'dan vapurla yanında Aydın Mebusu Nazmi Topçuoğlu, İzmir Mebusu İbrahim Süreyya, Zonguldak mebusu Recep Zühtü ve birkaç arkadaşı ile birlikte Bandırma’ya çıktı. Aydın’a geçmek için Manisa’ya geldiler. Millî Teşkilatı kurmak için elverişli ortam ve koşulları ararken Ödemiş’e kadar geldiler. Afyon üzerinden Ankara’ya gizlice ulaştıklarında burada da İstanbul hükûmetine bağlı olanların kendilerini tevkif etmeleri endişesi içinde saklanarak yine gizlice Samsun’a ulaştılar.[1]

Amasya Genelgesi öncesinde Mustafa Kemal ile görüşmek üzere İstanbul Hükûmeti'ne haber vermeden Havza’ya hareket eden Ali Fuat Paşa ile birlikte Havza’ya geldiklerinde, Amasya’ya hareket eden Mustafa Kemal’e katılmak üzere Amasya’ya yöneldiler ve buraya ulaştıklarında Osman Tufan Bey Atatürk’ün maiyetine katıldı. Erzurum ve Sivas Kongreleri esnasında Atatürk’ün emrinde hizmet etti.

Sivas’tan Hareket

değiştir

Sivas Kongresi’nin sona ermesine müteakip Kozan'dan gelen; Fransız ve Ermenilerden çektikleri zulümlerden yakınarak bunları Atatürk’e anlatmak istediklerini kendisine söyleyen üç kişi Hulusi Kurtoğlu, Dava Vekili Emmi Mustafa ve Halil Topaloğlu'nun Sivas Kongre Salonu’nda maksatlarını Atatürk ve Heyet-i Temsiliye’ye izah etmelerinden sonra Atatürk’ün emri ile Adana’da bir millî cephenin açılması için vazifelendirildi. Osman Tufan Bey, Aydınoğlu Tufan lakabı ile Şark-ı Kilikya Kuvva-i Milliye kumandanı; Ali Ratip Bey ise Tekelioğlu Sinan müstear adı ile Garb-ı Kilikya Kuvva-i Milliye kumandanı olarak görevlendirildiler.

Kilikya Cephesi

değiştir

Bundan sonra Kayseri, Develi, Saimbeyli (Haçin), Kozan üzerinden Adana bölgesine ulaşmak üzere Kemal Doğan ile birlikte hareket etti. Develi’de görüşmeler yaptı. Millî cephenin burada da tesisi için çaba gösterdi. Burada bulunan Ermenilerin isyan ve Fransızlara yardım hazırlığı içinde bulunduğunu teşhis etti. Sivas’ta aldığı talimat işgal bölgesi içine girip orada teşkilatlanmak olduğundan Andırın’a ulaşmak üzere buradan ayrıldılar.

Andırın’da Teşkilatlanma

değiştir
 
Osman Tufan'ın mezarı

Andırın’lıların oluşturdukları Kuvva-i Milliye güçleri ile ilk önce Nürfet’teki Fransız Karakolunu basarak silahlarını aldılar bu şekilde silahlandılar ve Fransızların burayı terklerini sağladılar. Devam etmekte olan Maraş Harbi’ne destek oldular. Bunu Osmaniye ve Haruniye'den Fransızların çıkarılmaları takip etti. Atatürk’ten çete savaşlarından artık düzenli orduya geçilmesi talimatı gelince Osman Tufan Bey Ankara’ya döndü. Binbaşılığa terfi ederek İstiklal Harbi’ne 2. Fırka 127. Alay kumandanı olarak iştirak etti. İzmir’in kurtuluşunda şehre giren ilk kumandanlardan oldu. Ankara Merkez Kumandanlığı 'na atandı. Atatürk’ün nutku ’nda ismi geçen kişilerden olmuştur. Adana iline bağlı Tufanbeyli ilçesinin adı Osman Tufan Bey 'den gelmektedir.[2]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Tufan, Osman. Kurtuluş savaşı Hatıraları, (1998) Arma Yayınları, s. 11
  2. ^ "Andırın Ağ Sayfası". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2012.