Nuri Pakdil
Nuri Pakdil, (1934, Kahramanmaraş - 18 Ekim 2019, Ankara), Türk şair, mütefekkir, deneme ve oyun yazarı.
| Nuri Pakdil | |
|---|---|
| Doğum | 1934 Kahramanmaraş, Türkiye |
| Ölüm | 18 Ekim 2019 (85 yaşında) Ankara |
| Mahlas | Ebubekir Sonumut |
| Takma ad | Kudüs şairi |
| Meslek | Hukuk müşaviri, yazar, şair, yayıncı |
| İkamet | Ankara |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Önemli ödülleri | 2019 - Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü |
Etkilendikleri | |
Hayatı
değiştirİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. İlk şiir ve denemelerini Kahramanmaraş'ta, Demokrasiye Hizmet gazetesinde yayımladı. 1954 yılında lise öğrencisiyken Hamle adında bir dergi çıkardı. 1964 yılında İstanbul'da haftalık bir dergide sanat sayfası editörü olarak çalıştı.
1969 yılında Edebiyat dergisini, 1972 yılında da Edebiyat Dergisi Yayınları'nı kurdu. Edebiyat Dergisi Yayınları'nın ilk kitabı Batı Notları'dır. Edebiyat dergisi, kimi aralıklarla uzun yıllar sürdürdüğü yayınına, Aralık 1984'te ara verdi. Edebiyat Dergisi Yayınları, 1972-1984 yılları arasında 18'i Nuri Pakdil imzasını taşıyan, 45 kitap yayımladı.
28 Şubat 1997 tarihinde Edebiyat Dergisi Yayınları'ndan yeniden kitap yayımlamaya başladı. Daha önce yayımlanan 5 kitabın yeniden çalışılmış basımı ve 12 yeni kitabın ilk basımları yapıldı.[1]
Nuri Pakdil, 2013'te Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü'ne, 2014'te de Necip Fazıl Saygı Ödülü'ne layık görüldü.[2] Pakdil, 2019 yılı Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri'nde, edebiyat dalındaki ödüle, "yerli düşüncenin egemenliği adına ürettiği özgün eserler, Türk Edebiyatı'na kattığı kelime tercihleriyle dolu estetik anlatım dili ve insanı kalbinden tutmayı öneren değerli fikirlerinden dolayı" değer görüldü.[3]
Nuri Pakdil, üst solunum yolları enfeksiyonu nedeni ile kaldırıldığı Ankara Şehir Hastanesi'nde 18 Ekim 2019'da öldü. Cenazesi, Hacı Bayram-ı Veli Camiinde kılınan cenaze namazının ardından Mehmet Akif Ersoy Müze Evi olarak hizmet veren Taceddin Dergahı'nın bahçesinde toprağa verildi.[4]
Fikir ve görüşleri
değiştirNuri Pakdil, yazmanın kendisi için ne anlam ifade ettiğini şu şekilde açıklamıştı:
"Benim için yazı yazmak bir bakıma savaşmak demektir. Çünkü yazılarımda, her türlü putçuluğa karşı, her türlü yabancılaştırmaya karşı, her türlü sapmalara karşı vermekte olduğum savaş anlatılmaktadır. Yazılarımda kirli mülkiyet tutkusunun insanı ele geçirmesi anlatılmaktadır. Yazılarım, kapitalizme ve sömürü düzenine karşı bir tepkiyi, bir eleştiriyi ifade etmektedir."
Nuri Pakdil, siyasî duruşunu "Muhafazakâr değil, devrimciyim." sözleriyle tarif etmişti. Sağcı veya solcu olmadığını belirtip, kendisini "İslamcı" olarak nitelendirirdi. 2014 yılında Habertürk gazetesinden Kübra Par ile gerçekleştirdiği bir mülakatta, AKP hükûmeti hakkındaki düşünceleri sorulduğunda şöyle cevap verdi:
"Efendim, ben AK Parti'yi desteklemedim. Resmi öğretiyi savunan partiler karşısındaki tek güçlü parti olduğu için onu destekler gibi göründüm. Hayır, AK Parti'ye karşı özel bir ilgi beslemiyorum. Sadece Türkiye'nin genel siyasi konjonktüründe AK Parti'nin savunulması gerektiğini düşünüyorum. Neden? Türkiye'de 1923'ten sonraki dönemin en iyi muhalif temsilciliğini AK Parti yaptığı için..."[5]
"Özgürlükçü, emekten yana olan dinden yanayım." şeklinde ifadeleri de olmuştur. Pakdil marksizme ve komünizme yakınlık hissetmediğini, fakat ilgiyle izlediğini de açıkladı.[5]
Popüler kültürdeki yeri
değiştir2014 yılında TRT1'de yayınlanmış olan Yedi Güzel Adam dizisinde Nuri Pakdil'i Kemal Uçar canlandırmıştır.
Kitapları
değiştir- 07/1974: Harikalar Tablosu / Prevert, Oyun/Çeviri
- 04/1975: Ay Operası / Prevert, Şiir/Çeviri
- 01/1977: Biat II, Deneme
- 02/1979: Bağlanma, Deneme
- 12/1980: Bir Yazarın Notları II, Deneme
- 04/1980: Put Yapımevleri, Oyun
- 04/1981: Biat III, Deneme,
Anneler ve Kudüsler (Şiir) - 05/1981: Bir Yazarın Notları III, Deneme
- 05/1981: Kasırganın Çatırtıları / Guillevic, Şiir/Çeviri
- 09/1982: Bir Yazarın Notları IV, Deneme
- 06/1982: Kalbimin Üstünde Bir Avuç Güneş, Oyun
- 02/1984: Edebiyat Kulesi, Deneme
- 02/1997: Sükût Sûretinde, Şiir
- 03/1997: Derviş Hüneri, Deneme
- 03/1997: Batı Notları, Gezi-İzlenim
- 05/1997: Arap Saati, Deneme
- 06/1997: Umut, Oyun
- 06/1997: Ahid Kulesi, Şiir
- 08/1997: Korku, Oyun
- 10/1997: Klas Duruş, Deneme
- 06/1998: Arap Şiiri (Güldeste) I, Şiir/Çeviri
- 06/1998: Arap Şiiri (Güldeste) II, Şiir/Çeviri
- 10/1998: Kalem Kalesi, Deneme
- 03/1999: Bir Yazarın Notları I, Deneme
- 07/1999: Osmanlı Simitçiler Kasîdesi, Şiir
- 12/1999: Otel Gören Defterler 1: Çarpışan Sesler, Deneme
- 05/2000: Otel Gören Defterler 2: Yazının Epik Resmi Çekildiği Sırada, Deneme
- 11/2001: Otel Gören Defterler 3: Büyük Sorgu, Deneme
- 04/2002: Otel Gören Defterler 4: Simsiyah, Deneme
- 01/2003: Otel Gören Defterler 5: Ateş Hattında Harf Müfrezeleri, Deneme
- 06/2005: Otel Gören Defterler 6: Yazmak Bir Mûcize, Deneme
Ödüller
değiştir- 2019: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
Dış bağlantılar
değiştir
Vikisöz'de Nuri Pakdil ile ilgili sözler mevcuttur.
Kaynakça
değiştir- ^ "Nuri PAKDİL". Edebiyat Dergisi Yayınları. 25 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2015.
- ^ "Necip Fazıl Ödülleri verildi". STARSANAT. 2 Kasım 2014. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2015.
- ^ "Edebiyat dünyasının dervişi : Nuri Pakdil". web.archive.org. 6 Eylül 2023. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.
- ^ "Nuri Pakdil son yolculuğuna uğurlandı". www.aa.com.tr. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2024.
- ^ a b ""Muhafazakar değil, devrimciyim"". Habertürk. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.