Michel Serres
Michel Serres (Fransızca telaffuz: [sɛʁ]; 1 Eylül 1930 Agen, Fransa – 1 Haziran 2019) Fransız filozof, felsefe ve bilim tarihçisi, teorisyen ve yazardır. Çalışmalarında bilim, zaman ve ölüm temalarını araştırdı ve daha sonra bunları düzyazı olarak birleştirdi. 1955 yılında felsefe doçenti oldu. 1956-1958 arasında deniz subayı olarak görev yaptı: 1968 yılında doktora tezini verdi. Felsefe ile birlikte bilim tarihiyle de ilgilendi. Pozitif bilimler ile toplumsal bilimler arasındaki ilişkiyi sorgular. 1990 yılında Fransız Akademisi'ne seçildi ve Légion d'honneur nişanı aldı. Stanford Üniversitesi'nde tarih dersleri verdi. 1990'da çıkan Doğayla Sözleşme adlı kitabı postmodern doğa felsefesi olarak nitelendirildi. Çevre sorunlarının küreselleşmesine itiraz etti. Toplumun iniş çıkışlarını insan evriminin sürekliliğine dahil eder. Doğayla Sözleşme adlı çalışması Turhan Ilgaz çevirisiyle Türkçede yayımlanmıştır. Michel Serres, Doğayla Sözleşme (Contrat naturel; YKY, 1994)
Michel Serres | |
---|---|
Doğumu | 1 Eylül 1930 Agen, Lot-et-Garonne, Fransa |
Ölümü | 1 Haziran 2019 (88 yaşında) Vincennes, Val-de-Marne, Fransa |
Alma mater | École Navale École Normale Supérieure Paris Üniversitesi |
Çağı | Çağdaş felsefe |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Kıta felsefesi Fransız epistemolojisi[1] |
Kurumları | University of Paris I Stanford Üniversitesi |
İlgi alanları | Epistemoloji Bilim felsefesi |
Önemli fikirleri | Bilim ve sanat arasında gerçekleşen iletişimi temsil eden tanrıların habercisi Hermes[2] |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri |
Yaşamı ve kariyeri
değiştirBir mavnacının oğlu olan Serres, 1949'da Fransa'nın deniz akademisi olan École Navale'e ve 1952'de École Normale Supérieure'ye girdi. Felsefe okudu ve 1955'te agrégasion'da başarılı oldu. Sonraki birkaç yılını deniz subayı olarak geçirdi ve nihayet 1968'de Paris Üniversitesi'nde Le Système de Leibniz et ses modèles mathématiques başlıklı tezi ile doktora (doctorat ès lettres) çalışmalarını tamamladı ve 1969'da University of Paris I'de öğretmenliğe başladı.
Serres, çocukken savaşın şiddetine ve yıkımına doğrudan tanık oldu. Bruno Latour'a "İlk cesetlerim için altı yaşındaydım" dedi.[5] Bu biçimlendirici deneyimler, onu sürekli olarak savaş, şüphe ve eleştiri modellerine dayanan burstan kaçınmaya yöneltti.
Sonraki yirmi yıl boyunca, Serres, büyüleyici bir öğretim görevlisi olarak ve Fransızcanın seslerine o kadar bağımlı olan, pratik olarak tercüme edilemez olduğu düşünülen, dikkat çekici derecede güzel ve esrarengiz bir nesir yazarı olarak ün kazandı. Çalışma konusu olarak efsanevi Kuzeybatı Geçidi, parazit kavramı ve Challenger Uzay Mekiği kazası gibi çeşitli konuları ele aldı. Daha genel olarak Serres, tek bir bilim açıklamasının ayrıcalıklı olduğu ve doğru olarak kabul edildiği bir meta-dile dayanmayan farklı bir bilim felsefesi geliştirmekle ilgilendi. Bunu yapmak için, yetkili birine yerleşmek yerine, hesaplar arasındaki çeviri kavramına güvendi. Bu nedenle Serres, alanlar arasında (örneğin, haritalar arasında) çeviri yapan (veya haritalayan) haberciler olarak Hermes (önceki çalışmalarında) ve melekler (daha yakın tarihli çalışmalarında) figürüne güvenmiştir.
1990'da Serres, Fransa'nın en önde gelen entelektüellerinden biri olarak konumunun tanınmasıyla Académie française üyeliğine seçildi. Bruno Latour, Robert Pogue Harrison ve Jonathan Bate gibi entelektüeller üzerinde bir etkisi oldu. Stanford Üniversitesi'nde Fransızca Profesörü olarak görev yaptı.[6][7]
En kalıcı kitabı Le contrat naturel (1990), iklim krizini ele almak için felsefe ihtiyacını ele alan oldukça ileri görüşlü bir çalışmadır.
Hans Ulrich Obrist ile yaptığı bir röportajda Serres, 21. yüzyılın dijital bağlamını ele alan yeni bir siyaset felsefesinin ortaya çıkışı ile ilgilendiğini "Bence bu kanunsuz yerden, yani internetten, yakında eski metrik uzayımızı organize edenden tamamen farklı yeni bir kanun çıkacak." şeklinde ifade etti.[8]
Serres, serbestçe erişilebilir bilgiye, özellikle Wikipedia'nın içerdiği bilgiye olan merakını ve bu konudaki düşüncesini açıkça ifade ederdi.[9]
2012'de Serres Meister Eckhart Ödülü ve 2013'te Dan David Ödülü ile ödüllendirildi. 1 Haziran 2019'da 88 yaşında öldü.[10]
Yayınları
değiştir- 1968: Le Système de Leibniz et ses modèles mathématiques, Presses universitaires de France, rééd. 1982
- 1969: Hermès I, la communication, Éditions de Minuit, reprint. 1984
- 1972: Hermès II, l'interférence, Éditions de Minuit
- 1974: Hermès III, la traduction, Éditions de Minuit
- 1974: Jouvences. Sur Jules Verne, Éditions de Minuit
- 1975: Auguste Comte. Leçons de philosophie positive, (in collaboration), tome I, Éditions Hermann
- 1975: Esthétiques sur Carpaccio, Hermann
- 1975: Feux et signaux de brume. Zola, Grasset, 2-246-00258-3
- 1977: Hermès IV, La distribution, Éditions de Minuit, reprint. 1981
- 1977: La Naissance de la physique dans le texte de Lucrèce, Éditions de Minuit
- 1980: Hermès V, Le passage du Nord-ouest, Éditions de Minuit, Paris
- 1980: Le Parasite, Grasset
- 1982: Genèse, Grasset
- 1983: Détachement, Flammarion
- 1983: Rome. Le livre des fondations, Grasset
- 1985: Les Cinq Sens, Grasset; reprint. Fayard, 2014
- 1987: L'Hermaphrodite, Flammarion
- 1987: Statues, François Bourin
- 1989: Éléments d'histoire des sciences, (in collaboration), Bordas
- 1990: Le Contrat naturel, François Bourin, Paris (The Natural Contract (1995), University of Michigan Press (English translation by Elizabeth MacArthur and William Paulson)[11]
- 1991: Le Tiers-instruit, François Bourin
- 1991: Discours de réception de Michel Serres à l'Académie française et réponse de Bertrand Poirot-Delpech, François Bourin
- 1992: Éclaircissements, (interviews with Bruno Latour), François Bourin
- 1993: La Légende des Anges, Flammarion
- 1993: Les Origines de la géométrie, Flammarion
- 1994: Atlas, Julliard
- 1995: Éloge de la philosophie en langue française, Fayard
- 1997: Nouvelles du monde, Flammarion
- 1997: Le trésor. Dictionnaire des sciences, (in collaboration), Flammarion, Paris
- 1997: À visage différent, (in collaboration), Hermann
- 1999: Paysages des sciences, (in collaboration), Le Pommier
- 2000: Hergé, mon ami, Éditions Moulinsart
- 2001: Hominescence, Le Pommier
- 2002: Variations sur le corps, Le Pommier, 1999; édition texte seul, Le Pommier
- 2002: Conversations, Jules Verne, la science et l'homme contemporain, 1re version, Revue Jules Verne 13/14, Centre international Jules-Verne, Amiens
- 2003: L'Incandescent, Le Pommier
- 2003: Jules Verne, la science et l'homme contemporain, Le Pommier
- 2004: Rameaux, Le Pommier
- 2006: Récits d'humanisme, Le Pommier
- 2006: Petites chroniques du dimanche soir, Le Pommier
- 2006: L'Art des ponts : homo pontifex, Le Pommier
- 2007: Le Tragique et la Pitié. Discours de réception de René Girard à l'Académie française et réponse de Michel Serres, Le Pommier
- 2007: Petites chroniques du dimanche soir 2, Le Pommier
- 2007: Carpaccio, les esclaves libérés, Le Pommier
- 2008: Le Mal propre : polluer pour s'approprier ?, Le Pommier, coll. « Manifestes »
- 2008: La Guerre mondiale, Le Pommier
- 2009: Écrivains, savants et philosophes font le tour du monde, Le Pommier, coll. « Les Essais »
- 2009: Temps des crises, Le Pommier, coll. « Manifestes », 978-2746505926
- 2009: Van Cleef et Arpels, Le Temps poétique, with Franco Cologni and Jean-Claude Sabrier, Cercle d'Art, coll. « La collection »
- 2009: Petites chroniques du dimanche soir 3, Le Pommier
- 2010: Biogée, Éditions-dialogues.fr/Le Pommier
- 2011: Musique, Éditions Le Pommier 978-2746505452
- 2012: Petite Poucette, Éditions Le Pommier 978-2746506053
- 2012: Andromaque, veuve noire, Éditions de l'Herne
- 2013: Les Temps nouveaux (coffret), Le Pommier
- 2014: Pantopie, de Hermès à Petite Poucette (avec Martin Legros et Sven Ortoli), Le Pommier
- 2014: Petites Chroniques du dimanche tome VI, Le Pommier
- 2014: Yeux, Le Pommier 978-2746507791
- 2015: Le gaucher boiteux : puissance de la pensée, Le Pommier
- 2015: Écrivains, savants et philosophes font le tour du monde, Le Pommier
- 2015: Du bonheur, aujourd'hui (with Michel Polacco), Le Pommier
- 2015: Solitude. Dialogue sur l'engagement (with Jean-François Serres), Le Pommier
- 2016: De l'impertinence, aujourd'hui (with Michel Polacco), Le Pommier
- 2016 : Darwin, Bonaparte et le Samaritain : une philosophie de l'histoire, Paris, Le Pommier
- 2017 : De l'Amitié, aujourd'hui (avec Michel Polacco), Paris, Le Pommier
- 2017 : C'était mieux avant !, Paris, Le Pommier
- 2018 : Défense et illustration de la langue française aujourd'hui, (avec Michel Polacco), Paris, Le Pommier
- 2019 : Morales espiègles, Paris, Le Pommier
Ayrıca bakınız
değiştirNotlar
değiştir- ^ Conversations on Science, Culture, and Time: Michel Serres Interviewed by Bruno Latour, University of Michigan Press, 1995, p. 8.
- ^ Schrift (2006), p. 181.
- ^ M. Serres, "La réforme et les sept péchés," L'Arc, 42: "Bachelard special issue" (1970).
- ^ Schrift (2006), p. 180.
- ^ Conversations on Science, Culture, and Time: Michel Serres Interviewed by Bruno Latour, University of Michigan Press, 1995, p. 2.
- ^ "Stanford faculty". 17 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ "Stanford faculty webpage". 16 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ 032c.com. "MICHEL SERRES". 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2014.
- ^ "Quand l'académicien Michel Serres valide Wikipédia – Framablog" (Fransızca). 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ "Le philosophe et académicien Michel Serres est mort". Le Monde.fr. Haziran 2019. 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ The Natural Contract. University of Michigan Press. 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.
Kaynakça
değiştir- Alan D. Schrift (2006), Twentieth-Century French Philosophy: Key Themes and Thinkers, Blackwell Publishing.
- Bilgiler Kitabı, Çağımızın Önemli Düşünce İnsanları, Constantin von Barloewen, 2008, s.180
Dış bağlantılar
değiştir- Wikimedia Commons'ta Michel Serres ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- "Online Collaboration regarding Serres work". 10 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- "art, writing: michel serres (1995)". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
Interview with Serres by Hari Kunzru including a brief exchange on the relationship of Serres to Deleuze
- "Steven Connor's website, with links to his writing on Serres". 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- Robert P. Harrison. "Radio Interview" (Fransızca). 13 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- "L'Académie française" (Fransızca). 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- "Michel Serres talks to François-Bernard Huyghe in the Unesco Courier". 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- "Serres speaking about wikipedia very enthusiastically" (Fransızca). 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- Cynthia Haven (27 Mayıs 2009). "Michel Serres, one of France's 'immortels,' tells the 'grand récit' at Stanford". Stanford Report. 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Lucie Kim-Chi Mercier (Sonbahar 2019). "Obituary in Radical Philosophy". 1 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.