Vikipedi

Kubuntu

Ubuntu'nun KDE masaüstü ortamını kullanan sürümü

Kubuntu, Debian dağıtımını temel alan Ubuntu dağıtımının GNOME masaüstü ortamı yerine KDE masaüstü ortamını kullanan türüdür.

Kubuntu
Kubuntu 24.04 "Noble Numbat"
Geliştirici(ler)Blue Systems,[1]
Canonical Ltd.
ve topluluk katkıcıları[2]
İşletim sistemi ailesiUnix tipi
Paket yöneticisidpkg (Debian GNU/Linux Paket Yöneticisi)
Son kararlı sürümü24.04 (25 Nisan 2024)
Kaynak türüAçık kaynak
LisansBaşta GPL ve diğer özgür yazılım lisansları
Çekirdek türüMonolitik (Linux çekirdeği)
Güncelleme yöntemiPackageKit ve/veya APT
Platform desteğiIA-32, x86-64, lpia, ARM
Kullanıcı alanıGNU
Kullanıcı arayüzüKDE Plasma Masaüstü
Web sitesikubuntu.org
Dil sayısıÇok dilli (55'ten fazla)

KDE uygulamalarıyla beraber gelmektedir. Ubuntu projesinin bir parçasıdır ve aynı temeli kullanır. Kubuntu ve Ubuntu, ubuntu-desktop ve kubuntu-desktop paketlerinin yüklenmesiyle beraber çalışabilirler.

Kubuntu da Ubuntu ile eşzamanlı olarak altı ayda bir yeni sürüm çıkartır. Çevrimiçi olarak kendi sitelerinden ücretsiz indirilebilir.

İsmi

değiştir
 
Kubuntu Logosu, Ubuntu Logosu'ndaki el ele tutuşmuş insanları simgeleyen logonun KDE'yi temsil eden çarklar ve mavi renk içeren sürümüdür

Kubuntu kelimesi aslen "Ubuntu"nun başına KDE'yi simgeleyen bir "K" harfi getirilmesiyle oluşturulmuştur. Ayrıca kubuntu Bemba dilinde "insanlığa doğru" anlamına gelir ve (kuu-BUN-tuu) şeklinde telaffuz edilir.[3]

Kubuntu, aynı zamanda Mizo dilinde "arkadaşlık ruhu", Kirundi dilinde ise özgür anlamına gelir.

Özellikleri

değiştir

Bakınız: Ubuntu'nun özellikleri

Kurulumun Ubuntu'dan farkı bulunmamaktadır. Aktif bir internet bağlantısı, güncellemeler için gereklidir. Kurulum sırasında internet bağlantısı şart değildir.

Güncel sürüm 21.04 ve KDE plasma 5.21.4 sürümüyle gelmektedir.

Ubuntu ile arasındaki farklar

değiştir

Paket Yöneticisi

değiştir

Kubuntu Muon Yazılım Merkezini kullanmaktadır. Ancak depolardan Ubuntu'nun paket yöneticisi Synaptic de yüklenebilir. Synaptic paket yöneticisi kullanım açısından Kubuntu'nun eski paket yöneticisi olan Adept paket yöneticisine göre daha basit bir yapıya sahiptir.

(K)ubuntu .deb uzantılı Debian paket sistemini kullanmaktadır. Bu nedenle hemen hemen tüm .deb uzantılı paketler Kubuntu'ya yüklenebilir. Bu sayede aradığınız bir yazılımın paketini kolayca bulabilirsiniz. Kubuntu'da kullanılabilecek yazılım sayısı 60000'in üzerindedir.

Program yazanların büyük bir kısmı programlarını .deb uzantısı ile de paketlemektedir. Örnek olarak açık kaynak kodlu Jabbin isimli anında iletişim yazılımının .deb uzantılı paketi Kubuntu depolarında yer almazken, üretici sitesinde yer almaktadır.

Uygulamalar

değiştir

Ubuntu, Gnome ile birlikte geldiği için Gnome'nin araçlarına sahiptir; aynı şekilde Kubuntu da KDE ile birlikte gelen yazılımları içermektedir.

Öte yandan bu yazılımlar sonradan rahatlıkla diğerine yüklenebilmektedir.

Ubuntu ile Kubuntu arasındaki uygulama karşılaştırmaları aşağıdaki tabloda verilmiştir:

Yazılım Ubuntu Kubuntu
Çekirdek Linux Kernel & Ubuntu Core
Grafik X.Org Server
Ses PulseAudio
Çoklu Ortam GStreamer
Masaüstü Gnome KDE Plasma
Birincil Araç Kiti GTK , Nux & Qt Qt
Tarayıcı Firefox
Ofis LibreOffice
E-posta & KBM (Kişisel Bilgi Yöneticisi - PIM) Thunderbird

Sürümler

değiştir
Görüntü Sürüm Kod Adı Sürüm Tarihi Desteklenme Özellikler Alt Sürüm
  5.04 Hoary Hedgehog 8 Nisan 2005[4] 31 Ekim 2006 KDE 3.4'ü içermekte olan ilk Kubuntu sürümü.Temel KDE programları ve bazı diğer açık kaynaklı programları içermekteydi; Amarok, Kaffeine ve Gwenview gibi.Kickstart uyumluluğu mevcuttu. Array
  5.10 Breezy Badger 13 Ekim 2005[5][6] 13 Nisan 2007 KDE 3.4.3 ve temel araçlar. Daha önce kullanılan Kynaptic paket yöneticisi yerine Adept paket yöneticisi eklendi. Ayrıca Sistem Ayarları, kcontrol benzeri KDE merkezi, KDE Bluetooth, USplash),OEM Desteği, GCC 4.0 da bu sürümle eklendi. Colony
  6.06 LTS Dapper Drake 1 Temmuz 2006[7][8] Temmuz 2009 (masaüstü) CanlıCD ve Kurulum tek bir CD'de birleştirildi, dahili kurulum eklendi. İlk Uzun Dönem Destek sürümüydü. Flight
Temmuz 2011 (sunucu)
  6.10 Edgy Eft 26 Ekim 2006[9][10] Nisan 2008 KDE 3.5.5.Bu sürümle Digikam sayısal kamera aracı eklendi. Erişebilirlik özellikleri geliştirildi.Sistem Ayarları yenilendi; güç yöneticisi, dizüstü bilgisayar desteği ve ağ araçları geliştirildi[11] Knot
  7.04 Feisty Fawn 19 Nisan 2007[12] Kasım 2008 İçe aktarım desteği, KVM, Kolay kod ve desteklenmeyen yazılım yüklemesi, Masaüstü efektleri, WPA desteği, PowerPC desteği resmen iptal edildi. Herd
  7.10 Gutsy Gibbon 18 Ekim 2007[13][14] Nisan 2009 KDE 3.5.8 ve Kernel 2.6.22 Nvidia ekran kartı sürücülerinin 100.14.19 sürümü ile uyumluluk sağlanarak en son nvidia ekran kartları kullanılabilir hale getirildi. KDE 4 Kasım 2008'deki sürüme kadar resmen Kubuntu'da yer almayacak. Tribe
  8.04[15] Hardy Heron 2008-04-24[16] 2009-10[17] İki sürümü bulunmaktadır: KDE 3.5 ve KDE 4.0 (Sadece topluluk destekli). Bu sürüm GNOME tabanlı Ubuntu'ya özellik sağlamayı amaçlar.[18] Bu otomatik yazıcı tespitini etkinleştirmek için system-config-printer'ın bir portu olan Qt ve Kaffeine içerisinde kolay video çözücü kurulumu, basit bir Compiz kurulum aracı ve Bulletproof X'in KDM içerine dahil edilmesini[19][20] ve bir VMware sanal makinesinde çalışırken fare imlecinin otomatik yakalanma ve serbest bırakılmasını içermektedir.
  8.10[21] Intrepid Ibex[22] 2008-10-30 2010-04-30[23] Öntanımlı olarak KDE 4.1.2 masaüstü ortamı, Linux 2.6.27, Xserver 1.5, Adept Yöneticisi 3, KNetworkManager 0.7, KWin masaüstü efektleri, çeşitli Kubuntu araç bütünleştirilmesi.
  9.04[24] Jaunty Jackalope 2009-04-23 2010-10 Öntanımlı olarak KDE 4.2.2 masaüstü ortamı, kernel 2.6.28, Xserver 1.6, KPackageKit, Adept'in yerini aldı,[25] implementation of the ext4 filesystem, faster boot time.[26] Community Supported PowerPC images added[27]
  9.10[28] Karmic Koala 2009-10-29 2011-04-28 Öntanımlı KDE 4.3.2 masaüstü ortamı, GRUB 2, init sistemi Upstart'a yönlendirildi, kernel 2.6.31
  10.04 LTS[29] Lucid Lynx 2010-04-29 2013-05-09 Uzun Sürüm Destekli sürüm. Güvenlik güncellemeleri masaüstü bilgisayarlar için üç yıl ve sunucular için beş yıl sağlanacaktır. Öntanımlı KDE 4.4.2 masaüstü ortamı, kernel 2.6.32, KPackageKit 0.5.4, Firefox KDE bütünleştirmesi, öntanımlı imleçsürer yapılandırma modülü.
  10.10[30] Maverick Meerkat 2010-10-10 2012-04 KDE Yazılım Derlemesi 4.5. Daha hızlı oturum açma. Öntanımlı tarayıcı Rekonq oldu. Yeni bluetooth yığını. Pulseaudio dahil edildi. Kpackagekit kategoriler ile güncellendi. Netbook'lar için evrensel menü. Yükleyici Güncellendi. Masaüstü ve Netbook sürümlerinin birleşimi (otomatik tespit).
  11.04[31] Natty Narwhal 2011-04-28 2012-10-28 KDE SC 4.6, kernel 2.6.38, Phonon için GStreamer çoklu ortam arkaucu, GTK Oxygen teması, öntanımlı kurulumda oyunlar, UDisk'ler ve UPower, HAL'ün yerini aldı.
  11.10[32] Oneiric Ocelot 2011-10-13 2013-05-09 KDE SC 4.7, çekirdek 3.0.3, kpackagekit, Muon Yazılım Merkezi ile yer değiştirdi, kubuntu düşük fat ayarı, OpenGL ES Destekli Masaüstü Efektleri, Kdepim 4.7.2[33][34]
  12.04 LTS[35] Precise Pangolin 2012-04-26 2017-04 Üçüncü Kubuntu Uzun Destekli Sürümü. KDE SC 4.8, çekirdek 3.2.0.
  12.10[36] Quantal Quetzal 2012-10-18 2013-04 LibreOffice 3.6.2.2., Rekonq 1.1, KDE SC 4.9.2
  13.04[37] Raring Ringtail 2013-04-25 2014-01[38] KDE SC 4.10, Muon Suite 2, LibreOffice 4, İsteğe Bağlı Homerun çalıştırıcı, kurulum sonrası MTP desteği
  13.10[39] Saucy Salamander 2013-10-17 2014-07 KDE SC 4.11.2, Muon Keşfet, Yeni Ağ Yönetim Aracı, kurulum sırasında kablosuz ağ seçme seçeneği, İki yerelleştirilmiş web sitesi ro.kubuntu.org (Romanya) ve tr.kubuntu.org (Türkiye) açıldı.
  14.04 LTS[40] Trusty Thar 2014-04-17 2019-04 KDE SC 4.13.0, LibreOffice 4.2.3.3. Varsayılan tarayıcı tekrar Firefox olarak değiştirildi.
  14.10[41] Utopic Unicorn 2014-10-17 2015-04 KDE SC 4.14, KDE Plasma 5
  15.04[42] Vivid Vervet 2015-04-23 2015-12 KDE Plasma 5.2.2 varsayılan hale geldi.
  15.10[43] Wily Werewolf 2015-10-22 2016-06 KDE Plasma 5.4.1, Firefox 41.0, LibreOffice 5.0.
  16.04 LTS[44] Xenial Xerus 2016-04-21 2019-04 KDE Plasma 5.5, Firefox 45, LibreOffice 5.1
  16.10[45] Yakkety Yak 2016-10-13 2017-07 KDE Plasma 5.7.5, KDE Uygulamaları 16.04.3, KDE Frameworks 5.26.0, LibreOffice 5.2, Firefox 49, Linux Çekirdeği 4.8
  17.04[46] Zesty Zapus 2017-04-13 2018-01 KDE Plasma 5.9, KDE Uygulamaları 16.12.3, KDE Frameworks 5.31, LibreOffice 5.3, Firefox 52, Linux Çekirdeği 4.10
  17.10[47] Artful Aardvark 2017-10-19 2018-07 KDE Plasma 5.10, KDE Uygulamaları 17.04.3, KDE Frameworks 5.38, LibreOffice 5.4.1, Firefox 56, Linux Çekirdeği 4.13
  18.04 LTS[48] Bionic Beaver 2018-04-26 2021-04 KDE Plasma 5.12 LTS, LibreOffice 6.0 ve Firefox 59
  18.10[49] Cosmic Cuttlefish 2018-10-18 2019-07 KDE Plasma 5.13, KDE Uygulamaları 18.04.3, KDE Frameworks 5.50, LibreOffice 6.1.2, Firefox 63, Linux Çekirdeği 4.18
  19.04[50] Disco Dingo 2019-04-18 2020-01 KDE Plasma 5.15.4, KDE Uygulamaları 18.12.3, KDE Frameworks 5.56, Qt 5.12.2, Linux Çekirdeği 5.0, LibreOffice 6.2.2, Firefox 66
  19.10[51] Eoan Ermine 2019-10-17 2020-07 KDE Plasma 5.16.5, KDE Uygulamaları 19.04.3, KDE Çerçeveleri 5.62, Qt 5.12.4, Linux Çekirdeği 5.3, LibreOffice 6.3, Firefox 69
  20.04 LTS[52] Focal Fossa 2020-04-23 2023-04
  20.10[53] Groovy Gorilla 2021-10-15 2021-07
  21.04[54] Hirsute Hippo 2021-04-22 2022-01
  21.10[55] Impish Indri 2021-10-15 2022-07
  22.04 LTS[56] Jammy Jellyfish 2022-04-21 2025-04
Renkler ve anlamları: Eski sürüm; desteklenmiyor Eski sürüm; hâlâ destekleniyor Güncel sürüm Gelecek sürüm

Temin etme yolları

değiştir

Kubuntu'nun tüm sürümleri (LTS - Uzun Süreli Destekli veya Latest Release (en son sürüm)) Kubuntu indirme 18 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sayfasından indirilebilmektedir. İndirilen ISO dosyası yaklaşık 2.7 GB'dır.

Eskiden, ayrıca Ubuntu Türkiye Forumları üzerinden Kubuntu DVD paylaşımı yapabilmekteydi. Dileyen kullanıcılar bu alan vasıtası ile birbirleri arasında "ücret talep etmeden" CD paylaşımı yapmaktaydılar. Günümüzde; teknolojinin gelişimiyle bu uygulama terk edilmiştir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2013. 
  2. ^ https://launchpad.net/people/kubuntu-members [yalın URL]
  3. ^ https://web.archive.org/web/20080307181806/http://www.kubuntu.org/faq.php#kubuntumeaning [yalın URL]
  4. ^ "5.04 Sürüm Notları". 8 Nisan 2005. 14 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2007. 
  5. ^ "Ubuntu 5.10 dağıtımına başlandı". 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2006. 
  6. ^ "Ubuntu 5.10 sürüm notları". 14 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006. 
  7. ^ "Ubuntu 6.06 LTS dağıtımına başlandı". 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006. 
  8. ^ "Ubuntu 6.06 LTS sürüm notları". 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006. 
  9. ^ "Ubuntu 6.10 dağıtımına başlandı". 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2006. 
  10. ^ "Ubuntu 6.10 sürüm notları". 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006. 
  11. ^ "Kubuntu 6.10 dağıtımına başlandı". 10 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2007. 
  12. ^ "Ubuntu 7.04 dağıtımına başlandı". 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2007. 
  13. ^ "GutsyReleaseSchedule - Ubuntu Wiki". 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2007. 
  14. ^ "Introducing the Gutsy Gibbon". 12 Nisan 2007. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2007. 
  15. ^ 8.04 
  16. ^ "HardyReleaseSchedule". 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2007. 
  17. ^ KDE 3'ten KDE 4'e geçişten dolayı, Kubuntu Hardy, Ubuntu Hardy gibi Uzun Destekli Sürüm değildir: [1] 29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  18. ^ "Kubuntu Hardy Catchup – Ubuntu Wiki". 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  19. ^ "Back from Release Event, Printer Magic, Compiz Settings". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  20. ^ "UDS". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  21. ^ 8.10
  22. ^ "Next Ubuntu release to be called Intrepid Ibex, due in October". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2008. 
  23. ^ ""Ubuntu 8.10 reaches end-of-life on April 30, 2010"". 15 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  24. ^ 9.0412 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  26. ^ "JauntyJackalope/Alpha5/Kubuntu Introduction". 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2009. 
  27. ^ "Kubuntu 9.04 Release Announcement". 8 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  28. ^ 9.10 27 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  29. ^ 10.04 LTS
  30. ^ 10.10
  31. ^ 11.04
  32. ^ 11.10
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  34. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  35. ^ 12.04 LTS
  36. ^ 12.10
  37. ^ 13.04
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  39. ^ 13.10 20 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  40. ^ 14.04 LTS 3 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  41. ^ 14.10 3 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  42. ^ 15.04 7 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  43. ^ 15.10 3 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  44. ^ 16.04 LTS 7 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  45. ^ 16.10 17 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  46. ^ 17.04 15 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  47. ^ 17.10 15 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  48. ^ 18.04 LTS 14 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  49. ^ 18.10 8 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  50. ^ 19.04
  51. ^ 19.10 8 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  52. ^ 20.04 LTS 29 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  53. ^ 20.10 9 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  54. ^ 21.04 9 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  55. ^ 21.10 22 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  56. ^ 22.04 LTS 9 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kubuntu&oldid=34222515" sayfasından alınmıştır