Geyikli Baba

Türk ereni
21 Temmuz 2024 tarihinde kontrol edilmiş kararlı sürüm gösterilmektedir. İnceleme bekleyen 2 değişiklik bulunmaktadır.

Geyikli Baba veya Babasultan, Osmanlı Sultanı Orhan Gazi döneminde Anadolu'da faaliyet göstermiş Vefâi tarikatına mensup Türkmen ereni.[1]

Geyikli Baba hakkındaki bilgiler ölümünden sonraki dönemlerdeki menkıbe ve rivayetlere dayanmaktadır. Yunus Emre eserinde adını Hasan olarak belirtmiştir.[2] 17. yüzyılda yaşamış şair ve tezkire yazarı Bursalı İsmail Beliğ ise isminin Ulvi Baba olduğunu belirtmiştir.[3] Dağlarda geyikler birlikte yaşaması ve onlara binerek gezmesi nedeniyle Geyikli Baba olarak anılmıştır. Vefai tarikatına mensup ve Baba İlyas'ın müridi olan Geyikli Baba, 15. ve 16. yüzyılda yaşamış Âşıkpaşazâde, Neşrî ve Lâmiî Çelebi gibi tarihçilere göre Orhan Gazi döneminde müritleriyle birlikte Hoy civarından İnegöl dolaylarına gelerek burada yerleşmiştir. Rum abdallarından olan Geyikli Baba, burada müritleriyle birlikte gaza faaliyetlerinde bulunmuştur. Bursa'nın 6 Nisan 1326'da Osmanlı güçlerince alınmasında Geyikli Baba ve müritleri geyik sırtında katılmışlardır. Bursa'nın dışında Kızılkilise'nin alınmasında da görev almıştır. Gaza faaliyetleri ve Turgut Alp'in de müridi olması akabinde Orhan Gazi kendisine İnegöl'ü ikta olarak vermek istese de kendisi sadece zaviye yeri istemiş[1] ve istediği yerde de Orhan Gazi tarafından dini tesis yaptırılmıştır. Müritlerinin zaviye çevresinde ikametiyle günümüzde Babasultan adıyla bilinen yerleşim kurulmuştur.[4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Ocak, Ahmet Yaşar (1996). "Geyikli Baba". TDV İslam Ansiklopedisi, 14. İslam Ansiklopedisi. ss. 45-47. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021. 
  2. ^ Yunus Emre Divanı (nşr. Abdülbâki Gölpınarlı), İstanbul 1943, s. 299
  3. ^ Çınar, Bekir (2018). "Türk Mitolojisindeki Geyiğin Divan Şiirinde Ahuya Dönüşmesi". Türklük Bilimi Araştırmaları, 43. DergiPark. s. 70. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021. 
  4. ^ Tanman, M. Baha (1996). "Geyikli Baba Külliyesi". TDV İslam Ansiklopedisi, 14. İslam Ansiklopedisi. ss. 47-49. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021.