Güzelbahçe
Güzelbahçe, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Narlıdere ve Karabağlar, batısında ve güneybatısında Urla, güneyinde Seferihisar ilçeleri, kuzeyinde ise İzmir Körfezi bulunmaktadır. 29 Aralık 1993'te eski Narlıbahçe ilçesinden ayrılarak ilçe olmuştur. On iki mahallesi bulunan ilçenin yüz ölçümü 77 km2'dir. 2022 itibarıyla nüfusu 37.753 kişidir. İlçe ekonomisinin temelini balıkçılık ve tarım oluşturur.
Güzelbahçe | |
---|---|
Güzelbahçe'nin İzmir'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
İl | İzmir |
İlçe oluşu | 29 Aralık 1993 |
Alt idari birimler | |
İdare | |
• Tür | Belediye başkanı-meclis |
• Organ | |
• Kaymakam | Bülent Bayraktar |
• Belediye başkanı | Mustafa Günay (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 77 km² |
Yüzölçümü sırası | 24. |
Rakım | 50 m |
En yüksek nokta | 740 m (2.420 ft) |
En alçak nokta | 0 m (0 ft) |
Nüfus (2022) | 37.753 |
• Sıra | 26. |
• Yoğunluk | 487,9/km² |
• Yoğunluk sırası | 11. |
Zaman dilimi | UTC 03.00 (UDAS) |
Posta kodu | 35310 |
İGE (2017) | 0,534[2] yüksek · 10. |
İklim | Csa[3] |
Resmî siteler |
Tarihçe
değiştirEn eski adı Kilizman olan Güzelbahçe 1936'da Kızılbahçe adını alarak Urla'ya bağlı bucak merkezi olmuş, 1954'te belediyeye kavuşmuş, 6 Temmuz 1957'de bugünkü adını almış ve Urla'dan ayrılarak Merkez ilçeye bağlı bucak merkezi olmuştur.[4][5] 12 Eylül 1980 ihtilali sonrasında belediyenin lağvedilerek İzmir Belediyesi'ne mahalle olarak bağlanması Güzelbahçe'nin gelişimini durdurmuştur.[6] 26 Mart 1984 tarihinde oluşan 3030 sayılı yasa sonucu İzmir Büyükşehir Belediyesi kurulmuş, Güzelbahçe büyükşehire bağlı Merkez ilçe belediyesine dahil edilmiştir. 1988 yılında Merkez ilçe belediyesi Konak Belediyesi olarak değişime uğramıştır. 1988-1992 yılları arasında Güzelbahçe Konak ilçe belediyesine bağlı olarak kalmış; 3 Haziran 1992 tarih ve 3806 sayılı yasayla Narlıdere ile birleştirilerek Narlıbahçe adını almıştır. Daha sonra 27 Aralık 1993 gün ve 3949 sayılı yasa ile Narlıbahçe ilçesinin bölünmesiyle ilçe hüviyetini kazanmıştır.[7] Mayıs 1994'te Kavacık'ın Konak ilçesine, Ekim 2001'de Çamtepe'nin Seferihisar ilçesine bağlanmasıyla Güzelbahçe'nin bugünkü sınırları oluştu.[8][9]
29 Mart 2009 yerel seçimleri sonucunda ilçeye bağlı olan Yelki Beldesi kapatılmış; Yelki Mahallesi ve Mustafa Kemal Paşa Mahallesi olarak ilçe merkezine dahil edilmiştir. Cumhuriyet Halk Partisi adayı Mustafa İnce Güzelbahçe'nin yeni belediye başkanı olmuştur. 2014 yerel seçimlerinden sonra ilçeye bağlı Çamlı, Payamlı ve Küçükkaya köyleri mahalleye dönüştürüldü.
Coğrafya
değiştirGüzelbahçe'nin yüzölçümü 77 km2'dir.[1] İlçe merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 50 m'dir.[10] İlçedeki iklim tipi Akdeniz iklimidir.[3] İlçenin doğusunda Narlıdere ve Karabağlar, batısında ve güneybatısında Urla, güneyinde Seferihisar ilçeleri, kuzeyinde İzmir Körfezi bulunmaktadır. Sahil bandı Limanreis, Narlıdere ile Çamlıçay, Urla arasında kalan bölümdür. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina'nın döneminde ilçede kıyı düzenlemesi yapılmış, plaj ve yürüyüş alanı düzenlenmiştir. İlçe sahilinde biri Mavi Bayraklı sekiz adet plaj mevcuttur.[11][12] İnkaya Mağarası ilçede yer almaktadır. Ayrıca ilçede üç tabiat anıtı bulunmaktadır.[13] Çamlı Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Çamlı Deresi'ne bir içme suyu barajı inşa edilecektir.[14]
Nüfus
değiştirAdrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'nin 2021 verisine göre 37.572 kişilik nüfusuyla Güzelbahçe, İzmir'in otuz ilçesi arasında yirmi altıncı sıradadır.[15] İlçenin en fazla nüfusa sahip olan mahallesi 6.249 kişiyle Yalı olup ardından 5.682 kişi ile Yelki ve 5.589 kişi ile Kahramandere gelmektedir.[16] En az nüfusa sahip olan mahallesi ise 265 kişilik nüfusu ile Küçükkaya'dır.[16] İlçenin net nüfus artışı 845 kişi seviyesindedir.[17] Yıllık nüfus artış hızı %2,3 ile İzmir ortalamasının üzerindedir.[17] Nüfus yoğunluğu km2 başına 487,9 kişidir. İlçe nüfusunun 19.091'ini kadınlar, 18.481'ini erkekler oluşturmaktadır.[17]
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
2000[18] | 18.190 | 14.924 | 3.266 |
2007[19] | 19.255 | 15.651 | 3.604 |
2008[20] | 22.138 | 20.978 | 1.160 |
2009[21] | 24.296 | 22.990 | 1.306 |
2010[22] | 24.462 | 23.048 | 1.414 |
2011[23] | 25.335 | 23.838 | 1.497 |
2012[24] | 28.469 | 26.900 | 1.569 |
2013[25] | 27.389 | 27.389 | veri yok |
2014[26] | 28.470 | 28.470 | veri yok |
2015[27] | 29.774 | 29.774 | veri yok |
2016[27] | 29.835 | 29.835 | veri yok |
2017[27] | 31.429 | 31.429 | veri yok |
2018[27] | 32.592 | 32.592 | veri yok |
2019[27] | 33.725 | 33.725 | veri yok |
2020[27] | 36.727 | 36.727 | veri yok |
2021[27] | 37.572 | 37.572 | veri yok |
2022[27] | 37.753 | 37.753 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
değiştirİlçede bir balık pazarı bulunmaktadır.[28] Siteler ve Yalı mahallelerinde balık lokantaları mevcuttur. Çamlı, Yaka ve Yelki mahallelerinde haftada bir gün üretici pazarları, Yalı Mahallesi'nde ise yaz aylarında her akşam gece pazarı kurulmaktadır.[29][30][31][32][33] 2015 itibarıyla ₺2.847 ortalama hane halkı gelirine sahip olan Güzelbahçe, İzmir'in ortalama hane halkı geliri en yüksek ilçesidir.[34] 2017 yılı İnsani Gelişme Endeksi verisine göre Güzelbahçe, elde ettiği ve yüksek kategorisinde değerlendirilen 0,534 puanla İzmir'in ilçeleri arasında onuncu sırada yer aldı.[2]
Kültür
değiştirİlçede 2013'ten beri her yıl Payamlı Bardacık Festivali, 2014'ten beri de Geleneksel Türk El Sanatları Festivali düzenlenmektedir.[35][36][37]
Spor
değiştirİlçede ralli yarışları yapılıp paraşütle atlama gibi spor etkinlikleri düzenlenmektedir.[38][39] İlçede bir go-kart pistinin yapımı planlanmaktadır.[40]
Yönetim
değiştirOn beş sandalyeli ilçe belediye meclisi, 2024 itibarıyla on dört CHP ve bir İYİ Partili üyeden oluşmaktadır.[41]
Belediye başkanları
değiştirBelediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
---|---|---|---|
Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
2024 | Mustafa Günay | Cumhuriyet Halk Partisi | 49,83 |
2019 | Özdem Mustafa İnce | Cumhuriyet Halk Partisi | 70,14 |
2014 | Özdem Mustafa İnce | Cumhuriyet Halk Partisi | 51,87 |
2009 | Özdem Mustafa İnce | Cumhuriyet Halk Partisi | 55,43 |
2004 | Ertan Avkıran | Cumhuriyet Halk Partisi | 52,00 |
1999 | Ertan Avkıran | Cumhuriyet Halk Partisi | 29,05 |
1994 | Hülya Yarbuz | Anavatan Partisi | 29,90 |
Eğitim
değiştir60. Yıl Anadolu Lisesi, MEV Koleji Özel Güzelbahçe Okulları, Yamanlar Koleji, Deniz Koleji, Özel Güzelbahçe Piri Reis Okulları, Yöm-Özel BirYer Okulları, Cengiz Topel Lisesi ilçede bulunmaktadır. Kapatılmadan önce Türkiye'deki dört askerî liseden biri olan Maltepe Askerî Lisesi de Güzelbahçe'de bulunmaktaydı.
Altyapı
değiştirHaziran 2018'den itibaren ilçeye doğalgaz verilmeye başladı.[42]
Sağlık
değiştirHastane bulunmayan ilçede Eylül 2018'den beri Urla Devlet Hastanesi'nin semt polikliniği hizmet vermektedir.[43]
Ulaşım
değiştirİzmir-Çeşme Otoyolu ilçeden geçmektedir. İlçeye ulaşım ESHOT otobüsleri ve Güzelbahçe Vapur İskelesi'ne sefer düzenleyen İZDENİZ vapurları tarafından sağlanmaktadır. İlçede üç Bisim istasyonu bulunmaktadır.[44][45] İzmir Metrosunun M1 hattının Güzelbahçe'ye kadar uzatılması planlanmaktadır.[46]
Kardeş şehirler
değiştirGüzelbahçe'nin iki tane kardeş şehri bulunmaktadır.
- Flörsheim am Main, Almanya (2011'den beri)[47]
- Girne, Kuzey Kıbrıs[48]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 20 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Şubat 2021.
- ^ a b "İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler (İGE-İ) 2017 Tüketiciden İnsana Geçiş" (PDF). İnsani Gelişme Vakfı. Mart 2018. 17 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2019.
- ^ a b "Köppen-Geiger İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye'nin İklim Tipleri". dergipark.org.tr. Temmuz 2017. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mayıs 2014.
- ^ Berber, Engin; Saygı, Serhan Kemal (Temmuz 2013). "Tarih Öncesinden Günümüze Güzelbahçe Tarihi". Güzelbahçe Belediyesi. 23 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "3 İlçe Kurulması Hakkında Kanun" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 29 Aralık 1993. 23 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "Karar Sayısı: 94/43170" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 27 Mayıs 1994. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "Karar Sayısı: 2001/2226". T.C. Resmî Gazete. 19 Ekim 2001. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "Güzelbahçe Topoğrafya Haritası". OpenStreetMap. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "Güzelbahçe sahilleri yaza hazır". BirGün. 27 Haziran 2019. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Güzelbahçe'ye ilk Mavi Bayrak". Milliyet. 7 Mart 2020. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ "Anıt Ağaç". T.C. Güzelbahçe Kaymakamlığı. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir Güzelbahçe'de Çamlı barajı için ÇED başlattı". Ege Haber. 3 Mayıs 2019. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019.
- ^ "İzmir İlçeleri Nüfusu". nufusu.com. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022.
- ^ a b "Güzelbahçe Nüfusu, İzmir". nufusune.com. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;nufusu
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Güzelbahçe Nüfusu - İzmir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "İzmir Güzelbahçe Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Güzelbahçe" (PDF). İzmir Ticaret Odası. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Güzelbahçe Çamlı'da üretici pazarı açıldı". Ege'nin Sesi. 18 Eylül 2017. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019.
- ^ "Yaka Otantik Pazarı". Visit İzmir. 23 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019.
- ^ "Yelki'ye yöresel pazar". Hürriyet. 14 Haziran 2017. 24 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2019.
- ^ "Güzelbahçe'de gece pazarı". Hürriyet. 1 Temmuz 2013. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019.
- ^ "Güzelbahçe Gece Pazarı açıldı". Ege'nin Sesi. 9 Haziran 2014. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019.
- ^ "İzmir Ulaşım Ana Planı Sonuç Raporu Yönetici Özeti" (PDF). İzmir Büyükşehir Belediyesi. Temmuz 2017. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Güzelbahçe'de '7. Payamlı Bardacık Festivali' Başlıyor". Cumhuriyet. 15 Ağustos 2019. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019.
- ^ "Bardacıkla bir hikâye yazıldı". Milliyet. 19 Ağustos 2019. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019.
- ^ "Güzelbahçe'de El Sanatları Festivali". BirGün. 8 Ağustos 2019. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2019.
- ^ "İzmir'e Yeni Yarış Pisti". RalliTurk.net. 13 Ağustos 2018. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2019.
- ^ "Paraşütçüler Güzelbahçe'de". Hürriyet. 14 Mayıs 2000. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2019.
- ^ "Yelki'ye go-kart pisti yapılacak". Ege Telgraf. 19 Haziran 2020. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.
- ^ "Meclis üyesi de çıkarılamadı... Cumhur İttifakı'na Güzelbahçe şoku!". www.egedesonsoz.com. 2 Nisan 2024. 9 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024.
- ^ "Güzelbahçe doğalgazla buluşuyor". Hürriyet. 3 Temmuz 2018. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2019.
- ^ "Güzelbahçe polikliniği açıldı". Milliyet. 19 Eylül 2018. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019.
- ^ "Bisiklet istasyonlarının sayısı 55'e ulaştı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 30 Mart 2021. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ "İstasyonlar". Bisim. 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ "İzmir Ulaşım Ana Planı: Sonuçlar" (PDF). İzmir Büyükşehir Belediyesi. 28 Aralık 2017. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2018.
- ^ "Güzelbahçe" (Almanca). Stadt Flörsheim am Main. 22 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018.
- ^ "Piriştina'ya Alman konuk ziyareti". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 22 Aralık 2003. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2019.
Dış bağlantılar
değiştir- T.C. Güzelbahçe Belediyesi 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- T.C. Güzelbahçe Kaymakamlığı 21 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.