Charlottenburg Sarayı
Charlottenburg Sarayı (Almanca: Schloss Charlottenburg), Berlin'in en büyük sarayı ve Hohenzollern Hanedanı'nın Berlin'deki tek mirası. Saray Charlottenburg-Wilmersdorf'un Charlottenburg semtinde bulunuyor.
Schloss Charlottenburg | |
 Charlottenburg Saray'ına önden bakış | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Mimari tarz | Barok, Rokoko |
| Konum | Berlin, Almanya |
| Koordinatlar | 52°31′16″K 13°17′45″D / 52.52111°K 13.29583°D |
| Başlama | 1695 |
| Tamamlanma | 1713 |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Johann Arnold Nering |
| Resmî site | |
Saray 17. yüzyıllın sonlarına doğru inşa edildi ve 18. yüzyıl sırasında genişletildi. Saray inşa edildiğinde özellikle barok tarzında ve rokoko tarzında elementler kullanıldı. Charlottenburg Sarayının çevresine de önem verildi, özellikle park alanları kuruldu ve ağaçlar sarayın arka tarafına dikildi. Saray'ın yer aldığı topraklar içinde bir belvedere, mozole, tiyatro ve bir köşk bulunuyor. İkinci Dünya Savaşı sırasında saray ağır darbeler alıp harabeye döndü ama yine restore edildi. Saray ve bahçesi Berlin'in en çok turist çeken konumlarından biri.
Yapının tarihi
değiştir
Sophie Charlotte kocası Brandenburg elektörü III. Friedrich'e Caputh'daki köşkünü vermesi üzerine, 30 Haziran 1695'te elektör, Lietze/Lützow köy'ünü karısına hediye etti. 1696'da Sophie Charlotte mimar Johann Arnold Nering'e yaz aylarında ikamet etmesi için bir rezidans planlamasını istedi. Nehring'in birkaç ay sonra ölmesiyle sarayın yapımını Martin Grünberg devraldı. Yapı o zamanları bugünküne nazaran küçük bir çaptaydı ve sadece bir orta kısım ve iki yan kısımdan oluşuyordu. Kraliçe'nin müzik ve opera'ya ilgisi büyük olması nedeniyle münferit bir opera evi'de küçük sarayın yakınlarına yapıldı. 11 Haziran 1699'da küçük saray'da Sophie Charlotte ilk defa kalmaya başladı ve saraya yakınında olan Lietzenburg/Lützenburg köyünün adı verildi.
Mimar Grünberg 1698/1699 seneleri arasında görevinden geri çekildi ve Andreas Schlüter bu sefer mimarlık işini devraldı. Schlüter zamanında saray yine genişletildi.
Friedrich'in Prusya Kralı ve Sophie Charlotte'nin 1701'de kraliçe olmasıyla Johann Friedrich Eosander von Göthe sarayın genişletilme görevini aldı ve yeni mimar oldu. Göthe zamanında da sarayın inşaatı devam etti.
1 Şubat 1705 senesinde 37 yaşında, Sophie Charlotte öldü ve bunun üzerine kral saray ve ona yakın olan yerleşim yerinin adını Charlottenburg'a değiştirdi. Kral yine Eosander von Göthe'yi sarayın genişleme inşaatı için görevlendirdi.1709'dan 1712'ye kadar sarayın orta kısmı genişletildi ve yükseltildi. Sarayın batı kısmında egzotik bir bahçe ve küçük bir kilise yapıldı. Sarayın doğu kısmına da bir bahçe yapılması planlanıyordu ama yapılmadı.
1713 senesinde I. Friedrich'in ölmesiyle Charlottenburg sarayı onun varisi I. Friedrich Wilhelm tarafından pek önemsenmedi. Yine de saray ikinci plana atılmadı, kış ayları odalar duvar resimleri yüzünden ısıtıldı. Münferit opera evi ama kral tarafından verilen izinle yıktırıldı ve hurdasıyla okul yapılmasına izin verdi. Saray I. Friedrich Wilhelm zamanında da önemli konuklar ağırladı ve 1725'te I. George ile I. Friedrich Wilhelm Charlottenburg sarayında Charlottenburg antlaşması'nı imzaladı. II. August kral'ı 1728'de ziyaret ettiğinde saray'da günlerce kutlamalar oldu.
Friedrich Wilhelm'in ölümünden sonra 1740'ta Kral II. Friedrich Charlottenburg sarayını resmî ikametgâhı olarak kullandı. Friedrich kendini yöreye ve saraya çok yakın hissediyordu, çünkü bu saray'da bir zamanlar kültürlü ve aydın büyük annesi Sophie Charlotte ikamet ediyordu. Böylece sarayın orta kısmındaki üst katlarını düzenletti. Friedrich Christian Glume tarafından yapılan dekorlar o kadar güzeldi ki, insanlar bunu 19. yüzyıldan kalma olduklarını düşünüyordu, İkinci Dünya Savaşı sırasında bu duvar dekrolarının hepsi yok oldu. IV. Friedrich Wilhelm ve hanımı Elisabeth bu odalarda kalıyordu. Bu dönemde saray yine genişletildi ve sarayın rokoko stilinde inşa edilmesini sağladı. Sonraki seneler Kral Friedrich'in Charlottenburg Saray'ına ilgisi 1747'de Sanssouci Sarayının yapılmasıyla azaldı.
Saray bugünkü görünüşünü II. Wilhelm zamanında aldı. Kral sarayın batı tarafına bir tiyatro yaptırdı ve sarayın batı yönünedoğru genişletti. 1795'ten sonra bu tiyatro halk'ada hizmet vermeye başladı.
Parkı
değiştir
Sarayparkı Charlottenburg (halk dilinde de Schlosspark olarak da nitelendiriliyor) 1697'den sonra Siméon Godeau tarafından Garden à la française stilinde yapıldı. Parka o zamanlar büyük önem verildi ve o dönemde parka mimari alanda da katkıda bulundu. 1709'da Siméon Godeau'un işine son verildi. Friedrich Wilhelm zamanında parka yapılan harcamalar kıstırıldı ve bir bölümü çiftçilere verildi. 1740'tan 1786'ya kadar II. Friedrich parkın sorumlusuydu ve Schlosspark'ı görkemli bir şekilde yeniden yaptırdı. Bu sefer Rokoko stilinde olmasına karar verildi.
II. Friedrich Wilhelm hüküm süresince (1786-1797) parkın romantik olmasını istedi ve bunun için sevdiği İngiliz bahçesi modelini öngördü. 1788'de bunun için Johann August Eyserbeck bunu gerçekleştirmesi için görevlendirdi. İlk önce sarayın orta kısmındaki parter'de değişiklikler yapıldı ve sazan balığı gölündeki kıyıları görünmemesini sağladı. Göl'ün etrafında bulunan üç balıkçı evini gotik stilinde inşa ettirdi. 1801'de Eyserbeck ölünce Steiner onun yerine görevi devam etti.
III. Friedrich Wilhelm'in ilk hanımı Kraliçe Luise von Mecklenburg-Strelitz için park'ta bir mozole inşa edildi.
1884'te balıkçı evleri yıkıldı.
İkinci Dünya Savaşından sonra sarayın bahçesi büyük hasar gördü ve kullanılamaz hale geldi. Batı Berlinliler saray bahçesinin yeniden barok stilinde tekrar yapılmasına böylece karar verdi. Bugünlerde Berlin'in en büyük parkları arasında gösterilen Schlosspark, yörede bulunanları oksijen depoları olarak görülüyor.
Dış bağlantılar
değiştir- Schloss Charlottenburg26 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Website der Stiftung Preußische Schlösser und Gärten
- Historische Pläne des Schlossgartens – Seite der Bezirksverwaltung Charlottenburg-Wilmersdorf
- Initiative „Rettet den Schlosspark!“ – Bürgerinitiative von Anwohnern gegen ein Eintrittsgeld und für den Erhalt als Erholungspark
- Interaktives Panorama: Schloss Charlottenburg 27 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
