Cennet ve Cehennem Çökükleri

Mersin'de obruk (mağara şeklinde doğal çökük) ve müze

Cennet ve Cehennem Çökükleri veya Cennet ve Cehennem Obrukları, Silifke ilçe merkezine 25 km mesafede Antik Narlıkuyu Limanının 2 km kuzeybatısında, Korykos'un (Kızkalesi) 5 km batısında yer almaktadır. Yer altı sularının uzun yıllar boyunca kireç tabakasını eriterek içerisindeki suyun boşalması ile altı oyulan tavan yapısının çökmesiyle meydana gelmiş doğal obruk oluşumlardır.[1]

Cennet ve Cehennem Mağaraları
Cennet ve Cehennem obruklarının havadan görüntüsü
Harita
KonumuNarlıkuyu,Mersin, Türkiye
Koordinatlar36°27′09.4″K 34°06′20.0″D / 36.452611°K 34.105556°D / 36.452611; 34.105556

Cennet ve Cehennem çukuru arasında 80 metre mesafe vardır.

Cennet obruğu

değiştir

Cennet obruğu bir yeraltı deresinin yol açtığı kimyasal erozyonun etkisiyle tavanın çökmesi sonucu meydana gelmiş büyük bir obruktur. Elips biçimindeki ağız kısmı çapları 250 ve 110 metre olup derinliği 70 metredir. Obruk tabanının güney kısmında yaklaşık 200 m. uzunluğunda ve en derin noktası 135 m. olan bir mağara girişi ve bu mağaranın ağzında küçük bir kilise bulunmaktadır.[2]

Kilisenin giriş kapısı üzerindeki 4 satırlık kitabede, bu kilisenin V. yüzyılda Paulus adında dindar bir kişi tarafından Meryem Ana'ya ithafen yaptırılmış olduğu yazılmaktadır. Cennet çöküğünün içine her biri oldukça geniş 452 basamaklı taş bir merdivenle inilir. Kiliseye 300. basamakta varılır. Kiliseden sonraki mağaranın bitim noktasında mitolojik bir yeraltı deresinin sesi duyulur.

 
Cennet Mağarası(obruğu) içinden görüntüsü

Bir çöküntü obruğu olup, Miyosen döneminde oluşmuş sığ denizel kireçtaşı katmanları içinde karstik süreçler sonucunda oluşmuştur. Obruğun kuzey yamacı, oldukça diktir. Obruk, kapalı bir karstik mağara sistemi içinde bulunan bir galerinin tavanının çökmesi ile gelişmiştir. Bir yer altı akarsuyu da diyebileceğimiz bu sistem günümüzde faaliyetine devam etmekte ve akarsu yolu üzerinde oluşmuş Cehennem çukurunun taban yüzeyi altından geçmektedir. Narlıkuyu arazisinin derinliklerinden, karstik kaynaklar şeklinde Akdeniz'e karışmaktadır.

Obruk tabanına inen merdivenli yolun bitimine yakın bir yerde, Helenistik dönemden kalma bir Zeus Tapınağı vardır. Dor düzeninde yapılmış olan Tapınağın kuzey duvarındaki insutu durumunda olmayan taşlara Hellenistik ve Roma dönemlerinde görev almış 130 din adamının adları yazılmıştır. Tapınak Hristiyanlık döneminde kiliseye çevrilmiştir. Tapınağın güney kısmının duvarı mevcut değildir.[1]

 
Cennet obruğu yakınındaki Zeus tapınağı kalıntıları

Merdivenli yolun da bu dönemden kaldığı sanılmaktadır. Rahatlıkla obruğun tabanına kadar inilir. Bu yüzeyin zeminle kontakt yerinde, yeraltından geçen akarsuyun sesleri, kolaylıkla duyulabilmektedir. Dibe inmeden hemen önce yukarı çıkan bir asansör vardır.[3]

 
Paulus'un Meryem Ana için yaptırdığı kilise.

Cehennem obruğu

değiştir

Yaklaşık 110 m derinliğine sahip olan cehennem çukuru, Cennet Obruğu'nun oluşumuna yol açan bir karstik yeraltı akarsuyunun, yine açmış olduğu bir yeraltı mağara sistemi tavanını aşındırıp, çökmesi süreci sonucunda oluşmuştur. Cehennem çukurunun ağız çember çapları 50 m ve 75 m, derinliği 110 metre. Kenarları içbükey olduğu için içerisine inilememektedir.[2] Obruğun tabanından, batıdaki Cennet Obruğu'nun altına yönelen bir yeraltı akarsuyu geçmektedir. Cehennem çukuru kenarları iç bükey olduğu için ve Cennet çöküğüne göre daha dar ve dik olmasından dolayı tabanına inmek mümkün değildir, özel dağcı ipi veya sert merdivenle inilip çıkılabilir.[3] 2021 yılında Cehennem obruğunun daha iyi gözlenmesi adına camdan seyir terası yapılmıştır.[4]

 
Cehennem çukurunun içinin görüntüsü

Yunan Mitolojisine göre Zeus alevler kusan yüz başlı ejderha Typhon’u buradaki bir kavgada yendikten sonra onu Etna Yanardağı'nın altına sonsuza dek kapatmadan önce bir süre Cehennem çukurunda hapseder.[1]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c "Silifke Cennet Cehennem Obrukları". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
  2. ^ a b "Cennet-Cehennem Mağarası | Mağaralar | Türkiye'nin Gizli Hazineleri". www.magaralar.gov.tr. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
  3. ^ a b ERİNÇ, S. 2001, Jeomorfoloji II, Der Yayınları
  4. ^ "Yenilenen yüzüyle 'Cennet-Cehennem' obruklarına yılda 500 bin turist çekmek hedefleniyor". Anadolu Ajansı. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.