Keten yağı

Keten yağı (Oleum linii), ketenden yapılmış bir bitkisel yağdır.

Bu bitkisel yağda yüksek oranda tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri, çok düşük oranda doymuş yağ asiti, yüksek oranda lifle birlikte bol miktarda potasyum, az miktarlarda ise magnezyum, demir, bakır, çinko ve çeşitli vitaminler içerir.

Bu yağ, yanıklardan ileri gelen yaralarda ağrı dindirici olarak kullanılır. Bitki tohumları su veya süt ile kaynatılarak lapa yapılır ve haricen ilaç şeklinde kullanılır.

Bitki tohumlarından iki şekilde yağ elde edilir. Birinci yöntem ısı verilmek suretiyle yağ çıkartılmasıdır. Diğer yöntem ise soğuk pres yöntemi ile yağ elde edilir. Bu yağ içinde % 90 doymamış asitler bulunur. Anadolu yağ ketenlerinin tohumlarında, yağ miktarı ortalama % 40'tır.

Isı ile çıkartılan yağlar sanayi'de ve özellikle boyacılık ve kozmetik sektöründe kullanılır. Ahşap vernik boyaların ve ressamların kullandığı tüm yağlı boyaların ana hammaddesi keten tohumu yağıdır.

Soğuk pres yöntemi ile üretilen yağlar ise günümüzde bitkisel besin takviyesi olarak sıklıkla kullanılır. Isı ile çıkartılan keten yağının kimyasal yapısı bozulduğu için gıda takviyesi olarak tüketilmez. Soğuk pres yöntemi ile üretilen yağları tüketmek sağlık yönünden oldukça faydalıdır.

Kalp ve damar sağlığı için omega3 yağ asitleri içeren besinleri tüketmek gerekmektedir. Aynı miktardaki ıspanak, ceviz ve brokoliden 10 kat daha fazla Omega 3 (Alfa-linolenik asit cinsinden) yağ asitini bünyesinde barındırır. Bu yüzden bu ürünün yağı, balık yağının (en fazla omega3 yağ asiti soğuk deniz balıklarında bulunmaktadır) en yakın bitkisel muadili olarak gösterilebilir. Düzenli Balık tüketemeyen bireyler omega3 kaynağı olarak soğuk pres keten yağını güvenle tüketebilir.

Keten yağının içindeki yüksek miktardaki omega3 yağ asitleri (Alfa-linolenik asit cinsinden) havadaki oksijen ile çok hızlı tepkimeye girip kimyasal yapısı bozulur. Bu sebeple keten yağı taze olarak tüketilmelidir.

Yapı ve kompozisyonu

Bir keten tohumu yağında bulunan temsili trigliserit, linoleik asit, alfa-linolenik asit ve oleik asit'den türemiş bir triesterdir.

Keten tohumu yağı, diğer yağlar gibi bir trigliserid 'dir. Keten tohumu yağı, havadaki oksijenle belirgin bir reaksiyona sahip olan, alışılmadık derecede yüksek miktarda a-linolenik asit ile ayırt edilir. Spesifik olarak, tipik bir keten tohumu yağındaki yağ asitleri aşağıdaki türlerdendir:

• Üç kat doymamış α-linolenik asit (% 51.9-55.2),
• Doymuş asitler palmitik asit (yaklaşık% 7) ve stearik asit (% 3.4-4.6),
• Tekli doymamış oleik asit (% 18.5-22.6),
• İki kat doymamış linoleik asit (% 14.2-17).

Ayrıca bakınız

• Alfa-linolenik asit