Bejan Dadiani (Gürcüceბეჟან დადიანი; ö. 1728), 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

İlk yılları

değiştir

Bejan, Giorgi'nin 1701'de İmereti Kralı Giorgi-Malakia Abaşidze'nin kızı Tamar ile evlenmek için boşandığı ilk eşi Sevdia Mikeladze'den olan ikinci çocuğuydu. 1704'te Giorgi, en büyük oğlu Katsia'yı Megrelya prensi ilan etti ve Bejan'ı, küçük kardeşi İese'nin yerine Leçhumi valisi olarak atadı. Bejan, annesinden ayrıldığı için babası Giorgi'yi asla affetmedi ve 1709'da abisi Katsia ile beraber Giorgi'yi Abhazya'ya sürdü. 1710'da Giorgi kendi çabalarıyla Megrelya'ya geri döndü ve aynı yıl içinde ölen Katsia'nın yerine geçti.[1][2]

Tahta çıkması

değiştir

1715 yılında Bejan, babası Giorgi'yi aile uzlaşması için yanına davet etti. Giorgi'nin silahlarına el koyan Bejan, babasını görevden aldı. Giorgi, Bejan tarafından ev hapsine mahkûm edildi. Bejan daha sonra Giorgi'yi yeniden annesi Sevdia Mikeladze ile evlenmeye ikna etti. Babası gibi Bejan da sürekli İmereti'deki entrika ve iç savaşlarla uğraştı. 1720'de Osmanlı hükûmeti ile anlaşan Bejan, Kral VII. Giorgi'nin öldürülüp V. Alexander'ın tahta geçmesine yardım etti. Kızı Mariam'ı Alexander'la evlendiren Bejan, krallığın en etkili asilzadesı oldu. Ayrıca birkaç kez Guria'ya saldıran Bejan, saltanatının son dönemlerini IV. Giorgi Gurieli ile barış içerisinde geçirmiştir. Bejan Batı Gürcistan'a hükmederken, Osmanlı İmereti'nin başkenti Kutaisi'nin yönetimine el koymuştu ve Alexander sadece prens unvanına sahipti.[1][2]

İmereti'deki hükümdarlığı

değiştir

Dadiani ve Alexander iyi anlaşamıyorlardı; hatta Dadiani, Alexander'ı öldürmeyi bile düşünmüştü, ama kızı ve damadının böyle bir şey yaparsa kendisine ihanet edeceğini düşünen Dadiani, Alexander'ın korumalarından daçekindiğinde Alexander'ı öldürmedi. Bejan muhalefeti ezme konusunda acımasızdı; rakip soyluları öldürür ya da tutuklardı. Kardeşi Manuçar'ı hapse atmış ve Çkondidi Piskoposu olan diğer kardeşi Gabriel'i, köle ticareti yapan bir din adamı Bejan ve Alexander'a karşı tuzak kurunca meslekten men etmişti. İki hükümdar daha sonra barışmış ve Alexander 1726'da Dadiani'nin kızıyla evlenmiştir. İki hükümdar daha sonra Raça Düküne karşı sefere çıkmıştır.[1][2]

Dadiani'nin güç ve prestiji İmeretili asilzade Zurab Abaşidze'yi rahatsız etmişti. Abaşidze, Ahıska Paşası İsak'a Bejan Dadiani ile konuşması için oğlu Yusuf'u göndermeye ikna etti. Kutaisi'deki Geguti Sarayı'nda olacak toplantı için 1728'de Kutaisi'ye gelen Bejan, sarayın güvenliğinden emindi. Bejan, saraya girdiği gibi bıçaklandı ve öldü.[1][2]

Bejan, 1715'te Prenses Tamar Gelovani ile evlendi. Altı oğlu ve üç kızı vardı:[3]

  • Otia Dadiani, Bejan'dan sonraki Megrelya prensi (ö. 1757);
  • Prens Beri Dadiani;
  • Prens Katsia (Katso-Giorgi) Dadiani (ö. 1735), kızı Darecan, sondan bir önceki Gürcistan Kralı II. Herakleios ile evlendi;
  • Prens Manuçari Dadiani;
  • Çkondidi Piskoposu Gabriel Dadiani;
  • Grigol Dadiani (ö. 1777), büyükşehir piskoposu;
  • İmereti Kralı V. Alexander'ın eşi Prenses Mariam (ö. 1731);
  • Prenses Darecan Dadiani, eşi İmeretili Mamuka idi;
  • Art arda evlenen Prenses Hvaramze Dadiani, Prens Giorgi Nakashidze, Prens IV. Giorgi Gurieli ve Raça Dükü III. Şoşita ile evlenmiştir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 156-157, 163. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b c d Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 228-229, 230, 234. ISBN 1780230303. 
  3. ^ Дворянские роды Российской империи. Том 4: Князья Царства Грузинского [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] (Rusça). Vesti. 1993. ss. 46-47. 
Bejan Dadiani
Ölümü: 1728
Resmî unvanlar
Önce gelen
IV. Giorgi Dadiani
Megrelya prensi
1715–1728
Sonra gelen
Otia Dadiani