1960 Valdivia depremi
Bu madde, Almanca Vikipedi'de yer alan aynı konulu maddeden Türkçeye çeviri yapılarak genişletilebilir. Başlıca çeviri yönergeleri için [genişlet] düğmesine tıklayınız.
|
1960 Valdivia depremi veya Büyük Şili Depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde tüm zamanların Richter ölçeği ile ölçülmüş en büyük depremi. UTC saat 19.11'de deprem moment magnitüd ölçeği ile 9,5 büyüklüğüne ulaşmış ve Şili'yi vurmuştur. Depremin merkez üssü başkent Santiago, Şili'nin yaklaşık 700 km güneyindeki Valdivia şehridir. Deprem Büyük Okyanus'ta yayılan tsunamiye sebebiyet vermiştir. Tsunami, 10.000 kilometre mesafedeki Hilo, Hawaii ve Güney Afrika'nın sahil bölgelerini tahrip etmiştir. Deprem kurbanlarının sayısının 1.000 ila 6.000 kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir.
 Depremden sonra Valdivia | |
  1960 Valdivia depremi (Şili) | |
| UTC zamanı | 1960-05-22 19:11:14 |
|---|---|
| Yerel tarih | 22 Mayıs 1960 |
| Yerel saat | 19.11.14 (UTC) |
| Süre | y. 10 dakika |
| Büyüklük | 9.4-9.6 Mw[1] |
| Derinlik | 33 km |
| Merkez üs | 38°14′S 73°03′W / 38.24°G 73.05°B |
| Tür | Mega bindirme depremi |
| Maks. şiddet | XII (Afetsel)[2] |
| Maks. yer ivmesi | 2,93 g[3] |
| Tsunami | 25 metreye kadar |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | Şili, Pasifik Kıyıları |
| Kayıplar | 1.000-6.000 ölü[4] |
Bu depremin dalgaları yeraltından da yayıldığı için jeofizikçiler için büyük bir anlamı vardır. Bu dalgaların oluşumu ve süresinin ölçülmesi ile yeraltı hakkında birçok bilgiye ulaşılabilmiştir. Bu depremde bir çan gibi vuran yerin titreşimi, bir hafta ölçülebilir düzeyde sürmüştür. Deprem 10 dakika gibi uzun bir süre sürmüştür.
Hasar
değiştir- Puerto Saavedra tamamen yıkıldı.
- Puerto Montt'ta binaların �'ı tahrip oldu.
- Angol'da binaların �'si tahrip oldu.
- Los Angeles'te binaların p'i tahrip oldu.
- Talcahuano'da binaların e'i tahrip oldu.
- Valdivia'da binaların @'ı tahrip oldu.
- Concepción'da 125 kişi öldü, çok sayıda bina tahrip oldu.
Kaynakça
değiştir- ^ Satake, K.; Atwater, B. (2007), "Long-Term Perspectives on Giant Earthquakes and Tsunamis at Subduction Zones" (PDF), Annual Review of Earth and Planetary Sciences, 35 (1), s. 355, Bibcode:2007AREPS..35..349S, doi:10.1146/annurev.earth.35.031306.140302, 9 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 21 Mart 2016
- ^ "Significant Earthquake Database". U.S. Geological Survey. 5 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2016.
- ^ "USGS ShakeMap Analysis". 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023.
- ^ USGS (4 Eylül 2009), PAGER-CAT Earthquake Catalog, Version 2008_06.1, United States Geological Survey, 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi
Dış bağlantılar
değiştir
Wikimedia Commons'ta 1960 Valdivia depremi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Chilean earthquake and tsunami 1 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)