Çekya millî futbol takımı

Çek Cumhuriyeti'ni uluslararası turnuva ve maçlarda temsîl eden futbol takımı

Çekya millî futbol takımı, Çekoslovakya'dan ayrılarak yeni bir devlet kuran Çekya'nın millî takımıdır.

Çekya
Forma/federasyon arması
Takma adNárodní tým
FederasyonÇekya Futbol Federasyonu
KonfederasyonUEFA (Avrupa)
Teknik direktörIvan Hašek
KaptanTomáš Souček
En çok oynayanPetr Čech (124)
En çok gol atanJan Koller (55)
FIFA koduCZE
FIFA sırası
Mevcut42 Sabit (19 Aralık 2024)[1]
En yüksek2 (Eylül 1999; Ocak-Mayıs
2000; Nisan-Mayıs 2005;
Ocak- 17 Mayıs 2006)
En düşük67 (Mart 1994)
Elo sırası
Mevcut31
En yüksek1
En düşük36 (Kasım 2009)
İlk maç
 Macaristan 2–1 Bohemya 
(Budapeşte, Macaristan; 5 Nisan 1903)
Çekya olarak
 Türkiye 1–4 Çekya 
(İstanbul, Türkiye; 23 Şubat 1994)
En farklı galibiyet
 Çekoslovakya 7–0 Yugoslavya 
(Antwerp, Belçika; 28 Ağustos 1920)
Çekya olarak
 Çekya 8–1 Andorra 
(Liberec, Çekya; 4 Haziran 2005)
 Çekya 7–0 San Marino 
(Liberec, Çekya; 7 Ekim 2006)
 Çekya 7–0 San Marino 
(Uherské Hradiště, Çekya; 9 Eylül 2009)
 Çekya 7–0 Kuveyt 
(Olomouc, Çekya; 11 Kasım 2021)
En farklı mağlubiyet
 Macaristan 8–3 Çekoslovakya 
(Budapeşte, Macaristan; 19 Eylül 1937)
Çekya olarak
 İngiltere 5–0 Çekya 
(Londra, İngiltere; 22 Mart 2019)
Dünya Kupası
Katılım9 (ilki 1934)
En iyi dereceİkinci, (1934, 1962)
Avrupa Futbol Şampiyonası
Katılım11 (ilki 1960)
En iyi dereceŞampiyon, (1976)
Konfederasyonlar Kupası
Katılım1 (ilki 1997)
En iyi derece3. (1997)

Çekoslovakya millî futbol takımı 1934 ve 1962'de FIFA Dünya Kupası'nda final oynamış, 1976'da Avrupa Futbol Şampiyonası'nı kazanmıştır. Takım Çekoslovakya'dan ayrıldıktan sonra ilk maçını 1994 yılında Türkiye millî futbol takımı ile yapmıştır. Çek Cumhuriyeti millî takımı olarak 1996 yılındaki Avrupa Şampiyonası'nda final oynamış, 2004'teki şampiyonada ise yarı finalde elenmiştir.

Tarihçe

değiştir

1993 yılında Doğu Bloğu'nun dağılmasının ardından Çekoslovakya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılınca Çek Cumhuriyeti millî futbol takımı oluşturuldu. Dušan Uhrin yönetimindeki bu takım İngiltere'de düzenlenen 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Almanya, İtalya ve Rusya ile aynı grupta yer aldı. Pavel Nedvěd'li, Karel Poborský'li, Pavel Kuka'lı, Jiří Němec'li ve Miroslav Kadlec'li Çek Cumhuriyeti, grup maçlarına 2-0'lık Almanya yenilgisiyle başlamasına rağmen; İtalya'yı 2-1 yenip, 88. dakikada Šmicer'in golüyle Rusya maçında 3-3'lük beraberliği yakalayan Çek Cumhuriyeti, grubu İtalya ile aynı puanda bitirdi. İtalya'nın 1 averajla önde olmasına rağmen bu turnuvada sıralamayı iki takımın kendi arasında oynadığı maç belirlediğinden ötürü Çek Cumhuriyeti, grup ikincisi olup çeyrek finale yükseldi. Çeyrek finalde Portekiz'i Poborský'nin tek golüyle geçen Çek Cumhuriyeti, yarı finalde Fransa'yı normal süresi ve uzatmaları golsüz tamamlanan maçta, penaltılarla saf dışı bıraktı. Finalde, Almanya karşısında 59. dakikada Patrik Berger'in golüyle öne geçmesine rağmen 73. ve 95. dakikalarda Oliver Bierhoff'un attığı gollerle maçı altın gol uygulaması uyarınca kaybetti.

Çek Cumhuriyeti'nin Avrupa ikincisi olan kadrosu, 1997 FIFA Konfederasyonlar Kupası'nda ise üçüncülüğü elde etti. 1998 FIFA Dünya Kupası elemelerinde başarısız olan takımın teknik direktörü Dušan Uhrin gönderildikten sonra başa geçen Jozef Chovanec döneminde, elemelerde sadece 5 gol yiyerek katıldığı[2] 2000 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Hollandave Fransa karşısında aldığı iki mağlubiyete karşılık sadece Danimarka karşısında kazanınca, grubu 3. sırada tamamlayarak kupadan elendi. Kasım 2001'deki 2002 FIFA Dünya Kupası elemeleri play-off maçında Belçika'ya kaybedilmesi üzerine görevden alınan Chovanec'in yerine göreve başlayan Karel Brückner yönetiminde yeniden yapılanmaya giden Çek Cumhuriyeti, Pavel Nedvěd, Jan Koller, Tomáš Rosický, Milan Baroš, Marek Jankulovski ve Tomáš Galásek gibi isimlerle 2002 ile 2003 yıllarında 19 maç devam eden bir yenilmezlik serisi yakaladı ve bu maçlarda 53 gol kaydetti. Bu seri, 31 Mart 2004'te İrlanda Cumhuriyeti ile oynanan hazırlık maçında bozuldu.[3] 2004 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Hollanda, Almanya ve Letonya'yı yenerek grup lideri olarak çeyrek finale çıktıktan sonra Danimarka'yı 3-0'la geçti. Yarı finalde ise turnuvayı şampiyon olarak bitirecek olan Yunanistan karşısına çıkan Çek Cumhuriyeti, uzatmalara kalan maçın 105 1. dakikasında yediği golle, gümüş gol kuralı uyarınca maçı 1-0 kaybetti.[4]

2006 FIFA Dünya Kupası elemelerinde grubunu ikinci sırada bitiren Çek Cumhuriyeti, play-off maçında Norveç'i eleyerek Dünya Kupası'na katılma hakkı elde etti. İtalya, Gana ve ABD ile aynı grupta yer alan Çek Cumhuriyeti, ABD'yi 3-0 yenmesine rağmen; aldığı 2-0'lık Gana ve İtalya yenilgilerinden ötürü kupadan elendi. Bu kupanın bitmesiyle Pavel Nedvěd, Karel Poborský ve Vratislav Lokvenc millî takım kariyerine nokta koydu.[5]

İsviçre ve Avusturya ortak ortak olarak düzenlediği 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası finallerinde İsviçre, Türkiye ve Portekiz'le paylaştığı grupta ev sahibini 1-0 yenip Portekiz'e 3-1 yenildikten sonra Türkiye ile oynayacağı maçta kazanan gruptan çıkıp çeyrek finali görecek olmasına rağmen beraberlik durumunda averaja bakılmayıp UEFA'nın koyduğu kurallara göre penaltılara gidilecekti. Çek Cumhuriyeti, Türkiye karşısında Koller ve Plašil'in golleriyle 62. dakikada skoru 2-0'a getirse de, Arda'nın 75. dakikada farkı bire indirmesi ve Nihat Kahveci'nin son üç dakikada iki gol kaydetmesiyle maçı 3-2 kaybetti.[6] Bu sonuç üzerine, 7 yıldan uzun bir süredir takımı çalıştıran Brückner görevinden istifa etti ve sonradan yerine Petr Rada getirildi.

2010 Dünya Kupası elemelerinde Slovakya, Slovenya, Kuzey İrlanda, Polonya ve San Marino ile aynı gruba düşen Çek Cumhuriyeti, Slovakya'nın birinci bitirdiği grupta, ikinci sırayı alan Slovenya'nın gerisinde kalarak üçüncü oldu ve elemeleri geçemedi. İlk maçlardaki istikrarsız performanstan dolayı, iç sahadaki 2-1'lik Slovakya mağlubiyetinin ardından, federasyon tarafından teknik direktör Petr Rada'nın görevine son verilirken 6 futbolcu da cezalandırıldı.[7] Bunun üzerine takımın başına geçici bir süreyle Ivan Hašek getirildi.[8] Ekim 2009'da elemeleri geçme ihtimalinin ortadan kalkmasıyla görevinden istifa eden Ivan Hašek'in[9] yerine Michal Bílek getirildi.

2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde İspanya'nın 8'de 8 yaparak 24 puanla ilk sırayı aldığı grupta 14 puan toplayarak İskoçya'nın 1 adım önünde yer alarak finallere katılma hakkı elde etti. Yunanistan, Rusya ve ev sahibi Polonya ile paylaştığı grupta 4-1'lik Rusya mağlubiyeti alan Çek Cumhuriyeti, Yunanistan'ı 2-1 mağlup edip ev sahibi Polonya karşısında Jiráček'in golüyle 1-0'lık galibiyet elde etti. Böylelikle, A Grubu'nda lider olarak çeyrek finale yükselen Çek Cumhuriyeti, Avrupa Şampiyonaları tarihinde ilk kez eksi gol averajıyla grup birincisi olan takım oldu.[10] Ancak, çeyrek finalde Portekiz, Cristiano Ronaldo'nun golüyle Çek Cumhuriyeti'ni turnuva dışına itti.

2014 Dünya Kupası elemelerinde İtalya, Bulgaristan, Ermenistan, Danimarka ve Malta ile yer aldığı grubu 10 maçta 4 galibiyet, 3 beraberlik ve 3 yenilgiyle 15 puan toplayıp üçüncü sırada bitiren Çek Cumhuriyeti, 22 puanlı İtalya'nın birinci, 16 puanlı Danimarka'nın da ikinci olduğu grubu 3. sırada tamamlayarak elemeleri geçemedi. Çeklerin 10 Eylül 2013 günü İtalya'ya 2-1 kaybettikleri maçın ardından teknik direktör Michal Bilek görevinden ayrıldı ve takımı son iki maçta Josef Pešice yönetti.

Kasım 2013'te takımın başına daha önce 2010 ile 2013 yılları arasında dört kez üst üste "Çekya'da Yılın Teknik Direktörü" seçilen Pavel Vrba getirildi.

2016 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde Hollanda, Türkiye, İzlanda, Letonya ve Kazakistan ile aynı grupta mücadele eden Çek Cumhuriyeti, grubu birinci sırada tamamlayarak 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası'na katılma hakkı elde etti.

Turnuva tarihi

değiştir

  Şampiyon    İkincilik    Üçüncülük    Dördüncülük     Yükseldi    Aynı ligde kaldı    Düştü     Finaller ev sahibi

FIFA Dünya Kupası tarihi

değiştir
FIFA Dünya Kupası FIFA Dünya Kupası elemeleri
Yıl Tur Derece O G B M AG YG Eleme O G B M AG YG
  Çekoslovakya olarak   Çekoslovakya olarak
  1930 Katılmadı - Katılmadı
  1934 Final 2. 4 3 0 1 9 6 1934 1 1 0 0 2 1
  1938 Çeyrek final 5 3 1 1 1 5 3 1938 2 1 1 0 7 1
  1950 Katılmadı 1950 Katılmadı
  1954 Grup aşaması 14 2 0 0 2 0 7 1954 4 3 1 0 5 1
  1958 Grup aşaması 9 4 1 1 2 9 6 1958 4 3 0 1 9 3
  1962 Final 2. 6 3 1 2 7 7 1962 5 4 0 1 20 7
  1966 Elemeleri geçemedi 1966 6 3 1 2 12 4
  1970 Grup aşaması 15 3 0 0 3 2 7 1970 7 5 1 1 16 7
  1974 Elemeleri geçemedi 1974 4 2 1 1 9 3
  1978 1978 4 2 0 2 4 6
  1982 Grup aşaması 19 3 0 2 1 2 4 1982 8 4 2 2 15 6
  1986 Elemeleri geçemedi 1986 8 3 2 3 11 12
  1990 Çeyrek final 6 5 3 0 2 10 5 1990 8 5 2 1 13 3
  1994 Elemeleri geçemedi 1994 10 4 5 1 21 9
  Çekya olarak   Çekya olarak
  1998 Elemeleri geçemedi 1998 10 5 1 4 16 6
    2002 Play-off'ta elendi 2002 12 6 2 4 20 10
  2006 Grup aşaması 20. 3 1 0 2 3 4 2006 14 11 0 3 37 12
  2010 Elemeleri geçemedi 2010 10 4 4 2 17 6
  2014 2014 10 4 3 3 13 9
  2018 2018 10 4 3 3 17 10
  2022 Play-off'ta elendi 2022 9 4 2 3 14 10
    2026 Belli değil 2026 0 0 0 0 0 0
    2030 Belli değil 2030 Belli değil
  2034 2034
Toplam İkinci (2 kez) 9/22 33 12 5 16 47 49 Toplam 146 78 31 37 278 126

Avrupa Futbol Şampiyonası tarihi

değiştir
Avrupa Futbol Şampiyonası Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri
Yıl Tur Derece O G B M AG YG Eleme O G B M AG YG
  Çekoslovakya olarak   Çekoslovakya olarak
  1960 3.lük maçı 3. 2 1 0 1 2 3 1960 6 4 1 1 16 5
  1964 Elemeleri Geçemedi 1964 2 0 1 1 2 3
  1968 1968 6 3 1 2 8 4
  1972 1972 6 4 1 1 11 4
  1976 Şampiyon 1. 2 1 1 0 5 3 1976 8 5 2 1 19 7
  1980 3.lük maçı 3. 4 1 2 1 5 4 1980 6 5 0 1 17 4
  1984 Elemeleri Geçemedi 1984 8 3 4 1 15 7
  1988 1988 6 2 3 1 7 5
  1992 1992 8 5 0 3 12 9
  Çekya olarak   Çekya olarak
  1996 Final 2. 6 2 2 2 7 8 1996 10 6 3 1 21 6
    2000 Grup aşaması 10. 3 1 0 2 3 3 2000 10 10 0 0 26 5
  2004 Yarı final 3. 5 4 0 1 10 5 2004 8 7 1 0 23 5
    2008 Grup aşaması 11. 3 1 0 2 4 6 2008 12 9 2 1 27 5
    2012 Çeyrek final 6. 4 2 0 2 4 6 2012 10 6 1 3 15 8
  2016 Grup aşaması 21. 3 0 1 2 2 5 2016 10 7 1 2 19 14
  2020 Çeyrek final 6. 5 2 1 2 6 4 2020 8 5 0 3 13 11
  2024 Grup aşaması 22. 3 0 1 2 3 5 2024 8 4 3 1 12 6
    2028 Belli değil 2028 Belli değil
    2032 2032
Toplam Şampiyon (1 kez) 11/17 40 15 8 17 51 52 Toplam 132 85 24 23 263 108

UEFA Uluslar Ligi tarihi

değiştir
UEFA Uluslar Ligi
Sezon Lig Gr O G B M AG YG Y / D GS
2018-19 B 1 4 2 0 2 4 4   20.
2020-21 B 2 6 4 0 2 9 5   19.
2022-23 A 2 6 1 1 4 5 13   14.
2024-25 B 1 6 3 2 1 9 8   20.
2026-27 A BD 0 0 0 0 0 0 BD BD
Toplam 22 10 3 9 27 30 14.

FIFA Konfederasyonlar Kupası

değiştir
FIFA Konfederasyonlar Kupası
Yıl Tur Derece O G B Y AG YG
  1992 Elemeleri geçemedi
  1995
  1997 Üçüncülük 3. 5 2 1 2 10 7
  1999 Elemeleri geçemedi
    2001
  2003
  2005
  2009
  2013
  2017
Toplam Üçüncü (1 kez) 1/10 5 2 1 2 10 7

Teknik direktörler listesi

değiştir

  Dušan Uhrin (1994-1997)
  Jozef Chovanec (1998-2001)
  Karel Brückner (2001-2008)
  Petr Rada (2008-2009)
  František Straka (2009)
  Ivan Hašek (2009)
  Michal Bílek (2009-2013)
  Josef Pešice (2013)
  Pavel Vrba (2014-2016)
  Karel Jarolím (2016–2018)
  Jaroslav Šilhavý (2018–2023)
  Ivan Hašek (2024–ɡünümüz)

Takım Kadrosu

değiştir

Aşağıdaki oyuncular 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası için çağrıldı.

Mevki Futbolcu Doğum tarihi (yaş) Maç Gol Kulüp
1 1KL Jindřich Staněk 27 Nisan 1996 (28 yaşında) 12 0   Slavia Prague
16 1KL Matěj Kovář 17 Mayıs 2000 (24 yaşında) 2 0   Bayer Leverkusen
23 1KL Vítězslav Jaroš 23 Temmuz 2001 (23 yaşında) 1 0   Sturm Graz

2 2DF David Zima 8 Kasım 2000 (24 yaşında) 21 1   Slavia Prague
3 2DF Tomáš Holeš 31 Mart 1993 (31 yaşında) 30 2   Slavia Prague
4 2DF Robin Hranáč 29 Ocak 2000 (24 yaşında) 5 0   Viktoria Plzeň
5 2DF Vladimír Coufal 22 Ağustos 1992 (32 yaşında) 44 1   West Ham United
6 2DF Martin Vitík 21 Ocak 2003 (21 yaşında) 2 0   Sparta Prague
12 2DF David Douděra 31 Mayıs 1998 (26 yaşında) 10 1   Slavia Prague
15 2DF David Jurásek 7 Ağustos 2000 (24 yaşında) 10 1   TSG Hoffenheim
18 2DF Ladislav Krejčí 20 Nisan 1999 (25 yaşında) 12 3   Girona
24 2DF Tomáš Vlček 28 Şubat 2001 (23 yaşında) 2 0   Slavia Prague

7 3OS Antonín Barák 3 Aralık 1994 (30 yaşında) 43 11   Fiorentina
8 3OS Petr Ševčík 4 Mayıs 1994 (30 yaşında) 17 0   Slavia Prague
14 3OS Lukáš Provod 23 Ekim 1996 (28 yaşında) 21 3   Slavia Prague
17 3OS Václav Černý 17 Ekim 1997 (27 yaşında) 17 6   VfL Wolfsburg
20 3OS Ondřej Lingr 7 Ekim 1998 (26 yaşında) 17 1   Feyenoord
21 3OS Lukáš Červ 10 Nisan 2001 (23 yaşında) 1 0   Viktoria Plzeň
22 3OS Tomáš Souček (Kaptan) 27 Şubat 1995 (29 yaşında) 71 12   West Ham United
25 3OS Pavel Šulc 29 Aralık 2000 (24 yaşında) 4 0   Viktoria Plzeň
26 3OS Matěj Jurásek 30 Ağustos 2003 (21 yaşında) 3 1   Slavia Prague

9 4FV Adam Hložek 25 Temmuz 2002 (22 yaşında) 33 2   Bayer Leverkusen
10 4FV Patrik Schick 24 Ocak 1996 (28 yaşında) 40 20   Bayer Leverkusen
11 4FV Jan Kuchta 8 Ocak 1997 (27 yaşında) 22 3   Sparta Prague
13 4FV Mojmír Chytil 29 Nisan 1999 (25 yaşında) 16 6   Slavia Prague
19 4FV Tomáš Chorý 26 Ocak 1995 (29 yaşında) 6 2   Viktoria Plzeň
  Şu anda aktif futbolculuk hayatı devam edenler

Futbolcu istatistikleri

değiştir

En çok maça çıkan oyuncular

değiştir
 
Petr Čech, 124 kez forma giyerek Çek Cumhuriyeti tarihinin en çok forma giyen oyuncusu
Sıra İsim Maç Gol Oynadığı Yıllar
1 Petr Čech 124 0 2002–2016
2 Karel Poborský 118 8 1994–2006
3 Tomáš Rosický 105 23 2000–2016
4 Jaroslav Plašil 103 7 2004–2016
5 Milan Baroš 93 41 2001–2012
6 Jan Koller 91 55 1999–2009
Pavel Nedvěd 91 18 1994–2006
8 Vladimír Šmicer 81 27 1993–2005
9 Marek Jankulovski 78 11 2000–2009
Tomáš Ujfaluši 78 2 2001–2009

En fazla gol atanlar

değiştir
 
Jan Koller, 55 golle Çek Cumhuriyeti tarihinin en golcü futbolcusu
Sıra İsim Gol Maç Ortalama Oynadığı Yıllar
1 Jan Koller 55 91 0.6 1999–2009
2 Milan Baroš 41 93 0.44 2001–2012
3 Vladimír Šmicer 27 81 0.33 1993–2005
4 Tomáš Rosický 23 105 0.22 2000–2016
5 Pavel Kuka 22 63 0.35 1994–2001
6 Patrik Schick 20 40 0.5 2016–günümüz
7 Patrik Berger 18 44 0.41 1994–2001
Pavel Nedvěd 18 91 0.2 1994–2006
9 Vratislav Lokvenc 14 74 0.19 1995–2006
10 Tomáš Souček 13 72 0.18 2016–günümüz

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "The FIFA/Coca-Cola World Ranking". FIFA. 19 Aralık 2024. Erişim tarihi: 19 Aralık 2024. 
  2. ^ Warshaw, Andrew (9 Haziran 2000). "Berger absence may be crucial". The Telegraph. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2014. 
  3. ^ "Českou sérii bez prohry ukončili Irové". Mladá fronta DNES (Çekçe). 31 Mart 2004. 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2012. 
  4. ^ "Greece 1-0 Czech Rep". BBC Sport. 1 Temmuz 2004. 15 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2013. 
  5. ^ "V reprezentaci zřejmě skončím, říká Lokvenc". sport.cz (Çekçe). 5 Eylül 2006. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2014. 
  6. ^ Sanghera, Mandeep (15 Haziran 2008). "Turkey 3–2 Czech R & Switzerland 2–0 Portugal". BBC Sport. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2012. 
  7. ^ Novák, Jaromír; Novák, Miloslav (8 Nisan 2009). "Trenér Rada u reprezentace skončil, výkonný výbor vyřadil i šest hráčů". Mladá fronta DNES (Çekçe). 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2012. 
  8. ^ Novák, Jaromír (7 Temmuz 2009). "Fotbalovou reprezentaci povede jako trenér Hašek, radit mu bude Brückner". Mladá fronta DNES (Çekçe). 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2012. 
  9. ^ "V roli trenéra národního mužstva končím, řekl Hašek hráčům i novinářům". Mladá fronta DNES (Çekçe). 14 Ekim 2009. 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2012. 
  10. ^ Bensch, Bob (16 Haziran 2012). "Czech Republic, Greece First to Reach Euro 2012 Quarterfinals". Bloomberg News. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2013. 

Dış bağlantılar

değiştir