Romaji
Itsura
Ginagamit
Pangkasaysayan
- Man'yōgana • Hapones: 万葉仮名
- Hentaigana • Hapones: 変体仮名
Pagsasalin
Ang Romanisasyon ng Wikang Hapon o rōmaji (ローマ字) ( listen (tulong·impormasyon)) ay isang uri na kung saan ang wika ay binabago sa iba pang wika.
Halimbawa ng mga salita na nakasulat sa sistemang rominisasyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]English | Japanese | Kana spelling | Romanization | ||
---|---|---|---|---|---|
Revised Hepburn | Kunrei-shiki | Nihon-shiki | |||
Roman characters | ローマ字 | ローマじ | rōmaji | rômazi | rômazi |
Mount Fuji | 富士山 | ふじさん | Fujisan | Huzisan | Huzisan |
tea | お茶 | おちゃ | ocha | otya | otya |
governor | 知事 | ちじ | chiji | tizi | tizi |
to shrink | 縮む | ちぢむ | chijimu | tizimu | tidimu |
to continue | 続く | つづく | tsuzuku | tuzuku | tuduku |
Pagkakaiba mula sa rominisasyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]Hiragana | Katakana | Hepburn | Nippon-shiki | Kunrei-shiki |
---|---|---|---|---|
あ | ア | a | ||
い | イ | i | ||
う | ウ | u | ||
え | エ | e | ||
お | オ | o | ||
や | ャ | ya | ||
ゆ | ュ | yu | ||
よ | ョ | yo | ||
か | カ | ka | ||
き | キ | ki | ||
く | ク | ku | ||
け | ケ | ke | ||
こ | コ | ko | ||
きゃ | キャ | kya | ||
きゅ | キュ | kyu | ||
きょ | キョ | kyo | ||
さ | サ | sa | ||
し | シ | shi | si | |
す | ス | su | ||
せ | セ | se | ||
そ | ソ | so | ||
しゃ | シャ | sha | sya | |
しゅ | シュ | shu | syu | |
しょ | ショ | sho | syo | |
た | タ | ta | ||
ち | チ | chi | ti | |
つ | ツ | tsu | tu | |
て | テ | te | ||
と | ト | to | ||
ちゃ | チャ | cha | tya | |
ちゅ | チュ | chu | tyu | |
ちょ | チョ | cho | tyo | |
な | ナ | na | ||
に | ニ | ni | ||
ぬ | ヌ | nu | ||
ね | ネ | ne | ||
の | ノ | no | ||
にゃ | ニャ | nya | ||
にゅ | ニュ | nyu | ||
にょ | ニョ | nyo | ||
は | ハ | ha | ||
ひ | ヒ | hi | ||
ふ | フ | fu | hu | |
へ | ヘ | he | ||
ほ | ホ | ho | ||
ひゃ | ヒャ | hya | ||
ひゅ | ヒュ | hyu | ||
ひょ | ヒョ | hyo | ||
ま | マ | ma | ||
み | ミ | mi | ||
む | ム | mu | ||
め | メ | me | ||
も | モ | mo | ||
みゃ | ミャ | mya | ||
みゅ | ミュ | myu | ||
みょ | ミョ | myo | ||
や | ヤ | ya | ||
ゆ | ユ | yu | ||
よ | ヨ | yo | ||
ら | ラ | ra | ||
り | リ | ri | ||
る | ル | ru | ||
れ | レ | re | ||
ろ | ロ | ro | ||
りゃ | リャ | rya | ||
りゅ | リュ | ryu | ||
りょ | リョ | ryo | ||
わ | ワ | wa | ||
ゐ | ヰ | wi | ||
ゑ | ヱ | we | ||
を | ヲ | wo | ||
ん | ン | n-n'-m | n-n' | |
が | ガ | ga | ||
ぎ | ギ | gi | ||
ぐ | グ | gu | ||
げ | ゲ | ge | ||
ご | ゴ | go | ||
ぎゃ | ギャ | gya | ||
ぎゅ | ギュ | gyu | ||
ぎょ | ギョ | gyo | ||
ざ | ザ | za | ||
じ | ジ | ji | zi | |
ず | ズ | zu | ||
ぜ | ゼ | ze | ||
ぞ | ゾ | zo | ||
じゃ | ジャ | ja | zya | |
じゅ | ジュ | ju | zyu | |
じょ | ジョ | jo | zyo | |
だ | ダ | da | ||
ぢ | ヂ | ji | di | zi |
づ | ヅ | zu | du | zu |
で | デ | de | ||
ど | ド | do | ||
ぢゃ | ヂャ | ja | dya | zya |
ぢゅ | ヂュ | ju | dyu | zyu |
ぢょ | ヂョ | jo | dyo | zyo |
ば | バ | ba | ||
び | ビ | bi | ||
ぶ | ブ | bu | ||
べ | ベ | be | ||
ぼ | ボ | bo | ||
びゃ | ビャ | bya | ||
びゅ | ビュ | byu | ||
びょ | ビョ | byo | ||
ぱ | パ | pa | ||
ぴ | ピ | pi | ||
ぷ | プ | pu | ||
ぺ | ペ | pe | ||
ぽ | ポ | po | ||
ぴゃ | ピャ | pya | ||
ぴゅ | ピュ | pyu | ||
ぴょ | ピョ | pyo |
Kana | Revised Hepburn | Nippon-shiki | Kunrei-shiki |
---|---|---|---|
うう | ū | û | |
おう, おお | ō | ô | |
し | shi | si | |
しゃ | sha | sya | |
しゅ | shu | syu | |
しょ | sho | syo | |
じ | ji | zi | |
じゃ | ja | zya | |
じゅ | ju | zyu | |
じょ | jo | zyo | |
ち | chi | ti | |
つ | tsu | tu | |
ちゃ | cha | tya | |
ちゅ | chu | tyu | |
ちょ | cho | tyo | |
ぢ | ji | di | zi |
づ | zu | du | zu |
ぢゃ | ja | dya | zya |
ぢゅ | ju | dyu | zyu |
ぢょ | jo | dyo | zyo |
ふ | fu | hu | |
ん | n-n' -m | n-n' |
Pangkasaysayang Rominisasyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]- 1603: Vocabvlario da Lingoa de Iapam (1603)
- 1604: Arte da Lingoa de Iapam (1604–1608)
- 1620: Arte Breve da Lingoa Iapoa (1620)
あ | い | う | え | お | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1603 | a | i, j, y | v, u | ye | vo, uo | ||||
1604 | i | v | vo | ||||||
1620 | y | ||||||||
か | き | く | け | こ | きゃ | きょ | くゎ | ||
1603 | ca | qi, qui | cu, qu | qe,que | co | qia | qio, qeo | qua | |
1604 | qui | que | quia | quio | |||||
1620 | ca, ka | ki | cu, ku | ke | kia | kio | |||
が | ぎ | ぐ | げ | ご | ぎゃ | ぎゅ | ぎょ | ぐゎ | |
1603 | ga | gui | gu, gv | gue | go | guia | guiu | guio | gua |
1604 | gu | ||||||||
1620 | ga, gha | ghi | gu, ghu | ghe | go, gho | ghia | ghiu | ghio | |
さ | し | す | せ | そ | しゃ | しゅ | しょ | ||
1603 | sa | xi | su | xe | so | xa | xu | xo | |
1604 | |||||||||
1620 | |||||||||
ざ | じ | ず | ぜ | ぞ | じゃ | じゅ | じょ | ||
1603 | za | ii, ji | zu | ie, ye | zo | ia, ja | iu, ju | io, jo | |
1604 | ji | ia | ju | jo | |||||
1620 | ie | iu | io | ||||||
た | ち | つ | て | と | ちゃ | ちゅ | ちょ | ||
1603 | ta | chi | tçu | te | to | cha | chu | cho | |
1604 | |||||||||
1620 | |||||||||
だ | ぢ | づ | で | ど | ぢゃ | ぢゅ | ぢょ | ||
1603 | da | gi | zzu | de | do | gia | giu | gio | |
1604 | dzu | ||||||||
1620 | |||||||||
な | に | ぬ | ね | の | にゃ | にゅ | にょ | ||
1603 | na | ni | nu | ne | no | nha | nhu, niu | nho, neo | |
1604 | nha | nhu | nho | ||||||
1620 | |||||||||
は | ひ | ふ | へ | ほ | ひゃ | ひゅ | ひょ | ||
1603 | fa | fi | fu | fe | fo | fia | fiu | fio, feo | |
1604 | fio | ||||||||
1620 | |||||||||
ば | び | ぶ | べ | ぼ | びゃ | びゅ | びょ | ||
1603 | ba | bi | bu | be | bo | bia | biu | bio, beo | |
1604 | |||||||||
1620 | bia | biu | |||||||
ぱ | ぴ | ぷ | ぺ | ぽ | ぴゃ | ぴゅ | ぴょ | ||
1603 | pa | pi | pu | pe | po | pia | pio | ||
1604 | |||||||||
1620 | pia | ||||||||
ま | み | む | め | も | みゃ | みょ | |||
1603 | ma | mi | mu | me | mo | mia, mea | mio, meo | ||
1604 | |||||||||
1620 | mio | ||||||||
や | ゆ | よ | |||||||
1603 | ya | yu | yo | ||||||
1604 | |||||||||
1620 | |||||||||
ら | り | る | れ | ろ | りゃ | りゅ | りょ | ||
1603 | ra | ri | ru | re | ro | ria, rea | riu | rio, reo | |
1604 | rio | ||||||||
1620 | riu | ||||||||
わ | ゐ | ゑ | を | ||||||
1603 | va, ua | vo, uo | |||||||
1604 | va | y | ye | vo | |||||
1620 | |||||||||
ん | |||||||||
1603 | n, m, ~ (tilde) | ||||||||
1604 | n | ||||||||
1620 | n, m | ||||||||
っ | |||||||||
1603 | -t, -cc-, -cch-, -cq-, -dd-, -pp-, -ss-, -tt, -xx-, -zz- | ||||||||
1604 | -t, -cc-, -cch-, -pp-, -cq-, -ss-, -tt-, xx- | ||||||||
1620 | -t, -cc-, -cch-, -pp-, -ck-, -cq-, -ss-, -tt-, -xx- |
Titik Alpabeto na pinangalanan sa Wikang Hapon
[baguhin | baguhin ang wikitext]- A; ē or ei (エー or エイ)
- B; bī (ビー, alternative pronunciation bē, ベー)
- C; shī (シー or シィー, sometimes pronounced sī, スィー)
- D; dī (ディー, alternative pronunciation dē, デー)
- E; ī (イー)
- F; efu (エフ)
- G; jī (ジー)
- H; eichi or ecchi (エイチ or エッチ)
- I; ai (アイ)
- J; jē or jei (ジェー or ジェイ)
- K; kē or kei (ケー or ケイ)
- L; eru (エル)
- M; emu (エム)
- N; enu (エヌ)
- O; ō (オー)
- P; pī (ピー, alternative pronunciation pē, ペー)
- Q; kyū (キュー)
- R; āru (アール)
- S; esu (エス)
- T; tī (ティー, though sometimes pronounced chī, チー, and alternatively pronounced tē, テー)
- U; yū (ユー)
- V; vi (ヴィ, though often pronounced bui, ブイ)
- W; daburyū (ダブリュー, often pronounced daburu, ダブル)
- X; ekkusu (エックス)
- Y; wai (ワイ)
- Z; zetto, zeddo, or zī (ゼット, ゼッド, or ズィー, though sometimes pronounced jī, ジー)
Talababa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Chibbett, David (1977). The History of Japanese Printing and Book Illustration. Kodansha International Ltd. ISBN 0-87011-288-0.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - Jun'ichirō Kida (紀田順一郎 Kida Jun'ichirō). Nihongo Daihakubutsukan (日本語大博物館) (sa wikang Hapones). Just System (ジャストシステム Jasuto Shisutem). ISBN 4-88309-046-9. (日本語大博物館)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.pub=Just System (ジャストシステム Jasuto Shisutem)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.isbn=4-88309-046-9&rft.au=Jun'ichirō Kida (紀田順一郎 Kida Jun'ichirō)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rfr_id=info:sid/tl.wikipedia.org:Romaji" class="Z3988">
{{cite book}}
: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - Tadao Doi (土井忠生) (1980). Hōyaku Nippo Jisho (邦訳日葡辞書) (sa wikang Hapones). Iwanami Shoten (岩波書店). (邦訳日葡辞書)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.pub=Iwanami Shoten (岩波書店)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.date=1980&rft.au=Tadao Doi (土井忠生)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rfr_id=info:sid/tl.wikipedia.org:Romaji" class="Z3988">
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - Tadao Doi (土井忠生) (1955). Nihon Daibunten (日本大文典) (sa wikang Hapones). Sanseido (三省堂). (日本大文典)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.pub=Sanseido (三省堂)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.date=1955&rft.au=Tadao Doi (土井忠生)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rfr_id=info:sid/tl.wikipedia.org:Romaji" class="Z3988">
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - Mineo Ikegami (池上岑夫) (1993). Nihongo Shōbunten (日本語小文典) (sa wikang Hapones). Iwanami Shoten (岩波書店). (日本語小文典)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.pub=Iwanami Shoten (岩波書店)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.date=1993&rft.au=Mineo Ikegami (池上岑夫)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rfr_id=info:sid/tl.wikipedia.org:Romaji" class="Z3988">
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - Hiroshi Hino (日埜博) (1993). Nihon Shōbunten (日本小文典) (sa wikang Hapones). Shin-Jinbutsu-Ôrai-Sha (新人物往来社). (日本小文典)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.pub=Shin-Jinbutsu-Ôrai-Sha (新人物往来社)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rft.date=1993&rft.au=Hiroshi Hino (日埜博)Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones&rfr_id=info:sid/tl.wikipedia.org:Romaji" class="Z3988">
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
Ugnay Panlabas
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Rōmaji sōdan shitsu contains an extremely extensive and accurate collection of materials relating to rōmaji, including standards documents and HTML versions of Hepburn's original dictionaries. (sa Hapones)
- The rōmaji conundrum by Andrew Horvat contains a discussion of the problems caused by the variety of confusing romanization systems in use in Japan today.