Laguna

Laguna
Lalawigan
Lalawigan ng Laguna
Watawat Sagisag
Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Laguna
Mga koordinado: 14°10'N, 121°20'E
Bansa	Pilipinas
Rehiyon	Calabarzon
Kabisera	Santa Cruz
Pagkakatatag	1571 (Huliyano)
Pamahalaan
• Uri	Sangguniang Panlalawigan
• Gobernador	Ramil Hernandez
• Manghalalal	2,045,687 na botante (2022)
Lawak
• Kabuuan	1,917.85 km2 (740.49 milya kuwadrado)
Populasyon  (senso ng 2020)
• Kabuuan	3,382,193
• Kapal	1,800/km2 (4,600/milya kuwadrado)
• Kabahayan	915,398
Demonym	Lagunense
Ekonomiya
• Kaurian ng kita	ika-1 klase ng kita ng lalawigan
• Antas ng kahirapan	6.90% (2021)
• Kita	₱4,317,375,799.562,123,372,795.002,176,058,680.002,687,740,457.002,551,310,481.002,805,528,969.003,242,109,030.183,532,817,464.514,454,552,990.664,673,146,345.016,330,268,619.19 (2020)
• Aset	₱13,316,878,601.295,529,120,460.005,666,192,066.006,223,282,712.006,909,642,900.007,555,567,066.008,563,613,532.7611,587,437,903.9312,522,839,137.5511,318,020,574.0112,807,398,760.53 (2020)
• Pananagutan	₱2,485,353,545.40931,990,181.001,614,305,852.001,749,256,467.001,909,152,476.001,907,951,566.002,157,461,259.172,545,277,792.802,374,769,799.032,466,025,038.312,606,582,579.94 (2020)
• Paggasta	₱3,189,440,201.361,734,168,846.002,012,448,142.002,257,570,866.001,988,344,571.002,171,828,712.002,163,662,839.282,345,001,501.232,811,708,070.2432,886,843.543,817,984,675.62 (2020)
Pagkakahating administratibo
• Mataas na urbanisadong lungsod	0
• Lungsod	6
• Bayan	24
• Barangay	674
• Mga distrito	6
Sona ng oras	UTC 8 (PST)
Kodigo postal	4000–4033
PSGC	043400000
Kodigong pantawag	49
Kodigo ng ISO 3166	PH-LAG
Klima	tropikal na monsoon na klima
Mga wika	wikang Tagalog Wikang Remontado Agta
Websayt	http://www.laguna.gov.ph/

Para sa ibang paggamit, tingnan ang Laguna (paglilinaw).

Ang Laguna ay isang lalawigan ng Pilipinas na matatagpuan sa bahaging Calabarzon sa Luzon. Santa Cruz ang luklukan ng pamahalaan nito at matatagpuan sa timog-silangan ng Kalakhang Maynila, timog ng lalawigan ng Rizal, kanluran ng Quezon, hilaga ng Batangas at silangan ng Cavite. Halos pinapaligiran ng Laguna ang Laguna de Bay, ang pinakamalaking lawa sa bansa. Nakuha ng lalawigan ang pangalan nito mula sa Kastilang salita na lago, na nangangahulugang lawa.

Kilala ang Laguna bilang pook ng kapanganakan ni José Rizal, ang pambansang bayani ng Pilipinas. Kilala din sa mga dayuhang namamasyal ang Talon ng Pagsanjan, Liwasang Bayan ng Pila, Laguna, ang mga inukit na kahoy na nilikha na mga tao sa Paete at Pakil, ang mga maiinit na bukal sa Los Baños sa gulod ng Bundok Makiling at ang Hidden Valley Springs sa Calauan.

*Isa pang tradisyon ng Laguna ang ANILAG Festival. Ito ay isang linggong pagdiriwang na nangyayari sa buwan ng Marso. Ang ANILAG Festival ay ginaganap sa pamamagitan ng pasasalamat sa mga taong nagbasbas noong mga nakaraang taon. ANILAG Festival ay ginaganap sa pamamagitan ng beauty pageants, pagsayaw, pagbubunyag ng pagkain, at woodcarving competitions. Isa pa sa pagiging tradisyon, Ang ANILAG Festival ay isa rin sa pagbibigay daan sa gobyerno ng Laguna upang i-iskaparate ang kahanga-hangang senaryo, ang masasaganang lokal na kay sarap na pagkain, at alangan, ang mga talento ng mga lokal nito. Habang nangyayari ang festival, isang daang Pilipinong turista sa iba’t ibang panig ng mundo pati narin ang mga dayuhang nais din magtipon para saksihan ang engrandeng taunang selebrasyon.

Heograpiya

Pangunahing artikulo: Kalakhang Laguna

Pampolitika

Nahahati ang Laguna sa 24 bayan at 6 lungsod.

Mga lungsod

• Biñan
• Cabuyao
• Calamba City
• San Pedro
• San Pablo
• Santa Rosa

Mga lungsod sa Laguna

Biñan City, Laguna

Santa Rosa City, Laguna

Cabuyao City, Laguna

Calamba City

San Pablo City, Laguna

Mga bayan

Alaminos Bay Calauan Cavinti Famy Kalayaan Liliw Los Baños

Luisiana Lumban Mabitac Magdalena Majayjay Nagcarlan Paete Pagsanjan

Pakil Pangil Pila Rizal Santa Cruz (kapital) Santa Maria Siniloan Victoria

Klima

Ang lalawigan ay tuyot mula Nobyembre hanggang Abril at basa sa nalalabing bahagi ng taon sa maliit na bahagi malapit sa katimugang hangganan. Ang ibang bahagi, sa kanluran ng bayan ng Santa Cruz, ay nakakaranas ng tuyong panahon mula Nobyembre hanggang Abril at tag-ulan sa nalalabing bahagi ng taon. Ang silangan at katimugang bahagi ay hindi katulad ang panahon, na mas madalas ang tag-ulan sa kabuuan ng taon.

Kasaysayan

Ang pangalan ng lalawigan ng Laguna ay isinunod sa Laguna de Bay, isang bahagi ng katubigan na bumubuo sa hilagang hangganan ng lalawigan. Ang Laguna de Bay naman, ay isinunod sa pangalan ng bayan ng Bay (Ang salitang Laguna de Bay ay hango sa salitang Kastila na nangangahulugang "Lawa ng Bay"), ang pinakaunang punong bayan ng lalawigan. Si Kapitan Juan de Salcedo kasama ng pulutong ng isang daang sundalong Kastilang-Mehikano at ilang bilang ng mga kakamping mga Bisaya ay sinakop ang lalawigan at ang mga nakapalibot na bahagi para sa Espanya noong 1571. Pitong taon makalipas, dalawang Fransiskanong mga pari ang nagsimulang binyagan ang mga tao doon.

Pinakamalalaking mga lungsod o bayan sa [[{{{country}}}]] Source: 2020 PH Census Bureau Estimate
	Ranggo		Probinsya	Pop.
Calamba City Santa Rosa	1	Calamba City	Laguna Lone	539,671	Biñan Cabuyao
	2	Santa Rosa	Laguna Lone	414,812
	3	Biñan	Laguna Lone	407,437
	4	Cabuyao	Laguna 1st	355,330
	5	San Pedro	Laguna 1st	326,001
	6	San Pablo	Laguna 3rd	285,348
	7	Santa Cruz	Laguna 4th	123,574
	8	Los Baños	Laguna 2nd	115,353
	9	Calauan	Laguna 3rd	87,693
	10	Nagcarlan	Laguna 3rd	64,866