เขื่อนเทียบเรือ
เขื่อนเทียบเรือ[2] (อังกฤษ: wharf, quay, staith หรือ staithe) คือโครงสร้างบนชายฝั่งของท่าจอดเรือหรือบนฝั่งแม่น้ำหรือคลองที่เรืออาจจอดเทียบท่าเพื่อบรรทุกและขนถ่ายสินค้าหรือผู้โดยสาร[3][4] โครงสร้างดังกล่าวรวมถึงที่จอดเรือ (ตำแหน่งผูกเรือ) หนึ่งท่าขึ้นไป และอาจรวมถึงท่าน้ำ คลังสินค้า หรือสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ ที่จำเป็นสำหรับการจัดการเรือ เขื่อนเทียบเรือมักถือว่าเป็นชุดของท่าเทียบที่เรือจอดอยู่ ขอบเขื่อนเทียบเรือริมฝั่งจะเชื่อมต่อกับชายฝั่งตลอดความยาว[5]
ภาพรวม
[แก้]เขื่อนเทียบเรือโดยทั่วไปประกอบด้วยแท่นคงที่ มักจะวางอยู่บนเสาเข็ม ท่าเรือพาณิชย์อาจมีคลังสินค้าที่ทำหน้าที่เป็นพื้นที่จัดเก็บชั่วคราว โดยในกรณีที่เขื่อนเทียบเรือเพียงแห่งเดียวที่มีที่จอดเรือเพียงแห่งเดียวที่สร้างขึ้นตามแนวที่ดินที่อยู่ติดกับน้ำนั้นก็มักจะใช้กันอยู่แล้ว แต่ในกรณีที่จำเป็นต้องมีเขื่อนเทียบเรือหลายท่าที่มีความจุมากขึ้น หรือบางทีก็อาจมีเขื่อนเทียบเรือขนาดใหญ่แห่งเดียวที่มีที่จอดเรือหลายท่า ซึ่งบางครั้งอาจยื่นออกไปเหนือน้ำ ท่าน้ำที่ยกสูงเหนือน้ำแทนที่จะตั้งอยู่ในน้ำนั้น มักใช้ในกรณีที่สินค้ามีน้ำหนักหรือปริมาตรต่ำ
_Muelle,_se%C3%B1al_de_tr%C3%A1fico_de_peligro.png)
ท่าเรือขนาดเล็กและทันสมัยกว่ามักถูกสร้างขึ้นโดยใช้อุปกรณ์ที่ลอยน้ำ (โป๊ะ) เพื่อให้ท่าเรืออยู่ในระดับเดียวกับเรือ แม้ในขณะที่กระแสน้ำเปลี่ยน
ในภาษาพูดทั่วไป คำว่า quay (ออกเสียงว่า 'key') มักใช้กันในสหราชอาณาจักร แคนาดา ออสเตรเลีย และประเทศเครือจักรภพอื่น ๆ อีกหลายประเทศ รวมถึงสาธารณรัฐไอร์แลนด์ และอาจหมายถึงละแวกและถนนที่ทอดยาวไปตามริมทาง (เช่น Queen's Quay ในโตรอนโตและเบลฟาสต์) คำว่า wharf มักใช้กันทั่วไปในสหรัฐอเมริกา ในบางบริบท wharf และ quay อาจใช้หมายถึง ท่าน้ำ ที่จอดเรือ หรือสะพานเทียบเรือ[6]
ในท่าเรือเก่า เช่น ลอนดอน (ซึ่งครั้งหนึ่งเคยมีท่าเรือประมาณ 1,700 แห่ง[7]) เขื่อนเทียบเรือเก่าหลายแห่งได้รับการดัดแปลงให้ใช้เป็นที่พักอาศัยหรือสำนักงาน
ทางรถไฟบางสายในยุคแรกในอังกฤษเรียกจุดขนถ่ายสินค้าว่า "wharves" คำนี้สืบทอดมาจากการใช้ในการเดินเรือ บุคคลที่ดูแลท่าเทียบเรือจะถูกเรียกว่า "wharfinger"[8]
นิรุกติศาสตร์
[แก้]
Wharf
[แก้]คำว่า wharf มาจากภาษาอังกฤษเก่า hwearf[9] ซึ่งสัมพันธ์กับคำว่า werf ในภาษาดัตช์โบราณ ซึ่งทั้งสองคำได้วิวัฒนาการมาเพื่อหมายถึง "ลาน yard" สถานที่กลางแจ้งที่ใช้สำหรับทำงาน เช่น อู่ต่อเรือ (ดัตช์: scheepswerf) หรือโรงเลื่อย (ดัตช์: houtwerf) เดิมที werf หรือ werva ในภาษาดัตช์โบราณ (werf, wer ในภาษาฟรีเซียนโบราณ) หมายถึงพื้นที่ที่อยู่อาศัยที่ยังไม่ได้สร้างสิ่งก่อสร้าง (คล้ายกับ "ลาน yard" ในภาษาอังกฤษสมัยใหม่) หรืออาจหมายถึง แตร์ป terp[10] ซึ่งอาจอธิบายชื่อ Ministry Wharf ที่ตั้งอยู่ที่ซอนเดอร์ตัน ซึ่งอยู่ชานเมืองไฮวิคัมบ์ ซึ่งไม่ใกล้กับแหล่งน้ำใด ๆ เลย ข้อเท็จจริงที่สนับสนุนคำอธิบายนี้คือสถานที่หลายแห่งในอังกฤษที่มีคำว่า "wharf" อยู่ในชื่อนั้นอยู่ในพื้นที่ที่ได้รับอิทธิพลจากดัตช์อย่างมาก เช่น นอร์ฟอล์กบรอดส์
Staith
[แก้]ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและตะวันออกของอังกฤษ คำว่า staith หรือ staithe (มาจากภาษานอร์สที่แปลว่าท่าเรือ) เช่นกัน ทั้งสองคำนี้มีความแตกต่างทางภูมิศาสตร์มาโดยตลอด โดยที่ทางเหนือในราชอาณาจักรนอร์ทัมเบรียใช้การสะกดแบบอังกฤษโบราณว่า staith ส่วนทางตอนใต้ของอาณาจักรเดนลอว์ใช้การสะกดแบบเดนมาร์กว่า staithe ทั้งสองคำนี้เดิมทีหมายถึงสะพานเทียบเรือหรือเขื่อนเทียบเรือ เมื่อเวลาผ่านไป เหมืองถ่านหินทางตอนเหนือของนอร์ธัมเบรียได้พัฒนาเขื่อนเทียบเรือถ่านหินโดยเฉพาะสำหรับบรรทุกถ่านหินขึ้นเรือ และท่าเทียบเรือเหล่านี้ได้ใช้การสะกดว่า staith เพื่อเป็นการแยกความแตกต่างจากเขื่อนเทียบเรือธรรมดา เช่น Dunston Staiths ในเกตส์เฮดและ Brancaster Staithe ในนอร์ฟอล์ก อย่างไรก็ตาม คำว่า staith อาจใช้เรียกเฉพาะทางขนถ่ายหรือทางลาดที่ใช้สำหรับบรรทุกสินค้าจำนวนมาก เช่น ถ่านหินในเรือบรรทุกและเรือบรรทุกสินค้า
Quay
[แก้]ในทางกลับกัน Quay มีต้นกำเนิดมาจากภาษาเคลต์ดั้งเดิม ก่อนที่จะเปลี่ยนมาเป็นรูปแบบปัจจุบันภายใต้อิทธิพลของภาษาฝรั่งเศสสมัยใหม่ว่า quai การสะกดในภาษาอังกฤษสมัยกลางคือ key, keye หรือ caye ซึ่งมาจากคำว่า cai ในภาษานอร์มันโบราณ (ภาษาฝรั่งเศสเก่า / chai แปลว่า "ห้องเก็บไวน์")[11] ซึ่งเดิมหมายถึง "คันดินใกล้แม่น้ำ" จากนั้นจึงหมายถึง "คันดินที่สร้างขึ้นที่ท่าเรือเพื่อให้เรือจอดเทียบท่าได้"[12] คำว่า quai ในภาษาฝรั่งเศสมาจากคำว่า caio ในภาษากอลซึ่งมาจากภาษาปิการ์ดหรือภาษาฝรั่งเศสนอร์มัน ซึ่งสืบย้อนไปถึงภาษาเซลติกดั้งเดิม *kagio- แปลว่า "ล้อมรอบ to encompass, ล้อมรอบ enclose" คำร่วมในปัจจุบันได้แก่ cae ในภาษาเวลส์ที่แปลว่า "รั้ว รั้ว" และ ke ในภาษาคอร์นิชที่แปลว่า "รั้ว hedge"[11]
ระเบียงภาพ
[แก้]-
มุมมองสามมิติของเขื่อนเทียบเรือลองวอร์ฟ ในบอสตัน สหรัฐอเมริกา ราวคริสต์ศตวรรษที่ 19 ยื่นเข้าไปในท่าเรือบอสตัน -
มุมมองปัจจุบันของเขื่อนเทียบเรือลองวอร์ฟในบอสตัน (2549) -
-
-
เขื่อนเทียบเรือคิงส์เฮนรี่ เขื่อนเทียบเรือแบบลอนดอนทั่วไปที่ถูกดัดแปลงเป็นอพาร์ตเมนต์ -
เขื่อนเทียบเรือแมริออท/ปาเกโรเบย์ ใน เซนต์โธมัส -
เรือท่องเที่ยวบรรทุกผู้โดยสารที่เขื่อนเทียบเรือเล็ก ๆ ที่ซาคาโลบรา, มายอร์กา, สเปน -
ถ่านหินหล่นที่ท่าเรือคลาเรนซ์, ทีไซด์ ในปี พ.ศ. 2458 (แกะสลักโดย T. H. Hair)
_arp.jpg)
.jpg)
ดูเพิ่ม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Fountain City Service Base mooring system gets an upgrade".
- ↑ พจนานุกรมศัพท์อุทกศาสตร์ (PDF). กรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ. p. 8.
- ↑ "quay". American Heritage Dictionary. Dictionary.com, LLC. สืบค้นเมื่อ 8 February 2010.
- ↑ "wharf". American Heritage Dictionary. Dictionary.com, LLC. สืบค้นเมื่อ 8 February 2010.
- ↑ "Jetties, Piers and Wharfs". rusi-ns.ca. 2 June 2017. สืบค้นเมื่อ 30 May 2023.
- ↑ "wharf". Roget's 21st Century Thesaurus (3 ed.). Philip Lief Group. 2013.
- ↑ Craig, Charles; Diprose, Graham; Seaborne, Mike (2009). London's Changing Riverscape. London: Frances Lincoln Ltd. ISBN 978-0-7112-2941-9.
- ↑ Mitchell, Vic; Smith, Keith (1996). Branch Lines Around Bodmin. Midhurst, West Sussex: Middleton Press. ISBN 978-1873793831.
- ↑ Harper, Douglas. "wharf". Online Etymology Dictionary (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 August 2021.
- ↑ "werf, werva". Historische woordenboeken, Nederlands en Fries (ภาษาดัตช์). Instituut voor de Nederlandse Taal. สืบค้นเมื่อ 8 February 2020.
- ↑ 11.0 11.1 Harper, Douglas. "quay". Online Etymology Dictionary (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 August 2021.
- ↑ "QUAI : Etymologie de QUAI". www.cnrtl.fr (ภาษาฝรั่งเศส).
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
| ประเภท | |
|---|---|
| การจัดอันดับ | |
| ที่ตั้ง | |
| การบริหาร จัดการท่าเรือ | |
| อนุสัญญา | |
