อำเภอแม่ริม

อำเภอแม่ริม
อำเภอแม่ริม
	อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Mae Rim
	จากซ้ายไปขวา บนลงล่าง: สนามกีฬาสมโภชเชียงใหม่ 700 ปี; สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์; อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร; น้ำตกแม่สา; พระตำหนักดาราภิรมย์;
	คำขวัญ: น้ำตกแม่สา งามตากล้วยไม้ ไหว้พระบาทสี่รอย; แอ่วดอยชมช้าง งามสล้างพฤกษา เจ้าแม่ดาราเป็นขวัญ มวลชนมุ่งมั่น สร้างสรรค์ความดี
	แผนที่จังหวัดเชียงใหม่ เน้นอำเภอแม่ริม
	พิกัด: 18°54′50″N 98°56′42″E / 18.91389°N 98.94500°E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	เชียงใหม่
พื้นที่
• ทั้งหมด	443.6 ตร.กม. (171.3 ตร.ไมล์)
ประชากร (2566)
• ทั้งหมด	93,678 คน
• ความหนาแน่น	211.18 คน/ตร.กม. (547.0 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	50180,; 50330 (เฉพาะตำบลสะลวง)
รหัสภูมิศาสตร์	5007
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอแม่ริม หมู่ที่ 1 ถนนเชียงใหม่-ฝาง ตำบลริมใต้ อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ 50180
	ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

แม่ริม (ไทยถิ่นเหนือ: ) เป็นอำเภอหนึ่งในเขตปริมณฑลของนครเชียงใหม่ที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว จนเป็นอำเภอขนาดใหญ่ของจังหวัดเชียงใหม่ เป็นอำเภอที่ตั้งของศูนย์ราชการที่สำคัญของจังหวัดเชียงใหม่ มีการขยายตัวของชุมชนเมืองที่รองรับความเจริญเติบโตของนครเชียงใหม่ ปัจจุบันมีการขยายตัวของการท่องเที่ยว ทั้งโรงแรมและรีสอร์ตที่ถือว่ามากที่สุดของจังหวัดเชียงใหม่ อีกทั้งเป็นอำเภอที่รองรับความเจริญของนครเชียงใหม่เพื่อขยายไปยังศูนย์กลางความเจริญทางตอนเหนือของจังหวัดเชียงใหม่ และเป็นทางผ่านเพื่อไปยังอำเภอปาย ทำให้อำเภอแม่ริมมีสภาพเศรษฐกิจดี มีการคมนาคมที่คับคั่ง รองจากอำเภอสันทราย และอำเภอหางดง และเป็นเมืองท่องเที่ยวที่ใกล้เมืองเชียงใหม่มากที่สุด

ประวัติ

อำเภอแม่ริม เดิมมีฐานะเป็นแขวง ชื่อว่า แขวงสะลวง เนื่องจากตั้งอยู่ภายในเขตของบ้านสะลวงนอก หมู่ที่ 3 ตำบลสะลวง ตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2439 จนกระทั่งในปีต่อมา ทางราชการได้สร้างถนนขึ้นสำหรับเชื่อมต่อระหว่างตัวเมืองเชียงใหม่กับแขวงและอำเภอต่างๆ เช่น แขวงเมืองแกน (อำเภอแม่แตงในปัจจุบัน) อำเภอเมืองฝาง ซึ่งสถานที่ตั้งแขวงเดิมนั้นเป็นท้องที่ที่อยู่ห่างไกล ประกอบกับมีการตั้งบ้านเรือนจำนวนน้อย ดังนั้นเพื่อให้เกิดความสะดวกในการติดต่อกันทางด้านคมนาคม จึงมีการย้ายแขวงสะลวง มาอยู่ริมทางหลวงสายเชียงใหม่ – ฝาง (ถนนโชตนา) ซึ่งตั้งอยู่ภายในเขตของบ้านข่วงเปา เรียกชื่อใหม่ว่า แขวงข่วงเปา ปัจจุบันคือ หมู่ที่ 1 บ้านหมื่นถ้อย – น้ำงาม ตำบลริมใต้

ต่อมา ในปี พ.ศ. 2457 แขวงข่วงเปา ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอ ชื่อว่า อำเภอแม่ริม เนื่องจากที่ตั้งของอำเภอแม่ริม ตั้งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำแม่ริม ซึ่งไหลผ่านจากอำเภอแม่แตงลงสู่แม่น้ำปิงที่บ้านสบริม หมู่ที่ 3 ตำบลริมใต้ (บ้านขอนตาลในปัจจุบัน)

วันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2481 ยุบอำเภอสะเมิง เป็นกิ่งอำเภอสะเมิง ขึ้นกับอำเภอแม่ริม^[1]

วันที่ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2491 ตั้งตำบลแม่สา แยกออกจากตำบลริมใต้และตำบลดอนแก้ว และตั้งตำบลริมเหนือ แยกออกจากตำบลริมใต้^[2]

วันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลแม่ริม และจัดตั้งสุขาภิบาลสะเมิงใต้^[3]^[4]

วันที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2501 จัดตั้งอำเภอสะเมิง โดยแยกออกจากอำเภอแม่ริม^[5]

วันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2546 ยุบสภาตำบลแม่ริม รวมกับเทศบาลตำบลแม่ริม^[6]

ที่มาของชื่ออำเภอ

โดยศาสตราจารย์เกียรติคุณ มณี พยอมยงค์ ได้ให้คำจำกัดความของแม่น้ำแม่ริมว่า เดิมนั้น แม่น้ำแม่ริมมีชื่อเรียกว่า น้ำแม่ลิ่ม เนื่องจากเป็นลำธารใหญ่ที่ไหลบรรจบกับแม่น้ำปิง ต่อมาคนรุ่นหลังได้เรียกเพี้ยนเป็น แม่ริม จึงได้เรียกชื่ออำเภอแม่ริม มาจนถึงปัจจุบัน

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอแม่ริมมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดใกล้เคียงดังนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอแม่แตง
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอสันทราย
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองเชียงใหม่และอำเภอหางดง
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอสะเมิง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอแม่ริมแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 11 ตำบล 92 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับที่	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	ประชากรทั้งหมด (พ.ศ. 2566)^[7]	ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น (พ.ศ. 2566)^[7]
1.	ริมใต้	Rim Tai	8	8,334	8,334	(ทต. แม่ริม)
2.	ริมเหนือ	Rim Nuea	5	5,954	5,954	(ทต. ริมเหนือ)
3.	สันโป่ง	San Pong	11	10,928	10,928	(ทต. สันโป่ง)
4.	ขี้เหล็ก	Khilek	8	7,551	7,551	(ทต. ขี้เหล็ก)
5.	สะลวง	Saluang	8	4,843	4,843	(อบต. สะลวง)
6.	ห้วยทราย	Huai Sai	5	4,866	4,866	(อบต. ห้วยทราย)
7.	แม่แรม	Mae Raem	12	10,017	10,017	(ทต. แม่แรม)
8.	โป่งแยง	Pong Yaeng	10	11,340	11,340	(อบต. โป่งแยง)
9.	แม่สา	Mae Sa	6	6,623	831 5,792	(ทต. แม่ริม) (อบต. แม่สา)
10.	ดอนแก้ว	Don Kaeo	10	16,241	16,241	(อบต. ดอนแก้ว)
11.	เหมืองแก้ว	Mueang Kaeo	9	6,981	6,981	(ทต. เหมืองแก้ว)
รวม			92	93,678	50,596 (เทศบาล) 43,082 (อบต.)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอแม่ริมประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่

เทศบาลตำบลแม่ริม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลริมใต้ทั้งตำบลและบางส่วนของตำบลแม่สา
เทศบาลตำบลริมเหนือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลริมเหนือทั้งตำบล
เทศบาลตำบลสันโป่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันโป่งทั้งตำบล
เทศบาลตำบลขี้เหล็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขี้เหล็กทั้งตำบล
เทศบาลตำบลแม่แรม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่แรมทั้งตำบล
เทศบาลตำบลเหมืองแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเหมืองแก้วทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลสะลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสะลวงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยทราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยทรายทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลโป่งแยง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโป่งแยงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลแม่สา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่สา (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลแม่ริม)
องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนแก้วทั้งตำบล

สถานที่สำคัญ

สถานที่ราชการ

ศาลอุทธรณ์ภาค 5 ย้ายไปจังหวัดเชียงราย ปี 2565
ที่ว่าการอำเภอแม่ริม
สถานกงสุลกิตติมศักดิ์สวีเดน
สถานกงสุลกิตติมศักดิ์แห่งสาธารณรัฐออสเตรีย
กรมรบพิเศษที่ 5
กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 7
กองบังคับการตรวจคนเข้าเมือง 5
กองพันพัฒนาที่ 3
กองพันสัตว์ต่าง กรมการสัตว์ทหารบก
กองการสัตว์และเกษตรกรรมที่ 1 กรมการสัตว์ทหารบก
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพคนงานภาค 3
โรงพยาบาลนครพิงค์
โรงพยาบาลดารารัศมี
โรงพยาบาลธัญญารักษ์เชียงใหม่

ค่ายพระปิ่นเกล้า
สถานีตำรวจภูธรแม่ริม
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่
สถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน 19 เชียงใหม่
สำนักงาน ป.ป.ช. ประจำจังหวัดเชียงใหม่
สำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์เชียงใหม่
สำนักงานที่ดินจังหวัดเชียงใหม่ สาขาแม่ริม
สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาแม่ริม
สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 6
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 2
สหกรณ์การเกษตรแม่ริม จำกัด
ที่ทำการสถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดเชียงใหม่
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอำเภอแม่ริม
การประปาส่วนภูมิภาคอำเภอแม่ริม
หมวดทางหลวงแม่ริม
โรงเรียนแม่ริมวิทยาคม
โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ

สถานที่ท่องเที่ยว

แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศและทางธรรมชาติ

อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย
สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
ดอยม่อนแจ่ม
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย
อ่างเก็บน้ำห้วยตึงเฒ่า
พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติ

แหล่งท่องเที่ยวทางศิลปะวิทยาการ

อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร

แหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์

พระตำหนักดาราภิรมย์
วัดป่าดาราภิรมย์
วัดพระพุทธบาท 4 รอย
พิพิธภัณฑ์บ้านคำอูน
ร้อยทวารบาล บ้านเทวาลัย
ข่วงพระเจ้าล้านนา

แหล่งท่องเที่ยวเพื่อนันทนาการ

สนามกีฬาสมโภชเชียงใหม่ 700 ปี
ปางช้างแม่สา
โป่งแยงจังเกิลโคสเตอร์และซิปไลน์ (Pongyang Zipline & Jungle Coaster)
คุ้มเสือแม่ริม
สวนสัตว์แมลงสยาม
ฟาร์มงูแม่ริม แม่ริม
สวนกล้วยไม้และฟาร์มผีเสื้อ
สวนองุ่นอีเดน แม่ริม
ฟีนิกซ์ แอดเวนเจอร์พาร์ค

แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม

บ้านม้ง แม่สาใหม่
หมู่บ้านกะเหรี่ยงคอยาว

แหล่งท่องเที่ยวประเภทน้ำตก

น้ำตกแม่สา
น้ำตกตาดหมอก

ทัศนียภาพบนดอยม่อนแจ่มในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2565

การศึกษา

สถาบันอุดมศึกษา

มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ศูนย์แม่ริม (คณะครุศาสตร์, คณะเทคโนโลยีการเกษตร)
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่สา (คณะวิทยาการจัดการ)
วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่

โรงเรียน

โรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงใหม่

ที่	รหัสโรงเรียน	ชื่อโรงเรียน	ที่อยู่ ตำบล / อำเภอ / รหัสไปรษณีย์	วันสถาปนา	ระดับที่เปิดสอน
1	50022004	โรงเรียนแม่ริมวิทยาคม	เลขที่ 668 ม.1 ริมใต้ แม่ริม 50180	7 เม.ย. 2514	ม.1 - ม.6
2	50022005	โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ	เลขที่ 186 ม.8 ถ.เชียงใหม่-ฝาง ดอนแก้ว แม่ริม 50180	1 ส.ค. 2529	ม.1 - ม.6

โรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่เขต 2

ที่	รหัสโรงเรียน	ชื่อโรงเรียน	ที่อยู่ ตำบล / อำเภอ / รหัสไปรษณีย์	วันสถาปนา	ระดับที่เปิดสอน
1	1050130421	โรงเรียนบ้านโป่งแยงใน	เลขที่ - ม.1 บ.โป่งแยงใน โป่งแยง แม่ริม 50180	29 มี.ค. 2478	อ.1 - ป.6
2	1050130422	โรงเรียนโรงเรียนวัดโป่งแยงเฉลิมพระเกียรติ	เลขที่ - ม.2 บ.โป่งแยงนอก โป่งแยง แม่ริม 50180	1 เม.ย. 2482	อ.1 - ป.6
3	1050130423	โรงเรียนบ้านกองแหะ	เลขที่ - ม.4 บ.กองแหะ โป่งแยง แม่ริม 50180	1 ส.ค. 2549	อ.1 - ป.6
4	1050130424	โรงเรียนบ้านบวกจั่น	เลขที่ - ม.7 บ.บวกจั่น โป่งแยง แม่ริม 50180	2 พ.ค. 2517	อ.1 - ป.6
5	1050130426	โรงเรียนเจ้าพ่อหลวงอุปถัมภ์ 7	เลขที่ - ม.6 บ.แม่สาใหม่ โป่งแยง แม่ริม 50180	10 ก.ค. 2513	อ.1 - ม.3
6	1050130427	โรงเรียนเจ้าแม่หลวงอุปถัมภ์ 2	เลขที่ - ม.7 บ.หนองหอยเก่า แม่แรม แม่ริม 50180	31 พ.ย. 2505	อ.1 - ป.6
7	1050130428	โรงเรียนบ้านทุ่งโป่ง	เลขที่ - ม.1 บ.ทุ่งโป่ง แม่แรม แม่ริม 50180	24 พ.ค. 2482	อ.1 - ม.3
8	1050130431	โรงเรียนบ้านปางไฮ	เลขที่ - ม.4 บ.ปางไฮ แม่แรม แม่ริม 50180	9 พ.ค. 2510	อ.1 - ป.6
9	1050130437	โรงเรียนบ้านต้นผึ้ง	เลขที่ - ม.2 บ.ต้นผึ้ง เหมืองแก้ว แม่ริม 50180		อ.1 - ป.6
10	1050130442	โรงเรียนบ้านสันคะยอม	เลขที่ - ม.2 บ.สันคะยอม ขี้เหล็ก แม่ริม 50180	3 พ.ค. 2482	อ.1 - ม.3
11	1050130443	โรงเรียนบ้านน้ำริน	เลขที่ - ม.3 บ.ห้วยน้ำริน ขี้เหล็ก แม่ริม 50180	4 ม.ค. 2456	อ.1 - ป.6
12	1050130447	โรงเรียนบ้านริมใต้ (โรงเรียนประจำอำเภอ)	เลขที่ - ม.1 บ.น้ำงาม ริมใต้ แม่ริม 50180	1 ก.ค. 2465	ป.1 - ป.6
13	1050130448	โรงเรียนวัดทรายมูล	เลขที่ - ม.8 บ.ทรายมูล ริมใต้ แม่ริม 50180	พ.ศ. 2477	ป.1 - ป.6
14	1050130451	โรงเรียนบ้านพระนอน	เลขที่ - ม.8 บ.ชะเยือง ดอนแก้ว แม่ริม 50180	พ.ศ. 2481	อ.1 - ป.6
15	1050130452	โรงเรียนบ้านแม่สา	เลขที่ - ม.4 บ.แม่สา แม่สา แม่ริม 50180	11 ม.ค. 2465	อ.1 - ป.6
16	1050130453	โรงเรียนมูลนิธิมหาราช 5	เลขที่ - ม.1 บ.เหมืองผ่า ริมเหนือ แม่ริม 50180	พ.ศ. 2465	ป.1 - ป.6
17	1050130454	โรงเรียนบ้านหนองปลามัน	เลขที่ - ม.2 บ.หนองปลามัน ห้วยทราย แม่ริม 50180	6 พ.ย. 2465	ป.1 - ป.6
18	1050130459	โรงเรียนบ้านสะลวงนอก	เลขที่ - ม.3 บ.สะลวงนอก สะลวง แม่ริม 50330	15 พ.ค. 2483	อ.1 - ป.6
19	1050130460	โรงเรียนบ้านกาดฮาว	เลขที่ - ม.4 บ.กาดฮาว สะลวง แม่ริม 50330	พ.ศ. 2481	อ.1 - ป.6
20	1050130461	โรงเรียนบ้านเมืองก๊ะ	เลขที่ - ม.5 บ.เมืองก๊ะ สะลวง แม่ริม 50330	14 ม.ค. 2513	อ.1 - ป.6
21	1050130464	โรงเรียนบ้านป่าติ้ว	เลขที่ - ม.2 บ.ป่าติ้ว สันโป่ง แม่ริม 50180	14 ต.ค. 2513	อ.1 - ม.3

โรงเรียนสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ที่	รหัสโรงเรียน	ชื่อโรงเรียน	ที่อยู่ ตำบล / อำเภอ / รหัสไปรษณีย์	วันสถาปนา	ระดับที่เปิดสอน
1	3050104901	โรงเรียนบ้านศาลา	เลขที่ 234 ม.3 ดอนแก้ว แม่ริม 50180	พ.ศ. 2479	อ.1 - ม.3
2	3050201401	โรงเรียนเทศบาลตำบลแม่ริม	เลขที่ 333/3 ม.8 แม่ริม แม่ริม 50180	1 มิ.ย. 2548	ปฐมวัยปีที่ 1 - อ.3
3	3050202301	โรงเรียนอนุบาลเทศบาลตำบลสันโป่ง	เลขที่ - สันโป่ง แม่ริม 50180	พ.ศ. 2549	อนุบาล
4		โรงเรียนดอนแก้วเนรมิตปัญญา	เลขที่ 102/1 ม.4 ดอนแก้ว แม่ริม 50180	18 พ.ค. 2552	อ.1 - อ.3
5		โรงเรียนบ้านดอนแก้ว	เลขที่ - ม.2 ดอนแก้ว แม่ริม 50180		อ.1 - ป.6

โรงเรียนสังกัดสำนักบริหารการศึกษาพิเศษ

ที่	รหัสโรงเรียน	ชื่อโรงเรียน	ที่อยู่ ตำบล / อำเภอ / รหัสไปรษณีย์	วันสถาปนา	ระดับที่เปิดสอน
1	1050131003	โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์เชียงใหม่	เลขที่ 154 ม.4 ดอนแก้ว แม่ริม 50180	พ.ศ. 2519	ป.1 - ม.6

โรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน

โรงเรียนนานาชาติ

ที่	รหัสโรงเรียน	ชื่อโรงเรียน	ที่อยู่ ตำบล / อำเภอ / รหัสไปรษณีย์	วันสถาปนา	ระดับที่เปิดสอน
1		โรงเรียนนานาชาติเปรม ติณสูลานนท์ อินเตอร์แนชชั่นแนล สคูล	เลขที่ 234 ม.3 ห้วยทราย แม่ริม 50180		อ.1 - ปีที่ 12

โรงเรียนเอกชน

ที่	ชื่อโรงเรียน	ที่อยู่ ตำบล / อำเภอ / รหัสไปรษณีย์	วันสถาปนา	ระดับที่เปิดสอน
1	โรงเรียนธีระวัธน์บำเพ็ญ	เลขที่ 424/3 ม.1 ถ.ถนนน้ำตกแม่สาสายเก่า ริมใต้ แม่ริม 50180		อ.1 - ป.6
2	โรงเรียนบ้านคุณหมอ	เลขที่ 273/3 ซ.สุขาภิบาลตำบลแม่ริมบ้านต้นแก้ว ริมใต้ แม่ริม 50180		อ.1 - ป.6
3	โรงเรียนอนุบาลจิตโรภาส	เลขที่ 41/1 ม.1 ถ.โชตนา ริมใต้ แม่ริม 50180		อ.1 - อ.3
4	โรงเรียนอนุบาลวรรณภา	เลขที่ 69 ม.8 ต.สันโป่ง อ.แม่ริม 50180	พ.ศ. 2539	อ.1 - อ.3
5	โรงเรียนอนุบาลอินทิราบ้านเด็ก	ต.ริมใต้ แม่ริม 50180