สาธารณรัฐกงสี
สาธารณรัฐกงสี (อังกฤษ: kongsi republic; จีนตัวย่อ: 公司共和国; จีนตัวเต็ม: 公司共和國; พินอิน: gōngsī gònghéguó) บางครั้งเรียกว่า ประชาธิปไตยกงสี (อังกฤษ: kongsi democracy) หรือ สหพันธ์กงสี (อังกฤษ: kongsi federation) เป็นรัฐปกครองตนเองบนเกาะบอร์เนียวที่ก่อตัวขึ้นจากการรวมตัวกันของชุมชนทำเหมืองชาวจีนที่เรียกว่ากงสี ในช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 สาธารณรัฐกงสีควบคุมดินแดนทางตะวันตกของเกาะบอร์เนียวเกือบทั้งหมด สาธารณรัฐกงสีที่ใหญ่ที่สุดสามแห่งประกอบด้วยสาธารณรัฐหลานฟาง สาธารณรัฐเหอชุ่น (和順共和國) และสหพันธ์ซานเถียวโกว (三条沟聯邦)[1] กงสีเชิงพาณิชย์มีอยู่ทั่วไปในชุมชนชาวจีนโพ้นทะเลที่มีอยู่ทั่วโลก ทว่าสาธารณรัฐกงสีบนเกาะบอร์เนียวมีความเฉพาะตัวในฐานะที่เป็นรัฐอธิปไตยที่ควบคุมดินแดนเป็นแนวขนาดใหญ่[1]
สาธารณรัฐกงสีแข่งขันกับดัตช์ในการปกครองบอร์เนียว อันนำไปสู่การเกิดสงครามกงสีจำนวนสามครั้ง ได้แก่ ค.ศ. 1822–24, ค.ศ. 1850–54 และ ค.ศ. 1884–85 ซึ่งในท้ายที่สุดดัตช์มีชัยชนะเหนือสาธารณรัฐกงสีทั้งมวล และนำดินแดนเหล่านั้นเข้าอยู่ภายใต้อำนาจของอาณานิคมดัตช์[2]
สหพันธ์กงสีปกครองแบบประชาธิปไตยทางตรง[3] และได้รับการเรียกขานว่า "สาธารณรัฐ" เป็นครั้งแรกโดยนักเขียนในคริสต์ศตวรรษที่ 19[4] อย่างไรก็ตามนักวิชาการสมัยใหม่มีมุมมองที่ต่างกันว่าสาธารณรัฐกงสีควรถือเป็นสาธารณรัฐแบบตะวันตกหรือเป็นประชาธิปไตยแบบประเพณีจีน[5]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 Heidhues 2003, p. 55.
- ↑ Heidhues 2003, p. 116.
- ↑ Wang 1994, p. 6.
- ↑ Heidhues 2003, p. 60.
- ↑ Wang 1979, p. 104.
บรรณานุกรม
[แก้]- Heidhues, Mary Somers (1996). "Chinese Settlements in Rural Southeast Asia: Unwritten Histories". Sojourners and Settlers: Histories of Southeast China and the Chinese. University of Hawaii Press. pp. 164–182. ISBN 978-0-8248-2446-4.
{{cite book}}: CS1 maint: ref duplicates default (ลิงก์) - Heidhues, Mary Somers (2003). Golddiggers, Farmers, and Traders in the "Chinese Districts" of West Kalimantan, Indonesia. Cornell Southeast Asia Program Publications. ISBN 978-0-87727-733-0.
{{cite book}}: CS1 maint: ref duplicates default (ลิงก์) - Wang, Tai Peng (1994). The Origins of Chinese Kongsi. Pelanduk Publications. ISBN 978-967-978-449-7.
{{cite book}}: CS1 maint: ref duplicates default (ลิงก์) - Wang, Tai Peng (1979). "The Word "Kongsi": A Note". Journal of the Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society. 52 (235): 102–105. JSTOR 41492844.
{{cite journal}}: CS1 maint: ref duplicates default (ลิงก์) - Yuan, Bingling (2000). Chinese Democracies: A Study of the Kongsis of West Borneo (1776-1884). Research School of Asian, African, and Amerindian Studies, Leiden University. ISBN 978-9-05789-031-4.
{{cite book}}: CS1 maint: ref duplicates default (ลิงก์)