ศีรษะล้าน

Alopecia
ชายแสดงศีรษะล้านแบบชาย
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10	L65.9
ICD-9	704.0
DiseasesDB	14765
MeSH	D000505

ศีรษะล้าน (อังกฤษ: baldness) บ่งบอกถึงการขาดเส้นผมบาง ผมร่วง ส่วนหรือทั้งหมด ศีรษะล้านเป็นส่วนหนึ่งของหัวข้อ "การบางของเส้นผม" ที่กว้างกว่า ระดับและรูปแบบของศีรษะล้านสามารถแตกต่างกันได้มาก แต่สาเหตุทั่วไปที่พบมากที่สุด คือ ศีรษะล้านแบบชายและหญิง หรือรู้จักกันในชื่อ ศีรษะล้านแบบพันธุกรรม (Androgenetic alopecia), ศีรษะล้านในชาย (alopecia androgenetica) หรือหัวล้านเหตุรังแค (alopecia seborrheica) ซึ่งเป็นคำแทนที่ส่วนมากใช้ในทวีปยุโรป

สาเหตุที่ทำให้เกิดหัวล้าน

มีหลายประการ ได้แก่

• พันธุกรรม
• การดูแลไม่ถูกต้อง
• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
• โรคบางชนิด
• ผมร่วงจากการทานยาบางชนิด หรือการฉายรังสี
• การลดน้ำหนักผิดวิธี
• ความเครียด

ผมร่วงแบบผู้ชายเชื่อว่ามีสาเหตุมาจากปัจจัยทางพันธุกรรมและฮอร์โมนเพศชายไดไฮโดรเทสโตสเตอโรน ส่วนสาเหตุของผมร่วงแบบผู้หญิงยังไม่ชัดเจน

Folliculitis ที่เกิดจาก Demodex เกิดจาก Demodex folliculorum, ไรเล็ก ๆ ที่กินน้ำมันบนผิวหนังที่ผลิตจากต่อมน้ำมัน ซึ่งทำให้เส้นผลขาดสารอาหารที่จำเป็นและอาจทำให้ผมบาง Demodex folliculorum ไม่ได้พบในหนังศีรษะทุกแห่งและมีแนวโน้มที่จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีน้ำมันมากเกินไป

ผมร่วงมักเกิดขึ้นหลังคลอดในช่วงหลังคลอด แต่ไม่ทำให้ศีรษะล้าน ในระหว่างการตั้งครรภ์ ผมจะหนาขึ้นเนื่องจากระดับเอสโตรเจนที่เพิ่มขึ้นในเลือด ประมาณสามเดือนหลังคลอด (ปกติจะประมาณ 2 ถึง 5 เดือน) ระดับเอสโตรเจนลดลงและเริ่มเกิดอาการผมร่วง ซึ่งเห็นได้ชัดบริเวณเส้นผมและขมับ ผมมักจะกลับมาโตเป็นปกติและไม่ต้องการการรักษา สถานการณ์คล้ายกันเกิดขึ้นกับผู้หญิงที่รับประทานยาคลอมิเฟนที่กระตุ้นภาวะเจริญพันธุ์

สาเหตุของผมร่วงตามฤดูกาลมักเกี่ยวข้องกับวัฏจักรการเติบโตของผมตามธรรมชาติ ฟอลลิเคิลผมจะผ่านช่วงการเติบโต พัก แล้วก็ร่วงหล่น ในช่วงบางเวลาของปี จำนวนฟอลลิเคิลผมที่เข้าสู่ช่วงร่วงหล่นอาจเพิ่มขึ้น ซึ่งนำไปสู่การผมร่วงที่เห็นได้ชัดขึ้น

อาการบาดเจ็บ เช่น การคลอดบุตร การผ่าตัดใหญ่ การเป็นพิษและความเครียดแรงสูง อาจนำไปสู่การผมร่วงที่รู้จักกันในชื่อการร่วงหลุดเทโลเจน ซึ่งมีผมจำนวนมากเข้าสู่ช่วงพักพร้อมกันซึ่งทำให้ผมร่วงและบาง สถานะนี้ยังเกิดขึ้นเป็นผลข้างเคียงของเคมีบำบัด ซึ่งส่งผลกระทบต่อเซลล์มะเร็งที่กำลังแบ่งตัว การรักษานี้ยังส่งผลต่อลักษณะการเติบโตของผม จนทำให้ประมาณ 90% ของผมร่วงหล่นหลังจากเริ่มเคมีบำบัดไม่นาน

อ้างอิง

• ผมร่วง สาเหตุ วิธีแก้ (alopecia) เก็บถาวร 2022-01-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• สาเหตุของหัวล้านและวิธีการรักษา เก็บถาวร 2013-12-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน