ข้ามไปเนื้อหา

กัณหา เคียงศิริ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก ก. สุรางคนางค์)
กัณหา เคียงศิริ

เกิด26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2454
เมืองธนบุรี อาณาจักรสยาม
เสียชีวิต23 มิถุนายน พ.ศ. 2542 (88 ปี)
กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
นามปากกาก.สุรางคนางค์
รสมาลิน
อาชีพนักเขียน
รางวัลสำคัญพ.ศ. 2529 - ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ (นวนิยาย)
คู่สมรสปกรณ์ บูรณปกรณ์
เล็ก เคียงศิริ
บิดามารดาบิดา: พระสุริยะภักดี (บุญช่วย วรรธนะภัฎ)
มารดา: นางสุริยะภักดี (หวั่น)

กัณหา เคียงศิริ (26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2454 – 23 มิถุนายน พ.ศ. 2542) นักเขียนหญิงที่มีชื่อเสียงของไทย ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พ.ศ. 2529[1] มีนามปากกาว่า ก.สุรางคนางค์

กัณหา เคียงศิริ เดิมชื่อ ชื้น วรรธนะภัฎ เขียนในแนวสัจนิยม ยึดถือความสมจริง[2] มีผลงานเขียน 200 เรื่อง คือ นวนิยายเรื่องสั้น 100 เรื่อง นวนิยายเรื่องยาว 45 เรื่อง เรื่องแปล 1 เรื่อง บทละคร 3 เรื่อง บทร้อยกรอง 1 ชิ้น และสารคดีหลายเรื่อง

นอกจากเป็นนักเขียนนวนิยายแล้ว ก.สุรางคนางค์ยังเป็นนักเขียนคอลัมน์และนักไขปัญหา เคยเป็นบรรณาธิการหนังสือพิมพ์"เมืองทอง"รายวัน และผู้อำนวยการ"นารีนารถ"รายสัปดาห์ เจ้าของสำนักพิมพ์รสมาลิน ราชวิถี[3]

ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์เบญจมาภรณ์มงกุฎไทย และเบญจมาภรณ์ช้างเผือก เมื่อ พ.ศ. 2495 และ 2497 ตามลำดับ และเคยเป็นกรรมการฝ่ายจรรยามารยาทของสภาวัฒธรรมแห่งชาติ

ประวัติ

[แก้]

ก.สุรางคนางค์ เกิด ณ คลองบางกอกใหญ่ ปากคลองนางลำเจียก จังหวัดธนบุรี (ปัจจุบันเป็นเขตหนึ่งของกรุงเทพมหานคร) เป็นบุตรีของขุนตำรวจโทพระสุริยะภักดี (บุญช่วย วรรธนะภัฎ)[4] ข้าราชการในสำนักตำรวจหลวง และนางสุริยะภักดี (หวั่น) เป็นบุตรคนแรกในจำนวน 3 คน น้องชายชื่อชาลี น้องสาวชื่อดารา โดยชื่อ "กัณหา" พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานให้เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2462

ระหว่างอายุ 15–16 ปี เคยเข้าไปอยู่ในวังสวนสุนันทา ก.สุรางคนางค์ได้รับการศึกษาจากโรงเรียนเซนต์ฟรังซิสซาเวียร์คอนแวนต์[5] และสำเร็จระดับมัธยมปีที่ 8 จากโรงเรียนราชินีบน เคยเรียนภาษาอังกฤษกับแหม่ม และเรียนภาษาฝรั่งเศสกับพระเรี่ยมวิรัชพากย์ สำเร็จแล้วเป็นครูโรงเรียนราชินี สอนภาษาไทยประจำชั้น ม. 6 อยู่ 3 ปี และเคยถวายพระอักษรสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี

ก.สุรางคนางค์ ชอบการประพันธ์ตั้งแต่อยู่ ม.6 เขียนเรื่องสั้นเรื่องแรก ชื่อ "มาลินี" โดยใช้นามปากกาจากชื่อย่อตามด้วยคำประพันธ์ที่ชอบ เกิดเป็นนามปากกา "ก.สุรางคนางค์" ลงในเดลิเมล์วันจันทร์ นวนิยายเรื่องแรก คือ "กรองกาญจน์"[6] โด่งดังในหมู่นักอ่านด้วยเรื่อง "หญิงคนชั่ว" ในปี พ.ศ. 2480 ช่วงระยะสงครามโลกครั้งที่สอง "บ้านทรายทอง"เป็นที่นิยม จนสร้างเป็นละครและภาพยนตร์ ตามมาด้วย "ดอกฟ้า" และ"โดมผู้จองหอง" จนกระทั่ง ถึง "เขมรินทร์-อินทิรา"

ก.สุรางคนางค์ สมรสกับ ป.บูรณปกรณ์[7] (ปกรณ์ บูรณปกรณ์ หรือนามเดิม ป่วน บูรณศิลปิน) เมื่อ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2479 มีหม่อมเจ้าพิจิตรจิรภา เทวกุล ประทานงานสมรสให้ เนื่องจากบิดาไม่ยอมให้แต่งงานเพราะรังเกียจอาชีพนักเขียนไส้แห้งของป.บูรณปกรณ์ มีธิดาและบุตร 2 คน คือ นุปกรณ์ (ตุ๊ดตู่) และกิติปกรณ์ (ติ๊ดตี่) เมื่อ ป.บูรณปกรณ์ถึงแก่กรรมแล้ว (พ.ศ. 2495) ต่อมาจึงสมรสใหม่ กับเล็ก เคียงศิริ[8]

ก.สุรางคนางค์ถึงแก่กรรมด้วยโรคชรา เมื่อเช้าวันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2542[9] ที่บ้านซอยอ่อนนุช มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2542 ณ วัดธาตุทอง

ผลงานที่พิมพ์เผยแพร่แล้ว

[แก้]
  • รักประกาศิต และ ภูชิชย์ นริศรา
  • บ้านทรายทอง และ พจมาน สว่างวงศ์
  • ดอกฟ้า และ โดมผู้จองหอง
  • หญิงคนชั่ว
  • ธารโศก
  • รอยจารึก รุ่งอรุณ
  • ค่าของชีวิตสาว
  • ถ่านไฟเก่า
  • กุหลาบแดง
  • ปราสาทรัก
  • คุณครูอินทิรา และ เขมรินทร์ อินทิรา
  • จุดหมายปลายทาง
  • ปัทมา วรารักษ์
  • ปิ่นไพร
  • ทางสายเปลี่ยว
  • นี่แหละรัก
  • ภายใต้ดวงดาว
  • คู่ครอง
  • แรงอธิษฐาน
  • สุภาพบุรุษชาวดิน
  • ปราสาททราย
  • คุณหญิงพวงแข
  • ราชาวดีสีม่วง
  • จอมเทียน
  • ชั่วชีวิตหนึ่ง
  • กรองกาญจน์
  • คนรักของข้าพเจ้า
  • เกิดมาชั่ว
  • ชุมทางรัก
  • รุ่งอรุณ
  • หมอภัคพงศ์

ผลงานที่ได้รับการสร้างเป็นละครโทรทัศน์

[แก้]

รักประกาศิต (สร้างเป็นละครโทรทัศน์ 4 ครั้ง 2520 ช่อง9 2531และ2555 ช่อง3 2543 ช่อง7)

บ้านทรายทอง (สร้างเป็นละครโทรทัศน์ 5 ครั้ง 2511 ช่อง4บางขุนพรหม 2521 ช่อง9 2530และ2548 ช่อง7 2543 ช่อง3)

เขมรินทร์ อินทิรา (สร้างเป็นละครโทรทัศน์ช่อง 5 ในปี 2540)[1]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.0 1.1 "ศิลปินแห่งชาติ ๒๕๒๙" (eBook). culture.go.th. กระทรวงวัฒนธรรม. p. 6–9. สืบค้นเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2022.
  2. ดวงมน จิตร์จำนงค์ (1989). ปาจารยสาร ฉบับพิเศษ, ทอไหมในสายน้ำ: 200 ปี วรรณคดีวิจารณ์ไทย. มูลนิธิเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป. p. 89. ISBN 978-9748690681.
  3. เสาหินแห่งกาลเวลา: รวมเรื่องสั้นของ 10 ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์. สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย. 1993. p. 24–25. ISBN 978-9748908113.
  4. ขุนตำรวจโท พระสุริยะภักดี. บัณฑิตการพิมพ์. 1976. OCLC 1281294981. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-02-12. สืบค้นเมื่อ 2022-02-12. พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในวันพระราชทานเพลิงศพ ขุนตำรวจโท พระสุริยะภักดี ณ ฌาปนสถานวัดโสมนัศวิหาร วันอังคารที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2519
  5. ชั่วชีวิตหนึ่ง: ก. สุรางคนางค์. สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. 1999. p. 12. ISBN 978-9742776930.
  6. สุวรรณา เกรียงไกรเพ็ชร์, บ.ก. (2005). ทางสายใหม่แห่งวรรณกรรมไทย: ทัศนะวิจารณ์ต่อนวนิยายยุคแรก. สำนักพิมพ์ชมนาด. p. 249. ISBN 978-9749320006.
  7. "ทำเนียบนักประพันธ์ / นักประพันธ์ในประเทศ / ป. บูรณปกรณ์". สำนักพิมพ์ประพันธ์สาส์น. สืบค้นเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2022.
  8. เล็ก เคียงศิริ. ม.ป.พ. 1988. OCLC 1281274613. อนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ นายเล็ก เคียงศิริ ณ เมรุวัดธาตุทอง วันจันทร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2531[ลิงก์เสีย]
  9. กองบรรณาธิการมติชน, บ.ก. (2006). 289 ข่าวดัง 3 ทศวรรษหนังสือพิมพ์มติชน. สำนักพิมพ์มติชน. p. 300. ISBN 978-9743238895.
  10. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-10-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๐ ตอนที่ ๓๖ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๗๓, ๒๖ มีนาคม ๒๕๓๖
  11. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-11-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๗๑ ตอนที่ ๘๗ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๓๔๑, ๒๙ ธันวาคม ๒๔๙๗

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
  • Harrison, R. (1999). The Madonna and the Whore: Self/“Other” Tension in the Characterization of the Prostitute by Thai Female Auther. in P.A. Jackson & N.M. Cook (eds.), Genders & Sexualities in Modern Thailand (pp. 168–190). Chiang Mai: Silkworm Books. ISBN 978-9747551075.