Jump to content

Ихвону-л-муслимин

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ихвону-л-муслимин
ар. الإخوان المسلمون‎
Парчам
Санъат religious congregations and associations[d]
Таърихи таъсис 22 март 1928
Логотип
Созмони ҳаросафкан эътироф шудааст, аз тарафи Русия[1], Қазоқистон[2], Тоҷикистон[3], Сурия[4], Миср[5], Арабистони Саудӣ[6], Имороти Муттаҳидаи Арабӣ[7], Баҳрайн[8], Парагвай[9] ва Ҷазираҳои Комор[10]
Бунёнгузор Ҳасан Банно
Симмати мудирияти созмон General Guide of the Muslim Brotherhood[d]
Раис Mahmoud Hussein[d] ва Муҳаммад Бадеъ
Кишвар
Тамоюли сиёсӣ right-wing[d]
Гароиш religious conservatism[d], исломгароӣ[d][11], Панисломизм ва social conservatism[d]
Макони шаклгирӣ Ал-Исмоилия
Ширкатҳои зермаҷмӯъа Muslim Brotherhood in Egypt[d], Muslim Brotherhood in Syria[d], Society of the Muslim Brothers in Jordan[d] ва Muslim Brotherhood in Iraq[d]
Маҳалли дафтари марказӣ
Ранги вебӣ 009900
Вебгоҳи расмӣ ikhwanonline.com
Prohibits 2013
 Парвандаҳо дар Викианбор

«Ихвону-л-муслимин» (ар. الإخوان المسلمون‎ — Бародарони мусалмон) — як ҷунбиши фаромилли исломгарои аҳли суннат аст, ки дар бисёре аз кишварҳои арабӣ тарафдор дорад. «Ихвону-л-муслимин»-ро метавон бузургтарин гурӯҳи сиёсии суннӣ дар ҷаҳон ба шумор овард.

Вазъияти созмон мубҳам буда, дар баъзе кишварҳо он қонунӣ аст ва ҳизбҳои сиёсии муртабит бо он курсиҳое дар порлумони кишварҳои марбута (Ҳизби неҳзати Тунис, Ҳамойиши миллии Судон, Ислоҳи Яман ва ғайра) доранд. Дар айни ҳол ба унвони як созмони ҳаросафкан дар Баҳрайн, Миср[12][13], Русия[14][15][16], Сурия, Арабистони Саудӣ[17][18][19][20], Иморот[21] и Тоҷикистон[22] шинохта мешавад.

Таърих

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ин ҷунбиш дар соли 1928 мелодӣ (1307 шамсӣ, 1347 қамарӣ) дар шаҳр Исмоилияи Миср ба раҳбарии Ҳасан Албанно бунён ниҳода шуд ва сипас фаъолияти худро ба дигар кишварҳои арабӣ ва исломӣ густариш дод. Ин неҳзат ба таъсир аз андешаҳои Сайид Қутб андешаманди исломӣ, Муҳаммад Алғазолӣ мубаллиғи исломӣ, Сайид Ҷамолуддини Асадободӣ ва Муҳаммад Абдуҳ дар посух ба шикасти дохилии мусулмонон ва султаи бегонагон бар кишварҳои исломӣ, ба вежа бар кишвари Миср падид омад. «Ихвону-л-муслимин» ҷиҳати расидан ба аҳдофаш дар заминаҳои мухталифи фарҳангӣ, низомӣ ва сиёсӣ ба мубориза пардохт ва дар ин раҳгузар чанд бор ба дасти ҳукумати Малик Форуқ аз байн рафт ва тайи он шумори зиёде аз аъзои он дастгир ё эъдом шуданд.

«Ихвону-л-муслимин» ҷиҳати расидан ба аҳдофаш дар заминаҳои мухталифи фарҳангӣ, низомӣ ва сиёсӣ ба мубориза пардохт ва дар ин раванд чандин бор бо дасти ҳукумати Малик Форуқ (1920—1965), аз охирин подшоҳони мамлакати мисрӣ, қариб аз байн бурда шуд ва тайи ин муддат шумори зиёде аз аъзои он дастгир ва нобуд карда шуданд[23].

Дар аввал фаъолияти ин ҳаракат махфӣ буд ва масъулони ин созмон барои густариш додани он аз тариқи буклетҳо, номаҳо ва суханрониву мулоқоти шахсӣ истифода мекарданд[23].

Дар Миср

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар соли 1954, пас аз кӯшиши номуваффақи аъзои ассотсиатсия алайҳи президент Гамал Абдел Носир, фаъолияти Ихвонулмуслимин дар Миср манъ карда шуд ва баъзе фаъолон боздошт шуданд.

Аз соли 1984 Ихвонулмуслимин дар интихоботи парлумонӣ ширкат меварзад.  Ҳамзамон, мавҷуд набудани мақоми ҳуқуқӣ (қонуни соли 1954 дар бораи манъи созмон ҳанӯз бекор нашудааст) онҳоро маҷбур мекунад, ки ё аз рӯйхати ҳизбҳои ба қайд гирифташуда ё ҳамчун номзадҳои "мустақил" амал кунанд.  Масалан, дар интихоботи соли 1984 "бародарон" дар як блок бо ҳизби либералии "Вафди нав" амал карда, 8 нафар номзадҳои худро ба Маҷлиси Миллӣ (парламент) пешбарӣ карданд.  Дар интихоботи соли 1987 онҳо дар иттифоқ бо рақибони Вафди Нав - Ҳизби Либералии Сотсиалистӣ (LSP) ва Ҳизби Сотсиалистии Меҳнат (SPT), ки дар Эътилофи Исломӣ муттаҳид шудаанд, ширкат варзиданд.  Номзадҳои Ихвонулмуслимин 37 ҷойро ба даст оварданд[24].

Дар интихоботи парлумонии соли 2005 дар Миср, номзадҳои Ихвонулмуслимин ба унвони номзадҳои мустақил 88 курсӣ (20% парлумон) ба даст оварданд, ки ин бузургтарин фраксияи оппозисюнӣ буданд.  Дар ҷараёни интихоботи моҳи ноябри соли 2010, бинобар чораҳои шадиди таҳдид аз ҷониби мақомот, Ихвонулмуслимин назар ба 5 соли пеш фоизи камтар аз овозҳоро ба даст овард.  Ин боиси эътирозҳои хиёбонӣ ва эътирозҳои мусалмонони бунёдгарост.[25]

Ин созмон ният дошт дар интихоботи парлумонии 28 ноябр ва 5 декабри соли 2010 фаъолона ширкат варзад, аммо пас аз даври якуми интихобот, бинобар қонуншиканиҳои зиёд бойкоти дуввумро эълон кард.

4 декабри соли 2011, ҳизб дар даври аввали интихоботи парлумонӣ пирӯз шуд.  Вай 40% овозҳоро ба даст овард, 62 фоизи интихобкунандагон ё тақрибан 8,5 миллион нафар дар даври якуми интихоботи парлумонӣ ширкат варзиданд.[26]  Ғалаба дар даври дуввум низ ба даст оварда шуд.

Дар моҳи июни соли 2012 Муҳаммад Мурсӣ, намояндаи ин ҷунбиш, дар нахустин интихоботи президентии демократии Миср пирӯз шуд.  3 июли соли 2013 Мурсӣ дар натиҷаи табаддулоти давлатӣ аз мақом барканор шуд.  Дар айни замон, амали путчистон боиси афзоиши назарраси маъруфияти Ихвонулмуслимин дар табақаҳои поёнии Миср гардид[27].

Рӯзи 26 июл Мурсӣ дар доираи тафтишоти прокуратура расман ба ҳабс гирифта шуд.  Ӯро ба оташ задани зиндон ва хароб кардани сабти зиндонҳо (сухан дар бораи фирори Мурсӣ аз зиндон пас аз боздошт барои ширкат дар амалҳои зидди Ҳуснӣ Муборак дар соли 2011 меравад), "ҳамкорӣ бо ҷунбиши фаластинии Ҳамос барои амалҳои таҷовузкорона дар кишвар »: ҳамла ба шуъбаҳои полис ва низомиён," куштори баъзе маҳбусон, афсарони полис ва сарбозон дидаву дониста ва бо қасди пешакӣ ", инчунин" рабуда шудани баъзе аз афсарон ва сарбозони полис ".  Артиши Миср ба тарафдорони Ихвонулмуслимин 48 соат вақт дод, то ба харитаи роҳ барои ҳалли сиёсии кишвар ҳамроҳ шаванд[28].

Пас аз барканории президент Муҳаммад Мурсӣ дар аввали моҳи июли соли 2013, даҳҳо ҳазор тарафдорони Мурсӣ ба ташкили лагерҳои эътирозгарон шурӯъ карданд ва даъват карданд, ки президенти барканоршуда ба қудрат баргардад.[29][30]. Эътирозгарон ва ҳукумати муваққатӣ шаш ҳафта дар муқовимат боқӣ монданд, нерӯҳои дохилӣ ва хориҷӣ ҳамаи тарафҳои даргирро ба кор дар роҳи ҳалли демократӣ даъват карданд.[29]. Ҳукумати нав якчанд маротиба таҳдид кард, ки лагерҳоро вайрон мекунад.  Ҳатто тахмин зада мешуд, ки то 14 август ультиматум эълон шудааст;  аммо Ал-Азҳар вуҷуди чунин ҳушдорро рад мекунад. [23]  Ташаббусҳое, ки барои ҳалли низоъ, аз ҷумла тавассути талошҳои кишварҳои арабии Халиҷи Форс, ИА ва ИМА, гирифта шуданд, дар назди мақомоти давлатӣ натиҷаҳои мусбат надоданд

Тақрибан соати 7: 00-и 14 августи соли 2013, нерӯҳои амниятии Миср ба сӯи ду урдугоҳи эътирозгарон дар Қоҳира шурӯъ карданд.  Тибқи иттилои Вазорати корҳои дохилии Миср, нақшаи аввалия тадриҷан бас кардани тазоҳурот бо қатъи хатҳои таъминот ва фароҳам овардани шароити бехатар барои онҳое, ки рафтанро интихоб кардаанд, буд.  Аммо, то соати 8:00 вазъ бадтар шуд.  Нерӯҳои амниятӣ алайҳи издиҳом ба истифодаи мошинҳои зиреҳпӯш, булдозерҳо, муҳимоти ҷангӣ ва гази ашковар шурӯъ карданд.  Бисёре аз эътирозгаронро парронданд ва ҳадди аққал як нафарро зинда сӯзонданд.  Снайперҳо ба сӯи онҳое, ки мехостанд аз урдугоҳ фирор кунанд, оташ кушоданд.  Аксҳои сершумори дар Интернет паҳншуда ва каналҳои хабарӣ силоҳҳо, аз ҷумла милтиқи автоматӣ ва ҳазорҳо лавозимоти ҷангиро, ки пас аз хароб шудани лагерҳо дар хаймаҳои эътирозгарон пайдо шудаанд, нишон доданд.

Пас аз гузоришҳо дар бораи рӯйдодҳои Қоҳира, мардуми зиёде ба кӯчаҳо баромаданд.  Мавҷи хушунат саросари кишварро фаро гирифт.  Дар Ҷиза издиҳоми хашмгин ба идораи полис ҳамла кард.  Дар маҷмӯъ, ба иттилои Вазорати корҳои дохилии Миср, ба 21 участкаи интихоботӣ ҳамла сурат гирифт.  Дар ҷануби Миср аз ду то ҳафт калисои қоптӣ ба хок сӯхтанд.  Дар натиҷа, фаъолони масеҳӣ тарафдорони Мурсиро ба "ҷанги интиқом алайҳи қибтиҳо дар Миср" айбдор карданд.  Ба гуфтаи ҳукумат, тарафдорони Ихвонулмуслимин ба қароргоҳи ҳукумат дар чанд вилоят ҳамла кардаанд.  Ҳукумати муваққат барои як моҳ вазъи фавқулода ҷорӣ кард.  20 августи соли 2013 раҳбари Ихвонулмуслиминаи Миср Муҳаммад Бадӣ аз ҷониби низомиён боздошт шуд.

23 сентябри соли 2013 додгоҳи Миср ҳама гуна фаъолияти Ихвонулмуслиминро манъ кард.

24 декабри соли 2013 ҳукумати Миср ин ҳизбро ҳизби террористӣ эълон кард.

«Ихвону-л-муслимин» дар Русия

[вироиш | вироиши манбаъ]

Бо қарори Додгоҳи Олии Федератсияи Русия аз 14 феврали соли 2003[16] созмони «Ал-Ихван ал-Муслимун» террористӣ ном бурда шуда фаъолияташ дар Русия манъ аст. Дар қарори додгоҳ гуфта шудааст:

«Братья-мусульмане» («Аль-Ихван аль-Муслимун») — организация, в основу деятельности которой положены идеи основных её теоретиков и лидеров Хассана аль-Банны и Сейида Кутба. Цель — устранение неисламских правительств и установление исламского правления во всемирном масштабе путём воссоздания «Великого исламского халифата» первоначально в регионах с преимущественно мусульманским населением, включая Россию и страны СНГ. В ряде государств Ближнего Востока запрещена законом (Сирия, Иордания). Основные формы деятельности: воинствующая исламистская пропаганда, сочетаемая с нетерпимостью к другим религиям, активная вербовка сторонников в мечетях, вооруженный джихад, не ограниченный территориальными рамками.

«Ихвону-л-муслимин» дар Тоҷикистон

[вироиш | вироиши манбаъ]

Фаъолияти созмони «Ихвону-л-муслимин» дар Тоҷикистон соли 2006 баъд аз ворид шудани ин созмон дар феҳристи созмонҳои ҳаросафкани Русия ва бархе кишварҳои Аврупо, манъ гардид[31].

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ http://www.fsb.ru/fsb/npd/terror.htm
  2. ↑ https://web.archive.org/web/20181030201526/https://www.eng.cisatc.org/1289/134/160/206
  3. ↑ https://web.archive.org/web/20190114091508/https://www.eng.cisatc.org/1289/134/160/1268
  4. ↑ https://www.hurriyetdailynews.com/assad-says-factors-not-in-place-for-syria-peace-talks-56611
  5. ↑ https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2013/12/131225_egypt_muslim_brotherhood
  6. ↑ https://www.bbc.com/news/world-middle-east-26487092?print=true
  7. ↑ https://www.bloomberg.com/news/2014-03-09/u-a-e-supports-saudi-arabia-against-qatar-backed-brotherhood.html
  8. ↑ https://web.archive.org/web/20140324012452/http://www.bna.bh/portal/en/news/609752
  9. ↑ https://www.alarabiya.net/last-page/2023/02/24/بارغواي-تعلن-الاخوان-جماعة-ارهابية-
  10. ↑ https://www.youm7.com/story/2023/2/26/صفعات-متتالية-من-باراجواى-إلى-جزر-القمر-الإخوان-على-قوائم/6096472
  11. ↑ https://www.verfassungsschutz.de/embed/vsbericht-2019.pdf — С. 221f.
  12. ↑ Аналитический обзор: Негативные последствия включения „Братьев-мусульман“ в число террористических организаций. «Синьхуа» (27 Декабри 2013). 4 феврали 2020 санҷида шуд.
  13. ↑ Egypt PM labels Brotherhood 'terrorist' group after bomb kills 14(англ.). Dawn (24 December 2013). 18 Январ 2014 санҷида шуд.
  14. ↑ Единый федеральный список организаций, в том числе иностранных и международных организаций, признанных в соответствии с законодательством Российской Федерации террористическими. ФСБ РФ.
  15. ↑ Организации, признанные террористическими на основании решений Верховного Суда Российской Федерации. Антитеррористический центр СНГ. 4 феврали 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 сентябри 2015.
  16. ↑ 16.0 16.1 Решение ВС РФ о признании террористическими ряда иностранных организаций Бойгонӣ шудааст 27 феврали 2007  сол. // «Религия и СМИ», 23.06.2003 г.
  17. ↑ Саудовская Аравия внесла «Братьев-мусульман» в список террористов. Лента.ру (7 марти 2016).
  18. ↑ «Братья-мусульмане» внесены в список террористических организаций в Саудовской Аравии. Радио России (7 марти 2016). 4 феврали 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 30 июли 2014.
  19. ↑ Saudi Arabia declares Muslim Brotherhood 'terrorist group'(англ.). BBC (7 March 2016). 4 феврали 2020 санҷида шуд.
  20. ↑ Bahrain News Agency - Bahrain backs Saudi Arabia, UAE, Foreign Minister says(англ.). Bahrain News Agency (3 November 2014). 4 феврали 2020 санҷида шуд.
  21. ↑ UAE Cabinet approves list of designated terrorist organisations, groups(англ.). Emirates News Agency (15 November 2014). Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 Декабри 2016.
  22. ↑ В Таджикистане задержаны причастные к движению «Братья-мусульмане» иностранцы. Sputnik (28 Январ 2020). 4 феврали 2020 санҷида шуд.
  23. ↑ 23.0 23.1 Субҳуддин Зиёев. Ҳадафи «Бародарони мусалмон»* – бозгашт ба асри сангин ва олами ҷаҳолат(тоҷ.). khovar.tj. АМИТ «Ховар» (3 феврали 2020). 4 феврали 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 феврали 2020.
  24. ↑ Алексей Кудрявцев, «Египетские исламисты: кто они?», Le Monde Diplomatique, русское издание, декабрь 2006, с.17
  25. ↑ Heftige Ausschreitungen in Ägypten Бойгонӣ шудааст 1 Декабри 2010  сол.(олмонӣ)
  26. ↑ Братья мусульмане победили на выборах в Египте
  27. ↑ Блестящее поражение Братьев-Мусульман. Полит.ру 19.08.2013.
  28. ↑ Экс-президент Египта Мурси арестован на 15 суток — его официально обвинили во многих преступлениях
  29. ↑ 29.0 29.1 Nearly 300 Killed as Egyptian Forces Storm Camps August (англ.)
  30. ↑ Хатои ёдкард: Барчасби <ref> ғайримиҷоз; матне барои ёдкардҳо бо номи Ahram ворид нашудааст
  31. ↑ "Чанд китоби диниро бурданд, оғилро ҷустуҷӯ карданд”(тоҷ.). Радиои Озодӣ. 4 феврали 2020 санҷида шуд.

Пайвандҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Ихвону-л-муслимин&oldid=1410668"