Jump to content

సన్ ట్యానింగ్

వికీపీడియా నుండి
శరీరంపై దుస్తులు ధరించని చోట సన్ ట్యానింగ్

అతినీలలోహిత (అల్ట్రా వైలట్) వికిరణాల మూలంగా చర్మం టాన్ కి గురి అవుతుంది. అతినీలలోహిత కిరణాలు బాహ్యచర్మం దిగువ పొరలకు చొచ్చుకుపోయి ఇక్కడ అవి మెలనిన్ ఉత్పత్తి చేయడానికి మెలనోసైట్స్ అని పిలువబడే కణాలను ప్రేరేపిస్తాయి. తద్వారా మెలనిన్ ఉత్పత్తి తగ్గిపోయి చర్మం నల్లగా మారుతుంది. సూర్యరశ్మిలో ఎక్కువ సమయం గడపడం వల్ల, అతినీలలోహిత కిరణాలు నేరుగా చర్మం మీద పడటం వల్ల చర్మ కణాలకు నష్టంజరుగుతుంది. చర్మం ఆర్ఎన్ఎ, డిఎన్ఎలు దెబ్బతినడం వల్ల చర్మ క్యాన్సర్ కు దారితీస్తుంది.[1]

చర్మ ఆరోగ్యంపై ప్రభావం

[మార్చు]

ప్రతి ఋతువులో లో చర్మానికి రక్షణ కల్పించడం చాలా ముఖ్యం. వేసవికాలంలో చర్మం మీద నేరుగా అతినీలలోహిత కిరణాలు, దుమ్ము, ధూళీ వల్ల చర్మానికి హాని కలుగుతుంది. అంతే కాదు వేసవిలో ఎండల వల్ల వచ్చే చెమటతో కూడా చర్మం పాడవుతుంది. కాబట్టి తప్పనిసరిగా చర్మం మీద తగినంత జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం చాలా అవసరం. వేసవిలో వేడి చర్మాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది. చర్మం కమిలిపోవడం, స్నానం చేసిన వెంటనే తాజాదనం తగ్గడం జరుగుతుంది. సన్ టానింగ్ వలన చర్మం దెబ్బతిని చర్మము పై ముడతలను సంతరించుకుంటుంది. పైగా సన్ టానింగ్ లక్షణాలను నిర్లక్ష్యం చేయడం వల్ల అది చర్మ కాన్సర్ కు దారితీస్తుంది.

చర్మం ట్యానింగ్ కు గురి అయ్యే ప్రక్రియ

[మార్చు]

మెలనిన్ అనేది మెలనోజెనిసిస్ అనే ప్రక్రియలో మెలనోసైట్స్ అనే కణాల ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడిన సహజ వర్ణద్రవ్యం. మెలనోసైట్లు రెండు రకాల మెలనిన్‌ను ఉత్పత్తి చేస్తాయి: ఫియోమెలనిన్ (ఎరుపు), మెలనిన్ (చాలా ముదురు గోధుమ). మెలనిన్ అతినీలలోహిత వికిరణాన్ని గ్రహించడం ద్వారా శరీరాన్ని రక్షిస్తుంది. అధిక అతినీలలోహిత వికిరణాలు చర్మానికి తగలడం వల్ల ప్రత్యక్షగా, పరోక్షగా డి.ఎన్.ఏ దెబ్బతినడంతో పాటు వడదెబ్బకు కారణమవుతుంది. ఈ ట్యానింగును అధికమించడానికి చర్మం కణాలలోకి మరింత మెలనిన్ను సృష్టిస్తుంది. మెలనిన్‌ను విడుదల చేయడం ద్వారా చర్మాన్ని రక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. మెలనిన్ అధికంగా ఉత్పత్తి కావడం వల్ల చర్మం డార్క్‌గా మారుతుంది. చర్మశుద్ధి ప్రక్రియ సహజ సూర్యకాంతి ద్వారా లేదా కృత్రిమ అతినీలలోహిత వికిరణాలద్వారా ద్వారా ప్రేరేపించబడుతుంది, ఇది UVA, UVB యొక్క పౌనః పున్యాలలో లేదా రెండింటి కలయికలో పంపిణీ చేయవచ్చు. తీవ్రత సాధారణంగా UV సూచికచే కొలుస్తారు.

UV ఎక్స్పోజర్ ద్వారా టాన్ ఉత్పత్తిలో రెండు వేర్వేరు యంత్రాంగాలు ఉన్నాయి: మొదట, UVA రేడియేషన్ ఆక్సీకరణ ఒత్తిడిని సృష్టిస్తుంది, ఇది ఇప్పటికే ఉన్న మెలనిన్ను ఆక్సీకరణం చేస్తుంది, మెలనిన్ వేగంగా నల్లబడటానికి దారితీస్తుంది. UVA కూడా మెలనిన్ పున ist పంపిణీకి కారణం కావచ్చు (ఇది ఇప్పటికే నిల్వ ఉన్న మెలనోసైట్ల నుండి విడుదల అవుతుంది), కానీ దాని మొత్తం పరిమాణం మారదు. UVA ఎక్స్పోజర్ నుండి చర్మం నల్లబడటం మెలనిన్ ఉత్పత్తిని గణనీయంగా పెంచడానికి లేదా వడదెబ్బ నుండి రక్షణకు దారితీయదు.

రెండవ ప్రక్రియలో, ప్రధానంగా UVB చేత ప్రేరేపించబడినది, మెలనిన్ (మెలనోజెనిసిస్) ఉత్పత్తిలో పెరుగుదల ఉంది, ఇది UV రేడియేషన్ నుండి ప్రత్యక్ష DNA ఫోటోడేమేజ్ (పిరిమిడిన్ డైమర్స్ ఏర్పడటం) కు శరీర ప్రతిచర్య. మెలనోజెనిసిస్ ఆలస్యంగా చర్మశుద్ధికి దారితీస్తుంది, బహిర్గతం అయిన రెండు లేదా మూడు రోజుల తరువాత సాధారణంగా కనిపిస్తుంది. పెరిగిన మెలనోజెనిసిస్ ద్వారా సృష్టించబడిన తాన్ సాధారణంగా కొన్ని వారాలు లేదా నెలలు ఉంటుంది, ఇది ఇప్పటికే ఉన్న మెలనిన్ యొక్క ఆక్సీకరణ వలన కలిగే తాన్ కంటే చాలా ఎక్కువ, వాస్తవానికి సౌందర్యానికి బదులుగా UV చర్మ నష్టం, వడదెబ్బ నుండి కూడా రక్షణగా ఉంటుంది.

సాధారణంగా, ఇది 3 నిరాడంబరమైన సన్ ప్రొటెక్షన్ ఫ్యాక్టర్ (SPF) ను అందించగలుం చర్మం UV ఎక్స్పోజర్‌ను 3 రెట్లు లేత చర్మం వలె తట్టుకుంటుంది. ఏదేమైనా, UV ఎక్స్పోజర్ ద్వారా నిజమైన మెలనోజెనిసిస్-చర్మశుద్ధిని కలిగించడానికి, మొదట కొన్ని ప్రత్యక్ష DNA ఫోటోడేమేజ్ ఉత్పత్తి చేయబడాలి, దీనికి UVB ఎక్స్పోజర్ అవసరం (సహజ సూర్యకాంతిలో లేదా UVB ను ఉత్పత్తి చేసే సన్‌ల్యాంప్‌లు).

చర్మశుద్ధికి కారణమయ్యే అతినీలలోహిత పౌన encies పున్యాలు తరచుగా UVA, UVB పరిధులుగా విభజించబడతాయి

UVA

అతినీలలోహిత (UVA) రేడియేషన్ తరంగదైర్ఘ్యం 320 నుండి 400 nm పరిధిలో ఉంటుంది. ఇది యువిబి కంటే రోజంతా, ఏడాది పొడవునా ఒకే విధంగా ఉంటుంది. చాలా వరకు UVA వాతావరణం యొక్క ఓజోన్ పొర ద్వారా నిరోధించబడదు. UVA మెలనోసైట్స్ నుండి ఇప్పటికే ఉన్న మెలనిన్ విడుదలను ఆక్సిజన్‌తో (ఆక్సిడైజ్) కలిపి చర్మంలో అసలు తాన్ రంగును సృష్టిస్తుంది.

UVA చాలా సన్‌స్క్రీన్‌ల ద్వారా UVB కన్నా తక్కువగా నిరోధించబడుతుంది , కానీ దుస్తులు ద్వారా కొంతవరకు నిరోధించబడుతుంది. UVA DNA దెబ్బతినడానికి, క్యాన్సర్ కారకంగా ఉండటానికి ప్రసిద్ది చెందింది. అయినప్పటికీ, ఇది ప్రత్యక్ష DNA నష్టాన్ని ప్రేరేపించడం ద్వారా కాకుండా, DNA ను పరోక్షంగా దెబ్బతీసే రియాక్టివ్ ఆక్సిజన్ జాతులను ఉత్పత్తి చేయడం ద్వారా పనిచేస్తుంది.

UVB

అతినీలలోహిత B (UVB) రేడియేషన్ తరంగదైర్ఘ్యం 280 నుండి 320 nm వరకు ఉంటుంది. ఈ బ్యాండ్‌లో ఎక్కువ భాగం భూమి యొక్క ఓజోన్ పొర ద్వారా నిరోధించబడింది, అయితే కొన్ని చొచ్చుకుపోతాయి. UVB:

CPD-DNA నష్టం (ప్రత్యక్ష DNA నష్టం) ఏర్పడటానికి ప్రేరేపిస్తుంది, ఇది మెలనిన్ ఉత్పత్తిని పెంచుతుంది. అతిగా ఎక్స్పోజర్ ఫలితంగా UVA కన్నా వడదెబ్బకు కారణం. వడదెబ్బ, పెరిగిన మెలనోజెనిసిస్ యొక్క విధానం ఒకేలా ఉంటుంది. రెండూ ప్రత్యక్ష DNA నష్టం (సిపిడిల నిర్మాణం) వల్ల సంభవిస్తాయి. మానవ చర్మంలో విటమిన్ డి ఉత్పత్తి చేస్తుంది. వారి SPF కి అనుగుణంగా అన్ని సన్‌స్క్రీన్‌ల ద్వారా తగ్గించబడుతుంది. మోల్స్, కొన్ని రకాల చర్మ క్యాన్సర్ ఏర్పడటానికి కారణమని భావిస్తున్నారు, కానీ నిరూపించబడలేదు. చర్మం వృద్ధాప్యానికి కారణమవుతుంది (కానీ UVA కన్నా నెమ్మదిగా). కొత్త మెలనిన్ ఉత్పత్తిని ప్రేరేపిస్తుంది, ఇది కొన్ని రోజుల్లో ముదురు రంగు వర్ణద్రవ్యం పెరుగుదలకు దారితీస్తుంది.

వివిధ చర్మ రకాల Tanning ప్రవర్తన

[మార్చు]

ఒక వ్యక్తి యొక్క సహజ చర్మం రంగు సూర్యుడికి గురికావడానికి వారి ప్రతిచర్యను ప్రభావితం చేస్తుంది. ఒక వ్యక్తి యొక్క సహజ చర్మం రంగు ముదురు గోధుమ రంగు నుండి దాదాపు రంగులేని వర్ణద్రవ్యం వరకు మారుతుంది, ఇది తెల్లగా కనిపిస్తుంది. 1975 లో, హార్వర్డ్ చర్మవ్యాధి నిపుణుడు థామస్ బి. ఫిట్జ్‌ప్యాట్రిక్ ఫిట్జ్‌ప్యాట్రిక్ స్కేల్‌ను రూపొందించాడు, ఇది వివిధ చర్మ రకాల సాధారణ చర్మశుద్ధి ప్రవర్తనను ఈ క్రింది విధంగా వివరించింది:

Type Also called Sunburning Tanning behavior von Luschan scale
I Very light or pale Often Occasionally 1–5
II Light or light-skinned Usually Sometimes 6–10
III Light intermediate Rarely Usually 11–15
IV Dark intermediate Rarely Often 16–21
V Dark or "Browbrown" type No Sometimes darkens 22–28
VI black" type No Naturally black-brown skin 29–36

చర్మ సంరక్షణ జాగ్రత్తలు

[మార్చు]

1.సూర్య రశ్మిలోని, యూవీ కిరణాలు చర్మంలోని మెలనిన్ కంటెంట్ ను పెంచి, చర్మం ఎక్కువగా నల్లబడేలా చేస్తుంది. సన్ టాన్ వల్ల చర్మానికి కలిగి హాని, రూపు మాపుకోవడానికి మీరు ఉపయోగించే కొన్ని ఫేస్ ప్యాక్స్ వల్ల చర్మానికి కలిగిన ఈ డ్యామేజ్ ను నివారించుకోవచ్చు. సన్ టాన్ నివారించుకోవడానికి ముఖానికి, చేతులు, పాదాలు, సూర్యుడు యొక్క కఠినమైన కిరణాలు బహిర్గతమయ్యే ఏ ఇతర శరీర భాగాల కూడా సన్ టాన్ వల్ల చర్మం డ్యామేజ్ అవ్వకుండా ఉండేందుకు కొన్ని నేచురల్ ప్యాక్స్ ఉన్నాయి . ఈ ప్యాక్స్ చర్మం మీద ఏర్పడ్డ డార్క్ పిగ్మెంటేషన్ తొలగించడానికి చాలా ప్రభావవంతంగా పనిచేస్తుంది. కాబట్టి వర్షాకాలంలో కూడా మీ చర్మం నల్లగా మారకుండా సన్ టాన్ నివారించడానికి కొన్ని హోం మేడ్ ఫేస్ ప్యాక్స్ ఉన్నాయి. వాటిని ఒక సారి పరిశీలించండి.

2.పుచ్చకాయని ప్రతి రోజూ తింటే శరీరం చల్లగా ఉంటుంది. ఇందులో పీచుపదార్థం ఎక్కువ కాబట్టి శరీరంలోని మిలినాల్నీ వెలుపలికి వచ్చేస్తాయి. పుచ్చకాయను పెద్ద ముక్కలా తరిగి దాన్ని తేకెలో ముంచి ముఖానికి రాసుకుని రెండు నిమిషాలు మర్దన చేస్తే సరిపోతుంది. చర్మం తాజాగా మారుతుంది. అలాగే పుచ్చకాయ పలుచని ముక్కల్లా కోసి ముఖంపై అద్ది కొద్దిగా వేడిగా ఉన్న వస్త్రాన్ని కప్పి ఉంచాలి. రెండు నిమిషాలయ్యాక తీసేస్తే చర్మం సహజ కాంతిని సంతరించుకుంటుంది.

3.ఆరెంజ్ జ్యూస్, పెరుగు ఫేస్ ప్యాక్ లో విటమిన్ సి సమృద్దిగా ఉండుట వలన కొత్త చర్మ కణాల పునరుత్పత్తి, సన్ టాన్ తొలగించటానికి సహాయపడుతుంది. ఆరెంజ్ మచ్చలను తొలగించటానికి, చర్మపు నిర్మాణం, చర్మం టోన్ ను మెరుగుపరుస్తుంది. అంతేకాక వృద్ధాప్య ప్రక్రియను కూడా తగ్గిస్తుంది. పెరుగు చర్మాన్ని మృదువుగా చేయటానికి సహజ బ్లీచ్, మాయిశ్చరైజర్ గా పనిచేస్తుంది. ఒక స్పూన్ పెరుగులో ఒక స్పూన్ ఆరెంజ్ రసాన్ని కలిపి ముఖానికి రాసి 30 నిమిషాల తర్వాత చల్లని నీటితో శుభ్రం చేసుకోవాలి. 3.ముల్తానీ మిట్టీ మొత్తం చర్మానికి రక్షణ కలిగిస్తుంది. ఇది చల్లని ప్రభావాన్ని కలిగించి చర్మ చికాకు, దద్దుర్లు, మోటిమలు, మచ్చలను తగ్గిస్తుంది. కలబంద జెల్ చర్మం టోన్, ఒక సహజ ప్రక్షాళనగా పనిచేస్తుంది. రెండు స్పూన్ల ముల్తానీ మిట్టీలో ఒక స్పూన్ కలబంద జెల్ వేసి బాగా కలిపి ముఖానికి రాసి అరగంట తర్వాత శుభ్రం చేసుకోవాలి.

4.లేసర్ ట్రీట్మెంట్ వలన టాన్ ను తగ్గించవచ్చు .చర్మవ్యాధి నిపుణుడు మెలనిన్ వర్ణద్రవ్యాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయడానికి, టాన్ ‌ను తగ్గించడానికి లేజర్ పరికరాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. లేజర్స్ (రేడియేషన్ యొక్క ఉత్తేజిత ఉద్గారాల ద్వారా కాంతి విస్తరణ) అధిక-తీవ్రత కలిగిన ఏకవర్ణ పొందికైన కాంతి యొక్క మూలాలు.చర్మంపై ఉపయోగించినప్పుడు, ఈ కాంతి శక్తి చుట్టుపక్కల ఉన్న కణజాలానికి హాని కలిగించకుండా ఒక నిర్దిష్ట క్రోమోఫోర్ (స్కిన్ పిగ్మెంట్-మెలనిన్) ను లక్ష్యంగా చేసుకోవడానికి ఉష్ణ శక్తిగా మారుతుంది. అదనపు మెలనిన్ వదిలించుకోవడానికి ఇవి చర్మం యొక్క లోతైన పొరల్లోకి చొచ్చుకుపోతాయి. 5.సూర్యుడి UV కిరణాలకు గురైన తర్వాత మీ శరీరంలో పేరుకుపోయిన చర్మ కణాలను తొలగించడానికి డి-టాన్ ఫేస్ ప్యాక్‌లు సహాయపడతాయి. అవి చర్మాన్ని అందంగా మార్చవు, కానీ చర్మాన్ని సమంగా మార్చడానికి సహాయపడతాయి.ఈ చికిత్సలలో బొప్పాయి, నిమ్మ,, టమోటా వంటి సహజ పదార్ధాలు లేదా లాక్టిక్ ఆమ్లం, నియాసినమైడ్, విల్లో బెరడు సారం మొదలైన రసాయన పదార్థాలు ఉంటాయి. ఇవి చర్మం పై పొరలను తేలికపరచడంలో సహాయపడతాయి.[2]

5.హైడ్రేటెడ్ గా ఉండటం మీ చర్మాన్ని మృదువుగా చేస్తుంది, చర్మ కణాల నింపడాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. చనిపోయిన చర్మ కణాలను మరింత తేలికగా తొలగించడం వలన ఇది యెముక పొలుసు విడిపోవడాయికి సహాయపడుతుంది.టాన్ వదిలించుకోవడానికి ఇవి కొన్ని చికిత్సా ఎంపికలు.

6.నిమ్మకాయ విటమిన్ సి యొక్క గొప్ప మూలం. పోషక వర్ణద్రవ్యం నిరోధక లక్షణాలను ప్రదర్శిస్తుంది, తద్వారా అధిక వర్ణద్రవ్యం యొక్క ప్రభావాలను తగ్గిస్తుంది. అందువల్ల, టాన్ తగ్గించడం ద్వారా మీ చర్మం యొక్క రంగును పునరుద్ధరించడానికి ఇది సహాయపడుతుంది.[3]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Mallikarjuna (2017-06-20). "సన్ టాన్, ఎండకు నల్లగా మారిన చర్మానికి ఇంట్లోనే స్వయంగా తయారుచేసుకునే ఫేస్ ప్యాక్స్".
  2. "How to Remove Tan from Your Face and Skin?". 20 January 2022.
  3. "How to Remove Tan from Face and Body". 8 April 2021.

"సన్ టాన్ తొలగించండి". 24 July 2022.