ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రజా పార్టీ
ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రజా పార్టీ | |
|---|---|
| నాయకుడు | జగదీష్ ప్రసాద్ |
| సెక్రటరీ జనరల్ | గురు నారాయణ్ సేథ్ |
| స్థాపకులు | జగదీష్ ప్రసాద్ |
| స్థాపన తేదీ | 1951, ఏప్రిల్ 5-6 |
| రాజకీయ విధానం | భారతదేశంలో సంప్రదాయవాదం కమ్యూనిజం వ్యతిరేకం వ్యవసాయం ప్రో-వెస్ట్రన్ బ్లాక్ |
ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రజా పార్టీ అనేది ఉత్తర ప్రదేశ్‌లో రాజకీయ పార్టీ. పార్టీ జమీందార్ల (భూ యజమానులు) ప్రయోజనాలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది, 1951-52 ఎన్నికలలో పోటీ చేసింది. జమీందారీ వ్యవస్థను రద్దు చేయాలనే భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ విధానాన్ని వ్యతిరేకించడానికి పార్టీ స్థాపించబడింది.[1][2]
సంప్రదాయవాద రాజకీయ పార్టీని స్థాపించాలనే ఆలోచన 1950 ప్రారంభంలో ఉద్భవించింది. 14-15 మే 1950లో లక్నోలో 'ఆల్ ఇండియా డెమోక్రటిక్ కన్వెన్షన్' నిర్వహించబడింది, ఇది ఆస్తి యాజమాన్య హక్కులను పౌర హక్కుల సమస్యగా గుర్తించాలని కోరింది. ఈ సమావేశం రెండు కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది. కొత్త పార్టీ రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించినందుకు ఏడుగురు సభ్యుల బృందంపై అభియోగాలు మోపారు; ఈ బృందం 28 మంది సభ్యుల 'ప్రోగ్రామ్ కమిటీ'తో సహకరిస్తుంది. అంతేకాకుండా, కొత్త పార్టీ శాఖలను నిర్మించడానికి ప్రాంతీయ నిర్వాహకులను సమావేశం పేర్కొంది.[3] సదస్సులో సర్ జగదీష్ ప్రసాద్ (ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించిన వారు) కమ్యూనిజం, భూసంస్కరణలను ప్రతిఘటించడానికి పాశ్చాత్య అనుకూల విదేశాంగ విధానం అంతర్భాగంగా అవసరమని మాట్లాడారు.[4] ఏదేమైనప్పటికీ, ఈ కమిటీలు, నిర్వాహకులు అసమర్థతను నిరూపించుకున్నారు. ఒక రాజకీయ పార్టీని స్థాపించడంలో నిజమైన పురోగతి సాధించలేదు. 1950 ఆగస్టులో జమీందార్ సమావేశం జరిగింది. లక్నో సమావేశం మాదిరిగానే రాజకీయ పార్టీని స్థాపించే అంశంపై చర్చ జరిగింది. 1950 నవంబరు నాటికి జగదీష్ ప్రసాద్ పార్టీ నిర్మాణ ప్రక్రియలో నాయకత్వం వహించి, 1950 డిసెంబరు 19న ఒక సమావేశాన్ని నిర్వహించనున్నట్లు ప్రకటించారు. జగదీష్ ప్రసాద్ వర్గాన్ని అనధికారికంగా 'ప్రజా పార్టీ'గా పిలవడం మొదలైంది.[3]
1951 ఏప్రిల్ 5-6లో జమీందార్ యూనియన్ సమావేశంలో ప్రజా పార్టీ అధికారికంగా స్థాపించబడింది. కొత్త పార్టీకి అధ్యక్షుడిగా జగదీష్ ప్రసాద్, కార్యదర్శిగా గురు నారాయణ్ సేథ్ నియమితులయ్యారు. జిల్లా ఎన్నికల బోర్డులను పర్యవేక్షించే 30 మంది సభ్యులతో కూడిన పార్టీ వర్కింగ్ కమిటీని నియమించే అధికారం జగదీష్ ప్రసాద్‌కు ఇవ్వబడింది. ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని ప్రతి జిల్లాకు కనీసం నలుగురు ప్రతినిధులు ఉండేలా 250 మంది సభ్యులతో కూడిన రాష్ట్ర కౌన్సిల్‌ను ఏర్పాటు చేయాల్సి ఉంది. 2.5 మిలియన్ల లెవీ-చెల్లించే పార్టీ సభ్యులను చేర్చుకోవడం లక్ష్యం అని సమావేశం ప్రకటించింది.[3]
1951 ఏప్రిల్ సమావేశం కొత్త పార్టీ కోసం ప్రతిష్టాత్మకమైన లక్ష్యాలను నిర్దేశించగా, అనేక పార్టీ సమావేశాలు, గురు నారాయణ్ సేథ్, రాజా ఆఫ్ ఓయెల్ ఆందోళన పర్యటన తరువాత, దాని ఆశలు త్వరలోనే అడియాశలయ్యాయి. విస్తృత అధికారాలు జగదీష్ ప్రసాద్‌కు అప్పగించబడ్డాయి, అయితే అతని ఆరోగ్యం మరింత బలహీనంగా ఉంది. ఆయన లేకపోవడంతో గురు నారాయణ్ సేథ్ పార్టీ ప్రధాన నాయకుడిగా ఎదిగారు. చాలామంది జమీందార్లు పార్టీకి మద్దతు ఇవ్వకూడదని నిర్ణయించుకున్నారు. అది తాను నిర్ణయించిన సంఖ్యలో అభ్యర్థులను నిలబెట్టలేకపోయింది. 1952 జనవరిలో లక్నోలో పార్టీ సమావేశం జరిగింది.[3]
1951-52 ఎన్నికలలో ఉత్తరప్రదేశ్ శాసనసభలో పార్టీ రెండు స్థానాలను గెలుచుకుంది, నాన్‌పరా ఈస్ట్‌లో బీరేంద్ర బిక్రమ్ సింగ్, కల్పి-కమ్-జలౌన్ నార్త్‌లో వీరేంద్ర షా.[3][5] పార్టీ మొత్తం 55 మంది అభ్యర్థులను నిలబెట్టింది, వీరికి కలిపి 301,322 ఓట్లు వచ్చాయి (రాష్ట్రంలో మొత్తం ఓట్లలో 1.80%).[5] లోక్‌సభ ఎన్నికలలో పార్టీ ఆరుగురు అభ్యర్థులను నిలబెట్టింది, వీరంతా కలిసి 213,656 ఓట్లను (దేశవ్యాప్త ఓట్లలో 0.20%) పొందారు.[6] ఎన్నికల తర్వాత ఆ పార్టీ కనుమరుగైంది.[7]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sudha Pai (1 January 1993). Uttar Pradesh: Agrarian Change and Electoral Politics. Shipra Publications. p. 76. ISBN 978-81-85402-21-5.
- ↑ Frank John Moore; Constance Ann Freydig (1955). Land tenure legislation in Uttar Pradesh. South Asia Studies, Institute of East Asiatic Studies, University of California. p. 61.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Richard Sisson; Stanley A. Wolpert (1 January 1988). Congress and Indian Nationalism: The Pre-independence Phase. University of California Press. pp. 174–179. ISBN 978-0-520-06041-8.
- ↑ Peter Reeves (1991). Landlords and Governments in Uttar Pradesh: A Study of Their Relations Until Zamindari Abolition. Oxford University Press. p. 300. ISBN 978-0-19-562728-2.
- ↑ 5.0 5.1 Election Commission of India. Statistical Report on General Election, 1951 to the Legislative Assembly of Uttar Pradesh
- ↑ Election Commission of India. Statistical Report on General Elections, 1951, to the First Lok Sabha – Volume 1 (National and State Abstracts & Detailed Results) Archived 4 మార్చి 2016 at the Wayback Machine
- ↑ Vasanti Pratapchandra Rasam (1997). Swatantra Party: a political biography. Dattsons. p. 56. ISBN 978-81-7192-033-4.
