Drach (rōman)
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
| Drach | |
| Autōr | Szczepan Twardoch |
| Ôryginalnŏ gŏdka | polskŏ |
| Data wydaniŏ | grudziyń 2014 |
| Plac wydaniŏ | Krakōw |
| Wydŏwca | Wydawnictwo Literackie |
| Ślōnski przekłŏd | Grzegorz Kulik (2018) |
Drach to je rōman ôd ślōnskigo pisŏrza Szczepana Twardocha. Bōł ôn ôpublikowany we grudniu 2014 roku nakładym polskigo wydŏwnictwa Wydawnictwo Literackie. Autōr dostoł za niōm Nadgrodã ôd Kościelskich, a sōm rōman dostoł sie do finału Nadgrody Literackij „Nike” na 2015 rok[1].
Rōman je pisany we polskij gŏdce. 10 paździyrnika 2018 roku, tyż nakładym Wydawnictwa Literackigo, ôpublikowany bōł przekłŏd na ślōnskõ gŏdkã ôd Grzegorza Kulika[2][3], z tytułym „Drach. Edycyjŏ ślōnskŏ”[pozōr 1][4].
Kōmpozycyjŏ
[edytuj | edytuj zdrzōdło].jpg)
Ksiōnżka skłŏdŏ sie ze sztyrech tajli, kere sōm nōmerowane a niy majōm tytułōw.
- zajty 9–88
- zajty 89–212
- zajty 213–289
- zajty 291–355
Kożdŏ tajla skłŏdŏ sie ze ôd trzech do dziewiyńciu rozdziałōw.
Trefiyniŏ ôpisane w ksiōnżce niy sōm pokazowane chrōnologicznie. Narracyjŏ skŏkŏ pōmiyndzy latami, wielokrotnie w czasie jednego rozdziału, a nawet zajty[5].
Fabuła
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Akcyjŏ rōmanu rozgrŏwŏ sie ôd 1906 do 2014 roku na Gōrnym Ślōnsku, zaôbycz na terynach pōmiyndzy Glywicami a Rybnikym[6]. Pokazuje ôna losy ślōnskij familije Magnorōw i Gemanderōw, przi czym nawiōnzuje do trefiyń historycznych[7].
Ôficjalny ślōnski ôpis rōmanu[2]:
| „ |
Drach wiy. Społym ze pŏruletnim Josefym prziziyrŏ sie świniobiciu. Je październikowe rano 1906 roku i, chociŏż synek niy mŏ ô tym pojyńciŏ, ryk ôd zarzinanego zwiyrza i szmak wusztzupy wrōcōm dō niego pŏrãnŏście lŏt niyskorzij, jak po kōńcu wojny bydzie jechoł nazŏd na Ślōnsk. Nikodem nigdy niy bōł przi wojsku. Ôn je za to wziynty architekt. Ze ôstatnigo zwiōnzku mŏ piyńć lŏt modõ cerã, a po wypadku autym szramã nad lewym uchym. Prawie rozestŏwŏ sie ze żōnōm, żeby ułożyć sie życie ze inkszōm. Drach je ale świadōmy, iże dzioucha corŏz barzij wymykŏ sie chopowi. Miyndzy Josefym a Nikodemym piykne, ôkropiczne, smutne i — na kōniec — tragiczne losy dwōch familiji; stolecie wojyn i powstań, śmierci i narodzin, miyłości, zdrad i pragniyń, co sie nigdy niy społniōm. Drach ô nich wiy. Widzi przeszłość i znŏ prziszłość. Dlō niego wszyjsko je terŏz. Saga familijnŏ? Wielkŏ ôpowieść ô Ślōnsku? A możno powieść totalnŏ, co uciykŏ wszyjskim kategoryzacyjōm? |
” |
Ôdbiōr
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- Nadgroda ôd Kościelskich (2015)[1]
- finał Nadgrody Literackij „Nike” (2015)[1]
- Nadgroda ôd Brücke Berlin Literatur und Übersetzerpreis (2016)[8]
„Drach” je ofyn mianowany „Gōrnoślōnskŏ epopeja”[9][10].
Zobŏcz tyż
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Pozōr
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- ↑ Sam miano autora je zapisane „Szczepōn Twardoch”.
Przipisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Szczepan Twardoch z Nagrodą Kościelskich 2015. Zwycięski "Drach", wyborcza.pl, 14 września 2015 [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ 2,0 2,1 Grzegorz Kulik, Drach, grzegorzkulik.pl [dostymp 2021-07-26].
- ↑ Adam Szaja, "Drach" Szczepana Twardocha w śląskiej wersji językowej. Przełożył Grzegorz Kulik. Poleca Adam Szaja SMAKSIAZKI.PL, Dziennik Zachodni, 19 czerwca 2018 [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ Drach. Edycyjŏ ślōnskŏ - Wydawnictwo Literackie, www.wydawnictwoliterackie.pl [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ Katarzyna Czeczot, Śląski smok, polska bajka, www.dwutygodnik.com [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ Katarzyna Pachelska, "Drach" Szczepana Twardocha od dziś w księgarniach. Powieść Twardocha o śląskiej rodzinie Magnorów, Polska Times, 4 grudnia 2014 [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ Tyrania przypadku. „Drach” Szczepana Twardocha, Xięgarnia, 2 grudnia 2014 [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ Szczepan Twardoch z nagrodą Brücke Berlin, Culture.pl [dostymp 2021-07-26] (polski).
- ↑ Piotr Drzyzga, Święta, święta i po... prezentach, kultura.wiara.pl, 29 grudnia 2014 [dostymp 2021-07-26].
- ↑ Rybnicka adaptacja „Dracha”, „Gazeta Rybnicka”, 2 (560), luty 2018, s. 12, ISSN 1232-437X.
Necowe ôdwołania
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- Drach, www.wydawnictwoliterackie.pl [dostymp 2021-07-26].
- Drach. Edycyjŏ ślōnskŏ, www.wydawnictwoliterackie.pl [dostymp 2021-07-26].