Malaysia
مليسيا Malaysia |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Motto Bersekutu Bertambah Mutu (ngahiji nambah mutu) |
||||||
Lagu "Negaraku" |
||||||
Ibu kota | Kuala Lumpur1 | |||||
Kota panggedéna | Kuala Lumpur | |||||
Basa resmi | Malayu |
|||||
Pamaréntah | Féderal monarki konstitusional | |||||
- | Nu Dipertuan Agung | Abdullah al-Haj | ||||
- | Perdana Mentri | Ismail Sabri Yaakob | ||||
Kamerdékaan | ||||||
- | ti UK (ukur Malaya) | 31 Agustus, 1957 | ||||
- | Ngadeg | jeung Sabah, Sarawak, Singapura 16 Séptémber, 1963 | ||||
Aréa | ||||||
- | Total | 330,803 km² (ka-66) 127,724 mil² |
||||
- | Cai (%) | 0.3 | ||||
Populasi | ||||||
- | Perkiraan 2024 | 34,564,810 (ka-45) | ||||
- | Sénsus 2020 | 32,447,385 | ||||
- | Kapadetan | 78 /km² (ka-97) 206 /mil² |
||||
GDP (PPP) | Perkiraan 2005 | |||||
- | Total | $290 miliar (ka-33) | ||||
- | Per kapita | $12,106 (ka-61) | ||||
HDI (2003) | 0.796 (sedeng) (ka-61) | |||||
Mata uang | Ringgit (RM) (MYR ) |
|||||
Zona wanci | MST (UTC 8) | |||||
- | Usum panas (DST) | - (UTC 8) | ||||
TLD Internét | .my | |||||
Kode telepon | 602 | |||||
1. Putrajaya mangrupa kadudukan utama di pamaréntahan 2. 020 ti Singapura |
Malaysia mangrupa féderasi 13 nagara bagian di Asia Tenggara, nu ngadeg taun 1963.
Nagara ieu ngawengku dua wewengkon géografis nu dipisahkeun ku Laut Cina Kidul:
- Malaysia Kulon (atawa Peninsular Malaysia) di Semenanjung Malaya nu babagi wates lemahna di beulah kalér jeung Muangtai tur kahubungkeun jeung Singapura di beulah kidulna ku Johor-Singapore Causeway jeung Malaysia-Singapura Second Link. Wilayah ieu ngawengku 11 nagara bagéan, Johor, Kedah, Kelantan, Malaka, Negeri Sembilan, Pahang, Pérak, Perlis, Penang, Selangor jeung Terengganu, katut tulu teritori federal, Putrajaya, Labuan jeung Kuala Lumpur.
- Malaysia Wétan nempatan bagéan kaler pulo Kalimantan, wawatesan jeung Indonesia katut Kasultanan Brunei. Wilayah ieu ngawengku teritori federal kapuloan Labuan jeung nagara bagéan Sabah katut Sarawak.
Artikel ieu keur dikeureuyeuh, ditarjamahkeun tina basa Inggris. Bantuanna didagoan pikeun narjamahkeun. |
Salaku nagara Malaysia janten tilas Koloni, seueur institusi Malaysia anu didasar kanu tilas Inggris. Salaku tambihan, sistem Pamaréntah Malaysia kénéh ngarujuk kanu sistem Inggris Westminster system. The Pamingpin nagara nyaétaYang di-Pertuan-agung (Anu sacara harti gampil raja), anu kapilih diantawi sultan sultan nagara bagéan kanggo lima taon , ngadamel anjeunna salaku nagara anu ngajalankeun monarki dua sistem (salian tina Vatican City). Salaku nagara anu ngamalkeun konstitusional Monarki, ceupeungan Eksekutif dijalankeun ku Prime Minister, di mana raja aya salaku simbol nagara. Cabang législatif diwangun ku Parlemén, anu lolobana dumasar kana Parlemén Inggris. peradilan ogé geus diadegkeun dina Konstitusi. Barisan Nasional (National Front), hiji koalisi sababaraha partéy pulitik, geus maréntah Malaysia saprak Malaya merdéka dina 1957.
Mimitina, ékonomi Malaysia kacida gumantungna kana aktivitas tatanén jeung tambang, tapi ayeuna geus ngalih fokus kana manufaktur jeung pariwisata salaku sumber panghasilan utama. Sanajan kitu, Malaysia tetep salah sahiji produsén karet jeung sawit nu panghadéna. Dina taun 1970-an, pamaréntah ngalaksanakeun Kebijakan Ékonomi Anyar (NEP) nu kontrovérsial pikeun nyanghareupan bédana panghasilan antara urang Melayu jeung urang Cina.
Sanajan sajarahna didominasi ku Melayu, masarakat Malaysia modérn téh hétérogén, kalawan minoritas Cina jeung India. Pulitik Malaysia geus kacatet pikeun sipat disangka komunal maranéhanana; tilu partéy komponén utama Barisan Nasional masing-masing ngawatesan kaanggotaan pikeun hiji grup étnis, sarta hiji-hijina kekerasan utama nagara geus katempo saprak kamerdikaan nyaéta Kajadian 13 Méi karusuhan ras dina hudang kampanye pamilihan dumasar. dina masalah ras.
Ngaran Féderasi
[édit | édit sumber]Pasal 1(1) Konstitusi Féderal nyebutkeun yén "Federasi wajib dipikawanoh, dina basa Malayu jeung Inggris, salaku Malaysia". Ngaran "Federasi Malaysia" kituna teu boga sanksi resmi.
Ngaran Malaysia diadopsi dina 1963 nalika Singapura, Sabah sareng Sarawak ngagabung sareng Féderasi Malaya pikeun ngabentuk Malaysia. Saméméh taun 1963, Federasi Malaya dipikawanoh salaku Persekutuan Tanah Melayu dina basa Malayu, sahingga ngaran resmina béda dina dua basa.
Sajarah
[édit | édit sumber]Bukti pamatuhan manusa modérn di Malaysia balik deui ka 40.000 taun katukang. [32] D Ujung Melayu, pangeusi kahiji anu dipikir téh Negritos. [33] Padagang jeung padumuk ti India jeung China anjog tina mimiti Maséhi abad kahiji, ngadegkeun palabuhan dagang jeung kota basisir di abad kadua jeung katilu. ayana maranéhanana nyababkeun kuatna pangaruh India jeung Cina dina budaya lokal, jeung rahayat Semenanjung Malaya ngadopsi agama Hindu jeung Budha. prasasti Sanskrit katémbong mimiti abad kaopat atawa kalima. [34] Karajaan Langkasuka jeung kar kira-kira abad kadua di wewengkon kalér Semenanjung Malaya, langgeng nepi ka kira-kira abad 15. [28] Antara abad ka 7 jeung ka 13, loba Ujung Melayu kidul ieu nyorang bagian ti Kakaisaran maritim Sriwijaya . Sanggeus tumiba Srivijaya, Kakaisaran Majapahit ngalaman pangaruh leuwih lolobana Ujung Malaysia jeung Kapuloan Melayu. [35] Islam mimiti nyebar di antara Malayu dina abad 14. [36] Dina mimiti abad ka-15, Sultan Iskandar Shah, raja runaway urut Karajaan Singapura, ngadegkeun Kasultanan Malaka, ilahar dianggap nagri bébas kahiji di wewengkon ujung. [37] Malaka ieu hiji puseur komersial nu penting salila jaman eta, mincut dagang ti sakuliah wewengkon.
Pulitik
[édit | édit sumber]Géografi
[édit | édit sumber]Ékonomi
[édit | édit sumber]
Sumber daya alam
[édit | édit sumber]Transportasi jeung Komunikasi
[édit | édit sumber]Kaséhatan
[édit | édit sumber]Pendidikan
[édit | édit sumber]Démografi
[édit | édit sumber]Ageman
[édit | édit sumber]- Buda di Malaysia
- Islam di Malaysia
- Kristen di Malaysia
- Hindu di Malaysia
- Status kabébasan rélijius di Malaysia
Budaya
[édit | édit sumber]Kawarganagaraan
[édit | édit sumber]Sadaya Malaysians téh warga Federal tanpa kawarganagaraan formal dina pada-pada nagara bagéanna. Unggal warga dipangnyitakkeun biometric identity card, katelahna téh "MyKad", dina yuswa 12, sarta kudu mawa kartu sareng maranéhna. Warga kedah pikeun nampilkeun kartu jati dirina ka pulisi, atawa dina kasus kaayaan darurat, ka tanaga militer, pikeun dicirian. Lamun kartu teu bisa dihasilkeun langsung, téhnisna jalmi boga 24 jam dina hukum pikeun nyieun éta di kantor pulisi nu pangdeukeutna.
Poe pere
[édit | édit sumber]Malaysia jeung nagara bagian na niténan sababaraha libur. Sababaraha dihukum federally sedengkeun anu sanésna dirayakeun ku sababaraha nagara bagian wungkul.
Tempo ogé
[édit | édit sumber]Rujukan
[édit | édit sumber]
Tumbu kaluar
[édit | édit sumber]Portal Portal Portal Portal |
Pék paluruh émbaran nu leuwih loba ngeunaan Malaysia ku jalan nyungsi proyék sabaraya Wikipédia | |
---|---|
Définisi kamus ti Wiktionary | |
Buku téks ti Wikibooks | |
Cutatan ti Wikiquote | |
Téks sumber ti Wikisource | |
Gambar jeung média ti Commons | |
Warta ti Wikinews | |
Sumber pangajaran ti Wikiversity |
Situs resmi
[édit | édit sumber]- myGovernment Portal Archived 2008-08-27 di Wayback Machine - Malaysian Government Portal
- Bernama Archived 2008-05-12 di Wayback Machine - Malaysian national news agency
- Malaysian Department of Statistics
- Tourism Malaysia - Malaysian tourism portal
- Office of the Prime Minister of Malaysia
- Radio Televisyen Malaysia Archived 2008-10-13 di Wayback Machine - Government-owned television network
- Malaysia External Trade Development Corporation
- Small Medium Industries Development Corporation Archived 2020-11-25 di Wayback Machine