Uni Soviét

Uni Soviét (Basa Rusia: Советский Союз, tr. Sovetsky Soyuz), resmina Uni Républik Sosialis Soviét (URSS; Basa Rusia: Сою́з Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик, tr. Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik; IPA: [sɐˈjus sɐˈvʲetskʲɪx sətsɨəlʲɪˈstʲitɕɪskʲɪx rʲɪsˈpublʲɪk] ( dangukeun); disingket СССР, SSSR), nyaéta hiji Nagara Sosialis (dumasar konstitusina) nu aya di Eurasia antawis 1922 jeung 1991.

Uni Républik Sosialis Soviét Ngaran séjén Союз Советских Социалистических Республик Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik
←   ←   ←   ← 1922–1991 ↓
Bandéra Lambang Nagara
Motto Пролетарии всех стран, соединяйтесь! (Alih aksara: Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes'!) Basa Inggris: Pagawé sadunya, ngahiji!
Lagu kabangsaan "The Internationale" (1922–1944) "Lagu Kabangsaan Uni Soviét" (1944–1991)
Location of Uni Soviét Uni Soviét sanggeus Perang Dunya II
Ibu kota	Moskow
Basa	Basa Rusia, raloba séjénna
Pamaréntahan	Nagara sosialis kahijian, Marxis–Léninis hiji partéy
Sékrétaris Jéndral
- 1922–1952	Joseph Stalin (kahiji)
- 1991	Vladimir Ivashko (panungtungna)
Pupuhu Nagara
- 1922–1938	Mikhail Kalinin (kahiji)
- 1988–1991	Mikhail Gorbachev (panungtungna)
Pupuhu Pamaréntahan
- 1922–1924	Vladimir Lenin (kahiji)
- 1991	Ivan Silayev (panungtungna)
Jaman	Jaman antarperang / Perang Tiis
- Traktat Panyieunan	30 Désémber 1922
- Peupeus	26 Désémber 1991
Aréa
- 1991	22.402.200 km2 (8.649.538 mil pasagi)
Populasi
- Perkiraan 1991	293.047.571
Kapadetan	13,1 /km2  (33,9 /mil pasagi)
Mata uang	Rubél Soviét (руб) (SUR)
TLD Internét	.su2
Kode telepon	7
Diheulaan ku Dilanjut ku RSFS Rusia RSFS Transkaukasus RSS Ukraina RSS Bélarusia Rusia Géorgia Ukraina Moldova Bélarus Arménia Azerbaijan Kazakhstan Uzbékistan Turkménistan Kirgizstan Tajikistan Éstonia3 Latvia3 Lituania3
1Dina 21 Désémber 1991, 11 ti urut républik-républik sosialis nyatakeun di Alma-Ata (kalawan républik ka-12 – Géorgia – hadir salaku panénjo) yén kalawan dibentukna Pasamakmuran Nagara-Nagara Merdika, Uni Républik Sosialis Soviét teu aya deui. 2Ditunjuk dina 19 Séptémber 1990, aya saterusna. 3Pamaréntah Éstonia, Latvia, jeung Lituania nempo salaku nu ngalanjutkeun sarta teu aya hubungan jeung républik-républik Soviétna. Rusia nempo RSS Éstonia, Latvia, jeung Lituania salaku républik konstituén sah ti Uni Soviét sarta salaku nu ngaheulaan nagara-nagara Baltik modérn. Pamaréntah Amérika Sarikat jeung sababaraha nagara lian teu ngakuan anéksasi Éstonia, Latvia, jeung Lituania ka Uni Soviét salaku wewengkon nu sah kaétang.

Uni Soviét

Artikel ieu mangrupa bagian ti séri: Pulitik jeung Pamaréntahan Uni Soviét

Kapamingpinan Pamingpin Présidén (Daptar) Wakil Présidén Kapamingpinan koléktif Déwan Nagara Déwan Kaprésidénan Pamaréntahan Konstitusi Pamaréntahan Kamentrian Komite Nagara Pajabat Éksekutif Perdana Mentri Kabinét Déwan Komisaris Rahayat Déwan Para Mentri Kabinét Mentri-Mentri Badan Législatif Kongrés Soviét Komite Éksekutif Puseur Soviét Luhur Soviét Union Soviét Kabangsaan Présidium Kongrés Députi Rahayat Juru Carios Pamilu législatif 1989 Yudikatif Hukum Mahkamah Ageung Mahkamah Rahayat Jéndral Pangawasa Partéy Komunis Partéy Komunis Kongrés Sajarah Sékrétaris Jéndral Politburo Komite Puseur Sékrétariat Orgburo Sajarah & Pulitik 1917–1927 Révolusi Perang Sadulur 1927–1953 Perang Dunya II 1953–1964 Khrushchev Thaw 1964–1982 Jaman Stagnasi 1982–1991 Peupeus Ideologi Nagara Démokrasi Soviét Marxisme-Leninisme Leninisme Stalinisme Masarakat Ékonomi Tatanén Barang konsumsi Rancangan 5 Taun Réformasi Kosygin Kawijakan Ékonomi Anyar Elmu jeung téhnologi Jaman Stagnasi Rancangan pangimbangan material Budaya Démografi Atikan Kulawargi Kekecapan Ageman Transportasi Réprési Sénsor Sénsor gambar Réprvsi ékonomi Pangberesihan Raya Sistim Gulag Koléktivisasi Hak asasi manusa Panelasan masal Réprési ideologis Panalungtikan nu diteken Panyalahgunaan pulitik kajiwaan Réprési pulitik Pamindahan populasi Propaganda Anceman Beureum

Atlas  Portal Uni Soviét

Uni Soviét nyaéta hiji nagara hiji-partéy nu dikawasaan ku Partéy Komunis ti dibentukna nepi ka 1990. Sanajan URSS resmina mangrupa kahijian 15 républik subnasional Soviét, pamaréntah jeung ékonomina kalobaannana dipuseurkeun.

Géografi, iklim, jeung lingkungan

Kalawan aréa kira-kira 22,402,200 square kilometres (8,649,500 sq mi), Uni Soviét mangrupa nagara nu panglegana sadunya. Ngawengku sapergenep daratan Marcapada, legana bisa dibandingkeun jeung Amérika Kalér. Bagian Éropana miboga saparapat ti sakabéh aréana, jeung minangka puseur budaya sarta ékonomi. Bagian wétanna aya di Asia, manjang ti Jaladri Pasifik di wétan nepi ka Apganistan di kidul, sarta leuwih saeutik populasina. Wewengkonna malang dina leuwih ti 10,000 kilometres (6,200 mi) wétan ka kulon dina 11 zona wanci, sarta ampir 7,200 kilometres (4,500 mi) ti kalér ka kidul. Nagara ieu miboga 5 iklim: tundra, taiga, stépa, sagara keusik, jeung pagunungan.

Uni Soviét miboga wates nu pangpajangna sadunya, leuwih ti 60,000 kilometres (37,000 mi), 2 per 3-na mangrupa basisir Jaladri Arktik. Di peuntas Selat Bering aya Amérika Sarikat. Uni Soviét wawatesan jeung Apganistan, Cina, Cékoslovakia, Finlandia, Hungaria, Iran, Mongolia, Koréa Kalér, Norwégia, Polandia, Romania, jeung Turki ti 1945 nepi ka 1991.

Walungan nu pangpanjangna Uni Soviét nyaéta Irtysh. Gunung pangluhurna nyaéta Puncak Komunisme (ayeuna Puncak Ismail Samani) di Tajikistan, dina 7,495 metres (24,590 ft). Dano nu panglegana sadunya, Lau Kaspia, aya utamina dina Uni Soviét. Dano cai tawar nu panggedéna jeung pangjerona sadunya, Dano Baikal, aya di Uni Soviét.

Babagian pulitis

Konstitusionalna, Uni Soviét mangrupa kahijian ti Républik Sosialis Soviét (RSS) jeung Républik Sosialis Féderatif Soviét Rusia (RSFSR), sanajan kakawasaan dipuseurkeun pisan kana Partéy Komunis, nyieunan kahijian ieu ngan ukur ngaran. Tratar Panyieunan URSS ditandatanganan dina Désémber 1922 ku 4 républik pawangun, RSFSR, RSFS Transkaukasus, RSS Ukraina, jeung RSS Bélarusia. Dina 1924, nalika pawatesan nasional di Asia Tengah, RSS Uzbék, jeung RSS Turkmén dibentuk ti bagian-bagian Turkestan ASSR sarta 2 depéndensi Soviét, RSS Khorezm jeung RSS Bukhara. Dina 1929, RSS Tajik dipisah ti RSS Uzbék. Kalawan konstitusi 1936, konstituén RSFS Transkaukasus (RSS Géorgia, Arménia, jeung Azerbaijan, ditingkatkeun ka républik kahijain, samentawis RSS Kazakh jeung Kirgiz dipisah ti RSFSR. Dina Agustus 1940, Uni Soviét ngawangun RSS Moldavian ti bagian ti RSS Ukraina jeung bagian ti Bessarabia nu dianéksasi ti Romania. RSS Karelo-Finlandia dipisah ti RSFSR dina Maret 1940 tapi teras dibalikkeun deui dina 1956. Antawis Juli 1956 jeung Séptémber 1991, aya 15 républik kahijian (tingali peta di handap).

Peta Républik Kahijian antawis 1956–1991

1. RSFS Rusia
2. RSS Ukraina
3. RSS Bélarusia
4. RSS Uzbék
5. RSS Kazakh
6. RSS Géorgia
7. RSS Azerbaijan
8. RSS Lituania
9. RSS Moldova
10. RSS Latvia
11. RSS Kirgiz
12. RSS Tajik
13. RSS Arménia
14. RSS Turkmén
15. RSS Éstonia

Tingali ogé

Portal Portal Portal Portal

Portal Portal Portal Portal

• Union Eurasia
• Kakaisaran jahat

Bibliograpi

• Ambler, John; Shaw, Denis J.B.; Symons, Leslie (1985). Soviet and East European Transport Problems. Taylor & Francis. ISBN 978-0709905572. 
• Comrie, Bernard (1981). The Languages of the Soviet Union. Cambridge University Press (CUP) Archive. ISBN 978-0709905572. 
• Janz, Denis (1998). World Christianity and Marxism. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195119444. 
• Lane, David Stuart (1992). Soviet Society under Perestroika. Routledge. ISBN 978-0415076005. 
• Rayfield, Donald (2004). Stalin and His Hangmen: An Authoritative Portrait of a Tyrant and Those Who Served Him. Viking Press. ISBN 978-0-670-91088-0. 
• Simon, Gerard (1974). Church, State, and Opposition in the U.S.S.R. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. ISBN 978-0520026128. 
• Wilson, David (1983). The Demand for Energy in the Soviet Union. Taylor & Francis. ISBN 978-0709927045. 
• World Bank and OECD (1991). A Study of the Soviet economy 3. International Monetary Fund. ISBN 978-9264134689. 
• Madhavan K. Palat, Social Identities in Revolutionary Russia, ed. (Macmillan, Palgrave, UK, and St Martin’s Press, New York, 2001)

Tumbu kaluar

Pék paluruh émbaran nu leuwih loba ngeunaan Soviet Union ku jalan nyungsi proyék sabaraya Wikipédia
	Définisi kamus ti Wiktionary
	Buku téks ti Wikibooks
	Cutatan ti Wikiquote
	Téks sumber ti Wikisource
	Gambar jeung média ti Commons
	Warta ti Wikinews
	Sumber pangajaran ti Wikiversity

• Impressions of Soviet Russia, ku John Dewey.
• Documents and other forms of media from the Soviet Union: 1917–1991.
• A Country Study: Soviet Union (Former)
• The Soviet Union