Shkolla konvikt
Shkollë konvikti është një tip shkolle që siguron arsimim për nxënësit që mësojnë dhe jetojnë pranë ambienteve shkollore, në internat, në krahasim me një shkollë ditore. Fjala "konvikt" përdoret në kuptimin e "dhomës ose internatit", d.m.th vendi ku ofrohet strehim dhe ushqim. Ndërsa ato kanë ekzistuar për shumë shekuj, dhe tani shtrihen në shumë vende, funksioni dhe etika e tyre ndryshon shumë nga vendi në vend. Tradicionalisht, nxënësit kanë qëndruar në shkollë për tërë kohën e mësimit; disa shkolla lehtësojnë kthimin në shtëpi çdo fundjavë, dhe disa nxënës kanë vetëm mësim ditor. Disa janë vetëm për djem ose vetëm për vajza ndërsa të tjerat janë koedukative.
Përmbledhje
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Internatet ose objektet e banimit zakonisht përfshijnë dhoma gjumi ose konvikte, një dhomë ngrënie ose mensa ku studentët marrin ushqim në kohë të caktuar, një bibliotekë dhe mundësisht salla të leximit, ku studentët mund të kryejnë lexojnë dhe kryejnë detyrat e shtëpisë. Internatet gjithashtu mund të kenë edhe dhoma të zakonshme për televizion dhe relaksim si dhe kuzhina, dhe aty këtu ndonjë objekt për biçikleta ose pajisje të tjera sportive.
Në disa shkolla, secili objekt strehimi ka nxënës të të gjitha moshave, në këtë rast zakonisht ekziston një sistem prefektësh, i cili u jep studentëve më të vjetër disa privilegje dhe njëfarë përgjegjësie për mirëqenien e të rinjve. Në disa shkolla me konvikt, nxënësit ose studentët ditor caktohen në një konvikt ose shtëpi për aktivitete sociale dhe qëllime sportive.
Shumica e konvikteve shkollore kanë një kohë ose periudhë kohore të njohur si "në dhomën tuaj", në varësi të moshës së tyre, kur nxënësve ose studentëve u kërkohet të përgatiten për shtrat, pas së cilës nuk lejohet të flasin (bisedojnë). Rregulla të tilla mund të jenë të vështira për t'u zbatuar; nxënësit (studentët) shpesh mund të përpiqen t'i thyejnë ato, për shembull duke përdorur kompjuterët e tyre laptopë ose të shkojnë në dhomën e një nxënësi/studenti tjetër për të folur ose luajtur lojëra kompjuterike. Studentët ndërkombëtarë mund të përfitojnë nga diferenca kohore midis vendeve (p.sh. 7 orë në mes të Shqipërisë dhe Australisë) për të kontaktuar miq ose familje. Studentët që ndajnë dhomat e studimit kanë më pak të ngjarë të shqetësojnë të tjerët dhe mund t'u jepet më shumë hapësirë.
Ashtu si edhe hapësirat e zakonshme akademike si klasa, salla, biblioteka dhe laboratorët, shkollat e konviktit shpesh ofrojnë një larmi objektesh përcjellëse për aktivitete jashtëshkollore si salla muzikore, palestra, fusha dhe terrene sportive shkollore, anije, pishina, kinema, teatro, etj. Nxënësit me qëndrim ditor shpesh qëndrojnë edhe pas shkollës me qëllim të përdorimit të tyre. Shumë shkolla me konvikt në Amerikën e Veriut janë të vendosura në mjedise të bukura natyrale (rurale), dhe kanë një ndërthurje të stileve arkitektonike që ndryshojnë nga ato moderne deri në aso që mund të jenë qindra vjeçare.
Në përgjithësi studentët duhet të kenë një leje për të shkuar jashtë kufijve të përcaktuar të shkollës; dhe ata mund të lejohen të udhëtojnë jashtë kampusit në periudha të caktuara kohore.
Në varësi të vendit dhe kontekstit, shkollat e konviktit zakonisht ofrojnë një ose më shumë mundësi: të plotë (studentët qëndrojnë në shkollë me kohë të plotë), javore (studentët qëndrojnë në shkollë nga e hëna deri të premten, pastaj kthehen në shtëpi për fundjavë), ose në një orar fleksibël (studentët zgjedhin kur të hyjnë në konvikt, p.sh. gjatë javës së provimit).
Secili student ka një orar individual, i cili në vitet e para lejon pak diskrecion. Konviktorët dhe studentët e ditës mësohen së bashku në orët e mësimit dhe në shumicën e rasteve vazhdojnë përtej ditës së shkollës duke përfshirë aktivitetet sportive, klubet dhe shoqërimet ose ekskursionet.
Shkollat konviktore në letërsi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shkollat e konviktit dhe rrethanat në mjediset e tyre përreth janë trajtuar në një varg veprash letrare duke filluar që nga periudha e vonë viktoriane. (Në mënyrë tipike, protagonistët e gjejnë veten herë pas here që duhet të thyejnë rregullat e shkollës për arsye të ndershme në mënyrë të tillë që lexuesi mund t'i identifikojë lehtë, dhe mund të ndëshkohen rëndë kur kapen - por që zakonisht ata nuk fillojnë me një rebelim total kundër shkollës si një sistem.)
Shembuj të dukshëm të tregimeve nga ngjarjet e shkollave konviktore përfshijnë:
- Sarah Fielding's The Governess, or The Little Female Academy (1749)
- Charles Dickens's serialised novel Nicholas Nickleby (1838)
- Charlotte Brontë's novels Jane Eyre (1847) and Villette (1853)
- Thomas Hughes's novel Tom Brown's Schooldays (1857)
- Frederic W. Farrar's Eric, or, Little by Little (1858), a particularly religious and moralistic treatment of the theme
- L. T. Meade's A World of Girls (1886) and dozens more girls school stories
- O Ateneu (1888), written by the Brazilian Raul Pompéia and dealing openly with the issue of homosexuality in the boarding school
- Frances Hodgson Burnett's serial Sara Crewe: or what Happened at Miss Minchin's (1887), revised and expanded as A Little Princess (1905)
- Greyfriars School, created by Charles Hamilton (wrting as Frank Richards) in 1910 in the first of what became 1,670 stories, many featuring Billy Bunter.
- George Orwell's essay Boys' Weeklies suggested in 1940 that Frank Richards created a taste for public schools stories in readers who could never have attended public schools
- Boy by Roald Dahl
- Dozens of boys' school novels by Gunby Hadath (1871–1954)
- Elinor Brent-Dyer's Chalet School series of about sixty children's novels (1925–1970)
- Erich Kästner's The Flying Classroom (Das Fliegende Klassenzimmer) (1933) is a conspicuous non-British example.
- James Hilton's novel Goodbye, Mr. Chips (1934) centers on a teacher, rather than on the students
- Ludwig Bemelmans' Madeline series of children's picture books (1939–present)
- Muriel Spark's The Prime of Miss Jean Brodie (1961)
- Penelope Farmer's Charlotte Sometimes (1969)
- In Jill Murphy's The Worst Witch stories (from 1974), the traditional boarding school themes are explored in a fantasy school that teaches magic.
- Dianna Wynne Jones's novel Witch Week (1982) features Larwood House where magic is not taught —its use is a capital crime— but many students grow into magic powers
- J. K. Rowling's Harry Potter series (1997–2007) features Hogwarts School of Witchcraft and Wizardry
- Jenny Nimmo's Children of the Red King series (2002–2009) features magically endowed children at Bloor Academy, which most students leave on weekends
- Libba Bray's Gemma Doyle Trilogy, volumes one and two (2003, 2006), features a girl's discovery of magical capabilities and realms
- Enid Blyton's Malory Towers, St Clare's and Naughtiest Girl series
- John van de Ruit's Spud book and movie series, that take place at a school based on Michaelhouse
- J.D. Salinger's novel The Catcher in the Rye (1951)
- John Knowles's novels A Separate Peace (1959) and Peace Breaks Out (1981)
- Edward Kay's science fiction novel STAR Academy (2009)
- John Green's 2006 young adult novel Looking for Alaska
Filmat dhe televizioni
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Mädchen in Uniform (1931)
- Goodbye, Mr. Chips (1939)
- Tom Brown's Schooldays (1940)
- The Browning Version (1951)
- Tom Brown's Schooldays (1951)
- "St Trinian's quartet" (1954–1966) original film series
- Hasta el viento tiene miedo (1968)
- If.... (1968)
- The Prime of Miss Jean Brodie (1969)
- Pink Floyd – The Wall (1982)
- Class (1983)
- Another Country (1984)
- Dead Poets Society (1989)
- The Power of One (1992)
- Scent of a Woman (1992)
- The Browning Version (1994)
- A Little Princess (1995)
- Boys (1996)
- Ponette (1996) (French Film)
- Madeline (1998)
- Harry Potter series, Hogwarts (2001–2011)
- Cadet Kelly (2002)
- Rebelde Way (2002–2004)
- Strange Days at Blake Holsey High (2002–2006)
- Les Choristes (2004)
- St. Trinian's (2007)
- Zoey 101
- She's the Man (2006)
- Young Americans
- Wild Child (2008)
- Hanazakarino Kimitachihe (2006)
- Hanazakari no Kimitachi e (2007)
- Hanazakari no Kimitachi e (2011 TV series) (2011)
- To The Beautiful You (2012)
- Lost and Delirious (2001)
- Archer (2009–present)
- Cracks (2009)
- St Trinian's 2: The Legend of Fritton's Gold (2009)
- Loving Annabelle (2006)
- The Moth Diaries (2011)
- 5ive Girls (2006)
- Barbie: Princess Charm School (2011)
- Prom Wars (2008)
- The Trouble with Angels (1966)
- The Facts of Life
- You Are Not Alone (1978)
- House of Anubis (2011–2013)
- Ever After High (2013–present)
- Descendants (2015 film) (2015–present)
- Taps (1981)
- Candy Candy (1976)
Video lojra
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Final Fantasy VIII (1998)
- Bully (2006)
- Katawa Shoujo (2012)
- Life Is Strange (2015)
- Fire Emblem: Three Houses (2019)
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Cadet, Linton Hall, Linton Hall Military School Memories: One cadet's memoir, Scrounge Press, 2014. ISBN 9781495931963 Memoir of cadet who attended during the late 1960s, with copies of brochures from the 1940s and 1980s, and photos of the school.
- Cookson, Peter W., Jr., and Caroline Hodges Persell. Preparing for Power: America's Elite Boarding Schools. (New York: Basic Books, 1985).
- Fisher, S. & Hood, B. (1987). The stress of the transition to university: a longitudinal study of psychological disturbance, absent-mindedness and vulnerability to homesickness. British Journal of Psychology, 78, 425–441
- Hein, David (1991). The High Church origins of the American boarding school. Journal of Ecclesiastical History, 42, 577–95.
- Hickson, A. "The Poisoned Bowl: Sex Repression and the Public School System". (London: Constable, 1995).
- Johann, Klaus: Grenze und Halt: Der Einzelne im "Haus der Regeln". Zur deutschsprachigen Internatsliteratur. (Heidelberg: Universitätsverlag Winter 2003, Beiträge zur neueren Literaturgeschichte, 201.), . Review
- Ladenthin, Volker; Fitzek, Herbert; Ley, Michael: Das Internat. Aufgaben, Erwartungen und Evaluationskriterien. Bonn 2006 (7. Aufl.).
- Duffel N. (2000) The making of them. London: Lone Arrow Press
- Schaverien, J. (2004) Boarding School: The Trauma of the Privileged Child, in Journal of Analytical Psychology, vol 49, 683–705 <https://web.archive.org/web/20060822135014/http://isana.org.au/_Upload/Files/2005112215407_Boardingschool[1].pdf>
- Cookson, P. W., Jr. (2009). "Boarding Schools" in The Child: an encyclopedic companion (ed.) Richard A Shweder. Chicago: The University of Chicago Press. pp. 112–114.