Sedativët

Sedativët janë depresorë të lehtë të SNQ.

Ndikimi

Zvogëlojnë ngacmueshmërinë e kores së trurit të madh. I sëmuri qetësohet dhe kështu krijohet situata e volitshme për gjumë. Këto substanca edhe me doza shumë të mëdha nuk shkaktojnë gjumë në mënyrë të drejtpërdrejtë.Me doza ekcesive mund të shkaktojnë humbjen e vetëdijes dhe deri në gjendje komatoze.Varësisht nga doza këto barna shkaktojnë që të gjitha shkallët e depresionit të SNQ.

Sedacion⇌Gjumi⇌anestezia e përgjithshme ⇌koma→vdekja

Llojet dhe vetitë e tyre

Bromurët

Sedativë të vjetër klasikë janë: bromurët,valeriana dhe lupulina. Bromurët, janë kripëra higroskopike,kristalore,të tretshme në ujë. Rëndom mbeten në lëngun ekstraqelizor. Eliminohen me urinë ngadalë dhe kanë veti të grumbullohen.Bromurët ushtorjnë veprimin e tyre sedativ shumë ngadalë.Ky veprim fillon pasdisa ditësh të marrjes se pandërprerë.Helmimi kronik me bromurë quhet bromizëm dhe karakterizohet me çrregullime mentale,ndryshime në lekurë dhe në mukoza. Bromizmi shërohet me klorure dhe me diuretikë nga grupi i saluretikëve.

Valeriana

Përdoret rrallë në formë të Tinctura Valerianae , ekstrakt alkooliko-ujor i rrënjës së bimës Valeriana officinalis

Lupulina

Grandulae Lupuli (bimë) përmban suubstanca sedative.Shpesh kombinohen me valerianën dhe barbituratët.Një preparati tillë i kombinuar ndodhet në qarkullim me emrin Sevalumal.^[1]

Përkeqësimi i simptomave psikiatrike

Përdorimi afatgjatë i benzodiazepineve mund të ketë një efekt të ngjashëm në tru si alkooli dhe gjithashtu implikohen në depresion, ankth, çrregullim posttraumatik (PTSD), mani, psikozë, çrregullime gjumi, mosfunksionim seksual, delirium dhe çrregullime neurokognitive përfshirë demencën e vazhdueshme që shkakton benzodiazepinë, e cila vazhdon edhe pas ndërprerjes së barnave). ^[2] . Ashtu si me alkoolin, efektet e benzodiazepines në neurokiminë, siç janë nivelet e ulëta të serotoninës dhe norepinefrinës, besohet të jenë përgjegjës për efektet e tyre në disponimin dhe ankthin. ^[3] ^[4] ^[5] ^[6] ^[7] ^[8] . Përveç kësaj, benzodiazepinat mund të shkaktojnë ose të përkeqësojnë në mënyrë indirekte simptoma të tjera psikiatrike (p.sh., gjendja shpirtërore, ankthi, psikoza, nervozizmi) nga përkeqësimi i gjumit (p.sh. çrregullimi i gjumit të shkaktuar nga benzodiazepinë). Ashtu si alkooli, benzodiazepinat zakonisht përdoren për të trajtuar pagjumësinë në një afat të shkurtër (të përshkruara dhe të vetë-mjekuara), por përkeqësojnë gjumin në një afat të gjatë. Ndërkohë që benzodiazepinat mund t'i bëjnë njerëzit të flejnë, por derisa në gjumë, drogat pengojnë arkitekturën e gjumit: uljen e kohës së gjumit, vonimin e kohës për të fjetur REM dhe uljen e gjumit të thellë të ngadalshëm (pjesa më e madhe e gjumit për energjinë dhe humor) ^[9] ^[10] ^[11].

Referime

^ Islami, Hilmi; Disha, Mentor (korrik 1990). Farmakologjia Mjekësore. Prishtinë: Enti i Teksteve dhe i mjeteve Mësimore i Kosovës. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ . American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, fifth edition. Arlington, VA: American Psychiatric Association.
^ Collier, Judith; Longmore, Murray (2003). "4". In Scally, Peter. Oxford Handbook of Clinical Specialties (6 ed.). Oxford University Press. p. 366. ISBN 978-0-19-852518-9.
^ https://www.benzo.org.uk/manual/bzcha03.htm
^ https://ajp.psychiatryonline.org/doi/abs/10.1176/ajp.144.5.664
^ . Nathan RG, Robinson D, Cherek DR, Davison S, Sebastian S, Hack M (1 January 1985
^ Longo, L. P.; Johnson, B. (2000-04-01). "Addiction: Part I. Benzodiazepines--side effects, abuse risk and alternatives". American Family Physician. 61 (7): 2121–2128. ISSN 0002-838X
^ Tasman A, Kay J, Lieberman JA (2008). Psychiatry, third edition. Chichester, England: John Wiley & Sons. pp. 2603–2615.
^ Ashton, Heather (2005-05-01). "The diagnosis and management of benzodiazepine dependence". Current Opinion in Psychiatry. 18 (3): 249–255.
^ Morin, Charles M.; Bélanger, Lynda; Bastien, Célyne; Vallières, Annie (2005-01-01). "Long-term outcome after discontinuation of benzodiazepines for insomnia: a survival analysis of relapse". Behaviour Research and Therapy. 43 (1): 1–14.
^ Poyares, Dalva; Guilleminault, Christian; Ohayon, Maurice M.; Tufik, Sergio (2004-06-01). "Chronic benzodiazepine usage and withdrawal in insomnia patients". Journal of Psychiatric Research. 38 (3): 327–334.

[1] Islami, Hilmi; Disha, Mentor (korrik 1990). Farmakologjia Mjekësore. Prishtinë: Enti i Teksteve dhe i mjeteve Mësimore i Kosovës. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] . American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, fifth edition. Arlington, VA: American Psychiatric Association.

[3] Collier, Judith; Longmore, Murray (2003). "4". In Scally, Peter. Oxford Handbook of Clinical Specialties (6 ed.). Oxford University Press. p. 366. ISBN 978-0-19-852518-9.

[4] ttps://www.benzo.org.uk/manual/bzcha03.htm

[5] ttps://ajp.psychiatryonline.org/doi/abs/10.1176/ajp.144.5.664

[6] . Nathan RG, Robinson D, Cherek DR, Davison S, Sebastian S, Hack M (1 January 1985

[7] Longo, L. P.; Johnson, B. (2000-04-01). "Addiction: Part I. Benzodiazepines--side effects, abuse risk and alternatives". American Family Physician. 61 (7): 2121–2128. ISSN 0002-838X

[8] Tasman A, Kay J, Lieberman JA (2008). Psychiatry, third edition. Chichester, England: John Wiley & Sons. pp. 2603–2615.

[9] Ashton, Heather (2005-05-01). "The diagnosis and management of benzodiazepine dependence". Current Opinion in Psychiatry. 18 (3): 249–255.

[10] Morin, Charles M.; Bélanger, Lynda; Bastien, Célyne; Vallières, Annie (2005-01-01). "Long-term outcome after discontinuation of benzodiazepines for insomnia: a survival analysis of relapse". Behaviour Research and Therapy. 43 (1): 1–14.

[11] Poyares, Dalva; Guilleminault, Christian; Ohayon, Maurice M.; Tufik, Sergio (2004-06-01). "Chronic benzodiazepine usage and withdrawal in insomnia patients". Journal of Psychiatric Research. 38 (3): 327–334.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]