Sëmundjet e gjakut
Në sëmundje të gjakut bëjnë pjesë:helmimi i gjakut (sepsa),hemofilia,tromboza ,pagjakësia (anemia),leukemia,etj
Helmimi i gjakut (sepsa)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Mikrobet infektuese apo si i quajmë ndryshe mikrobet e qelqit gjenden në çdo vend të ndotur.Në organizmin tonë ato mund të arrijnë nëpërmjet lëkurës së plagosur,ose përmes bajameve dhe dhëmbëve të prishur.Me të kaluar në gjak këto mikrobe shumohen ,takojnë helme dhe e helmojnë tërë organizmin.Helmimi i gjakut si sëmundje manifestohet me temperaturë të lartë,dridhje,lodhje të organizmit ,me dhëmbje të trupit etj.Shërimi i sëmundjes bëhet me antibiotikë.Nëse nuk shërohet i sëmuri pason vdekja.
Hemofilia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Është sëmundje e rëndë e gjakut që trashëgohet nga prindërit në pasardhës.Te personat e tillë gjatë lëndimit edhe më të vogël fillon gjakderdhja që ndalet me vështirësi.Gjakderdhja te këta persona mund të paraqitet ndonjëherë edhe vetëvetiu nga goja,hunda apo zorrët dhe mund të zgjatë disa orë ose disa ditë.Hemofilia shkaktohen ne 80% te rasteve nga deficit i faktorit te VIII koagulues, dhe quhet Hemofilia A, por egziston dhe Hemofilia B nga deficit i i faktorit te IX koagulues, apo deficiti i faktorit te XI dhe Hemofilia vaskulare.
Tromboza
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Është sëmundje që shfaqet si pasojë e mbylljes së enëve të gjakut me eritrocite të koaguluara.Kështu ,për shkak të lëndimit të paritetit të brendshëm të enëve të gjakut ose lëvizjes së ngadalsuar të gjakut ,eritrocitet tubohen ndërmjet vete,duke formuar "droçka" që i mbyllin enët e gjakut.Kur ndonjë arterie mybllet me "droçka" të gjakut atëherë pengohet edhe të ushqyrit e indeve që furnizohen me gjak nga ajo arterie.Në raste të lehta sëmundja kalon vetvetiu pa pasoja.Tromboza është edhe trashja e gjakut. Si rezultatë i Trombozës shfaqet mpiksja e gjakut , venat në këmbë e sidomos te gratë shtatëzëna.
Pagjakësia (anemia)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kjo sëmundje vjen si pasoje e zvoglimit të rruazave të kuqe të gjakut.Gjatë kësaj sëmundjeje numri i eritrociteve bie nga vlera normale deri në 2-3 milion.Shpesh pagjakësia shoqërohet edhe me zvogëlimin e sasisë së hemoglobinës në rruzat e kuqe të gjakut.Personat anemikë kanë lëkurë të zbehtë,marramendje,rrahje të shpejtuara të zemrës e tjera.Kjo sëmundje zakonisht shfaqet pas gjakderdhjeve të mëdha ,helmimeve,pas malaries,ushqimit të dobët(mungesa e hekurit,albuminave)si dhe të qëndruarit e gjatë në lokale të paajrosura.Shërimi bëhet nën mbikqyrjen e mjekut.
Leuçemia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Është një ndër sëmundjet më të rënda të gjakut.Shkaktohet nga rritja jonormale e numrit të rruazave të bardha të gjakut.Ato organe që prodhojnë leukocite (shpretka,mëlçia,gjëndrat limfatike) ajen.Të sëmurët nga kjo sëmundje lodhen shpejt,nuk kanë oreks,djersiten e shpesh kanë edhe temperaturë të lartë trupore.Sëmundja zakonisht përfundon me vdekje.